Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Zdrowie zależy od sposobu żywienia, a złe nawyki żywieniowe są przyczyną wielu chorób.
Nadwaga przeważnie bywa sygnałem choroby związanej z zaburzeniami procesów
przemiany materii
B-B to Naukowa Dieta Bircher-Bennera
Max Bircher Benner to jeden z pionierów nauki o odżywianiu, twórca energetycznej teorii
całości pokarmowych. Klinika jego imienia w Zurychu jest miejscem, gdzie chorzy
odzyskują zdrowie, a zdrowi uczą się właściwego odżywiania. Przyjeżdżają tam bowiem
dietetycy i lekarze z całego świata, aby czerpać z doświadczeń kliniki wiedzę o zdrowym
żywieniu oraz inspirację do własnych poszukiwań w tym zakresie.
Maximilian Oskar Bircher-Benner urodzony jako syn notariusza 22 sierpnia 1867 w Aarau
w Szwajcarii  zmarły 24 stycznia 1939 roku w Zurichu w wieku lat 72 i dobrym zdrowiu.
Prowadził w Zurychu w Szwajcarii sanatorium leczenia naturalnego przy
Bircher-Brenner-Platz, aktualnie znane jako Zurich Development Center. Badania i
terapie prowadzone są przez jego potomków, w tym córkę dr Ruth Kunz Bircher. W
sanatorium zalecano wczesne chodzenie spać około godziny 21 wieczorem, ćwiczenia
fizyczne oraz pracę w ogrodzie dla lepszej harmonii z przyrodą. Dr Bircher-Benner
ukończył ekskluzywne studia medyczne w Wiedniu, Drez
nie, Berlinie i Zurichu i posiadał
prawo do prowadzenia własnej kliniki. Uzyskał doktorat w medycynie w roku 1891 w
Zurychu. W 1893 pojął za żonę córkę aptekarza Elizabeth Benner z rodu Elsass.
Zajmował się leczeniem naturalnym, wodolecznictwem i dietetyką. Część zaleceń
powstało na podstawie obserwacji życia długowiecznych pasterzy w Alpach. Sanatoryjne
zdrowe żywienie wymaga odstawienia mięsa i jego przetworów oraz odstawienia
szkodliwych białych trucizn jak biała mąka, biały cukier, biała sól. W latach 1895-1900 dr
Benner wykonał setki eksperymentów porównawczych nad leczeniem dietą. W 1897 roku
otworzył pierwszą klinikę leczenia żywieniem przy ulicy Asylstrasse w Zurichu. W 1904
roku zamieszkał w wilowej dzielnicy Zurichberg oraz otworzył nową klinikę w południowo-
zachodniej dzielnicy Zurychu nazywaną "Vital Force". Klinika przyciągała arystokrację,
fabrykantów, artystów i pisarzy. Zaraz po jego śmierci w 1939, ku jego pamięci zmieniono
nazwę kliniki "Vital Force" na "Bircher-Benner Clinic". W roku jego śmierci otwarto także
"People's Sanatorium for a Lifestyle Based on Nature" ufundowane z datków pacjentów i
sponsorów, jednak dr Bircher Benner nie doczekał otwarcia tego sanatorium. Starą klinikę
prowadzoną po śmierci przez jego dwóch synów zamknieto w 1994 roku z powodu
przeznaczenia terenów pod nowoczesną zabudowę Zurichu. Uważał wskutek badań, że
człowiek jest w swej naturze wegetarianem, roślinożercą i tylko taka dieta będzie działać
dla jego zdrowia. Równolegle działający w USA John Harvey Kellogg zaproponował
bardzo podobną dietę roślinną oraz podobne zalecenia dla leczenia. W 1903 roku dr B-B
opublikował swoją przełomową pracę: "Fundamentals of the nourishing therapy due to the
Energetik".
Kto chce chorować nie przejmuje się teorią  całości pokarmowej dr Bircher-Brennera,
według której w najbardziej zewnętrznej warstwie ziarna, tuż pod skórką, znajdują się
Strona 1
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
witaminy z grupy B, sole mineralne, białka i tłuszcze, a wnętrze ziarna wypełnione jest
czystym węglowodanem? Kto chce chorować nie myśli o tubylcach z wyspy Tristan da
Cunha, z Hawajów i Wysp Japońskich, którzy w końcu XIX wieku  uszlachetnieni przez
białych cukrem, białym ryżem, i takąż mąką masowo chorowali na reumatyzm, próchnicę
zębów, nerwobóle, obrzęki i niewydolność krążenia? Czy wiemy że, według
wspomnianego lekarza-dietetyka, w wysokiej temperaturze ginie większość witamin, giną
fermenty (enzymy), a białka, tłuszcze i węglowodany zostają w wysokim stopniu
zdenaturowane, przy czym ich cechy fizyko-chemiczne i elektryczne ulegają głębokim
zmianom nieobojętnym dla ustroju człowieka. Wymowne jest jedno z doświadczeń Mac
Carrisona, który karmił grupę pojmanych małp normalnie zjadanymi przez nie pokarmami,
ale poddanymi uprzedniemu długotrwałemu gotowaniu. Wszystkie te małpy zdechły przed
upływem 3 miesięcy w osłabieniu i zaburzeniach żołądka i jelit.
Foto: Klinika Doktora Bennera
Max Bircher Benner to jeden z pionierów nauki o odżywianiu, twórca energetycznej teorii
całości pokarmowych. Klinika jego imienia w Zurychu jest miejscem, gdzie chorzy
odzyskują zdrowie, a zdrowi uczą się właściwego odżywiania. Przyjeżdżają tam bowiem
dietetycy i lekarze z całego świata, aby czerpać z doświadczeń kliniki wiedzę o zdrowym
żywieniu oraz inspirację do własnych poszukiwań w tym zakresie. Zasługą dr
Bircher-Bennera jest odkrycie leczniczych i regeneracyjnych właściwości odżywiania.
Będąc młodym lekarzem, pod koniec XIX wieku, doszedł do wniosku, że najczęstszą
przyczyną wielu chorób jest degeneracja pokarmów dokonująca się m.in. podczas
gotowania. Na długo przed odkryciem roli witamin, enzymów i mikroelementów uświadomił
sobie doniosłą wartość świeżego, surowego i nie rafinowanego jedzenia. Bircher-Benner
stwierdził także, że oprócz degradacji przez zabiegi kulinarne zgubne skutki pociąga za
sobą rozbijanie tzw. całości pokarmowych zawartych w produktach naturalnych.
Dr Bircher-Benner głosił przed laty prawdę, że stan zdrowia zależy w znacznej mierze od
sposobu żywienia, a złe nawyki żywieniowe są przyczyną wielu chorób. Zdaniem dr Ruth
Bircher autorki książki "Jedzenie drogą do zdrowia" opartej na myśli doktora nadwaga nie
jest jedynie skutkiem przejadania się, ale jest sygnałem choroby związanej z zaburzeniami
procesów przemiany materii. Zredukowanie nadwagi jest więc możliwe przez poprawę
stanu zdrowia i odwrotnie: bardzo dobry stan zdrowia umożliwia zachowanie smukłej
sylwetki. Zaburzenia przemiany materii powoduje głównie dieta wysokobiałkowa, która
prowadzi do zakwaszenia organizmu, uszkodzenia nerek, wątroby, jelita grubego.
Dietę lczniczą i odchudzającą opracował ją przeszło sto lat temu szwajcarski lekarz - dr
Max O. Bircher - Benner, właściciel kliniki w Zurychu. Następnie, po jego śmierci, dzieło to
kontynuowała jego córka - dr Ruth Kunz Bircher, autorka książki pt.: "Jedzenie drogą do
zdrowia". Kiedy w 1900 roku doktor Bircher-Benner na spotkaniu Towarzystwa
Lekarskiego w Zurychu przedstawił swą teorię tzw. całości pokarmowych, uznano go od
razu za znachora i pozostawiono na szarym końcu. O udziale w jakichkolwiek kongresach
czy przedsięwzięciach mógł jedynie pomarzyć. Nie znano przecież wówczas ani witamin,
ani enzymów, ani mikroskładników. Swoją teorię mógł realizować tylko i wyłącznie w swej
prywatnej klinice. Ponadto, dodatkowym czynnikiem ogólnej niechęci dla jego poglądów, i
w ogóle dla jego osoby był gwałtowny rozwój bakteriologii, co oznaczało przekonanie o
Strona 2
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
słuszności dobroczynnego działania długiego gotowania potraw, które oczywiście
pozbawiało pokarm większości najważniejszych składników, ale to już nie miało takiego
znaczenia - nastała istna psychoza na tym punkcie. A ponieważ dieta Birchera-Bennera
opiera się między innymi na jedzeniu surowych owoców i warzyw, toteż początkowo liczba
jego zwolenników z pewnością nie była wielka.
Przełom nastąpił, gdy odkryto witaminy. Wtedy to klinika przeżyła prawdziwe oblężenie -
przede wszystkim tych chorych na miażdżycę, na serce i z nowotworami, ale nie tylko. O
dziwo ludzie ci, po zastosowaniu odpowiedniej kuracji żywieniowej dr Birchera-Bennera
mieli doskonałe wyniki, co w konsekwencji przyczyniło się do zwiększenia się liczby
zwolenników tego człowieka wśród uczonych. Doktor Bircher-Benner zauważył, że złe
nawyki żywieniowe prowadzą do wielu różnych chorób. Uogólniając: nienaganny stan
zdrowia gwarantuje smukłą sylwetkę i dobrą kondycję psychiczno-fizyczną. Natomiast,
jeśli chcemy schudnąć, musimy poprawić swój stan zdrowia. Kiedy organizm jest
zakwaszony, na skutek stosowania diety wysokobiałkowej, dochodzi do uszkodzeń nerek,
wątroby i jelit, a w konsekwencji do zaburzeń przemiany materii.
Owoce
Dietę powinno się rozpocząć jednym lub dwoma dniami "spędzonymi" na sokach
owocowych, co ma za zadanie oczyścić organizm. Ponieważ po zakończeniu diety łatwo o
efekt jo-jo, toteż trzeba bardzo uważać i stare nawyki żywieniowe wprowadzać bardzo
powoli i stopniowo. Zalecenia diety Birchera - Bennera są następujące:
- Ograniczenie zawartości skrobii w posiłkach (szczególnie uważać trzeba na mąkę,
różnego rodzaju kasze, ziemniaki, cukier - ale nie ten w owocach!);
- Zwiększenie udziału surowych pokarmów w codziennym jadłospisie ze względu na
większą zawartość substancji biologicznie czynnych aniżeli w potrawach gotowanych;
- Ograniczenie, a najlepiej wyeliminowanie soli, kawy, papierosów oraz bardzo ostrych
przypraw, jak np. chilli;
- Jako tłuszcz używanie wyłącznie tłuszczów roślinnych ze względu na zawarte w nich
nienasycone kwasy tłuszczowe;
- Przyjmowanie białka pod postacią odtłuszczonego mleka i chudego twarogu
(zwierzęcego) oraz warzyw, roślin strączkowych, produktów zbożowych, w tym pieczywa,
orzechów i owoców (roślinnego).
SZWAJCARSKI GENIUSZ
Podany dalej sposób żywienia naturalnego opracował przed ponad stu laty - w 1897 roku,
a więc przed odkryciem witamin, enzymów i mikroelementów - dr Max Oskar
Strona 3
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Bircher-Benner, który założył w Zurychu klinikę, gdzie żywił pacjentów według swojej teorii
tzw. całości pokarmowych. Teorię tę w 1900 roku Bircher-Benner przedstawił na
posiedzeniu naukowym Towarzystwa Lekarskiego w Zurychu. Lekarze przyjęli ją jak
bajkę, a przewodniczący zebrania oświadczył, że dr Bircher opuścił granice nauki i udał
się w świat fantazji. Młody "rewolucjonista" uznany został za znachora, a kongresy
naukowe i fachowe pisma zostały dla niego zamknięte. Tylko drzwi jego kliniki były wciąż
otwarte i są otwarte do dziś, bowiem dzieło dr Maxa O. Birchera-Bennera kontynuuje jego
córka - Ruth Kunz Bircher, a klinika nosząca imię jej ojca jest jedną z najsłynniejszych
klinik na świecie. Tak oto głupota wielu autorytetów medycznych owej epoki została w
końcu naukowo zdemaskowana.
