Sprawy łączone 267/91 i 268/91 Bernard Keck i  Daniel Mithquard przeciwko rządowi francuskiemu.

TAN FAKTYCZNY

Sprawa dotyczy sprzedaży kawy marki Sati i piwa Picon poniżej ich ceny nabycia, co według ustawodactwa francuskiego jezt zakazane. Dwóm supermarketom zarzucono złamanie tego zakazu a w stosunku do ich menegerów – panów Keck i Mithouard wszczęto postępowanie karne. Oskarżeni- podnieśli zarzut niezgodności norm prawa francuskiego z normami prawa wspólnotowego. Oskarżeni uważali, że zakaz odsprzedaży towarów poniżej ceny ich zakupu jest analogiczny do ograniczeń ilościowych. Sugerowali, że choć zakaz ten odnosi się do towarów krajowych jak i importowanych to wywołuje on nieproporcjonalne ograniczenia w obrocie. Głównym pytaniem było, czy sprzedaż ze stratą jest zgodny z 34 art. Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Panowie odwoływali się również do sytuacji, która miała miejsce na obszarach przygranicznych w kraju, gdzie przedsiębiorstwa spoza Francji zaprzestawały zakładać swoje siedziby głównie z powodu stosowania tego zakazu. Co wpływało na spadek konkurencji.

ROZWAŻANIA PRAWNE I PODSTAWY WYROKU:

Tribunal de Grande Instance Strasbourg przedłożył Trybunałowi na podstawie art. 177 [234] TWE wniosekwniosek o wydanie orzeczenia wstępnego w sprawie interpretacji zawartych w Traktacie reguł konkurencji oraz przepisów dotyczących swobody przepływu towarów na obszarze Wspólnoty.

Postępowanie główne

2. Pytania przedłożono w związku z postępowaniem karnym wszczętym przeciwko Panom Keck i Mithouard za sprzedaż produktów w niezmienionym stanie po cenie niższej od ceny nabycia (sprzedaż ze stratą), co stanowiło naruszenie art. 1 francuskiej ustawy nr 63-628 z 2.lipca 1963 r. Na swoją obronę Panowie Keck i Mithouard twierdzili, że zawarty w tych przepisach ogólny zakaz odsprzedaży ze stratą jest sprzeczny z art. 30 [28] TWE, zasadą swobodnego przepływu osób, usług i kapitału oraz wolną konkurencją na terytorium Wspólnoty.

Trybunał Wyższej Instancji uznając, że sprawa wymaga interpretacji określonych przepisów prawa wspólnotowego, zawiesił oba postępowania i przedstawił następujące pytania, z wnioskiem o wydanie orzeczenia wstępnego:

"Czy obowiązujący we Francji . zakaz odsprzedaży ze stratą jest zgodny z zasadą swobody przepływu towarów, usług, kapitału i wolnej konkurencji na Wspólnym Rynku oraz z wynikającym z Traktatu, a zwłaszcza, z art. 3 [3] i 7 [12] TWE zakazem dyskryminacji ze względu na pochodzenie, ponieważ prawo francuskie może zniekształcić konkurencję:

po pierwsze ze względu na fakt, że ZAKAZEM OBJĘTO JEDYNIE odsprzedaż ze stratą, zaś z zakazu wyłączono producentów, którzy mogą wprowadzać na rynek produkty wytworzone, przetworzone lub udoskonalone przez siebie nawet w niewielki sposób, po cenie niższej od poniesionych kosztów;

b) po drugie, w ten sposób, że różnicuje warunki konkurencji między handlowcami, szczególnie w obszarach przygranicznych, ze względu na ich narodowość lub miejsce prowadzenia działalności gospodarczej?"

Na wstępie należy zauważyć, że postanowienie Traktatu dotyczące swobodnego przepływu osób, usług i kapitału na obszarze Wspólnoty nie mają znaczenia dla ogólnego zakazu sprzedaży ze stratą, który dotyczy marketingu towarów. Dlatego te postanowienia nie mają żadnego związku z toczącym się postępowaniem głównym.

Zastosowanie art. 7 [12] TWE

W odniesieniu do zakazu dyskryminacji zawartego w art. 7 TWE, z wniosku o wydanie orzeczenia wstępnego wynika, że sąd krajowy kwestionuje zgodność z tą zasadą zakazu odsprzedaży ze stratą, ponieważ pozycja konkurencyjna przedsiębiorstw, których zakaz dotyczy, może być gorsza od pozycji konkurentów z państw członkowskich, w których odsprzedaż ze stratą jest dozwolona.

