ANATOMIA – gr. ana-teimn- rozciąć – służy do analizy i poznania struktury i funkcji organizmu żywego.
Starożytne Indie były potęgą medycyny starożytnej w zakresie chirurgii. Rozwój anatomii w starożytnej Grecji nastąpił w czasach działania i pracy Hipokratesa. Uznał on organizm ludzki za jednolitą całość, chorobę jako zaburzenie równowagi czterech płynów: krwi, żółci, śluzu i czarnej żółci. Wyróżnił 4 typy osobowości człowieka:
SANGWINICZNY – sangnis – krew – wesoły, pogodny, towarzyski, gadatliwy, niezorganizowany, zapominalski
CHOLERYCZNY – chole – żółć – porywczy, niezrozumiały, energiczny, urodzony przywódca, człowiek czynu
FLEGMATYCZNY – phlegma – flegma – powolny, zrównoważony, dowcipny, pogodny, obserwator
MELANCHOLICZNY – melas chole – czarna żółć – perfekcjonista, uczuciowy, wrażliwy, wierny przyjaciel, podatny na depresję
Anatol, Gallen, Hipokrates opisał procedury anatomiczne, czyli jak preparować zwłoki.
Okres średniowiecza – rozwój anatomii na uniwersytecie w Bolonii.
Leonardo da Vinci – człowiek średniowiecza i renesansu. Opisał czaszkę i macicę.
Uniwersytet w Padwie był prekursorem gdzie opisywano układ naczyniowy, krwionośny i fizjologię. Opisywano anatomię i czynności mózgu, nerwów czaszkowych.
W 18 i 19 w. nastąpił rozwój anatomii patologicznej, fizjologicznej i komórkowej. W 19w. Dzięki odkryciom mikroskopu rozwinęła się fizjologia człowieka. W 20w. Nastąpił rozwój technik medycznych i diagnostycznych. Powstała anatomia radiologiczna oparta na zdjęciach rentgenowskich.
PATOLOGIA – nauka o zaburzeniach czynności oraz zmianach morfologicznych ustroju, które powstają w przebiegu choroby
CEL PATOLOGII – wyjaśnienie istoty chorób, zbadanie ich przyczyn oraz warunków w jakich się rozwijają.
DZIAŁY PATOLOGII:
PATOFIZOLOGIA – nauka o zburzeniach czynności ustroju w czasie choroby
PATOMORFOLOGIA – anatomię patologiczną, która bada i opisuje zmiany morfologiczne w tkankach i narządach
CHOROBA – zespół zaburzeń czynności organizmu spowodowanych czynnikami chorobotwórczymi. Zmianą czynnościowym towarzyszą zmiany strukturalne komórek, tkanek, narządów.
Patologia obejmuje chemię kliniczną, mikrobiologię, immunopatologię i chematopatologię.
DZIAŁY PATOLOGII:
ETIOLOGIA – nauka o przyczynach choroby. Wiele chorób jest wieloczynnikowych, czyli spowodowanych przez więcej niż 1 czynnik sprawczy. Mogą to być czynniki zewnętrzne (np. środowiskowe – woda, powietrze, miejsce zamieszkania) oraz czynniki wewnętrzne (genetyczne).
PATOGENEZA – nauka o rozwoju i przebiegu choroby. Wyróżniamy różne okresy choroby, w których występują różne zmiany i objawy.
ZMIANY MORFOLOGICZNE – dotyczą narządów oraz tkanek, które zmienione są w przebiegu choroby
ZMIANY CZYNNOŚCIOWE – towarzyszą chorobie, ujawniają się łącznie jako zmiany czynności narządów i zmiany anatomiczne narządu
Procesy i zmiany w każdym organizmie są uwarunkowane, wzbudzane i podtrzymywane przez wpływ otoczenia, który podlega stałym zmianą. Życie organizmu polega na reagowaniu na bodźce środowiskowe, które powodują konkretne zmiany w organizmie. Sposób reagowania na bodźce środowiska decyduje o tym, czy procesy życiowe przebierają prawidłowo (zdrowie) czy nieprawidłowo (choroba).
ZDROWIE jest życiem w warunkach przystosowania do zmian środowiska zewnętrznego, a jego przejawem jest utrzymanie w równowadze zasadniczych procesów życiowych.
CHOROBA jest stanem niedostatecznego przystosowania ustroju do zmian środowiska zewnętrznego. Zmiany te nasilają lub wywołują chorobę i nazywane są bodźcami patologicznymi lub czynnikami chorobotwórczymi.
PODZIAŁ CHORÓB
PSYCHICZNE – występują, gdy na pierwszy plan pojawiają się zmiany w zachowaniu człowieka
SOMATYCZNE – występują, gdy na pierwszy plan wysuwają się zmiany w ustroju człowieka (zaburzenia narządów i ich uszkodzenia).
CZYNNOŚCIOWE – to choroby, gdzie występują zaburzenia czynności z odwracalnymi zmianami morfologicznymi
ORGANICZNE – rozwijają się zmiany anatomiczne trwałe lub przejściowe powodujące dalsze zaburzenia w ustroju.
DZIECICZNE, WRODZONE, NABYTE, ZAKAŹNE I NIE ZAKAŹNE, ROZWÓJ FIZYCZNY DZIECKA CHOROBY