WINOROŚLA:
Białe w gruncie: Aurora, Bianca, Muszkat Odeski, Arkadia, Festiwalnyj,Muskat Odesskij, Riton, Sevar, .
Granatowe w gruncie: Cascade, Schuyler, Medina, Wiszniewyj Rannij
DESEROWE
Alden, Arkadia, Muskat letni, Polar, Prim, Suzi, Skarb Panoni, Królowa Winnic
PRZEROBOWO-DESEROWE
Bianca, Schuyler, Viktoria
PRZEROBOWE
Aurora, Festiwalnyj, Medina, Muskat Odesskij, Riton, Sevar, Wiszniewyj Rannij
ALTANOWE
Alwood, Fredonia, Lidia, Ontario
TUNELOWE-SZKLARNIOWE
Skarb Pannoni, Królowa Winnic, Frankentchol
ODMIANY W GRUNCIE
AURORA Pochodzenie: Klasyczny mieszaniec francusko-amerykański z udziałem
Przeznaczenie:Odmiana typowo przerobowa. Nadaje się jako składnik kupażu do wyrobu win białych oraz do produkcji soków. Walory użytkowe: Łatwa w uprawie i mało wymagająca odmiana, dobrze sprawdzona w polskich warunkach. Jakość wina nie zawsze zadowala konsumentów, dlatego Aurora ma ograniczone zastosowanie w profesjonalnej produkcji winiarskiej. Dobra odmiana na soki.
Wymagania dotyczące lokalizacji:Niewielkie. Odmiana nadaje się do uprawy praktycznie we wszystkich regionach Polski, a także na gorszych stanowiskach (np. tereny płaskie, zbocza inne, niż południowe).Odporność na choroby: Na choroby grzybowe wysoka, zwykle nie wymaga ochrony chemicznejWytrzymałość na mróz:
Bez szkody znosi mrozy do-28°C. Pora dojrzewania: Wczesna - zbiór owoców około połowy września, przy dojrzałości 150-200 g/l cukru. Dojrzewa niezawodnie nawet w gorszych latachPlenność: Wysoka, na poziomie 150-200 kg/ar.
BIANCA Pochodzenie: Mieszaniec złożony z przewagą Vitis vinifera - Eger 2 (klon odmiany Villard Blanc) x Bouvier. Odmiana uzyskana w 1963 r w instytucie winogrodnictwa i winiarstwa w Egerze Przeznaczenie:Odmiana w zasadzie przerobowa, chociaż w uprawie amatorskiej bywa wykorzystywana jako deserowa. Służy do wyrobu białych win stołowych i musujących oraz na soki. Walory użytkowe: Bianka jest obecnie jedną z popularniejszych odmian mieszańcowych na białe wina. Jest uprawiana przede wszystkim na Węgrzech (ok. 1000 ha towarowych winnic), a ostatnio także w Szwajcarii, w Austrii i w Niemczech.
W Polsce odmiana ta jest znana od dwudziestu lat i dobrze sprawdzona.
Nie sprawia większych problemów w uprawie, regularnie plonuje i daje dobrej jakości wino. Ze względu na wysoką odporność na choroby grzybowe doskonale nadaje się do upraw ekologicznych.Wymagania dotyczące lokalizacji: Bianka dobrze sprawdza się w uprawach towarowych w południowej i zachodniej Polsce, na nasłonecznionych, osłoniętych i chronionych przed silnym mrozem stanowiskach. Najlepszą jakość wina uzyskuje się na glebach średnio urodzajnych i umiarkowanie wilgotnych, jak gleby lessowe, niezbyt ciężkie gleby gliniaste i piaszczysto-gliniaste, na łagodnych zboczach południowych i zachodnich. Odmiana jest mało odporna na suszę.Odporność na choroby i szkodniki: Odporność na mączniaka rzekomego prawie zupełna, również na pozostałe choroby grzybowe odmiana jest wystarczająco odporna. Wytrzymałość na mróz: Krzewy bez większych uszkodzeń znoszą mrozy do -25°C. Po uszkodzeniach dość dobrze się regeneruje.Pora dojrzewania: Średnio wczesna. Zbiór owoców na wino zwykle po 20 września, przy dojrzałości rzędu 180-200 g/l cukru. Podczas ciepłej, pogodnej jesieni można zbierać owoce w początkach października, gdy osiągną 220-250 g/l cukru (wówczas konieczna ochrona przed ptakami).
