O R G A N KO N S T Y T U C Y J N Y ( A RT. 2 1 3 –
2 1 5 ) , K T Ó RY S T O I N A S T R A Ż Y
W O L N O Ś C I S Ł O WA , P R AWA D O
I N F O R M A C J I O R A Z I N T E R E S U
P U B L I C Z N E G O W R A D I O F O N I I I
T E L E W I Z J I .
Krajowa Rada
Radiofonii i
Telewizji
Historia KRRiT
Historia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
sięga 29 grudnia 1992 roku. Wówczas to Sejm
uchwalił ustawę o radiofonii i telewizji, która
weszła w życie 1 marca 1993 roku.
Ustawa powoływała do życia Krajowa Radę
Radiofonii i Telewizji jako organ państwowy
kompetentny w sprawach radiofonii i telewizji.
Wcześniej przygotowano projekt zmiany
przepisów konstytucyjnych, wpisujący KRRiT
do ustawy zasadniczej. KRRiT rozpoczęła
działalność 28 kwietnia 1993 roku.
Ogólnie o KRRiT
Niezależne ciało składające się z fachowców czuwających nad
ładem w eterze
Jest to ciało apolityczne
Konstytucja RP zakazuje przynależności członków Krajowej
Rady do partii politycznych i związków zawodowych oraz
prowadzenie działalności publicznej niedającej się pogodzić z
godnością pełnionej funkcji
Niektóre uprawnienia KRRiT:
powoływanie rad nadzorczych spółek telewizji publicznej
(Telewizja Polska S.A. – TVP) oraz publicznej radiofonii (Polskie
Radio S.A. oraz 17 spółek regionalnych Polskiego Radia);
udzielanie koncesji na nadawanie sygnału telewizyjnego i
radiowego;
podział środków z abonamentu radiowo-telewizyjnego;
nakładanie kar pieniężnych na nadawców;
Podstawy Prawne
Jest to organ państwowy właściwy w
sprawach Radiofonii i Telewizji
Zasady, tryb działania, organizację oraz
szczegółowe zasady powoływania członków
KRRiT określa ustawa z dnia 29 grudnia 1992
roku o radiofonii i telewizji, wraz z
późniejszymi nowelizacjami.
Rada składa się z 5 członków którzy
powoływani są w następujący sposób:
2 przez Sejm
1 przez Senat
2 przez Prezydenta
Rada wybierana jest na okres 6 lat licząc od
dnia powołania ostatniego członka
Członek KRRiT nie może być powołany na
kolejną pełną kadencję
Skład KRRiT
Organy powołujące członków KRRiT maja
wpływ na dalsze losy tej instytucji. Mogą
bowiem przyjąć bądź odrzucić doroczne
sprawozdanie KRRiT.
W razie odrzucenia sprawozdania przez
Sejm i Senat kadencja członków KRRiT
wygasa w ciągu 14dni od ostatniej uchwały,
chyba że sprzeciwi się temu Prezydent RP.
Obecny skład Rady
Jan Dworak od 7 lipca 2010 z nominacji prezydenta RP[–
przewodniczący
Witold Graboś od 4 sierpnia 2010 z ramienia Sejmu -
Zastępca przewodniczącego
Sławomir Rogowski od 4 sierpnia 2010 z ramienia Sejmu
Krzysztof Luft od 7 lipca 2010 z nominacji prezydenta RP
Stefan Pastuszka od 22 lipca 2010 z ramienia Senatu
6 września 2010 została ustanowiona nowa funkcja rzecznika
prasowego KRRiT, którym została wieloletnia pracownica TVP
Katarzyna Twardowska.
Wykonujący obowiązki prezydenta Bronisław Komorowski
przychylił się 14 czerwca 2010 roku do decyzji Sejmu i Senatu
o odrzuceniu sprawozdania z działalności Rady za rok 2009,
tym samym kadencja Rady została skrócona, a jej członkowie
będą pełnić swoje funkcje do czasu wyboru następców.
Członkowie Rady głosują, podejmując
uchwały większością 2/3 głosów ustawowej
liczby członków. Co oznacza przy
nieparzystej liczbie członków, że za uchwałą
musi głosować 4 członków, a zatem bez
poparcia przedstawiciela Prezydenta nie
będzie przewagi w rządzie.
