Biblia – z gr. ksiegi, w łacinie ksiega.
Jest to zbiór wielu ksiąg.
Testament – przymierze, układ.
ST – układ Izrael – Bóg.
NT – układ Kościół – Bóg.
Pentautech – pięcioksiąg mojżeszowy.
Podział ST na księgi historyczne, dydaktyczne i profetyczne (prorocy mniejsi i więksi).
Imiona opierają się na transkrypcji greckiej, u protestantów zaś na pisowni hebrajskiej.
NT: historyczne (ewangelie i dzieje), dydaktyczne (listy) oraz profetyczne (apokalipsa).
Pogląd deuteronomiczny – losy Izraela zależne są od jego wiary lub niewiary w Jahwe.
NT ukształtował się w I wieku naszej ery.
Głównymi elementami NT są cztery ewangelię.
Marek 64-65 rok n.e.
Łukasz i Mateusz – ok. 70 roku n.e. (zburzenie II świątyni).
Łukasz napisał także dzieje apostolskie, zaraz po swojej ewangelii.
W latach 51-67 swe listy tworzy Paweł.
List św. Jakuba 58 rok n.e.
Apokalipsa pochodzi z około roku 95.
Pod koniec I wieku powstaję także ewangelia janowa.
Biblia to zbiór pism, które zostały uznane przez kościół za natchnione.
Autor ludzki jest narzędziem boga.
Duch święty w ewangelii Łukasza jako boska moc popychająca wybitnego jednostki do czynienia pewnych rzeczy. Jezus również jest nosicielem Ducha.
Natchnienie pastoralne – natchnienie do działania.
Natchnienie oralne służące do głoszenia słowa bożego.
Natchnienie skrypulatne, czyli dopełnienie dwóch poprzednich.
Dabar – słowo. Słowo było dla Hebrajczyków naładowane mocą. Jest terminem szerszym niż grecki logos.
Jahwe nie tylko bogiem Izraela, ale i bogiem stwórcą.
W Jezusie bóg wyrzekł swe ostateczne słowo.
Słowa w Biblii objawiają samego boga.
Natchnienie i objawienie działają jednocześnie.
Natchnienie skrypulatne poprzez gminę oddziaływało na jednostkę.
NT powstaję w czasach konstytuującego się Kościoła, jako części boskiego planu.
ST i NT tworzą spójną całość.
Tekst Biblii jest mową ludzką par excellance, gdyż jest słowem bożym.
Istnienie różnorodnych form literackich w Biblii wymusza istnienie różnorodnego podejścia do prawdy.
Kultura semicka nie opiera się na abstrakcyjnych pojęciach jak hellenistyczna.
Różnica w znaczeniu pojęc.
Bóg na kartach Biblii to bóg żywy, aktualnie działający.
Kannon jako zbiór pism spisujących reguły wiary.
Pisma deuterokanoniczne, nie znajdujące się w biblii hebrajskiej oraz protestanckiej. Są one dla protestantów apokryfami.
Apokryfy – pisma, które roszczą sobie prawa do bycia natchnionymi, ale w rzeczywistości takie nie są.
90 r ne. - uznanie kanonu ST przez żydów, bez ksiąg deuterokanonicznych.
Przełom IV i V wieku – na Zachodzie uznano kanon składający się z ksiag protokanonicznych i deuterokanonicznych.
W II wieku zaczyna powstawać kanon pism NT, podtrzymywanych autorytetem apostołów.
III wiek to czas ostatecznego ustalenia kanonu pism NT.
367 Atanazy ustala kanon, włączając Apokalipsę.