Plenność: Odmiana owocuje dobrze i regularnie, zwykle powyżej 150 kg/ar.
Prowadzenie krzewów:W naszych warunkach najlepiej sprawdza się się jedno- lub dwuramienna forma Guyot lub sznur stały (Casenave). Cięcie długie, a na gorszych glebach średnio długie, przy obciążeniu 6-8 pąków na m2.Podkładki: Najczęściej stosuje się Teleki 5C
CASCADE Pochodzenie: Klasyczny mieszaniec francusko-amerykański Odmiana rozpowszechniona głownie w USA i Kanadzie.Przeznaczenie:Do wyrobu win czerwonych. Walory użytkowe: Od dawna rozpowszechniona w Polsce odmiana typowo przerobowa, wczesna, łatwa w uprawie i mało wymagająca. Wymagania dotyczące lokalizacji: Uprawa Cascade jest możliwa praktycznie na terenie całego kraju. Nadaje się także dla gorszych lokalizacji, gdzie inne czerwone odmiany nie zawsze dojrzeją Odporność na choroby: Wysoka. Odmiana jest prawie zupełnie odporna na choroby grzybowe i w przeciętnych latach może być uprawiana bez ochrony chemicznej Wytrzymałość na mróz: Bez większej szkody dla owocowania znosi mrozy do -27°C. Pora dojrzewania: Wczesna. Zbiór owoców najczęściej około połowy września, gdy owoce osiągają 160-190 g/l cukru. Dojrzewa niezawodnie nawet w gorszych lokalizacjach; Plenność: Wysoka, zwykle powyżej 150 kg/ar.
MUSZKAT ODESKI Pochodzenie: Mieszaniec złożony Odmiana uzyskana w instytucie winogrodnictwa i winiarstwa im. W.E. Tairowa w Odessie. Przeznaczenie:
Odmiana typowo przerobowa - służy do wyrobu win białych, także win likierowych i musujących oraz na soki. Walory użytkowe: Muszkat Odeski jest odmianą dość dobrze sprawdzoną w różnych regionach Polski. Wykazuje u nas dobre walory uprawowe i umożliwia otrzymanie bardzo wysokiej klasy wina, nie ustępujące jakością klasycznym muszkatom V. vinifera. Jest to z pewnością jedna z najbardziej obiecujących odmian dla upraw towarowych w cieplejszych rejonach Polski.
Wymagania dotyczące lokalizacji: Bez większego ryzyka odmiana ta może być uprawiana na towarowa skalę w południowej i zachodniej Polsce, w miejscach położonych do 300-350 m n.p.m. Wymaga jednak stanowisk dobrze nasłonecznionych, osłoniętych i chronionych przed silnym mrozem oraz gleb odpowiednio żyznych i zasobnych w wodę Odporność na choroby: Na choroby grzybowe wystarczająca, jedynie w niekorzystnych latach przy silniejszej infekcji mączniaka rzekomego konieczna jest ochrona chemiczna. Wytrzymałość na mróz: Krzewy bez większych uszkodzeń znoszą mrozy do -24°C. Pora dojrzewania:
Średnio wczesna. Zbiór owoców zwykle ok. 20 września, przy dojrzałości rzędu 180-220 g/l cukru. Przy późniejszym zbiorze owoce dość szybko tracą kwasowość.
Plenność: Regularna i średnio wysoka, na poziomie ok. 150 kg/ar. Prowadzenie krzewów:Najlepiej w formie Guyota na podwójnym pniu. Z uwagi na silniejszy wzrost poleca się dłuższe cięcie łozy przy obciążeniu 8 pąków
IZA ZALIWSKA prawdopodobnie siewka odmiany Seneca; Gatunek:Vitis labrusca;
Kraj pochodzenia:Polska; Orientacyjny termin dojrzewania:11-20.08;
Mrozoodporność:-26 st.;Kolor gron:żółto-zielone;Zastosowanie :deserowe;
Opis: Odmiana o nieustalonym pochodzeniu. Siewka znaleziona po wojnie w Puławach przez prof. Zaliwskiego. Istnieje prawdopodobieństwo, że jest to polska mutacja odmiany Seneca. Jedna z najwcześniejszych odmian dla polskiego klimatu. Ze względu na wczesność dojrzewania (owoce gromadzą dość dużo cukrów przed całkowitym dojrzeniem), niezłą odporność na choroby i wysoką mrozoodporność - atrakcyjna odmiana dla amatorskich nasadzeń na terenie całego kraju.