Nietrudno zrozumieć tę negatywną ocenę - nie znano wówczas jeszcze witamin, enzymów
i mikroelementów, a oficjalna dietetyka najwyższą wartość przyznawała pokarmom
bogatym w białko i kalorie. Były to czasy, kiedy chorych karmiono krwistymi befsztykami, a
mocny, esencjonalny rosół, czyli wywar z mięsa, uchodził za szczególnie wzmacniający,
leczniczy i odżywczy, chociaż jak wiadomo jest trujący i zabójczy. Ponadto rozwijająca się
wówczas bakteriologia bo właśnie wtedy odkryto bakterie szerzyła w świecie strach przed
zarazkami. W modzie więc było długie i dokładne gotowanie pozbawiające naturalne
produkty wszystkiego, co zdrowe i wartościowe o czym wówczas nie wiedziano w Europie.
Również smażenie uważano za ważną zasadę higieniczną.
Wkrótce jednak odkryto witaminy i do sanatorium doktora Birchera zaczęli już masowo
zjeżdżać pacjenci z całego świata. Na ogół zgłaszali się ludzie bardzo chorzy, głównie z
nowotworami, miażdżycą, chorobami serca, którym oficjalna medycyna nie mogła już
pomóc. Doskonałe wyniki kuracji żywieniowej przysparzały szwajcarskiemu geniuszowi
coraz więcej zwolenników również wśród naukowców i lekarzy. Na szczególną uwagę
zasługuje fakt, że szwajcarski lekarz nie wiedział o istnieniu wielu cudownych substancji,
np. indoli, benzaldehydu, fenyloalaniny czy tryptofanu zawartych w produktach, którymi
leczył swoich pacjentów. Dopiero w wiele lat póz
niej naukowcom udało się je wyodrębnić i
zbadać ich działanie, a tym samym potwierdzić naukowo zalecenia doktora
Bircher-Bennera. Dzisiaj można nazwać jego metodę żywienia i leczenia żywieniem
naturalną dietą witaminowo-mikroelementową.
Energetyczna teoria całości pokarmowej obecnie nikogo już nie dziwi, a raczej dziwi brak
jej stosowania w dietach szpitali w państwach Trzeciego Świata takich jak Polska. Od lat
wiadomo, że siły i zdrowie daje nam nie białko i tłuszcze przede wszystkim pochodzenia
zwierzęcego oraz kalorie - jak niegdyś uważano - lecz witaminy w połączeniu z energią
słoneczną, którą pochłaniają i kumulują rośliny. Dlatego, m.in. witaminy syntetyczne -
choć pozornie identyczne jak naturalne bo mają taką samą budowę, co wykazują analizy
chemiczne - nie są tak samo przyswajalne przez ludzki organizm, jak witaminy zawarte w
roślinach. Między innymi dlatego, że nie mają w sobie energii słonecznej i nie
współdziałają z innymi, występującymi obok nich substancjami i witaminami
umożliwiającymi ich przyswajanie i przemiany, tak jak to ma miejsce w roślinach.
Dopiero tworzone na słońcu w towarzystwie innych substancji są aktywne. Poza tym
żadna pigułka nie zawiera witamin w tak odpowiednich, idealnych proporcjach, by mogła
zastąpić spożywanie wzrastających w naturalnych warunkach warzyw i owoców. Minęło
sto lat od odkrycia szwajcarskiego lekarza Birchera-Bennera, głoszącego, że istotnym
z
ródłem energii ustroju jest energia elektromagnetyczna światła słonecznego chwytana i
Strona 4
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
magazynowana w roślinach w procesach fotosyntezy. Jednak dopiero teraz technika i
wiedza pozwalają przeprowadzać badania potwierdzające teorię, według której najwyższą
wartość odżywczą mają świeże, najlepiej surowe, jarzyny i owoce jako najcenniejsze
akumulatory energii słonecznej.
Wytwarzanie substancji odżywej odbywa się kosztem pochłaniania energii świetlnej, która
w procesach roślinnej fotosyntezy zostaje związana w wysokoenergetycznych i złożonych
związkach chemicznych, jakimi są białka, tłuszcze i węglowodany. Energia świetlna
przechodzi tu w chemiczną i w tej postaci zostaje zmagazynowana. Uwalniając się w
procesach życiowych organizmu odżywianego tymi związkami, energia ta przechodzi w
inne formy energii i objawia się także promieniowaniem o różnej długości fali - między
innymi o długości fali światła słonecznego, co szwajcarski uczony określił słowami:
"Słońce świeci na nowo w plazmie komórki roślinnej i zwierzęcej". To, wydawać by się
mogło, niezbyt realistyczne stwierdzenie, potwierdziła nauka i o "świeceniu komórki"
możemy przeczytać w pracach naukowych noblistów z dziedziny chemii, fizyki i biologii.
W 1981 roku M. Rattemeyer ogłosił rezultat badań przeprowadzanych wspólnie ze
specjalistami w zakresie biologii komórkowej z uniwersytetu zw. Kaiserlautern: DNA jest
najważniejszym z
ródłem ultrasłabego promieniowania komórkowego!
Szkoda, że dr Bircher nie dożył czasu, kiedy w oficjalnej pracy naukowej można
przeczytać: "Ultrasłabe promieniowanie żywych komórek, uważane przez wiele
dziesiątków lat przez poważnych badaczy za szarlatanerię, a w najlepszym razie za
bezładną bioluminescencję, przez niefachowców zaś za coś nadprzyrodzonego, jest po
prostu zjawiskiem biologicznym. Dziś zagadka tego promieniowania jest prawie
rozwiązana dzięki nowym wynikom badań przeprowadzonych w Australii, Brazylii,
Chinach, Japonii, Austrii, Polsce, ZSRR, USA i RFN. W poważnej literaturze fachowej
ukazują się artykuły poświęcone temu zagadnieniu. Dużą rolę odegrały tu teoretyczne
prace laureata Nagrody Nobla (1977r.) I. Prigogine'a oraz fizyków-teoretyków: H.
Fr�hlicha (Liverpool) i H. Hakena (Stuttgart), a także obserwacje przyrodników, lekarzy i
ekologów.
"Światło emitowane przez komórki jest zjawiskiem powszechnym; mimo swego małego
natężenia umożliwia odkrycie głównych zasad ewolucji biologicznej. Może właśnie to małe
natężenie otwiera nam drogę do lepszego zrozumienia biologii i pozwala spojrzeć z
nowego punktu widzenia na wzrost komórki, istotę raka, problemy działania leków,
odżywiania, chorób i ochrony środowiska." - oto słowa Fritza Alberta Poppa, autora
książki "Biologia światła" w tłumaczeniu Jerzego Kuryłowicza, wydanej przez Wiedzę
Powszechną w 1992r. (Tytuł oryginału: "Biologie des Lichts. Grundlage der
ultraschwachen Zellstrahlung".) Wstęp do tej pracy stanowi świetne motto energetycznej
teorii dr Birchera: "Światło, światło słoneczne, stanowi podstawę wszelkich form życia na
Ziemi. To pierwotne z
ródło energii jest wykorzystywane przez organizmy żywe do
wytwarzania wysokowartościowego pokarmu, poruszania się i innych celów. Światło
odgrywa jednak również główną rolę w wielu niewidocznych procesach molekularnych,
przeprowadzając cząsteczki w bogatszy energetycznie stan wzbudzony, co umożliwia
przebieg wielu ważnych dla życia reakcji."
Nauka również potwierdziła poglądy dr Birchera dotyczące niewielkiej - z punktu widzenia
teorii energetycznej - wartości mięsa. Otóż okazało się, że komórki zwierzęce emitują
fotony (kwanty światła) na granicy wykrywalności, podczas, gdy promieniowanie komórek
Strona 5
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
roślinnych jest o wiele silniejsze. Wiadomo, że żywa komórka wysyła światło o pewnej
długości fali, które zanika z jej śmiercią. y
ródłem tego promieniowania są wibracje atomów
uwarunkowane procesami życiowymi. Zjawiska te były obserwowane przez wielu badaczy.
Crile wprowadził określenie "radiogeny" dla świecących atomów plazmy, a Telkes obliczył
nawet, że w jednym centymetrze sześciennym masy mięśniowej znajduje się około
czterech bilionów radiogenów żelaza, czyli punktów świecących związanych z
cząsteczkami żelaza. Wszelka energia funkcji organizmu pochodzi więc z energii
świetlnej, której strumień wraz z odżywianiem przepływa przez tkanki dostarczając napędu
dla procesów trawienia, wchłaniania i metabolizmu, przy czym energia chemiczna
przechodzi w "fizyczną" - mechaniczną, elektryczną, cieplną itp., zależnie od rodzaju
funkcji życiowej komórek.
Energia słoneczna jest jednak nie tylko wiązana, lecz również organizowana w systemy
całościowe, to znaczy zawarta jest w całym ziarnie zbóż, ryżu, fasoli grochu, korzeniu
marchwi, bulwie ziemniaka, jajku, mleku itd. To są właśnie "całości" czyli "jedności",
których spożywanie powinno być urozmaicone, jak najbardziej różnorodne. Wyciągnięte z
rozbitych całości: białe mąki, cukier, masło, skrobia itp. są pozbawione tego, co
najcenniejsze - wypracowanych przez żywe ustroje z dostarczonej energii - zapasów,
które w procesie rozrodu przeznaczone są dla potomstwa na pierwszy, jeszcze
niesamodzielny okres jego istnienia.
DA
UGOWIECZNOŚĆ HUNZÓW
Słuszność opracowanych przez Birchera zasad żywienia potwierdziły obserwacje
długowiecznych społeczeństw. Zauważono, na przykład, że Hunzowie żyjący w Indiach i w
Himalajach cieszyli się do końca - przeciętnie studwudziesto-, stuczterdziestoletniego -
życia niezwykłym zdrowiem, tężyzną fizyczną i płodnością.
Codzienne menu plemienia Hunzów to surowe owoce w lecie, suszone i rozmoczone w
wodzie lub mleku (głównie morele) - zimą, placki z ciemnej mąki razowej bardzo krótko
pieczone i zjadane bez żadnych dodatków, potrawy z rozgotowanego zboża, mleko i sery
owcze, kozie i krowie, ziemniaki i pomidory, dużo słodkich migdałów, a także wytwarzany
z nich olej. Olej migdałowy jest obecnie bardzo ceniony w kosmetyce. Laboratoria
renomowanych firm kosmetycznych produkują z niego odżywcze kremy
przeciwzmarszczkowe. Jak widać, w menu Hunzów nie ma mięsa. Obecnie naukowcy już
wiedzą, dlaczego sposób odżywiania Hunzów dawał długowieczność, a dieta Birchera -
leczyła chorych i była świetną profilaktyką dla tych, u których jeszcze nie wystąpiły zmiany
chorobowe. Otóż okazało się, że produkty stanowiące podstawę obu diet są m.in. z
ródłem
substancji zapobiegających chorobom serca, miażdżycom i starzeniu się mózgu bo zbyt
duża ilość tłuszczu zwierzęcego przytłumia sprawność umysłową!.
Już dwa jabłka i 100 gramów orzechów dostarczają organizmowi 3 mg boru (górna
granica niezbędnej dziennej dawki), który jest rzadkim pierwiastkiem, śladowo
występującym w pokarmach. Jego niedobór znacznie obniża sprawność umysłową.
