To
jest moja praca, którą prezentowałam na ustnej maturze z języka
polskiego. Dostałam za nią 18 pkt i mam nadzieję, że komuś się
przyda.
Miłość jest jednym z największych i
najgłębszych uczuć. Jest to temat często poruszany przez twórców
różych epok. Trudno jest znaleźć utwór, w którym nie byłoby
wątku miłosnego. Nie tylko w literaturze możemy odnaleźć temat
miłosny, widoczny jest on również w filmie, malarstwie i muzyce.
Ja postanowiłam skupić się na literaturze. W swojej wypowiedzi
chciałabym przedstawić siłę miłości i jej wpływ na życie
człowieka wykorzytując przykłady różnych bohaterów
literackich.
Miłość może być różnorodna: do mężczyzny i
kobiety, rodzicielska, braterska, do Boga, ojczyzny. Jednak w moje
pracy zajmę się tylko miłością pomiędzy mężczyzną, a
kobietą, gdyż uważam, że jest to najciekawszy temat. Miłość
bywa szczęśliwa i niespełniona, za każdym razem inna,a motyw ten
jest bardzo szeroki. Obraz budującej lub niszczącej siły miłości
możemy dostrzec we wielu utorach literackich różnych
epok.
Przykłady twórczej siły miłości odnajdujemy już w
"Biblii". "Pieśń nad pieśniami" stanowi
wielkie dzieło o miłości. Jest to przykład miłosnej pieśni
poetyckiej Starego Testamentu. Jej treść to dialog między
pasterką, a pastrzem, którzy w niezwykle zmysłowych obrazach
opisują swoje uczucia. Oblubieniec potrzebuje towarzystwa ukochanej,
jest nia zachwycony i oczarowany, tęskni kiedy ona znika z jego pola
widzenia, podąża za nią, by być jak najbliżej. Oblubienica
naraża sie na ból, cierpienie i hańbę, gdy wybiega w nocy by
odszukać swego wybrańca. Oboje gotowi są do poświęceń w imię
swojej miłości. Ich uczucie jest z jednej strony czymś
niebezpiecznym, gdyż niesie przykrość i poniżenia, z drugiej
jednak strony jest rzecza o nieprzemijającej wartości, darem od
Boga. Teologowie nadają pieśni przenośny sens- jako wyraz miłości
człowieka do Boga, lecz zarówno interpretacja dosłowna (miłość
między kobietą, a mężczyzną) jak i odniesienie religijne
prowadzą do wniosku, że siłą wiodącą w życiu człowieka jest
miłość, gdyż jest ona wszechogarniająca, niezwyciężona i
silniejsza od śmierci.
Również w powieściach historycznych
obok wydarzeń autentycznych- wojen i walk występują wątki
miłosne. W "Potopie" Henryka Sienkiewicza miłość łączy
Andrzeja Kmicica i Oleńkę Billewiczównę. Zaczyna się od
pierwszego ich spotkania, gdy awanturnik i zabijaka wraca z wojny i
pragnie poznać obiecaną mu przyszłą żonę. Jednak rozróby i
awantury szlachcica nie przypadają do gustu dumnej Oleńce, która
wyrzeka się go i wyklina. Uczucie Kmicica jest silne więc porywa
Oleńkę i uprowadza ją do swego dworku. Ona również mimo wszystko
kocha go co widać po jego pojedynku z Wołodyjowskim, gdy jest
przerażona wizją śmierci ukochanego. Po tragicznej wojnie i
zdradzia Radziwiłła Billewiczówna widzi w Kmicicu zdrajcę
ojczyzny, gdy uwiązany rycerską przysięgą nie może odstąpić
hetmana i traci w ten sposób szansę na pozyskanie ręki ukochanej.
Pod wpływem miłości do Oleńki w bohaterze dokonuje się przemiana
i pod nowym nazwiskiem przemierza szlak bojowy i wysławia się
licznymi czynami patriotycznymi. Jego bohaterstwo rehabilituje go w
oczach społeczeństwach i w sercu Oleńki. Powieść kończy się
małżeństwem młodych, zakochanych w sobie ludzi.
Innym
przykładem twórczej siły miłośći jest utwór Williama Whatrona
pt "Spóźnieni kochankowie". Jest to wzruszająca historia
miłości dwojga ludzi, dla których różnica wieku nie jest żadną
barierą. Było to przypadkowe spotkanie, które przerodziło się w
romans i przyniosło pełnię szczęscia. Dodatkowego uroku dodaje
fakt, iż akcja dzieje sie w Paryżu, mieście które jak żadne inne
kojarzy się z miłością i romantyzmem. Jack malarz, który w
pogoni za pieniędzmi stracił wszytsko próbuje się na nowo
odnaleźć. Czuje sie niespełniony, gdyż jego obrazy nie są wciąż
wystarczająco dobre. Nagle na jego drodze pojawia się Mirabelle.
