stopy al i mg


Stopy aluminium

Do najczęściej stosowanych składników stopowych w stopach Al należą: Cu, Si, Mg, Mn, Zn. Większość dodatków stopowych tworzy kruche fazy międzymetaliczne bądź z aluminium, bądź też z innymi składnikami stopu. Praktycznie rzecz biorąc wszystkie stopy aluminium w stanie odlanym mają miękką i plastyczną osnowę którą stanowią kryształy roztwory stałego dodatków stopowych w aluminium. Na ich granicy występują utwardzające dodatki stopowe w formie eytektyki lub wolnych faz międzymetalicznych.

Podział:

Z uwagi na przeróbkę stopy Al możemy podzielić na:

  1. stopy odlewnicze, które mogą być stosowane tylko w stanie odlanym,

  2. stopy do przeróbki plastycznej, która mogą być stosowane tylko w stanie przerabianym plastycznie

Lekkie stopy odlewnicze

Stopy odlewnicze odlewa się do form piaskowych, kokil lub pod ciśnieniem. Ich wytrzymałość na rozciąganie jest stosunkowo niewielka i waha się w granicach 120 - 330 [MPa] przy wydłużeniu A5 = 10 - 15% przy czym odlewy kokilowe mają nieco wyższe właściwości mechaniczne niż odlewy z piasku. Do najbardziej znanych

Stopów odlewniczych aluminium należą siluminy tj. stopy aluminium z krzemem. Zawierają zwykle 11 - 14% Si to znaczy, że ich skład jest zbliżony do składy eutektyki w układzie aluminium krzem.

Siluminy mają bardzo dobre właściwości odlewnicze (nadzwyczaj dobra lejność pozwala na odlewanie elementów o bardzo skomplikowanych kształtach). Mają one mały skurcz odlewniczy i małą skłonność do pęknięć na gorąco. Ich właściwości mechaniczne są stosunkowo dobre przy małej plastyczności. Z tych względów wypierają one coraz bardziej inne stopy odlewnicze aluminium. Po zakrzepnięciu struktura siluminów jako stopów w zasadzie nadeutektycznych składa się z dużych o ostrych granicach kryształów krzemu na tle gruboziarnistej eutektyki. W celu rozdrobnienia ziarna i podwyższenia właściwości mechanicznych poddaje się stop modyfikacji. Polega ona na tym, że do ciekłego stopu przed odlaniem wprowadza się modyfikator w postaci sodu w ilości 0,1% lub soli sodowych. Na skutek tego silumin w zasadzie nadeutektyczny staje się stopem podeutektycznym o strukturze kryształów roztworu stałego na tle drobnoziarnistej eutektyki ( + Si).

0x08 graphic

W razie wyższych wymagań wytrzymałościowych stosuje się siluminy podeutektyczne z dodatkiem Cu, Mn, i Mg. Magnez tworzy z krzemem związek Mg2 Si, co umożliwia obróbkę cieplną takiego siluminu na drodze utwardzania dyspersyjnego. Na tłoki silników spalinowych używa się wieloskładnikowego siluminu AlSi13Mg1CuNi.

Z odlewniczych stopów lekkich należy również wymienić stopy Al - Mg o zawartości 5 i 10% Mg (AlMg10 i AlMg5Si) odznaczają się dobrymi właściwościami mechanicznymi. Są one odporne na korozję w wodzie morskiej.

Lekkie stopy Al przerabiane plastycznie

Wśród stopów aluminium przerabianych plastycznie należy wyróżnić:

Do pierwszej grupy stopów należą stopy aluminiowe z manganem oraz magnezem. Spośród stopów aluminium z manganem należy wymienić stop AlMn1 zaw. ok. 1% Mn, zwany alumen o wytrzymałości Rm = 90 - 160 [MPa]. Ma on dużą odporność na korozję i używany jest do urządzeń transportowych przemysłu chemicznego i spożywczego. Do drubiej grupy stopów należą stopy AlMg2, AlMg3, AlMg5, które noszą nazwę hydronalium. Ich obróbka cieplna polega na przesycaniu i starzeniu. Są one stosowane na wyroby średnio obciążone, elementy konstrukcyjne okrętów, samolotów i pojazdów mechanicznych. Do stopów o wyższej wytrzymałości należą stopy duraluminium. Zawierają one trzy zasadnicze dodatki stopowe: 3 - 5,5 % Cu, 0,5 - 2% Mg, 1%Mn. Wymienione dodatki stopowe tworzą różnego rodzaju fazy międzymetaliczne podwójne, jak np. CuAl2, Mg2Si lub potrójne np. Al2CuMg. Fazy te występujące w stanie równowagi podczas nagrzewania ulegają rozpuszczeniu w Al. Przez szybkie chłodzenie roztwór staje się przesycony, z którego fazy te wydzielają się podczas przeprowadzonego procesu starzenia. W wyniku tego Rm takiego stopu może sięgać 420 [MPa] Wadą duraluminium jest jego mała odporność na korozję

0x08 graphic

Stopy magnezu

Poprzez stopienia magnezu z niektórymi składnikami otrzymuje się tworzywo o znacznie wyższych w porównaniu z czystym metalem właściwościach wytrzymałościowych, a nawet odpornych na korozję. Zasadniczymi dodatkami w stopach magnezu są Al, Mn i Zn. Aluminium podwyższa właściwości mechaniczne stopów magnezu. Podobny wpływ jak aluminium ma cynk, przy czym najlepsze właściwości ma stop o zawartości 5% Zn. Mangan także podwyższa właściwości mechaniczne magnezu i zwiększa równocześnie jego odporność na korozję. Rozpuszczalność wymienionych składników w magnezie zmniejsza się z obniżeniem temperatury co umożliwia obróbkę stopów magnezu na drodze utwardzania dyspersyjnego. Że względu na mały ciężar właściwy stopy magnezu zarówno te odlewnicze i do obróbki plastycznej są stosowane wszędzie tam gdzie istotny jest bardzo mały ciężar właściwy konstrukcji a więc w budowie samochodów samolotów, taboru kolejowego.

Stopy odlewnicze magnezu

Stopy odlewnicze magnezu zawierają aluminium cynk i mangan, przy czym przy zawartości Al. powyżej 6% stopy te mogą być utwardzalne dyspersyjnie.

Stan stopu

Rm[Mpa]

A5

HB

Surowy

Ujednorodniony

Utw. dyspersyjnie

150

210

210

1

3

1

50

60

65

Właściwości stopu MgAl10Zn w różnych stanach o.c.

Stopy magnezu przerabialne plastycznie

Stopy magnezu przerabialne plastycznie należą zwykle do stopów czteroskładnikowych, zawierających Al., Zn, Mn. Zawartość Al w tych stopach jest mniejsza niż w stopach odlewniczych i wynosi maksymalnie ok. 9%. Zależnie od rodzaju stopu przeróbkę plastyczną przeprowadza się za pomocą prasowania w temperaturze 250 - 4200C lub walcowania w temperaturze 280 - 3500C, przy czym podgrzewa się nie tylko materiał ale także i narzędzia służące do jego odkształcenia, aby zapobiec powstawaniu pęknięć. Stopy te także wykazują dobrą podatność do obróbki skrawaniem. Właściwości mechaniczne stopów magnezu przerabialnych plastycznie są następujące:

Wytrzymałość na rozciąganie Rm = 200 - 320 [MPa]

Wydłużenie A5 = 12 - 13%

Twardość Hb = 40 - 55

Właściwości te są prawie niezmienne do 1000C

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
09 Stopy Al,Mg,Ti pl
MEW11 Stopy Al 04 04 2011na strone
UNIT 7 Stopy Al
12 W10 Stopy Al
stopy Al, Automatyka i Robotyka, Semestr II, Zasady doboru materiałów inżynierskich
Odlewnicze stopy al i ich obr ciepl, Studia, SEMESTR 3, TPM
STOPY AL, Politechnika Białostocka, MATERIA2
C7b stopy Al
stopy al cu
MEW11 Stopy Al 04 04 2011na strone
Analiza numeryczna stanu naprężeń własnych stopu Al Mg Mn Sc Zr poddanego umocnieniu powierzchniowem
UNIT 7 Stopy Al
12 W10 Stopy Al

więcej podobnych podstron