Nawiązując do szczegółowo zaprezentowanych powyżej czynności geodezyjnych, związanych z prowadzeniem inwestycji drogowych (dróg, autostrad), poniżej zaprezentowano czynności obligatoryjnie wykonywane podczas budowy obiektów inżynierskich towarzyszących tym inwestycjom.
Ze względu na to, że obowiązują te same przepisy prawa i normy techniczne, które szczegółowo przytoczono w postępowaniu względem inwestycji drogowych, nie są one powtórnie prezentowane poniżej. Stosuje się je odpowiednio – analogicznie do zaprezentowanych powyżej.
W trakcie budowy obiektów inżynierskich związanych z drogami i autostradami obowiązuje uczestniczących w tym procesie wykonawców geodezyjnych przedstawiona poniżej strategia działania.
Wstępna analiza projektu obejmuje kontrolę założeń projektowych, kompletność dokumentacji projektowej, jej zgodność z założonymi warunkami technicznymi, itp.
Zainstalowanie w terenie geodezyjnej osnowy sytuacyjno-wysokościowej powinno się odbywać zgodnie z obowiązującymi wymogami technicznymi (siatka realizacyjna, repery robocze). W celu poprawnego wykonania prac geodezyjnych związanych z wytyczeniem obiektu, należy szczególną uwagę zwrócić na takie usytuowanie punktów osnów, aby nie uległy one zniszczeniu w trakcie przygotowania terenu pod budowę (wykopy, nasypy, itp.). Powinny one znajdować się poza miejscem intensywnych robót budowlanych.
Na kanwie projektu przyjętego do realizacji oraz w odniesieniu do map i danych liczbowych (współrzędne geodezyjne, dane wysokościowe), wykonuje się opracowania, służące do prawidłowego wyznaczenia obiektu w terenie. Wykonanie prac przygotowawczych i obliczeń niezbędnych do wyniesienia obiektu w teren, daje skutek w postaci szkiców tyczenia. Na ich podstawie w terenie stabilizuje się punkty wyznaczające budowany obiekt.
W oparciu o przygotowane dokumenty tyczenia wykonuje się wstępne wytyczenie obiektu w terenie (sprawdzenie poprawności usytuowania obiektu w terenie, ewentualna korekta położenia).
Następnie obowiązuje tyczącego powiadomienie zamawiającego o wynikach wstępnego tyczenia i ewentualnych rozbieżnościach z projektem.
Pomiar uzupełniający istniejących elementów terenowych wykonuje się po dokonaniu oceny warunków w terenie i uznaniu, że niezbędny jest pomiar terenowy elementów przydatnych do dalszego kontynuowania prac i rozliczenia ewentualnych prac rozbiórkowych.
Po wykonanych wcześniej wyszczególnionych pracach przygotowawczych wykonuje się wytyczenie (ostateczne) położenia obiektu w terenie według obowiązujących przepisów. Przedmiotem wytyczenia są punkty główne oraz osie obiektu.
Jeśli w trakcie realizacji budowy danego obiektu towarzyszącego autostradzie lub drodze miała miejsce konieczność dokonania prac rozbiórkowych, a także wykonania nasypów, wykopów itp., obowiązuje rozliczenie i pomiar wykonanych prac w tym zakresie.
Istotne dla obiektu towarzyszącego budowanej trasie drogowej elementy konstrukcyjne powinny zostać fachowo i precyzyjnie wytyczone przez służby geodezyjne. Po ich wykonaniu podlegają również inwentaryzacji. Prace z tym związane obejmują następujące czynności:
wytyczenie i inwentaryzacja pali,
wytyczenie i inwentaryzacja fundamentów,
wytyczenie i inwentaryzacja przyczółków,
wytyczenie i inwentaryzacja słupów, korpusów nośnych,
wytyczenie i inwentaryzacja oczepów górnych,
wytyczenie i inwentaryzacja ciosów podłożyskowych,
wytyczenie położenia i inwentaryzacja łożysk,
wytyczenie i inwentaryzacja ustroju nośnego (w przypadku konstrukcji prefabrykowanych, kontrola elementów prefabrykowanych) itp.