Przewodniczący KRRiT
Pełni funkcję szczególną ( jest
osobnym organem).
Wybierany jest przez członków Rady,
w takim też trybie może być tez
odwołany
Uprawnienia Przewodniczącego
Przewodniczący Rady może:
żądać od nadawcy przedstawienia materiałów i dokumentów w
zakresie niezbędnym do kontroli zgodności działania nadawcy z
przepisami ustawy i warunkami koncesji,
w takim samym zakresie żądać od nadawcy ustalenia wyjaśnień,
wezwać nadawcę do dobrowolnego zaniechania działań w zakresie
tworzenia i rozpowszechniania programów, jeżeli naruszają one
przepisy ustawy, uchwały Krajowej Rady lub warunki koncesji,
wydać decyzje nakazujące zaniechania tych działań (do takich decyzji
potrzebna jest uchwała Rady upoważniająca Przewodniczącego).
Decyzja podlega zaskarżeniu do Sadu Okręgowego w Warszawie,
w decyzji o której jest wyżej mowa może nałożyć karę pieniężną na
nadawcę zgodnie z wymogami art.53 ust.1 u.r.t,
w razie niewykonywania decyzji o której wyżej mowa, nie udzielenia
lub udzielenia nierzetelnych informacji może nałożyć kare pieniężną
na osobę kierująca działalnością nadawcy.
Możl iwość odwołania członka R ady
Może mieć to miejsce jedynie w wypadku:
zrzeczenia się swej funkcji
choroby trwale uniemożliwiającej sprawowanie funkcji
skazania prawomocnym wyrokiem za popełnienie
przestępstwa z winy umyślnej
naruszenia przepisów ustawy stwierdzonego
orzeczeniem Trybunału Stanu
Jeżeli dojdzie do odwołania członka przed upływem
kadencji a także w jego śmierci właściwy organ
powołuje nowego tylko na okres do końca tej kadencji.
Wydawanie rozporządzeń i
podejmowanie uchwał
Rada na podstawie ustaw i w celu ich
wykonania ma wydawać rozporządzenia, a
w indywidualnych sprawach podejmować
uchwały. Uchwały podejmuje większością
2/3 ustawowej liczby członków.
Zadania Rady
Do zadań KRRiT należy w szczególności:
Projektowanie w porozumieniu z Prezesem RM,
kierunków polityki państwa w dziedzinie Radiofonii i
Telewizji.
Określenie, w granicach upoważnień ustawowych,
warunków prowadzenia działalności przez nadawców.
Podejmowanie, w zakresie przewidzianym ustawom,
rozstrzygnięć w sprawach koncesji na rozpowszechnianie
i rozprowadzanie programów.
Uznawanie za nadawcę społecznego lub odbieranie tego
przymiotu na warunkach przewidzianych ustawą.
Sprawowanie w granicach określonych ustawą kontroli
działalności nadawców.
Zadania Rady cd.
Organizowanie badań treści i odbiorów programów radiowych i
telewizyjnych
Ustalanie wysokości opłat za udzielenie koncesji oraz wpis do
rejestru.
Ustalanie na zasadach określonych w ustawie z dn. 25 kwietnia
2005r. O opłatach abonentowych w wysokości opłat
abonamentowych.
Opiniowanie projektów aktów ustawodawczych oraz umów
międzynarodowych dotyczących Radiofonii i Telewizji.
Inicjowanie postępu naukowo-technicznego i kształcenia kadr w
dziedzinie Radiofonii i Telewizji.
Organizowanie i inicjowanie współpracy z zagranicą w dziedzinie
Radiofonii i Telewizji.
Współpraca z właściwymi organizacjami i instytucjami w zakresie
ochrony praw autorskich, praw wykonawców, praw producentów oraz
nadawców programów radiowych i telewizyjnych.
Coroczne sprawozdanie KRRiT
Zgodnie z ustawą o radiofonii i telewizji Krajowa Rada przedstawia
corocznie do końca marca Sejmowi, Senatowi i Prezydentowi RP
sprawozdanie ze swej działalności za rok poprzedzający oraz
informację o podstawowych problemach radiofonii i telewizji.
