JEAN GEOGRES NOVERRE - TEORIA I PRAKTYKA TAŃCA

I. Jak powinien wyglądać balet

• Powinien stać się pantomimą we wszelkich rodzajach

• Starannie odwzorowywać elementy

• Powinien mieć wyraz, zaskakujący obraz, mocne sytuacje

• Powinien być urozmaicony, posiadać kontrasty

• Arystoteles, Poetyka - Jakość i ilość czyli materia - temat, forma - pomysłowe ujęcie, kształt - składnik ilościowy

• Jedność rysunku (nie zależny jest od czasu, miejsca i akcji)

• „Taniec był i powinien być sztuką naśladowczą”

• powinien być rozmaity

• zdarzenia i sytuacje powinny szybko po sobie następować
  

• wyprowadzenie zdecydowanych charakterów, mniej zwracać uwagę na małe drobiazgi, które zgubią się w perspektywie

• nie powinno się tylko skupiać na tragedii, ponieważ jest zbyt łatwa do naśladowania, warto naśladować zwykłych ludzi

• trzeba mieć świadomość czego jest za dużo, a czego za mało w sztuce - równoważenie

• wszystko powinno być w zgodzie ze sobą, nie powinno nie być harmonii

• wszelkie rzeczy niepotrzebne należy wywalić ze sceny
  

• stroje powinny być prawdziwe i oddawać naturalność, kostiumy nie powinny być ułożone symetryczne. Czasem lepsza jest prostota, kontrast kolorów.

• Stroje powinny być lekkie, umożliwiające ruch baletmistrzom/aktorom

• Prostota, wytworność, malowniczość ozdobą

• Rezygnacja mimo wszystko z masek. Jest to wymysł starej epoki, kiedyś były potrzebne, jednak są nie do końca praktyczne. Tancerz winien przedstawiać daną postać całym sobą, używać własnej twarzy, a nie maski.
  

II. Jakie są elementy kompozycyjne baletu

• początek- ekspozycja; prosty i jasny

• środek - zawiązanie akcji; naturalny

• koniec - rozwiązanie; ciekawy i zrozumiały

• epizody pozostaną zawsze jedynie dodatkami obniżającymi wartość dzieła

• symetria musi ustąpić w scenach, kiedy dwa wątki rozgrywają się jednocześnie

• stroje ….

• Muzyka : powinna podtrzymać i wspierać akcję, niekiedy wyprzedzać ją.
  Muzyka również powinna naśladować naturę.
  Pauzy w muzyce wyłącznie ze smakiem, nie ma danego wzoru

III. Kto i jak powinien tworzyć balet

• Baletmistrze powinni poprawiać autorów

• Łączyć taniec z akcją

• Wymyślać sceny analogiczne do scen dramatu

• Współdziałanie z dramatem

• Uzupełniać wszystko to, co przeoczył umysł poety

• Wypełnianie luk i przerw obniżających wartość dzieła

• Taniec powinien być pokazany w bardziej korzystnym świetle niż dotychczas, powinien zdobyć przewagę w operze

• Oświetleniowiec powinien mieć wzgląd na sztukę malarską, powinien wiedzieć w jaki sposób i jak cieniować dane sceny.

• Dekoracja również nie powinna być w jednym tonie

• Orkiestra powinna odpowiednio komponować przerywniki
  

• Nauczyciel powinien uczyć baletmistrza formowania postaci, jak malarz uczy swojego ucznia malować - złożenie całej postaci, w jaki sposób ja ożywić (nadać siłę i charakter), poznanie naturalnych ruchów, jak przy pomocy twarzy nadać znaczenie i wyraz

IV. Jakie zadanie ma baletmistrz

• umiejętność posługiwania się efektami słabymi, aby uwypuklić inne, ważniejsze oraz odwrotnie, używać efektów odpowiednio mocnych, dla podkreślenia wyższości i ważności tych, które takiej siły nie posiadają

• poprawianie wzorów z natury, które nie są doskonałe, umieszenie ich w ładnych pozycjach i proporcjach dla uzyskania prawdziwego piękna

