JAK PRAWIDŁOWO DOBRAĆ I UŻYWAĆ IGIEŁ DO PENÓW?

Ważne kwestie dotyczące rozmiarów igieł insulinowych Rozmiar igieł do penów określony jest dwoma parametrami: długością wyrażoną w milimetrach i średnicą zewnętrzną wyrażoną w milimetrach lub wartością G (gauge, wym.: gejdż). Sprawa jest o tyle istotna, że przy obecnej różnorodności rozmiarów igieł do penów, powinniśmy widzieć na co zwracać uwagę przy wyborze konkretnej igły. Jedną z najważniejszych rzeczy przy wstrzykiwaniu insuliny jest zapewnienie jej odpowiedniego wchłaniania. Aby to osiągnąć, insulina powinna zostać wstrzyknięta do tkanki podskórnej. Używanie za długich igieł zwiększa ryzyko przypadkowych iniekcji domięśniowych, które skutkują szybszym od zamierzonego tempem wchłaniania insuliny i w efekcie gwałtownymi zmianami w poziomie cukru we krwi. Jest to sytuacja niepożądana. Głównym powodem niezamierzonych iniekcji domięśniowych są nieprawidłowa technika iniekcji oraz źle dobrana igła. Z medycznego punktu widzenia długość igły ma większe znaczenie, gdyż to właśnie ta wielkość warunkuje bezpieczeństwo iniekcji, a nie średnica. Dobór odpowiedniej długości igły Do niedawna jeszcze powszechne było stosowanie igieł do penów o długościach 12 mm i 12,7 mm. Dziś igły w tym rozmiarze spotykane są coraz rzadziej. Powodem jest wprowadzenie krótszych igieł, które zapewniają skuteczną depozycję insuliny w tkance podskórnej przy znacznie wyższym komforcie iniekcji. Znajduje to również potwierdzenie w międzynarodowych zaleceniach dotyczących iniekcji insuliny, według których brak jest medycznego uzasadnienia do rekomendowania dorosłym igieł dłuższych niż 8 mm, a dzieciom i nastolatkom, dłuższych niż 6 mm.W myśl wspomnianych zaleceń, dzieci i nastoletnia młodzież powinni używać igieł o długości 4 mm, 5 mm lub 6 mm. W przypadku dzieci szczupłych zaleca się dodatkowo wykonywanie iniekcji z uniesieniem fałdu skórnego, zwłaszcza gdy używa się igieł 5 mm i 6 mm. Iniekcje z użyciem igieł 4 mm mogą być wykonywane bez uniesienia fałdu skórnego i pod kątem 90°. W sytuacji gdy do dyspozycji dzieci są tylko igły o długości 8 mm, iniekcja powinna być wykonana z uniesieniem fałdu i pod kątem 45°. W przypadku osób dorosłych (z osobami otyłymi włącznie) igły o długości 4 mm, 5 mm i 6 mm również mogą być używane. Przy tych długościach iniekcję należy wykonywać pod kątem 90°. U Pacjentów, którzy nadal używają igieł dłuższych niż 8 mm, zaleca się wykonywanie iniekcji z uniesieniem fałdu skórnego pod kątem 45°.Stosując krótkie igły, w znaczącym stopniu eliminujemy ryzyko iniekcji domięśniowej i podnosimy jej komfort. Nie ma bowiem konieczności formowania fałdu skórnego oraz minimalizuje się traumatyzację miejsc iniekcji. Doświadczenia prowadzone z użyciem najkrótszych obecnie igieł 4 mm, pokazują podobne wyniki kontroli glikemii jak przy użyciu igieł 5 mm i 8 mm. Co potwierdza, że nawet tak krótkie igły pozwalają na efektywne podanie insuliny. Igły do penów to sprzęt jednorazowego użytku Ponieważ główne zagrożenia związane z wielokrotnym używaniem tej samej igły, to takie, których nie da się zaobserwować gołym okiem, w przekonaniu wielu osób tkwi błędny pogląd, że stosowanie tej samej igły do kilku iniekcji insuliny jest bezpieczne. Wielokrotne stosowanie tej samej igły nie tylko może wpływać na bezpieczeństwo i parametry funkcjonalne igieł do penów, ale może mieć również negatywny wpływ na kontrolę glikemii. Podobnie jak każdego innego sprzętu tego typu, igieł do penów powinno używać się TYLKO JEDEN RAZ. Konsekwencją wielokrotnego używania tej samej igły do pena jest utrata jej sterylności oraz bolesność iniekcji. Ból podczas