Niezależnie od tego obowiązku Krajowa Rada przedstawia corocznie
Prezesowi Rady Ministrów informację o swojej działalności oraz o
podstawowych problemach radiofonii i telewizji.
Sejm i Senat uchwałami przyjmują lub odrzucają wyżej wymienione
sprawozdanie. Uchwała o przyjęciu sprawozdania może zawierać
uwagi i zastrzeżenia.
W wypadku odrzucenia sprawozdania przez Sejm i Senat kadencja
wszystkich członków Krajowej Rady wygasa w ciągu 14 dni, liczonych
od dnia ostatniej uchwały. Przy czym wygaśnięcie kadencji Krajowej
Rady nie następuje, jeżeli nie zostanie potwierdzone przez Prezydenta
RP.
Finansowanie KRRiT
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji jest
finansowana z budżetu państwa
Aby sprostać tak licznym działaniom
powołano biuro Krajowej Rady, którego
działalność tak jak i działalność Krajowej
Rady pokrywana jest z budżetu państwa
Działalność koncesyjna
Organem właściwym w sprawach koncesji
jest Przewodniczący KRRiT, który podejmuje
decyzje na podstawie uchwały KRRiT, która
ma charakter ostateczny.
Faza wstępna postepowania: przewodniczący
współpracuje z Prezesem Urzędu Komunikacji
Elektronicznej- rezerwacja częstotliwości,
bowiem liczba częstotliwości jest ograniczona
a pewne częstotliwości są zarezerwowane dla
MSW, MSZ i innych.
Zmiana telewizji analogowej
Cyfrowa telewizja naziemna, która zacznie działać w
Polsce jeszcze w tym roku, za kilka lat całkowicie zastąpi
telewizję analogową. Cyfrowy sygnał zapewni widzom
lepszą jakość obrazu i dźwięku, ale będzie wymagał
inwestycji w domowy sprzęt RTV.
W pierwszej kolejności w technologii cyfrowej będzie
można odbierać wszystkie kanały, które obecnie są
dostępne za darmo drogą analogową. W zestawie tych
kanałów, tworzących tzw. pierwszy multipleks, znajdą się
TVP, Polsat, TVN, TV4 i Puls – wszystkie stacje złożyły
odpowiednie wnioski w UKE. Kolejne multipleksy obejmą
kanały tematyczne oraz płatne, ale ich pełna oferta jest
dopiero na etapie konsultowania z nadawcami.
Opłaty abonamentowe
Obecnie kwestia abonamentu nie jest już przedmiotem ustawy o Radiofonii i
Telewizji ale reguluje ja osobna ustawa z 21 kwietnia 2005r. O opłatach
abonamentowych.
Opłaty abonamentowe pobiera się w celu umożliwienia realizacji misji publicznej
przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji.
Opłaty abonamentowe pobiera się za używanie odbiorników radiofonicznych i
telewizyjnych, opłaty uiszcza się za każdy odbiornik telewizyjny i radiowy.
Art.3 ustawy określa wysokość opłaty miesięcznej 5.94zł za odbiornik
radiofoniczny lub 18.68zł za używanie telewizora lub radia i telewizora.
Krajowa Rada do 31 maja każdego roku ma określić stawki kwotowe opłat na
następny rok kalendarzowy i ogłosić je w Monitorze Polskim.
Art.4 ustawy zwalnia od opłat abonamentowych niektóre kategorie osób m.in.
Osoby zaliczone do I grupy inwalidów, całkowicie niezdolnych do pracy i
samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawny w znacznym stopniu, osoby, które
ukończyły 75lat, osoby otrzymujące świadczenia pielęgnacyjne lub rentę
socjalną, osoby niesłyszące lub niewidome.
Pobieraniem opłaty i kontrolowaniem wykonywania obowiązku zajmuje się
operator publiczny.
Jednym z najbardziej sławnych sporów
dotyczących KRRiT jest spór Tadeusza
Rydzyka o miejsce telewizji TRWAM na
multipleksie. Krajowa Rada Radiofonii i
Telewizji nie przyznała TV Trwam koncesji
na nadawanie drogą naziemną sygnałem
cyfrowym. Fundacja Lux Veritatis, nadawca
TV Trwam, złoży do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Warszawie skargę na
decyzję KRRiT.