Myszka komputerowa dla osób niepełnosprawnych
P R O J E K T Y
Myszka komputerowa dla
osób niepełnosprawnych,
część 2
AVT-862
Oprogramowanie nie do komputera identyfikatora
W drugiej czÍÅ›ci artykuÅ‚u
Program dla mikroprocesora myszy. PiÍĘ kolejnych blokÛw
omawiamy oprogramowanie
napisaÅ‚em w jÍzyku C. Do kom- stanowi gÅ‚ÛwnÄ… pÍtlÍ programu.
mikrokontrolera ìmyszkiî oraz
pilacji uływałem produktu firmy Dwa pierwsze z nich są niemal
jej montał i uruchomienie.
ImageCraft (www.imagecraft.com/ identyczne i realizujÄ… odczyt
Za miesiÄ…c przedstawimy
software), noszÄ…cego nazwÍ IC- wyjśĘ akcelerometrÛw. W kolej-
w EP program ìwirtualnej
CAVR. Z czystym sumieniem mo- nym, program interpretuje trÛjfa-
klawiaturyî, ktÛrego
gÍ poleciĘ ten kompilator ama- zowy przebieg na wyjÅ›ciu prze-
zastosowanie ułatwi
torom procesorÛw AVR. Prosta twornika UTI. Procesor musi teÅ‚
korzystanie z komputera obsÅ‚uga pozwala rozpocząĘ pracÍ sprawdziĘ, czy nie zostaÅ‚y zwarte
natychmiast po zainstalowaniu opcjonalne przełączniki, odpowia-
osobom niepełnosprawnym.
programu. Doskonale została roz- dające lewemu i prawemu klawi-
wiÄ…zana diagnostyka bÅ‚ÍdÛw szowi myszki. Na koÒcu to wszys-
rozpoznawanych na etapie kom- tko jest upychane w jednym, trzy-
pilacji i linkowania. OprÛcz pli- bajtowym komunikacie, wysyÅ‚ane
kÛw do programowania pamiÍci do komputera i program wraca na
programu typu .hex, kompilator poczÄ…tek pÍtli.
moÅ‚e generowaĘ pliki .cof, ktÛre Na pierwszy rzut oka program
sÄ… akceptowane przez symulator wydaje siÍ dośĘ prosty. W rzeczy-
AVR-Studio. DziÍki temu wstÍp- wistoÅ›ci napisanie i uruchomienie
ne uruchamianie moÅ‚na prowa- zajÍÅ‚o mi tyle czasu, Å‚e 30-dniowa
dziĘ na poziomie kodu ürÛdÅ‚owe- wersja demonstracyjna programu
go, co znacznie przyspiesza pracÍ kompilatora przestaÅ‚a dziaÅ‚aĘ i zo-
i poprawia jej komfort. Naleły do stałem niejako zmuszony do za-
tego dodaĘ dobrą jakośĘ genero- kupu jego pełnej wersji.
wanego kodu i dostÍp do postaci O wÅ‚aÅ›ciwÄ… inicjalizacjÍ zmien-
ürÛdÅ‚owej bibliotek standardo- nych i stosu musi zadbaĘ sam
wych. kompilator, zatem program rozpo-
Program sterujÄ…cy skÅ‚ada siÍ czÄ…Å‚em od funkcji realizujÄ…cej
z siedmiu czÍÅ›ci. Na poczÄ…tku zgÅ‚oszenie komputerowi obecnoÅ›ci
procesor inicjalizuje stos i zmien- myszki. W standardzie Microsoft
ne. Zaraz potem nastÍpuje odesÅ‚a- Serial Mouse myszka zgÅ‚asza siÍ
Elektronika Praktyczna 5/2000
73
Myszka komputerowa dla osób niepełnosprawnych
wysyÅ‚ajÄ…c literÍ ìMî (77 ASCII) na list. 1. Zainteresowanym Czy-
List.1. Podprogram realizujÄ…cy
po kaÅ‚dym ujemnym impulsie na telnikom chciaÅ‚bym zwrÛciĘ uwa-
pomiar przechylenia w osi Y.
linii RTS (Z7). Transmisja odbywa gÍ na sposÛb wstawiania instruk- /*** Pomiar przechylenia w osi Y ****/
GIMSK=0x00; /* INT0: wyłącz */
siÍ z szybkoÅ›ciÄ… 1200 bodÛw. Na- cji asemblerowych, bo jest to
MCUCR=0x22; /* INT0: 1->0 */
GIMSK=0x40; /* INT0: włącz */
dawane słowo zawiera bit startu, kolejna zaleta kompilatora IC-
asm( SLEEP ); /* czekaj na 1->0 */
asm( NOP );
siedem bitÛw danych i dwa bity CAVR.