ARKADIA (syn. Nastia). Nowość hodowli ukraińskiej. Pora dojrzewania owoców wczesna. Grona duże, dobrze wypełnione. Jagody duże, w uprawie pod osłonami bardzo duże, cylindry-czno-jajowate, żółtawe. Miąższ zwarty, mięsisty, bardzo smaczny. Plenność wysoka. Wytrzymałość na mróz i odporność na choroby grzybowe nieco podwyższona w stosunku do odmian winorośli właściwej o zbliżonych cechach użytkowych. Do uprawy w nasłonecznionych i zacisznych miejscach ogrodu lub pod osłony. Dekoracyjne, atrakcyjne owoce.Odmiany ogólnoużytkowe (przerobowo-deserowe)
SCHUYLER. Znany w Polsce mieszaniec europejsko-amery-kański. Owoce dojrzewają bardzo wcześnie, niekiedy już w końcu sierpnia. Na wino zbiera się je pod koniec września. Grona średnie lub duże, często rozgałęzione, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte. Jagody średnicy ok. 15 mm, kuliste, granatowe z popielatym nalotem woskowym na powierzchni. Miąższ mięsisto-soczysty, słodki, smaczny. Skórka dość twarda, kwaskowata. Krzewy niezupełnie odporne na mączniaka rzekomego, potrzebne są 2 opryskiwania w roku. Wytrzymują mróz do -25°C. Wzrost krzewów bardzo silny. Plenność bardzo wysoka. Liście ładne, duże, przebarwiają się w jesieni na buraczkowo. Ze względu na niezupełną mrozoodporność krzewy wymagają raczej uprawy szpalerowej lub na średniej wysokości podporach. Łatwiejsza jest wtedy ochrona chemiczna i okrywanie na zimę. Bardzo silny wzrost krzewów daje natomiast możliwość przestrzennego ich formowania. Odmiana dobra dla amatorów ze względu na wcześnie dojrzewające, ładne owoce oraz bardzo wysoką plenność. Jest również bardzo dekoracyjna pod warunkiem, że wykonywane są zabiegi chemiczne przeciwko mączniakowi rzekomemu. Wydajność moszczu wysoka, ale jakość wina przeciętna.
Festiwalnyj. Mieszaniec złożony wyhodowany w Mołdawii. Pora dojrzewania owoców średnio wczesna, dojrzałość zbiorczą owoce osiągają zwykle w trzeciej dekadzie września. Grona średniej wielkości, cylindryczne, mocno zwarte. Jagody raczej małe, prawie kuliste, jasnozielone z różowoliliowym rumieńcem. Miąższ soczysty, winno-słodki. Plenność bardzo wysoka. Wytrzymuje do -25°C. Odporność na mączniaki zupełna, krzewy nie wymagają ochrony. Mocne, zwarte grona mogą być porażane przez szarą pleśń. Wydajność moszczu wysoka. Wino bardzo dobrej jakości, o pełnym, kwiatowym aromacie.
Medina. Odmiana mieszańcowa pochodzenia węgierskiego.
Pora dojrzewania owoców średnio wczesna, zbiór na wino pod koniec września. Grona średniej wielkości, dobrze wypełnione. Jagody średniej wielkości lub małe, kuliste, granatowe. Czerwony barwnik zawarty jest w skórce, miąższ ma barwę zielonkawą. Plenność wysoka. Wytrzymałość na mróz podwyższona do -25°C. Odporność na choroby wysoka, możliwa uprawa bez ochrony chemicznej. Wino bardzo dobrej jakości, o wyczuwalnym muszkatowym aromacie i stosunkowo niskiej zawartości kwasów organicznych, jasno-czerwone. Jedna z najbardziej obiecujących odmian przerobowych do uprawy w polskich warunkach klimatycznych.