Zawarta w orzechach tiamina, ma - poza innymi funkcjami - podobne działanie na mózg,
jak bor. Najwięcej tego pierwiastka śladowego jest w orzechach i migdałach, warzywach
strączkowych, liściastych (np. w brokułach), jabłkach, gruszkach, brzoskwiniach,
Strona 6
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
winogronach, także w miodzie. Poza tym diety te dostarczają odpowiednią ilość witaminy
C, niezbędną by aminokwas - fenyloalanina, zawarty w migdałach, ważnym składniku
diety Hunzów i Birchera, mógł wziąć udział w procesach, dzięki którym jesteśmy spokojni,
zrównoważeni, syci już po niewielkim posiłku, błyskotliwi i płodni.
Experyment Mc Carrisona na Szczurach
Mc Carrison, który obserwował i badał życie Hunzów, przeprowadził pod koniec XIX w.
swój słynny experyment na białych szczurach. Uczony założył dwie hodowle gryzoni.
Wszystkie szczury pochodziły od tych samych rodziców i miały zapewnione podobne
warunki życia. Jedna ich grupa była karmiona według sposobu odżywiania przeciętnego
Zachodnioeuropejczyka (biały chleb z masłem, mięso, potrawy z białej, oczyszczonej
mąki, herbata z cukrem itp.), druga - według sposobu odżywiania Hunzów, który do
złudzenia przypomina dietę opracowaną przez Birchera. W czasie trwania doświadczenia
- przez 2 i pół roku - Mc Carrison zauważył wyraz
ne różnice w wyglądzie i zachowaniu
zwierząt różnie żywionych grup. Szczury żywione wg diety długowiecznych Hunzów miały
gęste, lśniące futerka, były duże, dorodne, spokojne, i wybitnie płodne. Natomiast szczury
karmione na wzór zachodnich Europejczyków łysiały, miały strupy i owrzodzenia, były
niespokojne, agresywne, napadały na siebie i często zagryzały się nawzajem. Czyli
postępowały dokładnie tak samo jak tzw. cywilizowane społeczeństwa (Hunzowie nie są
agresywni i nie prowadzą walk).
Po niecałych trzech latach uczony zabił zwierzęta i przeprowadził sekcje ich zwłok. U
szczurów na diecie "zachodnioeuropejskiej" znaleziono guzy nowotworowe, zwapnione
żyły (miażdżyca), wrzody przewodu pokarmowego, różne stany zapalne. U szczurów
"bircherowskich" nie stwierdzono żadnych patologicznych zmian w narządach
wewnętrznych. Mogły jeszcze żyć długo. Wiele lat póz
niej oficjalna nauka ogłosiła, że
białe ciałka krwi u ludzi odżywiających się na sposób "bircherowski" mają 2 razy wyższą
zdolność do niszczenia komórek rakowych niż białe ciałka krwi osób spożywających
mięso i tłuszcze zwierzęce. Jest to wniosek m.in. z ukończonych pod koniec XX wieku
wieloletnich badań na ten temat grupy naukowców z uniwersytetu w Heidelbergu w
Niemczech. Podobny pogląd propaguje polski immunolog prof. med. Witold Brzosko, który
jako bodaj pierwszy w Polsce zajął się tym problemem na poważnie, w sposób naukowy.
John Harvey Kellogg
John Harvey Kellogg ur. 26 lutego 1852 w Tyrone, USA - zm. 14 grudnia 1943 w Battle
Creek, USA - amerykański lekarzem medycyny praktykujący w Battle Creek, Michigan. W
roku 1875 uzyskał tytuł doktora medycyny na Nowojorskim Uniwersytecie Medycznym
przy Bellevue Hospital. Poślubił Ella Ervilla Eaton (1853 1920) w Alfred Center w Nowym
Jorku w 22 lutego 1879. Małżonkowie opiekowali się 40-toma sierotami prawnie adoptując
siedem z nich. Z powodu wychowywania także dzieci kolorowych był zwalczany i
piętnowany przez ówczesnych rasistów. Dr Kellog był bardzo utalentowanym chirurgiem,
jednak preferowal medycynę naturalną opartą na żywieniu. Zarządzał sanatorium, gdzie
stosował medycynę holistyczną obejmującą odpowiednią dietę, lewatywy oraz
gimnastykę. Pensjonariuszom podawano płatki kukurydziane, których był wynalazcą.
Kellogg był wegetarianinem i czynnym obrońcą wegetarianizmu. Zaangażowany był także
Strona 7
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
w pisanie książek o tematyce religijnej i medycznej. Wraz ze swym bratem Willem
Keithem Kelloggiem, jest wynalazcą popularnych kukurydzianych płatków śniadaniowych,
które wpłynęły na zmiany dietetyczne w typowym amerykańskim śniadaniu, którego
podstawą były dotychczas mięso i jajka.
Płatki kukurydziane zostały wynalezione pod koniec XIX wieku. Adwentyści Dnia
Siódmego eksperymentowali ze zbożem w celu promocji wegetariańskiej diety. Głównie
pszenicą, owsem, ryżem i jęczmieniem. W 1894 roku dr John Harvey Kellogg, dyrektor
Battle Creek Sanitarium w stanie Michigan umieścił płatki na liście w menu zakładu.
Promował całkowitą abstynencję płciową, niepalenie tytoniu oraz unikanie kofeiny. Był to
przypadkowy wynalazek, kiedy Dr Kellog i jego brat Will Keith gotowali pszenicę,
zostawali na jakiś czas i zapomnieli o niej. Ponieważ mieli ograniczony budżet, zamiast
wyrzucić rozgotowaną papkę, postanowili rozwałkować w celu uzyskania długiego ciasta.
Zamiast tego, otrzymali płatki, gdyż nie było ono spójne. Po osuszeniu, bardzo smakowały
pacjentom. Zdarzyło się to około 14 kwietnia 1894 roku. W biurze patentowym dokumenty
złożono 31 maja 1895 roku, a uzyskano rok póz
niej 15 maja nr 558393 (patrz na Google
Patents). Płatki z mlekiem były bardzo popularne wśród pacjentów sanatorium. W celu
wzbogacenia smaku, bracia eksperymentowali z różnymi rodzajami ziaren. W 1906 roku
Will Keith kierował finansami zakładu. Zdecydował się założyć własne przedsiębiorstwo i
wypuścić je na rynek.
ŻUCIE POKARMU A ZDROWIE
Jeżeli osoba decyduje się na włożenie czegoś do buzi, żeby to zjeść, to żucie staje się
najważniejszą zasadą. Właściwe (prze)żucie pokarmu jest podstawą do jego właściwego
potraktowania przez ciało. Wpadający do żołądka niewystarczająco przeżuty pokarm, nie
ma szans zostać w pełni właściwe potraktowanym przez ciało, dlatego stanowi obciążenie
dla niego czyli rani go. Żołądek jest narządem, który stanowi drugie ogniwo w rurze
pokarmowej ciała człowieka. Do żołądka mają wpadać substancje już właściwie
przygotowane, to znaczy, wystarczająco rozdrobnione, zmieszane ze śliną i wstępnie
strawione. Jeżeli jedno z tych nie jest zrobione, żołądek nie jest w stanie w pełni spełnić
swojego zadania.
Dalej, z żołądka do dwunastnicy dostaje się ta niewłaściwie przygotowana materia,
uniemożliwiając jej w pełni właściwe przerobienie. Ten proces trwa aż do wydalenia. Z
tego powodu ciało wydala substancje nie w pełni przetworzone a przyswoiło nie wszystko
to, co mogło. Część z tego co ciało przyswoiło, jest w nie najwłaściwszej (chemicznej i
energetycznej) postaci. To jedna z głównych przyczyn chorób i starzenia się ciała. Ta
prosta czynność, którą jest żucie, ma ogromny wpływ na cały ciało. Jeżeli chcesz
porównania, możesz je łatwo zrobić. W jeden dzień połykaj posiłki bez żucia (w miarę
możliwości). Po kilku dniach przerwy (na wyzdrowienie) jedz z właściwym żuciem.
Porównanie samopoczucia i wydalin ciała nie pozostawi ci wątpliwości.
Wszystko połykane ma być wpierw przeżuwane tak długo, żeby było w stanie
maksymalnie płynnym i żeby zmieniło smak co najmniej jeden raz. Dla przykładu, jeżeli
jesz chleb, zanim połkniesz, potrzebujesz co najmniej 3 minut stałego żucia, żeby kęs
Strona 8
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
chleba w buzi zamienił się w płyn (rozwodniona papka, jednorodna zawiesina w ślinie) o
smaku innym niż ugryziony kęs. Jeżeli smak zmieni się na nieprzyjemny, to znak, że ciało
już nie chce tego. Wtedy bez wahania wypluj zawartość buzi. Ciało wzięło już z
przeżutego pokarmu wszystko, co było mu potrzebne. Jeżeli połkniesz, niepotrzebnie
obciążysz systemy oczyszczania ciała. Żuje się także płyny, to znaczy, dokładnie miesza
ze śliną (np. przesączając przez zęby) co najmniej do momentu zmiany smaku. Można
wyczuć zmianę smaku nawet wody. Na płyny wystarcza krótszy czasu żucia.
Osoba przestrzegająca zasady właściwego żucia dość wcześnie zauważa, że jej ciało
może wystarczająco odżywiać się  samym żuciem pokarmów. Rzadko ciało domaga się
połknięcia  są to głównie płyny. A
atwo w ten sposób zauważyć, że większość
pokarmów, szczególnie tych przygotowywanych (czyli nie surowych), ciało odrzuca, dając
znać smakiem. Dobrym przykładem jest mocno przerabiana (daleka od przyrody)
 żywność , np. tort, pizza, frytki, czekolada, kiełbasa, nabiał  długo żute zmieniają smak
na ohydny, podobny do wydzieliny ropnej. Mało kto ma ochotę połknąć to. Owoce i
niektóre inne nieprzerabiane pokarmy, po dłuższym żuciu zmieniają smak nawet na
przyjemniejszy niż ugryziony kęs. Dzięki temu łatwiej jest sprawdzić, które pokarmy, i
kiedy, są korzystne dla ciała człowieka. Dla człowieka fakty odkrywane dzięki właściwemu
żuciu, mogą być wielkim odkryciem, bo wtedy głębiej uświadamia sobie, że niejedzenie
jest bliższe w zasięgu niż przypuszczał. Żucie, jak powyżej opisane, jest częścią składową
techniki Świadomego Jedzenia. Bez takiego żucia ŚJ jest niewłaściwie wykonane.
Pamiętajmy jak ważne jest żucie pokarmu! Pokarm należy dokładnie żuć, mieszać ze śliną
i powoli przełykać. Dokładne żucie pokarmów ułatwia wstępne trawienie węglowodanów,
które odbywa się już w jamie ustnej. Jeżeli pokarm w jamie ustnej nie zostaje dokładnie
przeżuty, wówczas cały ciężar trawienia spada na amylazę trzustkową. Ważna sprawa to
ilość spożywanych naraz produktów. Zbyt duża ilość pokarmu w trakcie jednego posiłku
prowadzi do dyspepsji trawiennej z symptomami fermentacyjnymi i gnilnymi. Nasz żołądek
ma ograniczoną wielkość i dlatego jedząc cokolwiek, należy mieć to zawsze na uwadze.
Wielu naukowców wskazuje na fakt, że przy 250 ml pokarmu żołądek nie rozciąga się.
Jest to porcja trawiona optymalnie. Przy 500 ml pokarmu ścianki żołądka ulegają
rozciągnięciu, a przy 1500 ml, co odpowiada pełnemu żołądkowi, rozciągnięcie ścian jest
bardzo duże. W wyniku takiego regularnego obciążania żołądek zaczyna cierpieć.
Dochodzi do zmniejszenia elastyczności jego ścian i organ ten obniża się i deformuje.