GIMSK=0x00; /* INT0: wyłącz */
TCCR1B=0x00; /* TIMER1:stop */
stopu. Identyfikator ma zatem po- Taki sam cykl powtarza siÍ dla
TCNT1=0x0000; /* TIMER1:zeruj */
staĘ ciÄ…gu bitÛw: 0_1110111_11. akcelerometru OUTY (9, U2), pod- TCCR1B=0x01; /* TIMER1:CK / 1 */
MCUCR=0x23; /* INT0:0->1 */
Procesor AT90S2313 jest wyposa- Å‚Ä…czonego do wejÅ›cia INT1. RÛÅ‚- GIMSK=0x40; /* INT0: wÅ‚Ä…cz */
asm( SLEEP ); /* czekaj na 0->1 */
Å‚ony w port szeregowy. DziÍki nica polega tylko na tym, Å‚e
asm( NOP );
GIMSK=0x00; /* INT0: wyłącz */
temu cała procedura identyfikacji mierzony jest czas trwania impul-
TCCR1B=0x00; /* TIMER1:stop */
probkiY[lprob]=TCNT1; /* nowy czas */
sprowadziÅ‚a siÍ do ustawienia su dodatniego.
sumaY=0; /* sumuj próbki */
for(i=0;iparametrÛw transmisji, zaÅ‚adowa- Tutaj naleÅ‚y siÍ kilka sÅ‚Ûw
sumaY+=probkiY[i];
nia bufora i czekania na sygnaÅ‚ wyjaÅ›nienia. Zasadniczo, aby mÛc deltaY=(sumaY-psumaY)/DZIEL;
if(deltaY>127)
koÒca nadawania. obliczyĘ wartośĘ przyspieszenia,
deltaY=127; /* tyle można wysłać */
if(deltaY<-128 )
Kolejnym zadaniem programu konieczne jest mierzenie dwÛch
deltaY=-128;
psumaY=sumaY;
jest odczyt sygnaÅ‚Ûw z akcelero- parametrÛw impulsÛw: czasu trwa-
metrÛw. WyjÅ›cia obu akceleromet- nia impulsu i okresu powtarzania
rÛw sÄ… podÅ‚Ä…czone do wejśĘ prze- caÅ‚ego przebiegu. Dopiero iloraz pulsÛw wyjÅ›ciowych. Program
rwaÒ zewnÍtrznych INT0 (6, U1) tych czasÛw wskazuje dokÅ‚adny zmniejsza efekty tego zjawiska
i INT1 (7, U1). Program najpierw wynik pomiaru. W naszym przy- przez uÅ›rednianie wynikÛw z oÅ›-
ustawia wejÅ›cie INT0 jako czuÅ‚e padku taka dokÅ‚adnośĘ nie jest miu ostatnich pomiarÛw. Powodu-
na zbocze opadajÄ…ce i wykonywa- konieczna. Z dobrym przybliÅ‚e- je to wprawdzie dodatkowe opÛü-
nie programu zostaje wstrzymane niem mołemy załołyĘ, łe okres nienie reakcji myszki na ruchy
instrukcją SLEEP. Gdy na wejściu przebiegu na wyjściu akceleromet- głową, ale wyszedłem z załołenia,
pojawi siÍ takie zbocze, procesor rÛw jest staÅ‚y. Taki staÅ‚y czynnik Å‚e waÅ‚niejsza jest moÅ‚liwośĘ pre-
budzi siÍ i przechodzi do obsÅ‚ugi moÅ‚na pominąĘ, gdyÅ‚ nie intere- cyzyjnego ustawienia kursora.