Riton. Mieszaniec wyhodowany w Mołdawii. Pora dojrzewania
owoców dość późna, dlatego odmianę tę można uprawiać tylko w najcieplejszych rejonach Polski, na najlepszych stanowiskach. Owoce należy zbierać jak najpóźniej, przed pierwszymi przymrozkami jesiennymi. Plenność bardzo wysoka. Grona średniej wielkości do dużych, stożkowate, dobrze wypełnione. Jagody średniej wielkości, kuliste, zielonkawe. Miąższ średnio zwarty, nieco śluzowaty, kwaskowaty. Krzewy wytrzymują do -23°C. Odporność na choroby wysoka, w przeciętne lata krzewy nie potrzebują ochrony. Wino dobrej jakości (nawet z niezupełnie dojrzałych owoców), aromatyczne, o podwyższonej zawartości kwasów organicznych.
Sevar. Mieszaniec złożony, wyhodowany na Morawach. Owoce dojrzewają średnio wcześnie, zbiór na wino w drugiej połowie września. Grona średniej wielkości lub małe, średnio zwarte. Jagody raczej małe, kuliste, czarnogranatowe z jaśniejszym nalotem woskowym na powierzchni. Miąższ soczysty, słodki, smaczny. Moszcz czerwony, barwiący. Plenność wysoka. Wytrzymuje mrozy w granicach -23, -25°C. Odporność na choroby wysoka, krzewy mogą być uprawiane bez ochrony chemicznej. Jedna z nielicznych odmian, z której owoców można w polskim klimacie uzyskać dobrej jakości czerwone wino. Jest ono bardzo
smaczne, o oryginalnym, ziołowym aromacie.
Wiszniewyj Rannij. Odmiana | mieszańcowa pochodzenia ukraińskiego, otrzymana z udziałem winorośli amurskiej. Pora dojrzewania owoców średnio wczesna, zbiór pod koniec września lub na początku października. Grona średniej wielkości, stożkowate, często z bocznym skrzydełkiem. Jagody średniej wielkości, kuliste, granatowe. Miąższ soczysty, | barwiący. Plenność wysoka. Wytrzymuje mrozy do -25°C. Odporność na mączniaka rzekomego i szarą pleśń dość wysoka. W przeciętne lata nie wymaga opryskiwania. Krzewy wrażliwe na mączniaka prawdziwego.
ODMIANY ALTANOWE
Alwood. Klasyczny mieszaniec pochodzący z USA. Pora dojrzewania owoców średnio wczesna do średnio późnej, zazwyczaj koniec września. Grona średniej wielkości, czasem prawie duże, cylindryczne, równomiernie wypełnione, ładne. Jagody średniej wielkości, kuliste, granatowofioletowe. Skórka oddzielająca się od miąższu, kwa-skowata. Miąższ śluzowaty, słodki, średnio smaczny, z dość wyraźnym posmakiem typu la-brusca. Plenność bardzo wysoka, zarówno krzewów uprawianych na wysokich konstrukcjach, jak i w niskim szpalerze. Wytrzymałość krzewów na mróz przekracza -30°C. Odporność na choroby grzybowe i szkodniki zupełna, nie wymaga żadnej ochrony. Bardzo dobra odmiana amatorska do dekoracyjnej uprawy na terenie całego kraju. Wysokie walory dekoracyjne.
Fredonia. Klasyczny mieszaniec amerykański o średnio wczesnej porze dojrzewania owoców. Grona średniej wielkości, średnio zwarte. Jagody średniej wielkości, granatowe z popielatym nalotem woskowym. Wzrost krzewów silny. Plenność dobra. Krzewy wytrzymują mróz do -33°C. Odporne na choroby, nie wymagają zabiegów chemicznych. Liście ładnie, kutnero-wato omszone. Odmiana nadaje się do uprawy na altanach i innych dekoracyjnych konstrukcjach przestrzennych.
Lidia (syn. Izabela Różowa).Klasyczny mieszaniec amerykański o średnio wczesnej porze dojrzewania owoców. Grona średniej wielkości lub małe, cylindryczne. Jagody średniej wielkości, kuliste, różowe. Skóra oddzielająca się od miąższu, kwa-skowata. Miąższ śluzowaty, w pobliżu nasion galaretowaty, cierpko-słodki, o wyraźnym aromacie labrusca. Plenność dobra, pod warunkiem wysokiego i przestrzennego formowania krzewów oraz długiego cięcia łozy owoco-nośnej. Wytrzymuje mrozy ok. -30°C. Odporność na choroby zupełna, nie wymaga żadnej ochrony.