Przy jednym posiłku należy spożywać niewielką ilość pokarmu. Lepiej zjeść pięć małych
posiłków niż trzy duże, ale należy pamiętać o tym, że organizm potrzebuje też nocnej
przerwy od trawienia na 12-14 godzin. Im mniejsza porcja pokarmu jest naraz
przyjmowana jako kęs, tym sprawniej przebiega proces trawienia. Przy obfitych i szybkich
posiłkach mieszanie treści żołądkowej z sokami żołądkowymi trwa długo. Posiłek nie
powinien przekraczać 500-600 g. Jeżeli chodzi o tzw. popijanie przy jedzeniu należy
stwierdzić, że towarzyszące jedzeniu napoje nie zaburzają trawienia z prostego powodu:
płyny opuszczają żołądek szybciej niż pokarmy stałe, a sok żołądkowy znajduje się tuż
przy ściankach żołądka i jest nieustannie produkowany. Dlatego też twierdzenie jakoby
picie przy jedzeniu rozcieńczało sok żołądkowy nie jest do końca słuszne. Inną sprawą
jest to, czym popijamy posiłek. Woda jest tu najbardziej wskazana, bowiem nie ma ona
żadnego złego wpływu na trawienie. Inaczej jest z wszelkimi napojami typu Cola, winem
czy piwem. Napoje typu Cola mają bardzo niski odczyn kwasowości (pH 1,9) i
zakwaszając ślinę, upośledzają trawienie skrobi. Natomiast przy posiłkach składających
Strona 9
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
się ze zbóż lub pieczywa nie zalecane jest popijanie dopóki pokarm znajduje się jeszcze
w ustach, ponieważ zmniejsza to czas żucia, a tym samym upośledza wstępne trawienie
węglowodanów.
Ważne jest także zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej. Produkty spożywcze
różnią się zawartością pierwiastków kwaso- i zasadotwórczych, dlatego skład racji
pokarmowej nie pozostaje bez wpływu na gospodarkę kwasowo-zasadową ustroju. W
większości produkty spożywcze, które spożywają wszystkożercy w swej codziennej
diecie, to produkty, które zawierają pierwiastki kwasotwórcze. Dotyczy to przede
wszystkim mięsa i jego przetworów, drobiu, ryb i jaj (zwłaszcza żółtka), w nieco mniejszym
stopniu także wszystkich produktów zbożowych. y
ródłem pierwiastków zasadotwórczych
są warzywa, owoce oraz mleko. W fasoli przeważają składniki alkalizujące, natomiast w
grochu i w soi - zakwaszające. Choć większość warzyw i owoców posiada zdolność
alkalizowania organizmu, to zdolność ta jest mniejsza niż siła kwasotwórcza produktów
mięsnych.
Jak wynika z powyższego - dla zachowania równowagi kwasowo-zasadowej w diecie
powinny ilościowo przeważać produkty zasadotwórcze. Najprostszym wskaz
nikiem tego,
czy tak się dzieje, jest pH wydalanego moczu. Odżywianie się dietą mieszaną daje odczyn
moczu lekko kwaśny, u wegetarian - obojętny, a u ludzi jedzących dużo mięsa - kwaśny.
W praktyce mamy częściej do czynienia z zakwaszeniem organizmu. Objawami
przewlekłego zakwaszenia organizmu, przy braku innych zaburzeń stanu zdrowia, mogą
być: zmęczenie (które nie ustępuje po wypoczynku), bóle głowy, utrata apetytu, zła cera,
starczy wygląd, apatia. A także zaburzenia w przemianie materii i gorsze wykorzystanie
składników odżywczych z pożywienia. Długotrwała kwasica może przyczyniać się do
powstawania schorzeń skóry, nadciśnienia, cukrzycy i kamicy nerkowej.
WITAMINY - Rewolucja Funka z 1912 Roku
Witaminy - organiczne związki chemiczne, substancje egzogenne to jest takie, które są
niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu żywego i które muszą być
dostarczone z pożywieniem, gdyż sam organizm nie potrafi ich wytworzyć. Nazwa
pochodzi od łacińskich słów vita (życie) i amina - związek chemiczny zawierający grupę
aminową. W rzeczywistości nie wszystkie witaminy taką grupę posiadają, np. witamina D
jest przedstawicielem sterydów. Nazwa została wymyślona przez polskiego biochemika
Kazimierza Funka w 1912 roku. Kazimierz Funk jest także odkrywcą witamin - w 1912
roku wyizolował tiaminę. Witaminy z definicji są niezbędne człowiekowi do życia i muszą
być dostarczone z zewnątrz. Z reguły tej wyłamuje się witamina D (kalcyferol), która
produkowana jest przez komórki skóry pod wpływem promieni UV. Ciekawostką jest to, że
witamina D początkowo określona była mianem A (odkryta była przed obecną A -
retinolem), od łacińskiego antyrachitic, jako że chronił przed krzywicą (u dzieci) i
osteoporozą. Witaminy nie należą do typowych składników pokarmowych - pełnią funkcję
regulacyjną.
Odkrycie witamin i wyjaśnienie ich znaczenia dla żywych organizmów wiąże się ściśle z
rozwojem nauki o żywieniu. Uczonym, który w roku 1911 otrzymał po raz pierwszy bardzo
czynną biologicznie mieszankę i zaproponował dla związków tego typu nazwę witamina
(od łac. vita - życie) czyli amina życia był Polak Kazimierz Funk. Pracował nad witaminami
Strona 10
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
w laboratoriach Europy i Stanów Zjednoczonych. W Polsce - w Państwowym Zakładzie
Higieny. Tak więc, Kazimierz Funk jest twórcą nauki o związkach, których brak w
pożywieniu powoduje powstawanie chorób. Jego zasługą są badania nad
wyodrębnieniem czynnika przeciw chorobie beri beri, czyli witaminy B1 (tiaminy). Tiamina
jest pochodną amin, więc Kazimierz Funk ochrzcił tę grupę związków witaminami. Choć
nie wszystkie witaminy mają budowę aminową nazwa funkcjonuje do dziś ze względów
historycznych (wszakże była to pierwsza odkryta witamina). Odkrycie witaminy B1 stało
się bodz
cem do dalszych poszukiwań czynników przeciwko innym chorobom związanym z
niedoborami w pożywieniu. Odkryto przyczyny: gnilca (szkorbutu), krzywicy, kurzej
ślepoty, pewnych typów niedokrwistości.
Jeszcze w latach 80-tych XX wieku panowało przekonanie, że istnieje trzynaście witamin:
A, C, D, E, K oraz osiem różnych witamin B. Dziś z poczatkiem XXI wieku znamy
trzynaście odmian samej tylko witaminy B, a niektóre z nich (witamina B12 lub niacyna)
występują w sześciu rozmaitych postaciach. Każda z nich oddziaływuje odmiennie na
przemianę materii. Ze znanych już około 500 karotenów mniej więcej 60 uznaje się za
formę występowania witaminy A. Natomiast 110 karotenów działa, w opinii specjalistów,
skuteczniej niż sama witamina. Jeśli chodzi o witaminy C i D każda z nich istnieje w
postaci czterech różnych molekuł, znamy też cały tuzin odmian witaminy E. Przeciętny
Kowalski musi zrozumieć, że zdrowie dzięki witaminie nie jest sloganem, ale nowym
kluczem do osiągnięcia tak ważnego celu, jakim jest zachowanie przez nas dobrej
kondycji.
Kazimierz Funk
Kazimierz Funk urodzony 23 lutego 1884 w Warszawie - zmarł 19 stycznia 1967 w
Nowym Jorku - polski biochemik, twórca nauki o witaminach. W 1900 ukończył gimnazjum
w Warszawie, po czym wyjechał do Szwajcarii. Studiował tam biologię i chemię. W 1904
pod kierownictwem Stanisława Kostaneckiego przeprowadził przewód doktorski. W
następnych latach pracował w Instytucie Pasteura w Paryżu, na Uniwersytecie Berlińskim
i w Wielkiej Brytanii (prowadził badania nad przyczyna nieznanej wcześniej choroby
beri-beri). Odkrył i wyodrębnił z otrębów ryżowych pierwszą witaminę B1. Jego badania
pozwoliły wykryć obecność tej witaminy w rozmaitych pokarmach, m.in. w drożdżach,
mleku i mózgu wołowym. Funk jest autorem terminu "witamina", który wprowadził w 1912
roku. Zajmował się leczeniem chorych na awitaminozy.
Przewidywał, że brak witamin może powodować inne choroby: krzywicę, szkorbut,
pelagrę. Większość swoich prac badawczych zrealizował w Instytucie Pasteura w Paryżu.
W czasie I wojny światowej przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie prowadził
badania nad wykorzystaniem witamin do celów leczniczych. W 1923 wrócił do Polski. W
latach 1923-1928 kierował oddziałem biochemii Państwowego Zakładu Higieny w
Warszawie, pracował w Warszawie m.in. nad wyizolowaniem hormonu - insuliny. Badał
wpływ witaminy B1 na przemianę węglowodanową i zajmował się badaniem kwasu
nikotynowego. W 1928 wyjechał do Paryża, gdzie prowadził badania nad hormonami. W
1939, po wybuchu II wojny światowej, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie
pozostał do końca życia. W ostatnim okresie życia Funk zajmował się badaniem przyczyn
raka. Jest autorem kilkuset publikacji naukowych. Zmarł w Nowym Jorku w wieku 83 lat.
Podział Witamin
Strona 11
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Z punktu widzenia chemicznego witaminy należą do różnych grup związków
organicznych, a jedynie ich znaczenie dla organizmów żywych pozwala opisywać je pod
wspólną nazwą. Z tego też powodu tradycyjnie witaminy dzieli się na:
* rozpuszczalne w wodzie
witamina C (kwas askorbinowy)
witamina B1 (tiamina)
witamina B2 (ryboflawina)
witamina B3 (niacyna, witamina PP, kwas nikotynowy, amid kwasu nikotynowego))
witamina B5 (kwas pantotenowy)
witamina B6 (pirydoksyna, pirydoksal,adermina)
witamina B7 (biotyna, witamina H)
witamina B11 (kwas foliowy)
witamina B12 (cyjanokobalamina)
witamina P (mieszanina pochodnych flawonoidowych np. hesperydyna, rutyna)
* rozpuszczalne w tłuszczach
Witamina A (retinol i jego pochodne)
Witamina D (cholekalcyferol i pochodne)
Witamina E (tokoferol)
Witamina K (fitochinon, menadion).
Czasami za witaminę (F) uważa się także nienasycone kwasy tłuszczowe, nie jest to
jednak powszechnie zaakceptowany pogląd. Czasami do witamin zaliczane są też Kwas
liponowy (rzekoma witamina N) oraz seria związków oznaczanych jako witaminy B z
indeksem wyższym niż 12, np: kwas orotowy (B13), kwas pangamowy (B15) amigdalina
(B17) - nie jest to jednak powszechnie przyjęte.
Podział ten jest istotny z co najmniej dwóch powodów:
* czynniki zaburzające metabolizm tłuszczów w zakresie ich trawienia i wchłaniania, będą
zaburzały metabolizm witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.
* witaminy rozpuszczalne w tłuszczach stosunkowo łatwo przedawkować, gdyż kumulują
się w tkankach bogatych w lipidy. Z kolei witaminy rozpuszczalne w wodzie (z wyjątkiem
witaminy B12) nie są magazynowane, ich nadmiar wydalany jest z moczem w ciałku
nerkowym. W związku z tym, witaminy rozpuszczalne w wodzie, poza B12, w odróżnieniu
od rozpuszczalnych w tłuszczach, muszą być stale dostarczane do organizmu.
Mechanizm Działania Witamin
Wyróżnia się trzy mechanizmy:
* funkcja kofaktorów - działają tak jak witaminy z grupy B; same witaminy B nie są
kofaktorami, dopiero ich modyfikacja chemiczna w organizmie prowadzi do powstania
kofaktorów; bez dostarczenia witamin z grupy B organizm nie może jednak wyprodukować
tych kofaktorów
* działanie antyoksydacyjne (beta-karoten, tokoferole, kwas askorbinowy)
* działanie receptorowe, pochodne witaminy A - głównie kwas retinowy, a także
Strona 12
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
pochodne witaminy D; komórki organizmu posiadają swoiste receptory dla tych związków;
powoduje to, że wielu badaczy klasyfikuje te związki do hormonów; nie są to jednak ani
hormony, ani cytokiny, ale związki posiadające receptorowe oddziaływanie innego
rodzaju.
