Dzięki oddychaniu

organizmy uzyskują

energię

• W każdym pokarmie , niezależnie od

sposobów jego zdobywania i pobierania
organizm otrzymuje miedzy innymi
cukry i tłuszcze,

• W procesie oddychania substancje te

służą do uzyskiwania energii.

Cukry i tłuszcze

Podczas

oddychania

uwalnia się

energia

• Każda wykonywana czynność ,/ bieganie,

nauka, jedzenie, zabawa/ wymaga
nakładu energii.

• Wszystkie organizmy potrzebują energii

do życia/zdobywania pokarmu, obrony
przed drapieżnikami, wzrostu../

• Energia wyzwalana jest podczas przemian

chemicznych zachodzących w komórkach.

• Do przebiegu tych przemian organizmy zużywają

tlen, a w ich wyniku powstaje miedzy innymi
dwutlenek węgla.

• Z tego powodu przemiany te

nazywamy oddychaniem
komórkowym.

• Część energii organizm zużywa też

na utrzymanie stałej temperatury
ciała.

• Przebieg procesu oddychania

przebiega u wszystkich organizmów
następująco:

komórk

a

w wyniku tlenowej przemiany cukru lub tłuszczu

energia

+

dwutlenek węgla

+

niewielka ilość wody pozostająca w
organizmie

Narządy wymiany gazowej u

zwierząt

• Tlen jest doprowadzany do komórki

najczęściej poprzez krew.

• Aby dostał się do krwi, musi być

pobrany z otoczenia.

Człowiek i ssaki, ptaki, gady i wiele

ślimaków

• PŁUCA-z nich tlen z

powietrza
doprowadzonego przez
drogi oddechowe
przenika do krwi.

• Jednocześnie z krwi do

płuc dostaje się
dwutlenek węgla, który
powstaje w komórkach
podczas uwalniania
energii

energia

Zwierzęta wodne

• SKRZELA- woda z tlenem

rozpuszczonym w wodzie
omywa skrzela

• tlen z niej przedostaje się do

krwi płynącej w skrzelach, a
dwutlenek węgla z krwi
przenika do wody, która
opuszcza ciało zwierzęcia.

• W skrzelach dokonuje się

wymiana gazowa miedzy
innymi u ryb, raków i innych
wodnych ślimaków.

Oddychanie roślin

• Rośliny potrzebują

energii do
kwiknięcia,
wytwarzania
szyszek, nasion i
owoców,
otwierania kwiatów
czy transportu
substancji.

• Duża cześć cukru

wytwarzanego
podczas procesu
fotosyntezy rośliny
zużywają do
oddychania.

• Potrzebnego do

tego procesu tlenu
roślinom nie
brakuje- same go
przecież w czasie
fotosyntezy
produkują

Fotosynteza

cukier

• Do wymiany gazowej służą im

aparaty szparkowe, są to małe
otwory w liściach i zielnych łodygach.

• W razie potrzeby zamykają się one i

otwierają

Ciekawostka

• Układ oddechowy owadów
• Owady stanowią wyjątek wśród zwierząt żyjących na lądzie

, ponieważ nie mają płuc.

• Pobieranie tlenu z powietrza odbywa się za pośrednictwem

TCHAWEK= rozgałęzionych rurek oplatających wszystkie
narządy, które tworzą system przenikający całe ciało.