S P R Z 
T
Uniwersalna karta
wejścia/wyjścia do PC
Karta jest montowana na dwustronnej Na karcie znajdujÄ… siÍ 3 elementy umoÅ‚-
Opisywana w artykule
pÅ‚ytce drukowanej z metalizacjÄ… otworÛw ze liwiajÄ…ce ustawianie konfiguracji karty. Do
uniwersalna karta we/wy nie jest
zÅ‚oconym zÅ‚Ä…czem krawÍdziowym. ZÅ‚ocenie wyboru przestrzeni adresowej przeznaczo-
Å‚adnÄ… nowinkÄ… technologicznÄ….
zÅ‚Ä…cza krawÍdziowego zapewnia dÅ‚ugotrwaÅ‚Ä… nej dla karty sÅ‚uÅ‚y zÅ‚Ä…cze (ze zworkami)
Nawet dekoder adresowy nie
eksploatacjÍ bez obawy o jakośĘ poÅ‚Ä…czeÒ J1. MoÅ‚na wybraĘ dwie grupy adresÛw:
zostaÅ‚ zrealizowany pomiÍdzy kartÄ… a komputerem. Karta jest 190h..197h lub 1B0h..1B7h. Przy pomocy
wykonana w formacie standardowej 8-bito- zÅ‚Ä…cza J2 moÅ‚na wybraĘ stopieÒ podziaÅ‚u
z wykorzystaniem ukÅ‚adÛw
wej karty ISA, ale pracuje poprawnie rÛw- czÍstotliwoÅ›ci sygnaÅ‚u zegarowego pocho-
programowalnych, a gÅ‚Ûwne jej
nieł w złączu 16-bitowym. Jej podstawowe dzącego ze złącza ISA, doprowadzonego do
elementy to znane od wielu lat
elementy to: wejśĘ CLK licznikÛw. Ostatnim elementem
ukÅ‚ady. Karta zostaÅ‚a zbudowana - 8255 - programowany ukÅ‚ad wejÅ›cia ustawiajÄ…cym konfiguracjÍ karty jest dips-
wyjścia; witch SW. Przy jego pomocy mołna wybraĘ
z wykorzystaniem standardowych
- 8253 - programowany ukÅ‚ad czasowy. licznik, do ktÛrego ma byĘ doprowadzony
podzespoÅ‚Ûw. Dlaczego wiÍc jÄ…
OprÛcz wyÅ‚ej wymienionych ukÅ‚adÛw na sygnaÅ‚ taktujÄ…cy.
opisujemy? Przede wszystkim
karcie znajduje siÍ dziewiÍĘ ukÅ‚adÛw sca- Komunikacja ze Å›wiatem zewnÍtrznym
dlatego, Å‚e jest wykonana
lonych ze standardowej serii TTL. Z jednej odbywa siÍ za poÅ›rednictwem 37-pinowego
stronytakierozwiÄ…zaniez pewnoÅ›ciÄ… niejest gniazda Å‚eÒskiego typu DB. DB37 jest dośĘ
solidnie, a zastosowanie
nowoczesne, z drugiej jednak, w przypadku nietypowym złączem. Kupienie odpowied-
powszechnie dostÍpnych
awarii, wiÍkszośĘ elektronikÛw poradzi so- niej wtyczki moÅ‚e sprawiĘ kÅ‚opot, tak wiÍc
podzespoÅ‚Ûw moÅ‚e stanowiĘ jeden
bie z ewentualną naprawą (tym bardziej, łe wskazane byłoby, aby taka wtyczka była
z jej gÅ‚Ûwnych atutÛw.
w doÅ‚Ä…czonej instrukcji znajduje siÍ schemat w wyposaÅ‚eniu karty. Do tego gniazda sÄ…
elektryczny karty). doprowadzone: 24 linie we/wy, wejścia
Jak moÅ‚na byÅ‚o wywnioskowaĘ z zasto- bramkujÄ…ce i wyjÅ›cia licznikÛw, wejÅ›cie syg-
sowanych ukÅ‚adÛw programowanych, karta naÅ‚u zegarowego dla licznikÛw. Dodatkowo
umoÅ‚liwia wykorzystanie 24 linii wejÅ›cia/ do zÅ‚Ä…cza DB37 sÄ… doprowadzone napiÍcia
wyjÅ›cia i 3 niezaleÅ‚nych licznikÛw 16- zasilajÄ…ce z szyny ISA (Ä…5 V, Ä…12 V).