Działają przeciwstawnie do antywitamin.
Witaminy mogą trafiać do organizmu jako:
* witaminy preformowane
* prowitaminy (związki ulegające w organizmie przekształceniu we właściwą witaminę).
Dzienne zapotrzebowanie na witaminy jest niewielkie i liczone w miligramach (mg), a
nawet w mikrogramach (�g). Przedawkowanie, niedobór lub brak jakiejś z witamin, po
wyczerpaniu zapasów organizmu, prowadzi do jednostek chorobowych, które nazywamy
w zależności od zaawansowania hiperwitaminozą (przedawkowanie), hipowitaminozą
(niedobór częściowy) lub awitaminozą (całkowity brak). Związki organiczne, które dopiero
w organizmie zostają przekształcone w odpowiednią witaminę, nazywa się prowitaminami.
Innymi kluczowymi dla organizmu substancjami są makroelementy i mikroelementy, czyli
pierwiastki, których obecność jest niezbędna dla funkcjonowania organizmu. Są one
zwykle spożywane w formie przyswajalnych związków nieorganicznych a także niekiedy i
metaloorganicznych.
Diagnostyka ważniejszych hipowitaminoz (niedoborów)
wg prof. W.F. Zelenina i prof. N.A. Kurszakowa, 1952 r.
Hipowitaminoza, Objawy, Dane laboratoryjne
Hipowitaminoza A
Objawy: Kurza ślepota, suchość, utrata blasku i zmniejszona wrażliwość spojówki;
suchość i łuszczenie się skóry; rogowacenie torebek włosowych; tworzenie się wągrów i
czyraków.
Dane laboratoryjne: Zaburzenia adaptacji wzrokowej w ciemności. Obniżona zawartość
witaminy A i karotenu we krwi.
Pokarmy: masło, śmietana, mleko, sery tłuste; Karoten, czyli prowitamina A: marchew,
pietruszka, koper, szczypiorek, szpinak, jarzębina, berberys, głóg, pyłek pszczeli, morele,
jarmuż, dynia.
Hipowitaminoza B1
Objawy: Zmniejszona zdolność skupiania uwagi; szybkie męczenie się umysłowe,
osłabiebie mięśni, zmniejszone łaknienie, zaparcia.
Dane laboratoryjne: Zmniejszone wydalanie witaminy B1 w moczu. Zwiększona zawartość
kwasu pirogronowego we krwi i w moczu.
Pokarmy: jogurt, kefir, zboża, mussli, otręby zbożowe, orzechy, głóg, owoce suszone,
miód, pyłek pszczeli, grzyby.
Hipowitaminoza B2, hiporyboflawinoza
Objawy: Utrata łaknienia, osłabienie, swędzenie, uczucie kłucia i pieczenia w oczach,
naciek okolicy okołorogówkowej i wrastanie naczyń do rogówki, zapalenie błony śluzowej
kątów ust i czerwieni warg (cheilosis).
Dane laboratoryjne: Zmniejszone wydalanie ryboflawiny w moczu. Waskularyzacja
Strona 13
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
rogówki.
Pokarmy: brukselka, fasola, groch, drożdże, pyłek pszczeli, mleko świeże, śmietana, sery,
Hipowitaminoza PP
Objawy: Zespół neurasteniczny (drażliwosć, bezsenność, przygnębienie). Rozwolnienie i
biegunki bez krwi i śluzu.
Dane laboratoryjne: Brak kwasu solnego w soku żołądkowym (achlorhydria). Zmniejszone
wydalanie amidu kwasu nikotynowego (N-methyl - nikot. amidu) w moczu.
Pokarmy: fasola, kasza, otręby pszenne, groch, grzyby, drożdże, kasza pszenna, mussli.
Hipowitaminoza C
Objawy: Sinica (cyanosis) warg, nosa, uszu, paznokci; krwawienie dziąseł w czasie
przysysania wargami i wskutek lekkich urazów; bóle podeszw; bladość skóry; spadek
ciepłoty ciała; nadmierne rogowacenie mieszków włosowych z pojedyńczymi
wybroczynami.
Dane laboratoryjne: Zwiększona przepuszczalność włośniczek. Zmniejszone wydalanie
lub niewydalanie kwasu askorbinowego w moczu. Niedobór nasycenia kwasem
askorbinowym ustroju. Zmniejszona zawartość kwasu askorbinowego we krwi.
Pokarmy: owoc dzikiej róży, grejpfrut, chrzan, porzeczki, pietruszka, koperek, berberys,
rokitnik, jarzębina, papryka.
Witamina B-12
Cyjanokobalamina, czyli witamina B12 uczestniczy w tworzeniu czerwonych komórek krwi,
tworzeniu materiału genetycznego (synteza DNA i RNA), uczestniczy w przemianach
metabolicznych tłuszczów i węglowodanów, prawidłowym funkcjonowaniu układu
nerwowego, uczestniczy w przemianach puryn i pirymidyn. Zapobiega anemii złośliwej,
którą jej niedobór powoduje. Bierze udział w przemianie kwasu foliowego do biologicznie
aktywnego tetrahydrofolianu. Używane nazwy: Cyjanokobalamina, kobalamina, czynnik
przeciwanemiczny, czynnik wątrobowy, factor Castle'a. Witamina B12 bywa nazywana
czerwoną witaminą lub kobalaminą, ponieważ w jej cząsteczce znajduje się atom kobaltu.
Żółtko jaj kurzych zawiera 3,6 mikrograma witaminy B12, a mleko świeże od krowy 0,3
mikrograma na 100 gram produktu. Mleko krowy, kozy czy owcy i przetwory mleczne jak
śmietana, jogurt, kefir, sery twarogowe, makaron jajeczny, masło klarowane zawierają
około 1 mikrogram w 100 gramach produktu. Picie jogurtu, kefiru czy zjadanie sera
zaspokaja zapotrzebowanie na witaminę B12. Sery dojrzewające (brie, gouda, edamski) i
jaja zawirają zwykle 1-5 mikrogramów na 100 gram produktu.
Dobowe zapotrzebowanie to 2-3 mikrogramy dla dorosłych, 0,9 dla małych dzieci do lat
trzech, 1,2 dla dzieci do lat 8, oraz 1,8 do lat 13. Zdaniem wielu autorów głównym z
ródłem
witaminy B12 w naturze są drobnoustroje. Śladowe ilości witaminy B12 znajdują się w
glebie i wodach stawów. Witamina B12 jest u człowieka magazynowana w wątrobie i
zapas może starczyć nawet na 3 lata! Z ciekawostek można wspomnieć, że dawni jogini
żyli na diecie wegańskiej, ale w zalecenia dietetycznych mieli spożywanie jogurtu czy
masła klarowanego zwanego ghee (ghi). W niewielkim stopniu jest tworzona przez
bakterie w przewodzie pokarmowym. Ostatnio na przełomie XX/XXI wieku pojawiły się
doniesienia o obecności witaminy B12 w bardzo małych ilościach w grochu i innych
roślinach strączkowych oraz w siewkach czyli kiełkach zbóż jak w kiełkach lucerny.
Strona 14
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Trochę Vit. B12 zawiera mleko sojowe, niektóre kasze, fermentowane produkty sojowe i
wzbogacone ekstrakty drożdżowe. Witamina B12 występuje w kiszonej kapuście, którą
poleca się weganom. Dzienną porcję tej witaminy zapewni ci np. 1/2 litra jogurtu lub 30
dag twarogu.
Witamina B12 pełni ważną rolę przy produkcji nowych komórek. Przy jej niedoborach
proces ten jest bardzo upośledzony. Zwłaszcza dotyczy to komórek krwi, które regenerują
się bardzo często. Konsekwencją niedoboru będzie więc silny spadek odporności
organizmu (zdegenerowane białe ciałka), co za tym idzie częste infekcje, a więc i
okresowe łamanie w kościach, które jest przecież niczym innym jak reakcją na toksyny
wydzielane przez mikroby. Będą częste biegunki, jako że błona śluzowa jelit też się
regeneruje. Będą zanikowe zapalenia języka, pieczenie całej jamy ustnej. A co najgorsze,
będzie szereg objawów ze strony układu nerwowego. Te są najgroz
niejsze, jako że zbyt
długie ich lekceważenie może skończyć się naprawdę przykro - głębokie uszkodzenia są
już, niestety, nieodwracalne. Będą to delikatne porażenia nerwowe, zwłaszcza w obrębie
nóg, problemy z chodzeniem, z utrzymaniem równowagi. Do tego wszystkiego dojdzie
paskudne samopoczucie. No i oczywiście nieszczęsna niedokrwistość makrocytowa, która
objawi się osłabieniem, zadyszkami, marznięciem kończym - a kończyny przemarznięte
często reagują jak "przewiane", czyli zaczyna w kościach łamać.
Leczenie jest naprawdę baaardzo proste. Żadne tabletki, one za wolno działają. Zastrzyk,
najczęściej jeden wystarczy, czasem - przy ciężkich niedoborach - kilka pod rząd.
Zastrzyk kosztuje bodajże 3 zł. Przez 2 tygodnie po zastrzyku należy jeść dużo żelaza i
kwasu foliowego, aby ułatwić organizmowi regenerację krwinek. Czas 2 tygodnie bo tyle
zajmuje regeneracja krwi. Nieco dłużej układu immunologicznego. Osoby chorujące na
boreliozę powinny Witaminę B12 zażyć profilaktycznie, z dwóch powodów. Po pierwsze,
silnie stymuluje organizm, ułatwia mu walkę z chorobą. Po drugie, duże dawki tej witaminy
pomagają regenerować uszkodzenia nerwów. W grupie podwyższonego ryzyka na
niedobór wit B12 są osoby nadużywające alkoholu, z chorobami przewodu pokarmowego
oraz osoby w podeszłym wieku.
Niedobór witaminy B12 przyczynia się także do powstania zaburzeń w funkcjonowaniu
mózgu i układu nerwowego. Obserwuje się długotrwałe stany rozdrażnienia, irytację, lęki,
depresje, zmęczenie, drętwienie rąk i nóg, trudności z chodzeniem, jąkanie się. Brak tej
witaminy towarzyszy ciężkim schorzeniom neurologicznym, takim jak stwardnienie
rozsiane czy choroba Alzheimera. Nie wiadomo jeszcze, jakie są przyczyny tych chorób,
ale stwierdzono, że obnażenie komórek nerwowych pozbawionych otoczki mielinowej, w
której wytwarzaniu bierze udział witamina B12, powoduje bezwład umysłowy i fizyczny,
drętwienie, mrowienie, utratę pamięci, dezorientację, zmiany w tkance nerwowej,
postępującą demencję. Dlatego też stosowane w terapii dawki witaminy B12 mogą
złagodzić przebieg tych - na razie nieuleczalnych - schorzeń. Ponieważ objawy niedoboru
witaminy B12 oraz zaburzeń układu nerwowego w cukrzycy są podobne, przypuszcza się,
że jej brak może być związany z neuropatią cukrzycową.
Gdy w organizmie zabraknie witaminy B12, możemy również zaobserwować stany
zapalne ust, niemiły zapach ciała i dolegliwości miesiączkowe. Witamina B12
produkowana jest przez bakterie żyjące w układzie pokarmowym zwierząt odpowiedzialne
za pewne rodzaje fermentacji, stąd obecność tej witaminy np. w kiszonej kapuście. W
pokarmach roślinnych występuje tylko wtedy jeśli zostały poddane fermentacji lub po
Strona 15
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
prostu zanieczyszczone drobnoustrojami. Niestety stosowanie nadmiernych ilości
nawozów spowodowało między innymi wyjałowienie gleby z kobaltu, a w razie jego braku
w glebie bakterie nie wytwarzają tej witaminy. Witamina B12 jest łatwo niszczona w
wysokiej temperaturze, pod wpływem światła i przetwarzania żywności, stąd niedobory
dość częste. Wchłanianie tej witaminy ograniczają duże dawki witaminy C. Coraz częściej
mówi się o epidemii niedoboru w populacji, dotyczy to mniej wegetarian a bardziej ludzi
odżywiających się w sposób tradycyjnie mięsożerny. Wegetarianie są w dużo lepszej
sytuacji niż ludzie suplementujący za pomocą np. wątroby czy soku z wątróbki, która jest u
zwierząt prawdziwym śmietnikiem metali ciężkich i innych toksyn, odkładanych w tym
narządzie przez całe życie.