przerwania. Ta i wszystkie pozo- suje nas bezwzglÍdna wartośĘ Nieco bardziej rozbudowany
staÅ‚e procedury obsÅ‚ugi przerwaÒ przyspieszenia, a tylko zmiana tej jest fragment programu odczytu-
sÄ… puste. DziÍki temu procesor wartoÅ›ci. ZaleÅ‚nie od tego, czy jÄ…cy przebieg wyjÅ›ciowy z prze-
szybko wraca do programu gÅ‚Ûw- bÍdziemy mierzyĘ impulsy ujem- twornika UTI. Przebieg ten skÅ‚ada
nego. Teraz jest uruchamiany we- ne, czy dodatnie, wzrost przyspie- siÍ z trzech faz, rÛÅ‚niÄ…cych siÍ
wnÍtrzny, 16-bitowy Timer1. Wej- szenia bÍdzie powodowaÅ‚ zwiÍk- czasem trwania. KsztaÅ‚t przebiegu
Å›cie INT0 uczulane jest na zbocze szanie lub zmniejszanie wspÛÅ‚- ilustruje rys. 4. Pierwsza faza,
narastajÄ…ce i procesor jest ponow- rzÍdnych kursora na ekranie. oznaczona jako Toff, wskazuje
nie usypiany. Zbocze koÒczÄ…ce Aby zmniejszyĘ bÅ‚Ídy wynika- offset toru pomiarowego. Dla wy-
impuls z akcelerometru budzi pro- jÄ…ce z bramkowania, zawartośĘ rÛÅ‚nienia skÅ‚ada siÍ ona z dwÛch
cesor, ktÛry zatrzymuje Timer1 licznika jest dzielona przez czte- identycznych okresÛw. Druga faza
i zapamiÍtuje jego zawartośĘ. ry. Dla zachowania rozdzielczoÅ›ci - Tab - sÅ‚uÅ‚y do pomiaru napiÍcia
W ten sposÛb mierzony jest czas konieczne byÅ‚o podwyÅ‚szenie zasilajÄ…cego czujnik. Ostatnia, trze-
trwania ujemnego impulsu na wyj- czÍstotliwoÅ›ci taktujÄ…cej. Wybra- cia faza, okreÅ›la napiÍcie niezrÛw-
Å›ciu oznaczonym przez producen- Å‚em kwarc o ìtelewizyjnejî czÍs- nowaÅ‚enia mostka pomiarowego
ta jako OUTX (10, U2). W naszym totliwości 3,58MHz. i jest oznaczona jako Tcd. Ze
ukÅ‚adzie jest to akurat wyjÅ›cie WczeÅ›niej sygnalizowaÅ‚em wzglÍdu na Å›ciÅ›le czasowy cha-
akcelerometru czuÅ‚ego na pochy- problem szumÛw na wyjÅ›ciach rakter przebiegu, tutaj rÛwnieÅ‚
lanie gÅ‚owy do przodu i do tyÅ‚u, akcelerometrÛw. Nie chodzi oczy- wykorzystaÅ‚em timer T1 z tym, Å‚e
czyli w osi Y. wiście o szumy w tradycyjnym ro- licznik zlicza impulsy bez zatrzy-
Fragment programu realizujÄ…cy zumieniu tego sÅ‚owa. ìSzumienieî mywania. SygnaÅ‚ wyjÅ›ciowy
ten pomiar moÅ‚na przeÅ›ledziĘ akcelerometrÛw z przetwornika UTI jest podawany
objawia siÍ lo- do procesora na wyprowadzenie
sowÄ… zmianÄ… o nazwie ICP - Input Capture Pin
długości im- (11, U1). Przy odpowiednim skon-
figurowaniu tego wejścia, kałde
pojawiajÄ…ce siÍ na nim narastajÄ…ce
zbocze powoduje wygenerowanie
przerwania i rÛwnoczesne przepi-
sanie aktualnej zawartości liczni-
ka T1 do specjalnego rejestru ICR.
Poprzednia zawartośĘ licznika jest
odejmowana od aktualnej i ta rÛÅ‚-
nica jest cyklicznie zapisywana
do 4-elementowej tablicy. Po kał-
dym przerwaniu procesor spraw-
dza, czy pierwsze dwa elementy
Elektronika Praktyczna 5/2000
74
74
Myszka komputerowa dla osób niepełnosprawnych
spełniają warunki nałołone na
Tab.2. Struktura komunikatu w standardzie MS-Mouse.