Ontario. Klasyczny mieszaniec amerykańsko-europejski o wczesnej porze dojrzewania owoców. Grona średniej wielkości, często rozgałęzione, przeważnie średnio zwarte. Jagody kuliste, średniej wielkości, czasem prawie duże, jasnozielone, a od strony nasłonecznionej białawozielone, nawet z ciemniejszym rumieńcem. Wzrost krzewów silny lub dość silny. W szpalerze na żyznej glebie krzewy rosną silnie, ale słabo plonują. Wysoki plon owoców można uzyskać, prowadząc krzewy wysoko i stosując długie cięcia na owocowanie. Typowa odmiana altanowa. Nie wymaga ochrony chemicznej nawet w niekorzystne lata. Wytrzymuje mrozy do -30°C. Dzięki dużym i ciemnozielonym liściom krzewy mają dużą wartość dekoracyjną. Powszechnie uważa się, że jest to jeden z najlepszych mieszańców klasycznych. Jest odmianą rodzicielską wielu odmian (Himrod, New York Muscat, Schuyler i in.). Wartość użytkową owoców obniża obecność „lisiego" posmaku. Pomimo tej cechy ładnie wyglądające i słodkie owoce znajdują wielu zwol
ODMIANY SZKLARNIOWE
Skarb Panonii Rodzice:Królowa Winnic x Cegled Szepe; Gatunek:Vitis vinifera;
Kraj pochodzenia:Węgry; Smak:neutralny;Orientacyjny termin dojrzewania:11-20.09;
Mrozoodporność:-18 st.; Kolor gron: żółto-zielone;Zastosowanie: deserowe;
Opis: Popularna deserowa odmiana do uprawy pod osłonami jednak przy pewnej staranności można ja uprawiać w gruncie w cieplejszych rejonach kraju. Jagody o masie od 3 do 5 gram, zależnej od warunków uprawy. Przy nadmiernym zagęszczeniu jagód w gronie zdarza się, że owoce są mniejsze niż w gronach luźnych. Owoce nadają się do konsumpcji, gdy osiągną 13-15% cukru, gdyż przy równocześnie niskiej zawartości kwasów organicznych (0.5-0.6%) mają słodki smak. Grona duże lub bardzo duże, są luźne lub średnio zwarte. Krzewy rosną silnie, są bardzo plenne, wcześnie wstępują w owocowanie (już w trzecim roku można spodziewać się wysokiego plonu). Odmiana dobrze owocuje na pasierbach, z których owoce zbierane są około miesiąca po głównym zbiorze. Plon uzyskany z pasierbów może wynosić 30-40% zbioru podstawowego -- można to wykorzystać głównie w uprawie w ogrzewanej szklarni.
Odmiana znana jest także pod nazwą:
Pannonia Kincse,Królowa Winnic Gatunek: Vitis vinifera;Kraj pochodzenia:Węgry;
Smak: muszkat; Orientacyjny termin dojrzewania: 21-30.09; Mrozoodporność: -15 st. C; Kolor gron: żółte; Zastosowanie: deserowe; Opis: Znakomita odmiana deserowa. Jednakże w związku z bardzo niską mrozoodpornością w Polsce możliwa do uprawy jedynie w szklarniach.
Kraj pochodzenia:Polska; Orientacyjny termin dojrzewania:11-20.08; Mrozoodporność:-26 st.;Kolor gron: żółto-zielone; Zastosowanie: deserowe;
Opis: Odmiana o nieustalonym pochodzeniu. Siewka znaleziona po wojnie w Puławach przez prof. Zaliwskiego. Istnieje prawdopodobieństwo, że jest to polska mutacja odmiany Seneca. Jedna z najwcześniejszych odmian dla polskiego klimatu. Ze względu na wczesność dojrzewania (owoce gromadzą dość dużo cukrów przed całkowitym dojrzeniem), niezłą odporność na choroby i wysoką mrozoodporność - atrakcyjna odmiana dla amatorskich nasadzeń na terenie całego kraju.