Niedobór witaminy B12 powoduje:
- zaburzenia powstawania ciałek krwi, zwłaszcza czerwonych - niedokrwistość złośliwa,
magaloblastyczna (choroba Addisona - Biermera),
- zmiany zwyrodnieniowe błony śluzowej żołądka,
- zaburzenia żołądkowo jelitowe i brak apetytu,
- stany zapalne ust,
- zaburzenia w układzie nerwowym (zaburzenia czucia, niezborność ruchów, zmęczenie,
drętwienie rąk i nóg, trudności w chodzeniu),
- zaburzenia wzrostu u dzieci,
- niemiły zapach ciała,
- hiperhomocysteinemia,
- jąkanie się,
- depresja,
- dolegliwości miesiączkowe.
Nadmiar witaminy B12 powoduje:
- przy stosowaniu przez dłuższy czas megadawek tej witaminy zaobserwowano u
niektórych ludzi objawy uczuleniowe.
Ciekawostki o witaminie B-12
- mięso i wędliny wieprzowe w tym baleron i szynka, a także drób i wędliny drobiowe
zawierają śladowe ilości witaminy B12 (poniżej 1 mikrograma), stąd osoby żywiące się
drobiem czy wieprzowiną miewają typowe niedobory witaminy B12.
- zapasy witaminy B12 zgromadzone w wątrobie zdrowego człowieka wystarczają do
pokrycia zapotrzebowania człowieka na około 3 lata. Do niedoboru dochodzi zazwyczaj u
kiepskich jaroszy, u osób ze schorzeniami związanymi z nieprawidłową produkcją
czynnika Castle'a w żołądku lub zaburzeniami wchłaniania w jelitach,
- wegetarianie wykluczający z diety jajka i przetwory mleczne są czasem narażeni na
niedobory witaminy B12, w perspektywie kilku lat, po przejściu na wegetarianizm,
- w związku z tym, że witamina B12 działa łącznie z kwasem foliowym, zwiększenie
przyjmowania folacyny częściowo niweluje jej niedobory,
- prawidłowo działająca tarczyca ułatwia wchłanianie witaminy B12,
- witamina B12 aktywizuje substancje żelaza w organizmie oraz umożliwia wchłanianie
witaminy A, gdyż pobudza karoteny do udziału w przemianie materii, aby potem mogły się
przekształcić w aktywną formę tej witaminy,
- mikroflora przewodu pokarmowego człowieka ma zdolność syntezy witaminy B12,
Strona 16
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
głównie w jelicie grubym,
- witamina B12 ułatwia osiągnięcie równowagi psychicznej, pomaga w uczeniu się i
skupieniu uwagi.
- słodycze, napoje słodzone i cukier uszkadzają florę bakteryjną jelit - a to wpływa na
zaburzenia wchłaniania witaminy B12,
- dzienne zapotrzebowanie na tą witaminę stanowi, że przez całe życie potrzebujemy jej
tyle, ile waży ziarno zboża.
- Jeśli przez długi czas w pożywieniu było za mało witaminy B12, we wczesnym okresie
może to powodować pojawienie się takich objawów jak ogólne osłabienie, apatia,
obniżona sprawność intelektualna, zakłócenia pamięci, bóle kości. Jeżeli braki witaminy w
diecie przedłużają się do około 2-3 lat, wówczas pojawiają się charakterystyczne objawy
niedoborowe typu: anemia złośliwa (niedokrwistość makrocytarna, megaloblastyczna),
drętwienia, mrowienia, zaburzenia czucia, zaburzenia ruchu.
- hipowitaminoza B12 to najczęściej choroba alkoholowo-wieprzowo-drobiowa, gdyż
częściej jej objawy i powikłania występują u alkoholików, spożywających dużo drobiu i
wieprzowiny.
- skóra chorych na anemię ma odcień żółtawobrązowy przypominający mleczną kawę,
występują u nich częste biegunki i trudności w zachowaniu równowagi,
- czynniki szkodliwe dla witaminy B12 to: alkohol, kwasy, alkalia, woda, światło słoneczne,
estrogeny, tabletki nasenne.
- wchłanianie witaminy B12 umożliwia wapń, a proces ten ułatwia obecność żelaza,
witaminy B6 oraz E.
Przykazania dr Bircher-Bennera
# Każdy posiłek zaczynać od pokarmu surowego.
# Codziennie zjadać jakieś zielone liście.
# Potrawy gotować w małej ilości wody (najlepiej na parze) i jak najkrócej, nie dłużej, niż
wymaga tego uzyskanie "jadalnej" konsystencji. Warzywa zalewać wrzątkiem.
# Starać się wyeliminować całkowicie wszelkie mięso.
# Jeść m�ssli przez cały rok.
ODCHUDZANIE B-B
Dieta B-B jest najbardziej znana i polecana jako skuteczny sposób odchudzania. Zanim
zaczniesz stosować dietę, przez tydzień zapisuj wszystko co zjadasz, każdy posiłek i
przekąskę. W diecie tej zaleca się zmniejszenie ilości produktów zawierających tzw.
"puste kalorie" i "bomb kalorycznych", czyli duże ilości słodyczy (tłuszcze, cukier), tłuste
mięsa, wędliny i sery (szczególnie żółte), piwo, alkohol. Wszystko krój na cienkie plasterki
- stwarza to pozory obfitości. Wyłącz ostre przyprawy, pobudzają apetyt. Jedz na małych
talerzykach, oszukasz wzrok. Po każdym kęsie odkładaj kanapkę na talerzyk. Sięgnij po
nią gdy będziesz mieć puste usta. Wypij szklankę wody przed posiłkiem. Jedz powoli i
dokładnie przeżuwaj każdy kęś w ustach. Nie zjadaj czegoś tylko dlatego, że mogłoby się
zmarnować. Usuwaj skórkę z drobiu. Śmietanę zastępuj kefirem lub jogurtem. Osoby
Strona 17
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
cierpiące na choroby takie jak anoreksja powinny niezwłocznie przejść na dietę B-B na
której mają gwarantowaną szczupłą sylwetkę, długi i generalnie zdrowe życie.
W przybliżeniu tak powinien wyglądać "rozpis" kaloryczny posiłków:
I śniadanie - 250 Kcal,
II śniadanie - 100 Kcal,
Obiad - 350 Kcal,
Podwieczorek - 100 Kcal,
Kolacja - 200 Kcal.
Przykłady na cały tydzień
I śniadanie - 250 Kcal.
Do wyboru:
1. Bułeczkę pełnoziarnistą posmarować łyżeczką masła lub margaryny, obłożyć 2 cienkimi
plasterkami gotowanej szynki oraz kilkoma plasterkami ogórka.
2. 3 dag płatków czekoladowych zalać połową opakowania jogurtu waniliowego, wkroić
mandarynkę.
3. 10 dag twarożku wymieszać z łyżeczką śmietany, skropić sokiem z cytryny i posłodzić
słodzikiem. Dodać pokrojone pół pomarańczy i pół jabłka oraz 10 dag malin.
4. Kromkę ciemnego tostu posmarować łyżeczką margaryny, obłożyć liściem sałaty,
plasterkiem sera żółtego lub łyżeczką serka topionego. Zjeść z kiwi i marchewką lub
pomidorem, papryką.
5. Kromkę chleba z pełnego przemiału posmarować łyżeczką masła i 5 dag twarożku,
położyć pomidora na kanapkę.
6. Jajko roztrzepać z łyżką wody, dodać pół pęczka posiekanego koperku lub szczypiorku,
doprawić solą i pieprzem. Usmażyć na łyżeczce masła. Zjeść z kromką chleba z pełnego
przemiału.
7. Małą bułeczkę przekroić i posmarować łyżeczką masła oraz 2 łyżeczkami dżemu.
II śniadanie i podwieczorek - 100 Kcal.
Do wyboru:
* Kromka chleba z masłem i pomidorem.
* Kromka chrupkiego chleba z 2 łyżeczkami twarożku i pomidorem.
* Kromka pumpernikla z masłem i pół ogórka.
* Filiżanka zupy pomidorowej z ryżem.
* 100ml wywaru warzywnego z roztrzepanym jajkiem.
* Marchewka z jabłkiem i sokiem cytrynowym.
* 2 pomidory, 2 cebulki ze szczypiorkiem.
* 6 cieniutkich plasterków polędwicy wieprzowej.
* 4 cienkie plasterki mortadeli.
* Plasterek szynki gotowanej.
* 6 plasterków polędwicy drobiowej.
* 10 dag serka homogenizowanego z 10 dag truskawek.
* 10 dag sera chudego ze szczypiorkiem.
* Szklanka maślanki z kromką chrupkiego pieczywa.
Strona 18
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
* Mały banan.
* Grapefruit.
* 2 brzoskwinie.
* 2 jabłka.
* 2 delicje.
* 5 kostek czekolady.
* 3 kulki lodów owocowych.
Obiad - 350 Kcal.
Do wyboru:
1. Pokroić w zapałkę 10 dag piersi z kurczaka, małą zieloną lub żółtą cukinię, marchewkę
i por. Mięso obsmażyć na łyżce oleju, dodać warzywa i jeszcze 5 min. dusić. Doprawić
solą, pieprzem i przyprawą chińską. Posypać tymiankiem, zjeść z kromką chleba
pełnoziarnistego lub dwoma małymi ziemniakami.
2. 10-15 dag piersi z kurczaka obsypać przyprawami (Prymat Kucharek, papryka, pieprz
itp.), usmażyć na łyżeczce oliwy. Ugotować 15-20 dag warzyw (kalafiora, brokuła, fasolki
szparagowej, marchewki). Zjeść z 1 ziemniakiem.
3. 15 dag piersi indyka oraz 20 dag pieczarek opłukać i pokroić. Obsmażyć na łyżce oleju.
Dodać 5 dag groszku oraz łyżkę chudej śmietany. Doprawić ziołami, solą i pieprzem.
4. 10 dag mielonego mięsa wyrobić z łyżką twarożku, solą i pieprzem. Uformować małe
frykadelki. Oczyścić 2 strąki papryki, obrać cebulę. Warzywa drobno pokroić. Na patelni
rozgrzać łyżkę oleju. Frykadelki smażyć z warzywami.
5. Szklankę ugotowanego makaronu zmieszać z sałatką z pomidora, papryki, ogórka i 2
łyżkami twarożku.
6. Szklankę kaszy gryczanej zjeść z jajkiem sadzonym na łyżeczce oleju. Wypić do tego
szklankę maślanki lub kefiru.
7. Jednego sporego ziemniaka ugotować w mundurku i pokroić. Mały kawałek czerwonej
papryki pokroić w kostkę. Wymieszać 1 łyżkę octu winnego, 1 łyżeczkę oliwy, sól i pieprz.
Marynatą polać warzywa. 100g fileta z morszczuka, dorsza, flądry, pstrąga lub soli
usmażyć na maśle lub margarynie.
Kolacja - 200 Kcal.
Do wyboru:
1. Sałatka z 100g chudej wędliny, 1 cykorii, 1 ogórka kiszonego, 1 kwaśnego jabłka,
100ml jogurtu naturalnego.
2. Pierogi leniwe z chudego twarogu (150g).
3. 2 kromki pieczywa chrupkiego żytniego z masłem lub margaryną i białym serem oraz
surówka z cykorii, rzodkiewek i pomidora.