Wytyczeniu elementów wykończeniowych podlegają takie elementy, jak:
chodniki,
krawężniki,
bariery ochronne,
odwodnienia,
dylatacje itp.
Ponadto wytyczenie i inwentaryzacja obejmują:
elementy bitumiczne (w zależności od przyjętej technologii – warstwy wyrównawczej, warstwy wiążącej asfaltu, warstwy ścieralnej asfaltu),
elementy towarzyszące, np. odwodnienia, chodniki itp.
Dokumentacja przewidziana do odbioru technicznego powinna zawierać, oprócz typowych dla tej dokumentacji dokumentów, także dane z inwentaryzacji małej architektury oraz uzbrojenia podziemnego.
Na zakończenie prac następuje przekazanie zamawiającemu zarejestrowanych w P.O.D.G.iK. odbitek mapy zasadniczej, uzupełnionej o dane wynikające z inwentaryzacji.
W trakcie prowadzenia geodezyjnej obsługi inwestycji mogą być wykonywane pomiary wynikłe z konieczności sprawdzenia dodatkowych elementów, takich jak osiadania, przemieszczenia, zmiany projektowe.
Konieczność ich przeprowadzenia będzie wynikać z przyjętej technologii i wymagań stawianych przez inwestora. Zakres i technologia ww. prac podlega uzgodnieniu z zamawiającym.
Literatura:
[1]
Prawo geodezyjne i kartograficzne (Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. ze zm. – ostatnia Dz.U. z 2010 r. Nr 47, poz. 278).
[2]
Prawo budowlane (Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane – Dz.U. z 1994 r. Nr 89, poz. 414 z późn. zm.).
[3]
Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 21 lutego 1995 roku w sprawie rodzaju i zakresu opracowań geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie (Dz.U. z 1995 r. Nr 25, poz. 133 z późn. zm.).
[4]
Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721).
[5]
Instrukcje i wytyczne techniczne obowiązujące na podstawie Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 marca 1999 r. w sprawie standardów technicznych dotyczących geodezji, kartografii oraz krajowego systemu informacji o terenie (Dz.U. z 1999 r. Nr 30, poz. 297).
O-1 Ogólne zasady wykonywania prac geodezyjnych (z 1979 r., ze zmianą z 1983 r.), czwarte 1998 r.
O-2 Ogólne zasady opracowania map dla celów gospodarczych (z 1979 r., ze zmianą z 1983 r.), trzecie 1987 r.
O-3 Zasady kompletowania dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej (z 1992 r.), drugie 1992 r.
O-4 Zasady prowadzenia państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego (z 1987 r.), drugie 1987 r.
G-1 Pozioma osnowa geodezyjna (z 1979 r., ze zmianą z 1983 r.), czwarte 1986 r.
G-2 Wysokościowa osnowa geodezyjna (z 1980 r., ze zmianą z 1983 r.), czwarte 1988 r.
G-3 Geodezyjna obsługa inwestycji (z 1980 r.), piąte 1988 r.
G-4 Pomiary sytuacyjne i wysokościowe (z 1979 r., ze zmianą z 1983 r.), trzecie 1988 r.
G-7 Geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu (z 1998 r.), pierwsze 1998 r.
K-1 Mapa zasadnicza (z 1979 r., ze zmianą z 1984 r.), trzecie 1987 r.
K-1 Podstawowa mapa kraju (z 1995 r.), 1995 r.
K-1 Mapa zasadnicza (z 1998 r.), 1998 r.
K-2 Mapy topograficzne do celów gospodarczych (z 1979 r.), drugie 1980 r.
K-3 Mapy tematyczne (z 1980 r.), drugie 1984 r.