bitowych. ZarÛwno porty wejÅ›cia/wy- Producent karty podaje w instrukcji, Å‚e
jÅ›cia, jak i ukÅ‚ady licznikÛw mogÄ… byĘ moÅ‚naje wykorzystaĘ dozasilania urzÄ…-
programowane zgodnie ze specyfika- dzeÒ zewnÍtrznych, jednak nie ostrzega
czym to moÅ‚e groziĘ. Takie postÍpowa-
nie wydaje siÍ bÅ‚Ídne, gdyÅ‚ wyjÅ›cia te
nie sÄ… zabezpieczone nawet bezpieczni-
kami, ktÛre mogÅ‚yby uchroniĘ komputer
przed awariÄ…, a karta sÅ‚uÅ‚yĘ ma rÛwnieÅ‚
do eksperymentowania.
Pewne zastrzełenia mołna mieĘ do
instrukcji dołączonej do karty. Wąt-
pliwości mołe budziĘ fragment z in-
strukcji: ì... naleÅ‚y w zbiorze auto-
exec.bat zamieściĘ program wczytu-
jÄ…cy pewnÄ… (dozwolonÄ…) liczbÍ do
rejestru sterujÄ…cego ukÅ‚adu 8255î.
Ma to zapobiec losowym stanom na
wyjściach po włączeniu zasilania
komputera, jednak do karty nie jest
dołączone ładne oprogramowanie.
Znacznie bardziej eleganckim roz-
wiązaniem byłoby dołączenie ta-
kiego programu do karty. RÛwnieÅ‚
cjami ukÅ‚adÛw 8255 i 8253. SkrÛtowe opi- udostÍpnienie prostych bibliotek
sanie wszystkich trybÛw pracy tych ukÅ‚adÛw z funkcjami do obsÅ‚ugi karty pod-
jest dułą zaletą instrukcji dołączanej do niosłoby znacznie walory ułytko-
karty. Stany wszystkich linii wejÅ›cia/wyjÅ›cia we karty. Oznaczenia elementÛw na sche-
sÄ… obrazowane 24 diodami LED. W znacz- macie elektrycznym karty odbiegajÄ… od norm
nym stopniu ułatwia to proces testowania stosowanych w Polsce. Brak konsekwencji
oprogramowania sterujÄ…cego i kontrolÍ dzia- w nazywaniu elementÛw do ustawiania kon-
Å‚ania karty. O ile sposÛb pracy ukÅ‚adÛw figuracji karty (sÄ… uÅ‚ywane oznaczenia J2
wejÅ›cia/wyjÅ›cia nie wymaga szerszego omÛ- i JP2) z pewnoÅ›ciÄ… nie sprawi kÅ‚opotÛw, jed-
wienia, to sposÛb podawania sygnaÅ‚u zega- nak podwaÅ‚a wiarygodnośĘ danych zawar-
rowego na wejÅ›cia licznikÛw jest w opisy- tych w instrukcji. DuÅ‚ym niedopatrzeniem
wanej karcie rozwiÄ…zany bardzo dobrze. autorÛwinstrukcjijest brak danychtechnicz-
OprÛcz moÅ‚liwoÅ›ci taktowania wejśĘ licz- nych karty (pobÛr prÄ…du, obciÄ…Å‚alnośĘ wyjśĘ
nikÛw(CLK)sygnaÅ‚emzewnÍtrznym,istnieje itp.) - zdrowy rozsÄ…dek uÅ‚ytkownika moÅ‚e
mołliwośĘ taktowania sygnałem CLK ze złą- nie wystarczyĘ i doprowadziĘ do uszkodze-
cza ISA. CzÍstotliwośĘ sygnaÅ‚u zegarowego nia karty lub komputera.
ze złącza ISA mołna dodatkowo podzieliĘ Paweł Zbysiński
w wewnÍtrznym dzielniku (stopieÒ podzia-
Å‚u: 1:1, 1:2, 1:4, 1:8, 1:16). Sporym ogra- UniwersalnÄ… kartÍ wejÅ›cia/wyjÅ›cia udo-
niczeniem jest brak moÅ‚liwoÅ›ci podania nie- stÍpniÅ‚ redakcji producent: ZakÅ‚ad Elektro-
zalełnego sygnału zegarowego do kałdego niczny Tadeusz Popkowski, tel. (0-22) 679-
z licznikÛw. 92-77.
Elektronika Praktyczna 11/98
30