Cechy wspólne plastydów: otoczka, macierz, plastoglobule, fitoferrytyna, nukleoidy, rybosomy ziarna skrobi, karotenoidy, kw. Tłuszczowe, witaminy K,E, żelazo, 2 błony, matrix rozpuszczone białka enzymatyczne Frakcje skrobi: glukoza i maltoza- amyloza: wiązaniem α-1,4 o-glikozydowym 30% rozpuszczalna w wodzie, cząsteczki nierozgałęzione połączone – amylopektyna: 70% nierozpuszczalna w wodzie cząsteczki mają rozg. połączone z łańcuchem głownym wiązaniem α-1,6 o-glikozydowym,

Barwniki fotosyntetyczne: chlorofile, karotenoidy , fikobiliny

Inkrustacja- proces odkładania się nowych substancji wewnątrz istniejącej ściany komorkowej. lignina, garbniki olejki eteryczne, żywice, woski, węglan wapnia, krzemionka. Adkrustacja - odkładanie na wewnętrzną powierzchnię ściany komorkowej substancji bezszkieletowych. związki lipofilne: suberyna, kutyna, woski związki hydrofilne typu wielocukrow: kaloza. Korkowacenie ściany adkrustacja suberyną komorek korka Metakutynizacja adkrustacja suberyną komorek innych niż korka. Kutykularyzacja wytwarzanie warstwy kutyny Kutynizacja odkładanie warstewek kutyny wew. ściany komorek skorki między warstwami zaw. celulozę

Tkanki wzmacniające: kolenchyma: pierwotna tkanka wzmacniająca, zbudowana ze ściany komorkowej pierwotnej, występuje w rosnących organach naziemnych oraz takich, ktore więdną przy wysychaniu ściany komorkowej pierwotnej, ściany komorkowe celeulozowo-pektynowe, silnie uwodnione, żywy protoplast, możliwość likwidacji zgrubień, odporność na zerwanie (nie na ściskanie) kątowa płatowa – zgrubienie na ścianach stycznych, sąsiednich par komorek tworzą stycznie ułożone jednostki mechaniczne włóknista – ściany rownomiernie zgrubiałe lukowa – zgrubienia w narożach komorek, wokoł przestworow międzykomorkowych Petasites species sklerenchyma: tkanka wzmacniająca – komorki dojrzałe, ściany komorkowe pierwotne i wtorne ściany komorkowe zwykle, ale nie zawsze zdrewniałe komorki przeważnie martwe, słabo uwodnione ściany, występuje w organach dorosłych, uniwersalna odporność (rozciąganie, ściskanie, zgniatanie, skręcanie) włókna, sklereidy jamki proste,

Rodzaje ciał białkowych: ziarna aleuronowe, albuminy + globoid, albuminy + globoid + globuliny

Merystemy pierwotne – wywodzą się od komorek zarodka wtórne – powstają na drodze odrożnicowania z tkanek stałych Cechy komórek merystematycznych: cienkościenne, słabo zwakuolizowane, duże, centralnie położone jądro, komorki izodiametryczne (rownowymiarowe), z reguły brak przestworow międzykomorkowych

Podział merystemów ze względu na położenie: wierzchołkowe (wierzchołki wzrostu) – na szczytach pędow i korzeni, wzrost organu na długość boczne (miazga, miazga korkotworcza) – tworzą warstwy lub pasma rownoległe do powierzchni organow, związane z przyrostem wtornym na grubość wstawowe (interkalarne) – wywodzą się z merystemu wierzchołkowego ale oddzielone są od niego partiami tkanek stałych umiejscowione w łodydze u podstawy międzywęźli, u niektorych gatunkow traw, odpowiadają za wzrost na długość merystemoidy – grupa komorek lub pojedyncze komorki o wysokiej aktywności podziałowej w obrębie tkanek stałych, komorki inicjalne włoskow, komorki macierzyste aparatow szparkowych

3 typy endodermy: I-rzędowa – komorki w ktorych wytw. się pasemka Caspary'ego, inkrustacja ligniną, pasemko blokuje przepływ II-rzędowa – następuje odłożenie suberyny na ścianie komorkowej i warstwy celulozowej, występują tak zwane komorki przepustowe III-rzędowa – starsze części korzenia w roślinach jednoliściennych, wtorna ściana komorkowa z ligniną, komorki przepustowe U-kształtne

Typy stel: Protostela – zwarty układ cylindryczny łyka i drewna, Aktynostela- walec ksylemu o gwieździstym zarysie. Paprotniki (Psylofity) Plektostela – pasma drewna pooddzielane łykiem, Syfonostela cylindry drewna i łyka w centralnej części rdzeń miękiszowy, Diktiostela – powstała na skutek oddzielenia pasm łyko-drzewnych w syfonosteli amfifloicznej miękiszem, Eustela – układ wiązek przewodzących (łyko-drzewnych ) w łodygach dwuliściennych Ataktostela - układ wiązek przewodzących (łyko-drzewnych ) w łodygach jednoliściennych