fazÍ Toff. JeÅ›li tak, procesor moÅ‚e
bajt\bit 7 6 5 4 3 2 1 0
wyliczyĘ wartośĘ ciśnienia ze
1 1 1 LB RB Y7 Y6 X7 X6
wzoru:
2 1 0 X5 X4 X3 X2 X1 X0
P = 1/32*(Tcd-Toff)/(Tab-Toff)
3 1 0 Y5 Y4 Y3 Y2 Y1 Y0
Podobnie jak w przypadku ak-
celerometrÛw, tutaj rÛwnieÅ‚ nie
jest nam potrzebna bezwzglÍdna nienia do pamiÍci nieulotnej. Tak mem na wyjÅ›ciu akcelerometrÛw,
wartośĘ ciÅ›nienia. Wystarczy, jeÅ›li zapamiÍtana wartośĘ jest wartoÅ›ciÄ… to ruchy o 1..2 punkty sÄ… nieunik-
bÍdziemy sprawdzaĘ, czy nadciÅ›- odniesienia przy interpretowaniu nione. Problem podwÛjnego klik-
nienie (lub podciÅ›nienie) nie prze- nastÍpnych pomiarÛw. Po zwol- niÍcia rozwiÄ…zaÅ‚em w ten sposÛb,
kracza pewnej wartości. W tym nieniu przycisku program konty- łe po kałdej zmianie stanu kla-
celu procesor musi znaĘ spoczyn- nuuje działanie z nową zawartoś- wiszy ruchy kursora są blokowane
kowÄ… wartośĘ (Tcd-Toff). Taki ciÄ… pamiÍci EEPROM. na okoÅ‚o 0,5 sekundy. Podnosi to
wzorcowy pomiar jest dokonywa- W ostatnim kroku program mu- znaczÄ…co komfort pracy, tylko
ny jeden raz, a wynik zostaje si złołyĘ rezultaty pomiaru prze- nieznacznie ją spowalniając.
zapisany w pamiÍci nieulotnej chyleÒ w obu osiach z wynikami
EEPROM. SposÛb przeprowadze- pomiaru ciÅ›nienia. Potem trzeba MontaÅ‚
nia kalibracji zostanie opisany dodaĘ do tego stan na złączach Wszystkie podzespoły myszki
nieco pÛüniej. Przy kolejnych po- przyciskÛw dodatkowych i skom- montujemy na dwustronnej pÅ‚ytce
miarach aktualna wartośĘ (Tcd- pletowany w ten sposÛb komuni- drukowanej, ktÛrej ukÅ‚ad Å›cieÅ‚ek
Toff) jest porÛwnywana z wartoÅ›- kat moÅ‚na wysÅ‚aĘ do komputera. moÅ‚na znaleüĘ na wkÅ‚adce we-
cią odniesienia. Jeśli obliczone W standardzie MS-Mouse myszka wnątrz numeru, płycie CD-ROM
w ten sposÛb nadciÅ›nienie prze- wysyÅ‚a do komputera trzy bajty. doÅ‚Ä…czonej do tego numeru EP lub
kracza wartośĘ minimalną, jest to Pierwszy bajt zawiera informacje pod adresem www.ep.com.pl/
interpretowane jako naciÅ›niÍcie o stanie klawiszy i dwa najstarsze pcb.htm. Rozmieszczenie elemen-
lewego przycisku myszki. JeÅ›li bity przesuniÍcia w poziomie tÛw ilustruje rys. 5. Na rysunku
natomiast w czujniku pojawi siÍ i pionie. W drugim bajcie znajdu- nie zaznaczono biegunowoÅ›ci kon-
podciÅ›nienie o odpowiednio duÅ‚ej je siÍ sześĘ mÅ‚odszych bitÛw densatora elektrolitycznego C6.
wartoÅ›ci, program przyjmie, Å‚e przesuniÍcia w kierunku X, Dodatni biegun tego kondensatora
naciÅ›niÍto przycisk prawy. a w trzecim to samo dla osi Y. znajduje siÍ od strony zÅ‚Ä…cza Z5.
Niezalełnie od pomiaru ciśnie- Obrazowo pokazano to w tab. 2. Jako złącza: Z2, Z3, Z4, Z5
nia, procesor sprawdza stan Liczby reprezentowane są w ko- i Z7 przewidziałem zastosowanie
dwÛch pinÛw PB2 (14, U1) i PB4 dzie uzupeÅ‚nieniowym do dwÛch. koÅ‚kÛw lutowniczych. Nie jest to
(16, U1). WejÅ›cia te majÄ… wÅ‚Ä…czo- Oznacza to, Å‚e miÍdzy jednym konieczne, ale ich obecnośĘ mo-
ne wewnÍtrzne podciÄ…gniÍcie do a drugim komunikatem kursor mo- Å‚e pÛüniej uÅ‚atwiĘ ewentualnÄ…
plusa zasilania i w spoczynku Å‚e siÍ przemieÅ›ciĘ maksymalnie wymianÍ uszkodzonego kabla po-
wystÍpuje na nich poziom wyso- o +127 lub -128 punktÛw. JeÅ›li Å‚Ä…czeniowego. MontaÅ‚ proponujÍ
ki. JeÅ›li teraz zewrzemy wypro- przemieszczenie bÍdzie wiÍksze, zacząĘ od ostroÅ‚nego wbicia tych
wadzenia zÅ‚Ä…cza Z1, na wejÅ›ciu program ograniczy je do dopusz- piÍciu szpilek w pÅ‚ytkÍ druko-
PB4 pojawi siÍ poziom niski czalnego zakresu. WidaĘ to do- wanÄ….