4. Kromka ciemnego pieczywa z 50g chudej wędliny i sałatką z papryki, cebuli i pomidora.
5. Kromka pieczywa i sałatka z pora, ogórka kiszonego, 3 łyżek groszku konserwowego.
6. Sałatka owocowa z kiwi, grejpfruta, plastra ananasa.
7. Sałatka z tuńczykiem (120g tuńczyka w sosie własnym, 2 łyżki kukurydzy, 2 łyżki
ugotowanego ryżu, 2 liście kapusty pekińskiej).
NAUKOWA DIETA ŻYCIA B-B
Strona 19
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Proponuję zastosować naukowo i praktycznie sprawdzoną - istniejącą od ponad stu lat -
dietę dr. Birchera, która jest o wiele tańsza i zdrowsza niż tradycyjne, uznane w pewnym
momencie przez naukę za niekorzystne dla zdrowia, odżywianie. I choć pozornie może
się wydawać, że dieta ta prowadzi prosto do grobu - zwłaszcza tym, którzy nie wyobrażają
sobie obiadu bez kotleta zajmującego prawie cały talerz, tak że pozostaje już niewiele
miejsca na jarzynę - jest zupełnie inaczej. Prowadzi ona do życia w pełnym zdrowiu
psychicznym i fizycznym, a nawet prowadzi do długowieczności czego dowodzą
Hunzowie, gdyby nie skażone środowisko - już, niestety, nie naturalne - w jakim przyszło
nam żyć.
Dieta Maksymiliana B-B zaleca:
- spożywanie białka zwierzęcego w postaci odtłuszczonego mleka i chudego twarogu, a
białka roślinnego w postaci warzyw, pełnych produktów zbożowych (kasz, pieczywa),
orzechów i owoców.
- używanie wyłącznie tłuszczów roślinnych, zawierających nienasycone kwasy tłuszczowe,
- znaczne ograniczenie pokarmów o wysokiej zawartości skrobi (mąki, drobnych kasz,
ziemniaków, cukru - z wyjątkiem zawartego w owocach),
- zmianę proporcji między pokarmami gotowanymi i surowymi - na korzyść surowych
pokarmów roślinnych (owoce i warzywa zawierają substancje biologicznie czynne). W
celu lepszego ich przyswojenia owoce i warzywa powinno się jadać przed posiłkami
gotowanymi.
- znaczne ograniczenie soli, ostrych przypraw, kawy i nikotyny.
Dietę odchudzającą najlepiej zacząć od przetrwania jednego do dwóch dni wyłącznie na
sokach owocowych. To doskonale oczyści organizm i przygotuje do diety. Po skończeniu
diety można aplikować sobie np. raz w tygodniu dzień sokowy.
Rano: szklanka soku z pomarańczy, jabłek, jagód, malin.
W południe: to samo co rano lub szklanka soku z warzyw - marchwi, buraków, kapusty,
pomidorów, ogórków lub mieszanego.
Wieczorem, około 18.00: szklanka soku owocowego. Ewentualnie można wypić 4 szklanki
soku w godzinach: 8.00, 12.00, 16.00, 18.00. Pod żadnym pozorem nie wolno przedłużać
dni sokowych!
Przez kolejne trzy - cztery dni włącza się napoje mleczne.
I śniadanie: szklanka soku owocowego lub warzywnego,
II śniadanie: szklanka jogurtu, kefiru, pół szklanki naparu z dzikiej róży,
W południe: po szklanka soku z owoców i jogurtu, szkl. naparu z dzikiej róży,
Strona 20
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Wieczorem: szklanka soku owocowego, szkl. jogurtu
Znaczny ubytek wagi po tygodniu jest wynikiem głównie odwodnienia organizmu. Po
skończonej diecie bardzo możliwe jest powrócenie do poprzedniej wagi, więc uważajcie
na to, co jecie. Odrzucone podczas diety pokarmy wprowadzajcie stopniowo.
Musli Doktora Burchera
Śniadanie - "surówka" z jabłek (czyli m�ssli Birchera), orzechy (różne, na zmianę), mleko,
chleb razowy z masłem, owoce.
Przepis na poranną i wieczorną surówkę z jabłek (czyli m�ssli Birchera) nazywaną przez
hollywoodzkie aktorki. Rano i wieczorem (na surówkę wieczorną płatki moczymy rano, na
poranną - wieczorem) jedną kopiastą łyżkę płatków owsianych (płatki owsiane obniżają
poziom "złego" cholesterolu i podwyższają poziom "dobrego"!) zalewamy trzema łyżkami
niegazowanej wody mineralnej. Po dwunastu godzinach (tyle czasu powinny moczyć się
płatki) dodajemy sok z 1/2 cytryny, łyżkę słodkiego skondensowanego mleka, łyżkę tartych
orzechów i 2 średnie jabłka utarte w całości z ogryzkiem i ze skórką (błonnik, pektyny).
Wszystkie składniki dokładnie mieszamy.
Jabłka można zastąpić innymi owocami (mogą być również suszone), na przykład:
- rodzynkami (słynny średniowieczny filozof i lekarz Mojżesz Majmonides zalecał ich
spożywanie w astmie),
- daktylami (pomagają w zaparciach, zawierają bor powodujący m.in. wzrost poziomu
estrogenów u kobiet po menopauzie, co zapobiega osteoporozie),
- figami (mają działanie przeczyszczające, przeciwwrzodowe, przeciwbakteryjne i
przeciwpasożytnicze, obecny w figach benzaldehyd jest skuteczny w leczeniu niektórych
guzów),
- morelami (cenne z
ródło m.in. potasu i pektyny),
- bananami (działają kojąco na żołądek, szczególnie są korzystne w niestrawnościach.
Chronią ścianę żołądka przed szkodliwym wpływem kwasu i zapobiegają powstawaniu
owrzodzeń. Mają także działanie przeciwbakteryjne),
- brzoskwiniami (z
ródło boru, podnoszącego m.in. aktywność mózgu).
Jeśli używamy owoców suszonych, należy rozmoczyć je w wodzie lub mleku. Są owoce,
które po wysuszeniu zawierają wielokrotnie więcej witamin, niż świeże (np. morele).
- Mleko skondensowane świetnie zastępuje śmietanka, kefir, naturalny bezsmakowy
jogurt, maślanka albo zwykłe mleko (może być kozie) z miodem.
- Płatki owsiane można stosować wymiennie z mąką razową lub innymi płatkami z całego
ziarna (np. kukurydzianymi, jęczmiennymi, gryczanymi).
- Sok z cytryny można zastąpić innym kwaśnym sokiem owocowym, a orzechy -
migdałami.
- Leniwi mogą używać do surówki gotowego, kupnego m�ssli, do którego dodajemy tarte
jabłka. Ale to już drożej i gorzej. Tańsze i zdrowsze m�ssli zrobimy sobie sami z tych
samych składników.
Obiad - owoce i orzechy, co drugi lub trzeci dzień - zupa jarska z dowolnych jarzyn (mogą
Strona 21
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
być mrożone albo suszone), warzywa gotowane lub duszone, najlepiej w szybkowarze lub
na parze. Wywar z warzyw wypijamy! Wiele warzyw, w tym wszystkie tzw. krzyżowe, jak
np.: brokuły, kapusta, brukselka (która też jest kapustą), kalafior, jarmuż, kalarepa,
rzodkiew, rzepa, brukiew zawierają przeciwnowotworowe indole, których połowa
przechodzi do wody, w której warzywa są gotowane.
Ziemniaki gotujemy w łupinkach, niekiedy możemy sobie pozwolić na potrawę z jaj lub
sera, zawsze - zielona sałata, surówki.
Deser - niezbyt słodkie ciastko, kompot, budyń lub kisiel. W dni, kiedy jemy deser, nie
jemy zupy.
Kolacja - taka sama, jak śniadanie.
ZNACZENIE STARANNEGO PRZEŻUWANIA
Wszystkie posiłki jemy wolno, spokojnie, "kontemplacyjnie", staramy się jak najdłużej
"przeżuwać" je w jamie ustnej. Jest też teoria zalecająca, by podczas jedzenia wyobrażać
sobie spożywane produkty roślinne w ich naturalnej formie, np. gdy jemy marchewkę
ugotowaną, albo pokrojoną, mamy sobie ją wyobrażać jako świeżo wyrwaną z ziemi
roślinę - piękną, dorodną, pachnącą, wzrastającą w słońcu i żyznej glebie.
Najwartościowsze składniki jedzenia są marnowane, jeżeli nie zostanie ono starannie
pogryzione. Szybkie "pochłanianie" pokarmów, połykanie w całości, czyli niedokładne
"zmiażdżenie" powoduje m.in., że skrobia nie zamienia się w cukier, a poza tym kawałki
połykanego jedzenia są za duże, by żołądek i jelita mogły je strawić. Stwarza to pozór
nietolerowania przez organizm pewnych pokarmów, które po dłuższym kontakcie ze śliną
okazują się łatwo przyswajalne. Ślina bowiem zawiera enzym - amylazę ślinową
rozkładającą skrobię na mniejsze cząsteczki, tzw. dekstryny i dwucukry. W jamie ustnej
rozpoczyna się proces trawienia węglowodanów, pokarm zostaje wymieszany ze śliną i
dochodzi do utworzenia kęsa pokarmowego. Ślina jest stale wydzielana przez gruczoły
ślinowe, jednak jej wydzielanie gwałtownie wzrasta w czasie jedzenia (i na jego widok, gdy
jesteśmy głodni). Jedzenie trzymane dłużej w jamie ustnej przybiera temperaturę ciała, co
również jest bardzo istotne przy spożywaniu produktów surowych. Taką metodę jedzenia i
picia propagował amerykański żywieniowiec i socjolog Horacy Fletcher (1849-1919). Od
jego nazwiska dokładne mieszanie pożywienia ze śliną nazywa się fleczerowaniem. Picie
metodą Fletchera szklanki wody trwa 20 minut!!!
Wbrew pozorom nie jest to dieta uboga. Jej podstawę stanowią: Nasiona, Owoce i
Warzywa.
Warzywa kojarzą nam się przede wszystkim z marchewką, pietruszką, selerem, porem,
pomidorem, burakami, cebulą i papryką. Ale przechodząc na kuchnię jarską szybko
zauważymy istnienie chociażby: bakłażanów, kabaczków, cukinii, cykorii, patisonów,
salsefii, endywii, fenkułów, karczochów, białej i czarnej rzodkwi oraz wielu gatunków
rzodkiewki czerwonej, wszelkich rodzajów sałat, kapust oraz niezwykle pożywnych
warzyw strączkowych: soi, szparagów, fasoli i fasolki szparagowej, grochu i groszku
zielonego, soczewicy...
Strona 22
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Wybór jest przeogromny, o wiele większy niż mięs, którego jest tylko kilka "jadalnych"
rodzajów (drób, ryby i tzw. owoce morza, wołowina, cielęcina, wieprzowina, baranina,
jagnięcina), z których powinno się jeść tylko to, co pływa w morzach i oceanach (bo w
rzekach to już niekoniecznie).
Cennym warzywem jest również niedoceniany ziemniak, którego dobrą opinię popsuła
wieloletnia tradycja, w której występował przede wszystkim obok mięsa i był bestialsko
"ulepszany" - polewany tłustymi sosami ("produktem ubocznym" pieczenia mięs), albo
tłuszczem: smalcem ze skwarkami, czyli wytopioną słoniną (pyszne, ale zabójcze), albo
tym, na którym smażyło się mięso. Ziemniaki nie są jedynie dodatkiem do mięsa, są
warzywem, które można traktować "indywidualnie" i "całościowo" jako odrębny posiłek
dostarczający nam:
skrobię - podstawowe z
ródło węglowodanów,
białko o wysokiej wartości biologicznej oraz
w dużej ilości witaminę C,
i w mniejszej: witaminę B1 (tiaminę), B2 (ryboflawinę), PP (kwas nikotynowy), B6
(pirydoksal), a także karoten przetwarzany w organizmie człowieka na witaminę A.