Tkanki przewodzące: KSYLEM tkanka przewodząca rozprowadzająca wodę, sole mineralne. Obecność martwych komorek o zdrewniałych ścianach• elementy trachealne• komorki miękiszowe • włokna Ksylem pierwotny – początek w prokambium Ksylem wtórny – wytwarzany przez kambium, jako tkanka wtorna Protoksylem: • Dojrzewa najwcześniej • Mała średnica elementow trachealnych, śc. komorkowe - zgrubienia spiralne, listwy • Słabiej przewodzi wodę • Zawiera dużo miękiszu drzewnego • Dojrzewa często przed zakończeniem wzrostu organu Metaksylem: ✔ Dojrzewa poźniej ✔ Duża średnica el. trachealnych, ściana wtorna jamkowana ✔ Dobrze przewodzi wodę ✔ Mało miękiszu drzewnego, często ulega zdrewnieniu ✔ Dojrzewa po zakończeniu wzrostu organu Elementy trachealne: Cewki – pełnią funkcje przewodzące i mechaniczne.Naczynia – utworzone z członow naczyń, posiadają perforacje w płytce perforacyjnej a) Perforacja prosta b) Perforacja złożona - drabinkowa, siatkowa, efedroidalna (kolisto-dziurowa)

FLOEM tkanka wyspecjalizowana w przewodzenie substancji zapasowych. Tkanka niejednorodna. I. Elementy sitowe – żywe komorki przystosowane do szybkiego transportu substancji pokarmowych, tworzących ciągi komorkowe. a) Człony rurek sitowych b) Komórki sitowe II. Komórki towarzyszące (przyrurkowe) IIa. Komórki albuminowe (Strasburgera) –

III. Miękisz łykowy IV. Włókna łykowe

Peryderma -Wtórna tkanka okrywająca Felogen - merystem boczny, wytwarza: Felem – pokład martwych komorek skorkowaciałych, na zewnątrz fellogenu Feloderma – cienki pokład komorek miękiszowych po stronie wewnętrznej

Peryderma - rola ochronna, termoizolacyjna, ograniczenie parowania- zwarty układ komorek z wyjątkiem obszarow o luźnym układzie – przetchlinki Przetchlinki – rozbudowany system przestworow międzykomorkowych odpowiadający za wymianę gazową i parowanie

Typy przyrostu wtórnego: Typ Aristolochia – najpierw tworzy się kambium wiązkowe, dopiero poźniej na skutek wytworzenia kambium międzywiązkowego zamyka się walec kambialny (u roślin z walcem osiowym typu eusteli; rośliny zielne, liany) Typ Heliantus – kambium międzywiązkowe tworzy się po wcześniejszym wytworzeniu dodatkowych wiązek w obrębie pierwotnych promieni rdzeniowych Typ Tilia – kambium od razu funkcjonuje w formie zamkniętego pierścienia (u roślin z walcem osiowym typu syfonostela, rośliny drzewiaste)

Biel: występuje w zewnętrznych partiach kilku najmłodszych przyrostow, magazynuje substancje zapasowe i przewodzi wodę, zawiera el. żywe

Twardziel: wszystkie elementy martwe, wcistki – wrastanie komorek miękiszowych drewna do światła naczyń lub cewek, rola wzmacniająca i mechaniczna ciemna barwa

Typy drewna wtórnego: rozpierzchłonaczyniowe powstaje w całymsezonie wegetacyjnym, naczynia posiadają przybliżoną średnicę: Acer, Fagus, Populus, Tilia pierścieniowonaczyniowe wiosną powstająnaczynia o dużej średnicy, latem o mniejszej: Quercus, Fraxinus, Ulmus

Cechy budowy łodygi roślin jednoliściennych Wiązki kolatelarne zamknięte, Wiązki rozrzucone na całym przekroju lub ułożone w okołki, Brak wyraźnej granicy między kora pierwotna a walcem osiowym, Obecność miękiszu koniunktywnego, Sklerenchyma w peryferycznej części łodygi, Często luźna aerenchyma i kanał rdzeniowy, Rzadko kambium i fellogen (nigdy nie ma martwicy korkowej)