i procesor odczyta to jako naciÅ›- kÅ‚adnie na list. 1. Pozycje ozna- NastÍpnie montujemy elementy
niÍcie lewego przycisku. Analo- czone w tab. 2. symbolami LB w kolejnoÅ›ci od najniÅ‚szych do
gicznie zwarcie zÅ‚Ä…cza Z6 zostanie (Left Button) i RB (Right Button) najwyÅ‚szych. ProponujÍ nie mon-
potraktowane jako naciÅ›niÍcie pra- niosÄ… informacjÍ o stanie klawi- towaĘ na razie rezystora R8, pod-
wego klawisza myszki. szy. Jedynka odpowiada naciÅ›niÍ- stawki pod U3, kondensatora C9
Programowa obsÅ‚uga przycisku temu klawiszowi. i czujnika S1, gdyÅ‚ bÍdÄ… one
USTAW (W1) jest realizowana Podczas eksploatacji modelu przeszkadzaĘ przy lutowaniu sen-
w dwÛch blokach pragramu. Pier- myszki miaÅ‚em duÅ‚e kÅ‚opoty sora U2. Element ten jest w obu-
wszy raz jego stan jest sprawdza- z uzyskaniem podwÛjnego klikniÍ- dowie do montaÅ‚u powierzchnio-
ny na poczÄ…tku programu, na cia. PoczÄ…tkowo sÄ…dziÅ‚em, Å‚e zbyt wego, dlatego trzeba poÅ›wiÍciĘ
etapie inicjalizacji. JeÅ›li procesor duÅ‚y jest odstÍp miÍdzy jednym mu trochÍ wiÍcej uwagi. OczywiÅ›-
stwierdzi, Å‚e styki tego przycisku a drugim dmuchniÍciem. Niestety, cie najlepsza byÅ‚aby lutownica na
sÄ… zwarte, blokuje odczytywanie ten sam efekt wystÍpowaÅ‚ przy gorÄ…ce powietrze i pasta lutowni-
przetwornika UTI. W takim przy- ułyciu zwykłego przycisku pod- cza. W amatorskich warunkach
padku jedynym sposobem nacis- łączonego do złącza Z1. Szybko wystarczająco dobre rezultaty moł-
kania klawiszy myszki jest zwie- okazaÅ‚o siÍ, Å‚e aby komputer na osiÄ…gnąĘ stosujÄ…c cynÍ w po-
ranie zÅ‚Ä…cz Z1 i Z6. odczytaÅ‚ dwa dmuchniÍcia jako staci wielordzeniowego drutu
Podczas normalnej pracy stan jedno podwÛjne klikniÍcie, kursor o Å›rednicy 1mm lub mniejszej
mikroprzeÅ‚Ä…cznika W1 jest spraw- musi pozostawaĘ przez caÅ‚y czas i lutownicÍ wyposaÅ‚onÄ… w ostro
dzany po kaÅ‚dym pomiarze ciÅ›- idealnie nieruchomy. Mimo Å‚e zakoÒczony grot. Zwykle zdajemy
nienia. Zwarcie stykÛw w takim duÅ‚o wysiÅ‚ku wÅ‚oÅ‚yÅ‚em w wyeli- sobie sprawÍ, Å‚e w pracy z ukÅ‚a-
momencie powoduje zatrzymanie minowanie przypadkowych sko- dami scalonymi naleły stosowaĘ
programu i zapis aktualnego ciÅ›- kÛw kursora spowodowanych szu- Å›rodki ostroÅ‚noÅ›ci zapobiegajÄ…ce
Elektronika Praktyczna 5/2000
75
Myszka komputerowa dla osób niepełnosprawnych
nie zabezpieczy przewody przed chciałbym przedstawiĘ kilka roz-
wyrwaniem, a o to w czasie eks- wiÄ…zaÒ mechanicznych, ktÛre za-
ploatacji naprawdÍ nietrudno. stosowaÅ‚em w modelu. Przede
wszystkim myszkÍ naleÅ‚y za-
Uruchomienie mknąĘ w niewielkiej obudowie
i kalibracja z tworzywa sztucznego. Z obudo-
Uruchomienie jak za- wy powinny wystawaĘ oba krÛĘ-
wsze rozpoczynamy od ce czujnika ciśnienia. Standardo-
sprawdzenia poprawnoÅ›ci mon- wo rurkÍ podÅ‚Ä…czamy do tego,
taÅ‚u. JeÅ›li nie ma zwarĘ miÍdzy ktÛry znajduje siÍ bliÅ‚ej pÅ‚ytki
polami lutowniczymi i wszystkie drukowanej.
