WYMAGANIA POKARMOWE I
NAWOZOWE WARZYW W
STOSUNKU DO AZOTU
Anna Orłowska
Piotr Nasiadek
AZOT
Azot jest najbardziej plonotwórczym
składnikiem pokarmowym roślin. Jego
niedobór objawia się zahamowaniem
wzrostu roślin, żółto-zieloną barwą liści,
drewnieniem tkanek. Przenawożenie opóźnia
dojrzewanie owoców, warzywa są nietrwałe
w przechowywaniu, gorzej dojrzewają,
powodują kumulacje azotanów. Dla tego tak
ważne jest odpowiednie stosowanie dawek
azotu i ich właściwy termin stosowania.
Azot należy dostarczać w postaci nawozów
organicznych i mineralnych. Na podstawie badań
Alt’a i Ladebusch’a z wieloma gat. warzyw, na
każde 10t plonu handlowego pobierane jest
przeciętnie 35kg N. Aby utrzymać odpowiednią
zasobność gleby, nie należy uzupełniać tylko ilości
składników pokarmowych wynoszonych wraz z
plonem warzyw lecz również utraconych na skutek
wymywania, ulatniania i nitryfikacji.
Azot wykazuje największą efektywność działania w
roślinie gdy gleba jest zasobna we wszystkie
niezbędne roślinom składniki pokarmowe.
W przypadku zastosowania nawodnienia potrzebnie
jest zwiększenia dawki N o 40-60%.
NAWOZY NATURALNE I
ORGANICZNE
Zaliczany jest tu np.: obornik, gnojówka i gnojowica i
pomiot kurzy.
Z 1 kg obornika dostarczane jest 0,5% N, z
gnojowicą 0,45% N, pomiot kurzy 2% N. Rocznie
można dostarczać 170kg N/ha w postaci nawozów
naturalnych i organicznych. Azot w nawozach
naturalnych występuje w formie amonowej która
jest trudno dostępna dla roślin. Relacja warzyw na
te nawozy jest zróżnicowana, w dużej mierze
zależy od głębokości systemu korzeniowego.
Cebula, por, czosnek, seler najsilniej reagują na
ten typ nawożenia (I rok po nawożeniu). Najgorzej
zaś fasola, marchew i burak ćwikłowy (III rok)
NAWOZY MINERALNE
Stosuje się po analizie podłoża i ocenie niedoboru
azotu względem rośliny uprawianej. Dla uniknięcia
strat azotu i niekorzystnego wpływu nadmiaru soli
w glebie na wzrost młodych roślin, część
nawożenia azotem stosuje się pogłównie. Azot
ulega denitryfikacji oraz wymywaniu, dlatego dzieli
się go na dawki i stosuje się w okresach kiedy
możliwe jest jego szybkie pobranie przez roślinę. W
nawozach mineralnych azot występuje zarówno w
formie amonowej trudno dostępnej dla roślin
stosowana przedsiewnie oraz w formie azotanowej
łatwiej przyswajalnej dla roślin stosowanej w
formie pogłównej.
POTRZEBY POKARMOWE ROŚLIN
WZGLĘDEM AZOTU
Ze względu na potrzeby nawozowe rośliny
dzieli się na 4 grupy względem wielkości
dawek N:
1. BARDZO DUŻE-
200-300kg N/ha np.
marchew, brukselka, szparag
2. DUŻE-
150-200kg N/ha np. brokuł, kapusta
biała, por, seler
3. ŚREDNIE-
100-150kg N/ha np. cebula,
pietruszka, czosnek
4. MAŁE
- 50-100kg N/ha np. cebula
siedmiolatka, fasola, groch
Wymagania pokarmowe roślin względem
azotu są zróżnicowane. Rośliny należy
uprawiać przy optymalnej czyli standardowej
zawartości składnika w podłożu. Roślina ma
3 zakresy odżywiania: zakres niedoboru,
odżywiania luksusowego i toksycznego.
Dąży się do tego aby roślina uprawiana dała
jak największy plon względem jak
najmniejszego pobierania składnika przez
roślinę- dolna wartość krytyczna.