wielokrotnego używania tej samej igły, jest skutkiem tępienia się ostrza oraz ścierania powłoki silikonowej, którą pokryta jest igła. Wielokrotne używanie tej samej igły wskazuje także na inne złe nawyki związane z używaniem sprzętu do iniekcji, np. przechowywanie pena z nakręconą igłą, co może spowodować wyciekanie insuliny. W przypadku mieszanki insulinowej, wyciek może oznaczać zmianę jej składu i w efekcie brak pewności co do poprawności podanej dawki. Używanie tej samej igły a ból podczas iniekcji W celu redukcji dyskomfortu związanego z iniekcją insuliny stosuje się coraz ostrzejsze, krótsze i cieńsze igły. Jednak wielokrotne iniekcje tą samą igłą zmieniają jej parametry funkcjonalne, powodując usunięcie powłoki silikonowej z powierzchni igły oraz deformację ostrza. Obydwie te zmiany sprawiają, że iniekcja jest bolesna w porównaniu do iniekcji nową igłą. Używanie tej samej igły a dokładność dawkowania Insulina w kartridżu pena insulinowego podatna jest na zmiany temperatury podczas jego przenoszenia. Pozostawianie nakręconej igły na wstrzykiwaczu pomiędzy iniekcjami umożliwia insulinie wyciek z kartridża lub dostanie się powietrza do jego wnętrza, na skutek zmian temperatury. W przypadku mieszanek insulinowych (np. 30/70), gdzie frakcja szybko/krótko działająca jest bardziej płynna niż frakcja o pośrednim czasie działania, w skutek pozostawienia igły na wstrzykiwaczu, może dojść do jej wycieku i w efekcie do zmiany składu preparatu. Wstrzyknięcie nieprawidłowej mieszanki insuliny będzie miało negatywny wpływ na kontrolę glikemii. Wnikanie powietrza do wnętrza kardridża. Pęcherzyki powietrza, które wnikają do wkładu z insuliną poprzez pozostawioną igłę wydłużają czas potrzebny do wykonania iniekcji pełnej dawki insuliny. Jeżeli czas iniekcji nie zostanie odpowiednio wydłużony, podana zostanie tylko część dawki. Dla przykładu: na wstrzyknięcie 100% dawki 20 jednostek insuliny z wkładu bez pęcherzyków powietrza potrzeba 7,5 sekundy. W takim samym czasie z wkładu do którego wniknęło 100?l powietrza podane zostanie tylko 94% dawki (ok. 18,8 IU). Pełna dawka z kartridża zawierającego powietrze zostanie wstrzyknięta dopiero po 15 sekundach (Ginsberg et al.). Zatykanie się wielokrotnie używanej igły Pozostawiając igłę na wstrzykiwaczu pomiędzy iniekcjami umożliwiamy krystalizację insuliny pozostałej w świetle igły. Skrystalizowana insulina zapycha igłę uniemożliwiając podanie insuliny przy następnej iniekcji. Najskuteczniejszym sposobem na uniknięcie tego problemu jest zdejmowanie igły zaraz po iniekcji i zakładanie dopiero tuż przed następną. Używanie tej samej igły a wygięcie i złamanie igły Wielokrotne iniekcje tą samą igłą powodują mikroskopijne zaginanie się ostrza, które ulega dalszemu uszkodzeniu poprzez nakładanie małej osłonki igły pomiędzy iniekcjami. Zdeformowane ostrze powoduje, że do przebicia skóry potrzebny jest większy nacisk prowadzący niekiedy do przypadkowego wygięcia igły. Znaczna deformacja ostrza igły może powodować ułamywanie się jej drobnych fragmentów, które pozostają w miejscu iniekcji. W przypadku całkowitego złamania igły może być konieczna interwencja chirurgiczna. Używanie tej samej igły a lipodystrofia Deformacja ostrza igły na skutek wielokrotnego używania może powodować krwiaki i siniaki w miejscu iniekcji. Istnieją dowody potwierdzające, że mikro-urazy w miejscach iniekcji wpływają na przebudowę struktury tkanki podskórnej prowadząc do powstawania zmian lipohipertroficznych. Wykonywanie iniekcji w zgrubienia może negatywnie wpływać na wchłanianie się insuliny powodując złą kontrolę glikemii. (C) Piotr Biernat, NIO Lab Polska

---