elementy wydajÄ… siÍ byĘ obsa- Do stabilnego zamocowania
dzone poprawnie, wyciągamy myszki na głowie wykorzystałem
z podstawki procesor U1 i prze- zwykÅ‚Ä… czapkÍ ìbejsbolÛwkÍî za-
twornik U3. Do tak przygotowa- łołoną daszkiem do tyłu. Na
Rys.5. Rozmieszczenie elementów
nego ukÅ‚ad moÅ‚emy podÅ‚Ä…czyĘ gÛrze czapki zostaÅ‚y przyszyte
na płytce drukowanej.
zasilanie. Najlepiej do tego celu rzepy (dziÍkujÍ Aniu!). DrugÄ…
powstawaniu Å‚adunkÛw elektrycz- wykorzystaĘ regulowany zasilacz. czÍśĘ rzepÛw przykleiÅ‚em do spo-
noÅ›ci statycznej. W praktyce rÛÅ‚- Plus zasilacza podÅ‚Ä…czamy do zÅ‚Ä…- du obudowy juÅ‚ samodzielnie.
nie z tym bywa i zwykle nic cza Z4, a masÍ do Z5. WÅ‚Ä…czamy W daszku czapki wykonaÅ‚em kil-
wielkiego siÍ nie dzieje. ChciaÅ‚- zasilacz i stopniowo zwiÍkszamy ka otworÛw. Dwa z nich sÅ‚uÅ‚Ä… do
bym ostrzec, Å‚e ADXL202 sÄ… napiÍcie wyjÅ›ciowe, caÅ‚y czas zamocowania kabla do komputera.
nieco bardziej czuÅ‚e na elektrycz- sprawdzajÄ…c napiÍcie na wyjÅ›ciu DziÍki temu ten dośĘ dÅ‚ugi prze-
nośĘ statycznÄ… niÅ‚ inne ukÅ‚ady. stabilizatora U4. Po przekroczeniu wÛd nie Å›ciÄ…ga myszki do tyÅ‚u
Dlatego nie od rzeczy bÍdzie 8V na zasilaczu, napiÍcie wyjÅ›cio- przy kaÅ‚dym ruchu. Mniejsza jest
uziemiona lutownica i opaska we U4 powinno ustabilizowaĘ siÍ teÅ‚ szansa, Å‚e myszka wylÄ…duje
uziemiajÄ…ca na rÍkÍ. Lutujemy na poziomie 5V. W tych warun- na podÅ‚odze, gdy ktoÅ› zahaczy
najpierw jeden pin i dokładnie kach pobierany prąd nie powinien o kabel.