Niewidoma i samotna kobieta, która uwrażliwia Jacka i pomaga mu
zobaczyć te same rzeczy w głębszym wymiarze. Pomiędzy 49-letnim
mężczyzną, a 71-letnią kobietą rodzi się wielka miłość,
także fizyczna. Uczucie to sprawia, że staruszka, która od lat nie
widzi nagle doświadcza olśnienia. Prowadzona niemal za rękę
słucha tego co mówi jej ukochany, widzi Paryż jego oczyma. Była
to miłość, która pokonała wszelkie bariery. Mirabelle wprawdzie
umarła, ale w momencie śmiercibyła szczęsliwa, bo wiedziała, że
spełniły się wszystkie jej marzenia.
Niestety miłość nie
zawsze ma twórczy wpływ na na człowieka i jego losy. W literaturze
możemy odnaleść liczne przykłady miłośći niszczącej.
"Romeo
i Julia" to jedna z najgłośniejszych tragedii o młodzieńczej
miłości. Para młodych ludzi z dwóch wrogich sobie rodów
zakochuje się w sobie i potajemnie łączy sakramentem małżeństwa.
Na drodze ich szczęściu staje jednak nienawiść jaką dażą się
ich rody, a także wątpliwe poczucie sprawiedliwości jaką wymierza
Romeo kuzynowi Julii- Tybaltowi. Romeo zostaje wygnany lecz żyje
nadzieją na ponowne ujrzenie Julii. Niestety w skutek fatalnej
pomyłki oboje popełniają samobójstwo. Romeo widząc ukochaną
pogrążoną we śnie myśli, że Julia nie żyje i popełnia
samobójstwo. Także dziewczyna obudziwszy się spostrzega martwego
Romea i kończy swój żywot. Z powodu nienawiści jaką ich rody
dażyły siebie wzajemnie doszło do tragedii. Romeo i julia byli dla
siebie niczym bratnie dusze, kiedy jedno z nich odeszło, drugie
utraciło sens życia i wolało umrzeć niż żyć w pozbawionym
miłości świecie.
Innym przykładem destrukcyjnej siły
miłości jest historia głównego bohatera utworu Goethego pt
"Cierpienia młodego Wertera". Tytułowy bohater poznaje
Lottę i zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia, a jego miłość
umacnia się z każdym dniem. Miłość do Lotty wypełnia go
całkowicie i bezgranicznie. Budzi w nim różne emocje od zachwytu
do radości i entuzjazmu. Czuje się uszlachetniony i wzbogacony.
Małżeństwo Lotty z Albertem doprowadza go do wielkiej rozpaczy.
Nie potrafi walczyć ze swoim uczuciem, lecz z uporem pogrąża się
w obsesyjnym myśleniu i Lottcie. Staje się uosobieniem bólu i
rozpaczy. W rezultacie niespełniona i nieszczęsliwa miłość do
Lotty niszczy go, gdyż siła targających go namiętności prowadzi
do samobójstwa.
Również w powieści Zofii Nałkowskiej możemy
dostrzec niszczący wpływ miłości na ludzkie życie. W "Granicy"
wątek miłosny opiera się na zasadzie trójkąta małżeńskiego.
Miłośc Zenona i Elżbiety jest piękna, zwłaszcza uczucie Elżbiety
jest bardzo silne. Są szczęśliwi, a Elżbieta jest lojalną i
wybaczającą żoną. Destrukcyjna jest namiętność łącząca
Zenona z Justyną. Dziewczyna darzyła Zenona wielką i ślepą
miłością. Dlatego, gdy zaszła w ciążę i przerwała ją na
życzenie kochanka, uczucie, którym kiedyś dażyła Zenona
przerodziło się w nienawiść i chęć zabicia mężczyzny. Justyna
mści się na Zenonie oblewając mu twarz kwasem, a mężczyzna
popełnia samobójstwo strzelając sobie pistoletu w usta. Poprzez
ukazanie ludzkiego nieszczęscia pisarka chciała ukazać, że w
miłości potrzebna jest uczciwość, a zła miłość może tylko
krzywdzic i nie daje prawdziwego szczęścia.
Przytoczone przeze
mnie przykłądy literatury dowodzą, że miłość, mimo iż jest
najwspanialszym uczuciem jest również najtrudniesza ponieważ w
życiu człowieka pełni zawsze rolę twórczą lub niszczącą.
Każda miłość wymaga wyrzeczeń i poświęceń, a kiedy już
przynosi szczęście i radośc to czasem niesie ze sobą ból i
cierpienie. Wybrane przeze mnie utwory w doskonały sposób ukazują,
że miłość nie tylko potrafi zdziałać cuda, ale rówznież
unieszczęśliwia i jest powodem tragedii.