Należy więc stwierdzić w tym względzie, że fakt, iż przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie sprzedaży w różnych państwach członkowskich są poddane różnym ustawodawstwom, przy czym niektóre ustawodawstwa zakazują sprzedaży ze stratą, a inne ją dopuszczają, nie stanowi dyskryminacji w rozumieniu art. 7 traktatu, ponieważ będące przedmiotem postępowania przed sądem krajowym przepisy mają zastosowanie do każdej działalności w zakresie sprzedaży prowadzonej na terytorium krajowym, niezależnie od przynależności państwowej podmiotu, który ją wykonuje

Interpretacja art. 30 [28] TWE

10. W tych okolicznościach, uwzględniwszy argumenty przedstawione pisemnie i ustnie oraz w celu udzielenia wnioskującemu sądowi użytecznej odpowiedzi, prawidłowe rozstrzygniecie podniesionej kwestii wymaga spojrzenia na zakaz odsprzedaży ze stratą z perspektywy swobody przepływu towarów.

11. Zgodnie z art. 30 [28] TWE, w handlu między państwami członkowskimi zakazane są ograniczenia ilościowe w imporcie oraz wszystkie środki o skutku równoważnym. Trybunał stale orzekał, że jakikolwiek środek, który bezpośrednio lub pośrednio, rzeczywiście lub potencjalnie może wpływać na handel wewnątrzwspólnotowy stanowi środek o skutku równoważnym do ograniczenia ilościowego.

13. Takie przepisy mogą ograniczyć wolumen sprzedaży ogółem, a w ten sposób wolumen sprzedaży produktów z innych państw członkowskich, o ile pozbawia to handlowców jednej z metod promocji sprzedaży. W związku z tym, konieczna jest odpowiedź na pytanie, czy wystarcza to do uznania analizowanych przepisów za środek o skutku podobnym do ograniczeń ilościowych w handlu.

Mając na względzie rosnącą tendencję handlowców do wykorzystywania art. 30 [28] TWE do kwestionowania legalności jakichkolwiek przepisów, których skutkiem jest ograniczenia ich wolności gospodarczej, nawet gdy przepisy te nie dotyczą produktów z innych państw członkowskich, Trybunał uważa, że konieczne jest ponowne rozważenie i wyjaśnienie orzecznictwa w tej materii.

W przeciwieństwie do dotychczasowej linii orzeczniczej, zastosowanie przepisów prawa krajowego, ograniczających lub zakazujących dokonywania określonych czynności związanych ze sprzedażą produktów z innych państw członkowskich, nie wpływa bezpośrednio lub pośrednio, rzeczywiście lub potencjalnie, na handel między państwami członkowskimi tak długo, jak długo przepisy te znajdują zastosowanie do wszystkich handlowców prowadzących działalność na terytorium danego państwa oraz tak długo, jak długo wpływają one w takim samym stopniu, pod względem prawnym lub faktycznym, na wprowadzanie do obrotu i marketing produktów rodzimych i importowanych z innych państw członkowskich. W orzeczeniu w sprawie Trybunał, że (zakazanymi) środkami równoważnymi do ograniczeń ilościowych mogą być jedynie krajowe przepisy dotyczące kształtu, nazwy, wymiaru, wagi, składu, prezentacji, etykietowania, opakowania towarów stosowane do towarów z innych państw członkowskich, legalnie wyprodukowanych i wprowadzonych do obrotu w tym innym państwie członkowskim, nawet jeżeli są stosowane jednakowo do wszystkich towarów (w tym krajowych), chyba że jest to uzasadnione celem interesu ogólnego, który przeważy nad wolnością obrotu towarami )

O ile spełnione są te warunki, zastosowanie takich przepisów do sprzedaży produktów z innego państwa członkowskiego, spełniających wymogi określone przez to państwo, nie uniemożliwia lub nie utrudnia im dostępu do rynku w stopniu większym niż dotyczy to produktów krajowych. Z tego powodu, przepisy te nie podlegają zakresowi zastosowania art. 30 [28] TWE.

Zgodnie z powyższym, Trybunał orzekł iż sądowi krajowemu należy udzielić odpowiedzi, że art. 30, 28 TWE powinien być interpretowany w taki sposób, że nie znajduje on zastosowania do przepisów prawnych państwa członkowskiego, które wprowadzają ogólny zakaz odsprzedaży ze stratą.