pozycjonujemy układ. Teraz lutu- przekraczaĘ 2mA. Jeśli wyniki Pozostałe otwory słułą do za-
jemy przeciwlegÅ‚e wyprowadzenie pomiarÛw sÄ… zgodne z oczekiwa- mocowania paÅ‚Ä…ka z dośĘ twarde-
i ponownie sprawdzamy, czy koÒ- niami, wyÅ‚Ä…czamy zasilanie go drutu. PaÅ‚Ä…k przechodzi koÅ‚o
cÛwki leÅ‚Ä… dokÅ‚adnie na pocyno- i wkÅ‚adamy w podstawki procesor ucha i koÒczy siÍ na wysokoÅ›ci
wanych plackach miedzi. Jeśli tak i przetwornik. ust spłaszczonym oczkiem. W to
jest, lutujemy pozostaÅ‚e piny uÅ‚y- Przy wyÅ‚Ä…czonym komputerze oczko wciÅ›niÍty jest ustnik, ktÛry
wajÄ…c przy tym jak najmniejszej podÅ‚Ä…czamy naszÄ… myszkÍ do por- wykonaÅ‚em ze zbiorniczka ìapa-
iloÅ›ci cyny. tu RS232C i wÅ‚Ä…czamy komputer. ratu do iniekcjiî, czyli popularnej
W czujniku ciÅ›nienia S1 ost- Pomimo Å‚e myszka leÅ‚y nierucho- kroplÛwki. Podgrzany w gorÄ…cej
rołnie zaginamy wyprowadzenia mo, kursor mołe wykonywaĘ nie- wodzie zbiorniczek spłaszczyłem
w odlegÅ‚oÅ›ci okoÅ‚o jednego mili- wielkie ruchy na ekranie. Jest to w poÅ‚owie wysokoÅ›ci. Po odciÍciu
metra od obudowy. KoÒcÛwka normalny objaw i Å›wiadczy o po- gÛrnej pokrywki powstaÅ‚ caÅ‚kiem
numer jeden jest pÛÅ‚koliÅ›cie na- prawnym dziaÅ‚aniu. Przy pierw- zgrabny ustnik. Z drugiej strony
ciÍta, dlatego nie powinno byĘ szym wÅ‚Ä…czeniu myszka bÍdzie zbiorniczka wychodzi wÍÅ‚yk ide-
problemÛw z jej identyfikacjÄ…. siÍ zachowywaĘ tak, jakby caÅ‚y alnie pasujÄ…cy do czujnika ciÅ›nie-
PrzykrÍcamy obudowÍ czujnika czas miaÅ‚a naciÅ›niÍty ktÛryÅ› kla- nia.
dwoma śrubkami M3 i dopiero wisz. Dlatego nie ruszając jej Czujnik ciśnienia jest w dułym
potem lutujemy wyprowadzenia z miejsca, powinniÅ›my czym prÍ- stopniu odporny na dziaÅ‚anie wil-
do pÅ‚ytki. dzej dokonaĘ kalibracji czujnika goci. Mimo to ustnik i rurkÍ po
Na koniec montujemy pozosta- ciśnienia. W tym celu upewniamy umyciu naleły kałdorazowo prze-
Å‚e brakujÄ…ce elementy pamiÍtajÄ…c, siÍ, Å‚e nikt nie dmucha w rurkÍ dmuchaĘ i dokÅ‚adnie osuszyĘ.
Å‚e pod procesor U1 i przetwornik czujnika i naciskamy na chwilÍ
U3 naleły zamontowaĘ podstaw- przycisk USTAW (W1). Na czas Mołliwości adaptacji
kÍ. ZÅ‚Ä…cza Å›rubowe Z1 i Z6 pro- wciÅ›niÍcia przycisku kursor powi- Konstrukcja i oprogramowanie
ponujÍ wlutowaĘ w taki sposÛb, nien znieruchomieĘ. Wynik kalib- myszki daje dośĘ duÅ‚e moÅ‚liwoÅ›-
aby kabel wchodziÅ‚ do nich od racji jest zapisywany w pamiÍci ci adaptacji do indywidualnych
Å›rodka pÅ‚ytki. DziÍki temu, jeÅ›li nieulotnej, dlatego wystarczy wy- potrzeb.
zdecydujemy siÍ na doÅ‚Ä…czenie do konaĘ jÄ… tylko raz. Od tego Zacznijmy od czuÅ‚oÅ›ci. Przez
myszki dodatkowych przyciskÛw, momentu myszka jest gotowa do zmianÍ wartoÅ›ci rezystora R8 mo-
przewody do nich bÍdzie moÅ‚na pracy. Å‚emy wpÅ‚ywaĘ na okres sygnaÅ‚u
docisnąĘ do obwodu drukowane- wyjÅ›ciowego z akcelerometrÛw.
