SYETEM OCHRONY PRAWNEJ W UNII EUROPEJSKIEJ
WYKAZ ZAGADNIEŃ DO EGZAMINU
Źródła obowiązku przestrzegania prawa wspólnotowego.
Rodzaje ochrony prawnej w UE.
Źródła obowiązków w zakresie kontroli przestrzegania prawa wspólnotowego, ciążących na sądach krajowych.
Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego przed prawem krajowym państw członkowskich:
istota zasady,
zakres (i ograniczenia) zasady,
skutki niezgodności prawa krajowego z prawem wspólnotowym,
obowiązki wynikające z zasady, ciążące na organach państw członkowskich
stanowisko polskiego Trybunału Konstytucyjnego wobec zasady pierwszeństwa
Zasada bezpośredniego skutku norm prawa wspólnotowego
istota zasady,
warunki bezpośredniej skuteczności norm prawa wspólnotowego
horyzontalny i wertykalny skutek bezpośredni
Obowiązki sądów krajowych w zakresie wykładni prawa wspólnotowego.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości:
skład ETS,
status prawny sędziów ETS
rola rzeczników generalnych
zakres kompetencji
Sąd Pierwszej Instancji - zakres kompetencji
Pytania wstępne i procedura prejudycjalna
istota i cel procedury
podmioty uprawnione i zobowiązane (oraz skutki naruszenia takiego obowiązku) do wnoszenia pytań wstępnych
przedmiot pytania wstępnego
przebieg procedury prejudycjalnej (istota części pisemnej i ustnej, orzeczenie w przedmiocie pytania wstępnego i jego skuteczność)
procedura prejudycjalna w sprawach polityki wizowej, azylowej, imigracyjnej i współpracy sądowej w sprawach cywilnych (zakres podmiotowy i przedmiotowy jurysdykcji ETS)
Rodzaje skarg bezpośrednich rozpoznawanych przez sądy wspólnotowe
Skarga o naruszenie prawa wspólnotowego przez państwo członkowskie:
istota i cel skargi,
podmioty uprawnione do wniesienia skargi,
warunki odpowiedzialności państwa członkowskiego
przebieg procedury (istota postępowania administracyjnego i sądowego; orzeczenie kończące postępowanie i jego skutki)
Skarga o stwierdzenie nieważności aktu wspólnotowego:
istota i cele skargi,
podmioty uprawnione do rozstrzygania skargi,
podmioty uprawnione do wnoszenia skargi,
akty podlegające kontroli,
przesłanki nieważności aktu wspólnotowego,
wyrok i jego skutki
Skarga na zaniechanie działania instytucji wspólnotowych:
istota i cele skargi,
podmioty uprawnione do wniesienia skargi
przesłanki odpowiedzialności
fazy postępowania
wyrok, jego charakter prawny oraz skutki
Skarga odszkodowawcza:
istota i charakter skargi,
przesłanki odpowiedzialności deliktowej
Petycje do Parlamentu Europejskiego:
pojęcie petycji i zakres kompetencji Parlamentu
podmioty uprawnione do wnoszenia petycji,
zakres przedmiotowy petycji
procedura rozpatrywania petycji w PE (etapy procedury, skutki, sposoby zakończenia rozpoznawania petycji
Skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich Unii Europejskiej:
podmioty uprawnione do wnoszenia skarg,
zakres przedmiotowy skarg
warunki dopuszczalności skargi,
kompetencje śledcze Ombudsmana,
sposoby zakończenia postępowania kontrolnego