• nie skupiać się na wszystkich w danej scenie (nie myśleć o najgłówniejszych)

• nie powinien stawiać siebie za wzór

• powinien powtarzać daną scenę tak długo, aż będzie ona wykonywana naturalnie

• osiągnięcie świadomości i wypracowania własnego talentu alby wyznaczał cały rodzaj tańca
  

• ciągłe dążenie do wyrażania i odczuwania - przejęcie własną rolą

V. Co powinien wiedzieć tancerz

• Tytuł baletmistrza nie powinien być przywłaszczany

• Musi mieć wiedzę na temat świata

• Musi być inteligentnym obserwatorem

• Powinien obserwować pracę malarzy, ich sposoby tworzenia poprzez naśladownictwo

• Powinien znać anatomię (zwrócenie uwagi na podstawę uczniów) oraz mieć świadomość własnego ciała

• Powinien umieć analizować postać graną w balecie

• Umiejętność projektowania kostiumów

• Znajomość muzyki, słuch muzyczny

• Znajomość własnej techniki
  

• Akcja musi być pantomimą - wszystko musi coś opisywać i coś przedstawiać, każda rzecz powinna mieć odrębny wyraz

• Zwracać mniej uwagi na nogi, więcej na ręce

• Ułatwienie tańca, mniej skomplikowanych kroków i figur

• Poruszanie się z gracją

• Pójście za namiętnością i emocjami

• Ważna jest ekspresja
  

• Pochwały muszą zachęcać, a nie zaślepiać do tego stopnia, by budzić przekonanie, że uczyniło się już wszystko i osiągnęło możliwy do zdobycia cel

• Współpraca zespołu - tworzenie wspólnego widowiska i pomaganie sobie wzajemnie

• Warto łączyć talenty

• Nie powinien pokazywać na twarzy swojego wysiłku związanego z tańcem

Pomoc w zjawiskach natury:

• Obserwacja, ponieważ wszystko mu może posłużyć do naśladowania

• Rzemieślnik - chód, tłum ludzi, literatura, malarstwo

Uwagi do choreografów:

• Powinno się znać środowisko

• Warto zapisywać myśli na papierze

• Należy odpowiednio podzielić sceny, aby były interesujące i powinno być szczęśliwe zakończenie

• Unikanie dłużyzn

• Zwrócenie uwagi na tanerzy i ich emocje

• Przejęcie tematem - im więcej myślimy, tym więcej pomysłów mamy

O nieprzydatności pozycji (tanecznych), nieudolności tancerzy oraz o specjalnych studiach, jakie podjąć powinni dla swego dobra

• Pozycje baletowe trzeba znać, ale warto od nich odstępować (umiejętnie!)

• Opanowanie podstawowych dzieł i przewyższenie ich

• Tancerz cały czas dąży do doskonałości

Użycie masek:

• Trudność utrzymania danej pozy przez twarz

• Słaba wyrazistość postaci

• Odpowiedni kolor ma za zadanie przenieść charakterystykę postaci

• Trudność ruchowa

• Wynalazek starożytności

Kostiumy:

• Nie zwracać uwagi na panującą modę, zasięgnąć opinii malarzy, poetów, poszukać w zapisach starożytnych inspiracji

• Dobry efekt polega na elegancji i prostocie

• Kostium nie powinien być zbyt dokładny

• Aktor samowolnie nie decyduje o kostiumie

• Kontrasty, zgodność z innymi kostiumami i daną postacią

• Prosty, zbyt dużo ozdób obniża ich wartość

• Podporządkowane pod sztuczne światło

• Nogi tancerza powinny być swobodne, a ciało nie skrępowane - mniej drapowiań

Dekoracje:

• oznaczające miejsce akcji i tło dla aktorów, bez przypominania francuskich salonów, ani innych rzeczy nie związanych ze sztuką

• wysunięte do przodu maja tworzyć „obramowanie uwydatniające aktorów”

• przedmioty mają być bardziej prawdziwe do podobnych

• OGÓLNA HARMONIA między strojem a dekoracją

---