go razem z kablem RS232C. Po- Konstrukcja mechaniczna Przy minimalnej dopuszczalnej re-
sÅ‚uÅ‚y do tego blaszka i dwie Nie da siÍ ukryĘ, Å‚e myszka zystancji, wynoszÄ…cej 125k&!,
Å›rubki M3. Odpowiednie otwory w postaci pÅ‚ytki drukowanej z za- zmniejszymy czuÅ‚ośĘ dziesiÍcio-
do tego celu znajdujÄ… siÍ na montowanymi elementami jest krotnie. Jakkolwiek najwiÍkszÄ…
płytce. Takie rozwiązanie skutecz- właściwie bezułyteczna. Dlatego wartością zalecaną dla aplikacji
Elektronika Praktyczna 5/2000
76
Myszka komputerowa dla osób niepełnosprawnych
wykorzystujÄ…cych wyjÅ›cia PWM krÛĘcÛw. W takim przypadku pracy procedury odczytu czujnika
jest 1,25M&!, to podÅ‚Ä…czajÄ…c rezys- dmuchniecie w jednÄ… rurkÍ od- ciÅ›nienia.
tor 2M&! moÅ‚na uzyskaĘ caÅ‚kiem powiada wciÅ›niÍciu lewego kla- Tomasz Gumny, AVT
stabilne zwiÍkszenie czuÅ‚oÅ›ci. wisza, a dmuchniÍcie w drugÄ… [e-mail]
W celu przystosowania myszki jest toÅ‚same z naciÅ›niÍciem pra-
dla osÛb, u ktÛrych wystÍpuje wego klawisza. Dla osÛb z czÍÅ›- "DziÍkujÍ firmie ALFINE z Pozna-
bezwiedne drÅ‚enie gÅ‚owy, moÅ‚na ciowo sprawnymi rÍkami moÅ‚na nia za udostÍpnienie ukÅ‚adÛw
zwiÍkszyĘ pojemnoÅ›ci kondensa- rurki przedÅ‚uÅ‚yĘ i zakoÒczyĘ gu- ADXL202 /Analog Devices/ i firmie
torÛw C8, C9. Efektem tego bÍdzie mowymi gruszkami. W ten spo- UNIPROD-COMPONENTS z Gliwic za
wolniejsza reakcja myszki na ruch sÛb po ponownym skalibrowaniu prÛbki ukÅ‚adÛw UTI /Smartec/" - to
gÅ‚owy, przy czym czuÅ‚ośĘ nie czujnika ciÅ›nienia przyciskiem zdanie napisaÅ‚em posÅ‚ugujÄ…c siÍ
ulegnie zmianie. StosujÄ…c konden- USTAW, otrzymamy wygodne opisanÄ… w artykule myszkÄ… za pomo-
satory elektrolityczne naleÅ‚y zwrÛ- w obsÅ‚udze wyÅ‚Ä…czniki pneuma- cÄ… programu wirtualnej klawiatury.
ciĘ uwagÍ na biegunowośĘ. Od- tyczne. ZajÍÅ‚o mi to 13 minut i 54 sekundy,
powiednie symbole znajdujÄ… siÍ JeÅ›li komuÅ› wystarczÄ… wyÅ‚Ä…cz- co daje Å›redniÄ… szybkośĘ pisania
na płytce drukowanej. niki elektryczne, nie ma potrzeby wynoszącą jeden znak na 5,5 sekundy.
W modelu myszki obsÅ‚uga kla- stosowania ìinstalacji pneuma-
wiszy polega na dmuchaniu lub tycznejî. MoÅ‚na wÛwczas znaczÄ…- DziÍkujemy Panu Bogdanowi Ja-
zasysaniu powietrza z rurki pod- co obniłyĘ koszt myszki rezygnu- niakowi za pomoc w przygotowaniu
Å‚Ä…czonej do czujnika ciÅ›nienia. jÄ…c z montowania czujnika S1 zdjÍcia na naszÄ… kwietniowÄ… okÅ‚adkÍ
DmuchniÍcie odpowiada lewemu, i przetwornika U3. W takim przy- - Redakcja EP.
a zassanie prawemu klawiszowi. padku trzeba kawałkiem przewo-
Działanie mołemy w prosty spo- du zewrzeĘ na stałe wyprowadze- Wzory płytek drukowanych w for-
sÛb odwrÛciĘ podÅ‚Ä…czajÄ…c rurkÍ nia mikroprzeÅ‚Ä…cznika W1. W mo- macie PDF sÄ… dostÍpne w Internecie
do drugiego krÛĘca czujnika. mencie inicjalizacji procesor pod adresem: http://www.ep.com.pl/
Jeszcze innym rozwiązaniem sprawdza stan tego przycisku i jeś- pcb.html oraz na płycie CD-EP05/
jest podłączenie rurek do obu li jest on zwarty, pomija w dalszej 2000 w katalogu PCB.
Elektronika Praktyczna 5/2000
77