Morfologia liścia rożnokształtna, zwykle spłaszczona blaszka liściowa osadzona bezpośrednio lub za pomocą ogonka liściowego na łodydze. ogonek liściowy lub bezpośrednio blaszka liściowa umieszczone są na łodydze za pomocą tzw. nasady liścia. u niektorych roślin dolna część liścia rozrasta się w pochwę liściową. Pełni ona funkcję wzmacniającą łodygę (wiechlinowate), zwiększa powierzchnię asymilacyjną (selerowate) lub pełni funkcje spichrzowe i ochronne (cebula zwyczajna).dolna strona liścia - odosiowa lub grzbietowa (w pąku kwiatowym znajduje się na gorze). górna strona liścia zwana jest doosiową lub brzuszną. nerwacja (użyłkowanie), czyli układ wiązek przewodzących i usytuowanie liścia na łodydze są często cechami charakterystycznymi gatunkow, podobnie jak: kształt liścia, jego brzegu, nasady i zakończenia. szparki (lub aparaty szparkowe) liść hypostomatyczny – szparki po dolnej stronie liścia (najczęściej) liść epistomatyczny – szparki na gornej pow. liścia (jednoliściennych i l. Pływające) liść amfistomatyczny – szparki występują po obydwu stronach liścia włoski (trichomy) - chronią przed żerowaniem drobnych roślinożercow mechanicznie lubchemicznie jeśli zawierają wydzieliny.

Mezofil: Składa się z miękiszu: miękisz gąbczasty w dolnej części liścia # miękisz palisadowy w gornej części liścia obejmuje zieloną tkankę liścia (chlorenchyma) wraz z pochwami wiązkowymi

otaczającymi wiązki przewodzące, sklereidy oraz komorki układu wydzielniczego (nie związane z epidermą) liście nie mające grzbieto-brzusznej budowy mają miękisz niezrożnicowany lub brak u hydrofitów występuje tylko miękisz gąbczasty, zwykle w formie aerenchymy u kserofitów nierzadko miękisz palisadowy występuje po obu stronach liścia, a miękiszugąbczastego brak.

Typy aparatów szparkowych Typ Helleborus (Amarylis) Fasolowaty kształt komorek szparkowych. Grube sciany brzuszne, cienkie ściany grzbietowe komorek szparkowych

Typ Graminae Biszkoptowaty kształt komorek szparkowych. Cienkie ściany komorkowe części pęcherzykowych komorek, grube ściany podłużne kom szparkowych

Typy aparatów szparkowych Anomocytowy brak komorek przyszparkowych Paracytowy oś 2 komorek przyszparkowych rownoległa do poru Diacytowy oś 2 komorek przyszparkowych prostopadła do poru Anizocytowy 3 lub więcej komorek przyszparkowych, jedna mniejsza od reszty

Typ aparatów szparkowych Mezogenowy – wspolne pochodzenie komorek szparkowych i przyszparowych z jednej komorki inicjalnej.Mezoperigenowy – wspolne pochodzenie komorek szparkowych i części komorek przyszparkowych. Pozostałe komorki przyszparkowe pochodzą z innych komorek inicjalnych. Perigenowy – odrębne pochodzenie komorek szparkowych i przyszparkowych. Komorki szparkowe i przyszparkowe mają swoje komorki inicjalne

Budowa korzenia: merystem wierzchołkowy korzenia, czapeczka, protomerystem,histogeny, strefa wydłużeniowa/włośnikowa/ wyrośnięta

Histogeny (w korzeniu): kaliptrogen, dermatogen (1-liścienne) dermatokaliptrogen (epiderma i czapeczka; 2-liścienne) peryblem (kora pierwotna) plerom (walec osiowy)

Budowa pierwotna korzenia ryzoderma (epiblema) - cienkie ściany komorkowe, zwykle brak chloroplastow, brak kutykuli, w strefie rożnicowania wytwarza włośniki kora pierwotna – żywe cienkościenne komorki, duże przestwory międzykomorkowe – egzoderma – skorkowaciałe zewnętrzne partie kory pierwotnej (w starszych korzeniach) – endoderma – I, II, III – rzędowa walec osiowy

Budowa wtórna korzenia nagozalążkowe i dwuliścienne zwłaszcza z palowym systemem korzeniowym, kambium zakłada się między ksylemem pierwotnym a floemem, kambium w obrębie perycyklu (naprzeciwko ramion ksylemu); pierścień kambium zamyka się –do wewnątrz ksylem wtorny, na zewnątrz floem wtorny, naprzeciwległy układ drewna i łyka, peryderma, wzrost objętości walca osiowego powoduje rozrywanie kory pierwotnej

Owocnia (perykarp) składa się z trzech warstw:egzokarp- zewnętrzna jednowarstwowa skorka (egzokarp), często zabarwiona, pełni rolę mezokarp- warstwa środkowa, może być rożnej grubości, mięsisty lub suchy. endokarp- wewnętrzna jest na ogoł jednowarstwowa, może być błoniasta i cienka (jak np. W strąkach grochu) lub gruba i zdrewniała, tworząca pestkę (np. u śliwy).