Ziemniak jest również jednym z ważniejszych z
ródeł substancji mineralnych,
reprezentowanych głównie przez sole: potasu, fosforu, magnezu i wapnia. W bulwach
ziemniaków znajdują się również liczne mikroelementy, m.in.: żelazo, mangan, miedz
,
cynk, nikiel, kobalt, bor.
Oprócz suszonych owoców żaden produkt żywnościowy nie zawiera tyle potasu, co
ziemniak! Potas jest bardzo ważnym makroelementem, pomaga m.in. usuwać z organizmu
produkty przemiany materii (wodę i chlorek sodowy). Dlatego ziemniaki są szczególnie
pożądane w diecie osób cierpiących na choroby nerek. Ponadto potas ułatwia jasne
myślenie polepszając zaopatrzenie mózgu w tlen, wpływa na obniżenie ciśnienia krwi,
pomaga w leczeniu alergii.
Z ziemniaków, tak jak z innych warzyw, można robić soki i sałatki, również w połączeniu z
innymi warzywami.
Oto najprostszy przepis na sałatkę z ziemniaków:
Ugotowane w tzw. mundurkach ziemniaki kroimy na drobne kawałki, posypujemy (do
wyboru) posiekanym szczypiorkiem, koperkiem, pietruszką, rzeżuchą, majerankiem,
oregano, bazylią, lubczykiem, cząbrem, tymiankiem - świeżymi lub suszonymi, skrapiamy
sokiem z cytryny lub (prawdziwym) octem winnym. Można lekko skropić oliwą z oliwek
albo olejem lnianym.
Prawdziwa bomba witaminy C!
Do sałatki możemy dodać dowolne warzywo lub warzywa. Smakowo dobrze się łączy z
ogórkiem (świeżym albo małosolnym, kiszonym), pomidorem, selerem, cebulą, czosnkiem,
rzodkiewką, kapustą, fasolą, groszkiem, kukurydzą. W ten sposób można przygotować
sałatkę z każdej jarzyny.
Co kilka tygodni przerywamy dietę podstawową, by przez tydzień stosować dietę ściśle
surówkową.
Strona 23
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Dieta Surówkowa B-B
Śniadanie - "surówka" z jabłek (czyli m�ssli Birchera) - wg podanego przepisu (jabłka,
poza mnóstwem innych właściwości, mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe,
przeciwzapalne i estrogenne. Obniżają poziom cholesterolu, zawierają czynniki
przeciwnowotworowe. Przeciwdziałają zaparciom), 20-30 gramów orzechów (orzechy to,
m. in. antidotum na choroby serca, chronią tętnice przed niszczącym działaniem
cholesterolu), 100-200 gramów owoców, herbata z dzikiej róży (bogate z
ródło witaminy C)
lub jedna szklanka mleczka migdałowego.
Obiad - 150-250 gramów owoców, 50-100 gramów zielonej sałaty, 20 gramów orzechów,
szklanka soku owocowego, jarzynowego lub mleczka migdałowego.
Kolacja - taka jak śniadanie. Dla urozmaicenia "surówkę" (czyli m�ssli Burchera) można
przygotować z innych owoców i innych płatków niż poranną.
Po tygodniu diety surówkowej znów wracamy do normalnej diety.
SOKI - (patrz: obiad) dobrze jest pić mieszane. Jednak można mieszać jedynie warzywa z
warzywami i owoce z owocami. Picie soków warzywnych dotyczy również soku z
ziemniaków, który możemy pić oddzielnie oraz mieszać z innymi sokami warzywnymi. Sok
z surowych ziemniaków stosuje się w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
oraz kataru żołądka.
Nie wolno łączyć soku z owoców i z warzyw! Podobnie w sałatkach owoców nie powinno
się mieszać z warzywami. Bardzo często jabłka dodaje się do sałatek warzywnych, ale to
nie jest dobrze.
Soki owocowe - doprawiamy sokiem z cytryny, miodem albo mleczkiem skondensowanym.
Soki jarzynowe - doprawiamy śmietanką, oliwą z oliwek, a także przyprawami roślinnymi:
majerankiem, miętą, drobno posiekanymi liśćmi pietruszki lub koperku, bazylią, cząbrem,
estragonem, oregano, tymiankiem, etc. - świeżymi lub suszonymi (patrz: sałatka
ziemniaczana).
Przepis na Mleczko Migdałowe
Jedną porcję mleczka sporządzamy z trzydziestu słodkich migdałów moczonych przez
kilka godzin w zimnej, mineralnej, niegazowanej wodzie. Po namoczeniu migdały
osuszamy czystą ściereczką i jak najdrobniej mielimy, np. w młynku do kawy, albo
"nożowym" mikserem. Do proszku z migdałów dodajemy - wciąż mieszając - 200 ml zimnej
mineralnej wody. Cedzimy. Do otrzymanego płynu można dodać trochę miodu, mleka,
śmietany lub odrobinę wanilii (ale wanilii, a nie cukru wanilinowego!).
MIGDAA
Y są ważnym z
ródłem niezwykłego, przed laty wnikliwie badanego przez
amerykańskich naukowców, aminokwasu - fenyloalaniny. Ten ważny aminokwas
Strona 24
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
zmniejsza uczucie głodu, zwiększa popęd seksualny, poprawia pamięć i refleks, łagodzi
stany depresyjne. Należy pamiętać, że fenyloalanina ulega przemianom jedynie w
obecności witaminy C, dlatego tak ważne jest w tej diecie picie soków i skrapianie sokiem
z cytryny. Migdały są również cennym z
ródłem witaminy E, jednonienasyconych kwasów
tłuszczowych (omega 3), naturalnych salicylanów oraz magnezu. 100 g migdałów zawiera
255 mg tego pierwiastka - dzienna dawka: 300 mg.
GA
ODÓWKA SOKOWA
Gdy już przyzwyczaimy się do takiego jedzenia i nie będzie nas "ssać" w żołądku w czym
pomaga wspomniana fenyloalanina, możemy sobie robić co kilka tygodni trzydniową
głodówkę sokową. Polega ona na wypijaniu każdego dnia pięciu szklanek surowego,
świeżo wyciśniętego lub odwirowanego soku z owoców i z jarzyn (patrz: soki). Często
powtarzana kuracja sokowa daje rewelacyjne efekty - oczyszcza organizm z toksyn
nagromadzonych przez lata nieodpowiedniego żywienia, daje nam poczucie lekkości,
jasności umysłu. Naprawdę warto.
INDYKI i RYBY - Ostateczność w Diecie
Osoby, które nie wyobrażają sobie życia bez mięsa, mogą początkowo na obiad zamiast
białego sera lub jajek jeść gotowanego lub duszonego indyka na zmianę z rybami - także
gotowanymi lub duszonymi. Stopniowo zmniejszamy porcje białego mięsa, by się od niego
zupełnie odzwyczaić. Jeśli komuś się to nie uda, nie ma wielkiej tragedii, ponieważ indyk i
ryby są najzdrowszym mięsem ze wszystkich, jakie spożywamy i zwłaszcza zimą możemy
je jeść z czystym sumieniem. Mięso zastępuje w pewien sposób fasola i soja, bogate m.in.
w białko i aminokwas - fenyloalaninę. Zalecane w tej diecie mleko, biały ser, banany,
suszone daktyle, orzeszki ziemne zawierają niezbędny dla naszego organizmu
aminokwas - tryptofan, dzięki któremu spokojnie zasypiamy. Tryptofan zmniejsza także
wrażliwość na ból, działa przeciwdepresyjnie, łagodzi migreny, zmniejsza pobudliwość i
napięcie. Ze wszystkich mięs tylko ryby i indyk są bogatym z
ródłem tryptofanu.
DIETY PRO-WEGETARIAC
SKIE
Z szeroko pojetym wegetarianizmem wiąże się pięć naukowych diet redukcyjnych, tj. dieta
Bircher-Bennera, dieta Waerlanda, diety Schnitzera, dieta J. Evers, dieta Kollath-Brukera.
Zgodnie z wykładnią Międzynarodowej Unii Wegetarian, wegetarianinem jest każdy, kto
nie spożywa pokarmów pochodzących z uśmierconych zwierząt. Zachodni wegetarianizm
nie jest jednorodną koncepcją filozoficzną a także żywieniową. W obrębie jego występuje
kilka odmian różniących się restrykcyjnością odnośnie produktów pochodzenia
zwierzęcego. Badania wskazują na niższy u wegetarian poziom cholesterolu i
trójglicerydów, niższą częstość występowania chorób serca.
Wegetarianizm w różnych odmianach jest stary jak sama ludzkość. Jeśli były całe epoki i
trendy, gdzie odżywiano się przede wszystkim mięsem, to istniały również całe obszary
naszego globu, gdzie spożywano głównie owoce i płody ziemi, a mięsa nie jadano w
Strona 25
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
ogóle lub stanowiło ono rzadki dodatek. Natomiast w każdej wyższej cywilizacji pojawiali
się filozofowie, lekarze i kapłani propagujący i stosujący wegetariański sposób odżywiania
się.
Współczesny wegetarianizm jest świadomym wyborem stylu życia, u podstaw którego leżą
przede wszystkim względy humanitarne, intelektualne, zdrowotne, ekologiczne, a także
ekonomiczne w skali makro czyli całej naszej planety.
Wśród licznych odmian wegetarianizmu można wskazać na następujące nurty:
* weganie  zakazane mięso i jego przetwory, ryby, jajka, mleko i jego przetwory, a także
artykuły użytkowe pochodzenia zwierzęcego, np. z skóry
* weganie  surówkowi  oprócz powyższego powstrzymują się od potraw gotowanych, w
zamian spożywają dużo warzyw w postaci surowej
* laktowegetarianie  dopuszczają spożywanie mleka i jego przetworów
* owolaktowegetarianie  mleko wraz z jego przetworami oraz jajka są dozwolone
Dieta Bircher-Bennera
Zasady jej zaproponował żyjący na przełomie wieku XIX i XX szwajcarski lekarz
Bircher-Benner. Podstawą jest pożywienie owolaktowegetariańskie przy czym trzon
stanowią surowe owoce i jarzyny. Model wskazuje na trzy posiłki dziennie. Dozwolone są
krótko podgrzewane produkty zbożowe i warzywne. Cukier i biała mąka są zakazane.
Dieta Waerlanda
Jej twórcą jest Szwed Aar Wareland. Jest to dieta mleczno-roślinna. Cykl żywieniowy
obejmuje przeminną podaż posiłków zbożowych i surówek warzywnych i owocowych.
Zakazane są alkohol, tytoń, herbata, kawa, kakao i wszelkie produkty i potrawy słodzone,
jak również ostre przyprawy. U podstaw tej diety leży hipoteza, że produkty zwierzęce
powodują rozwój szkodliwej jelitowej flory bakteryjnej, natomiast roślinne  rozwój flory
naturalnej  pożytecznej, co ma wpływać zasadniczo na zdrowie.
Diety Schnitzera
Wyróżnia się dwa rodzaje diety: owolatkowegetariańską oraz wegańską. Druga dieta
dopuszcza jedynie surowiznę. Jest to dieta niskotłuszczowa i niskobiałkowa. Obiecuje ona
wyleczenie nadwagi, stabilność psychonerwową, profilaktykę zaburzeń metabolicznych
(artretyzm, choroby serca, naczyń krwionośnych), profilaktykę antywirusową,
antybakteryjną, w tym przeciwpróchniczną. Obiecuje także urodę, łagodny przebieg ciąży i
porodu, zdrowe i radosne potomstwo.
Dieta J.Evers
Dieta oparta na surowiz
nie, nawet mleko i jaja spożywa się na surowo. Podstawą
wyżywienia są owoce, bulwy i korzenie.
Dieta Kollath-Brukera
Strona 26
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Dieta obiecuje wyleczyć niemal wszystkie schorzenia związane z metabolizmem, w tym
uczulenia. Opiera się na surowiz
nie. Produkty należy spożywać w nieprzetworzonej
postaci, z wyjątkiem zbóż, w przypadku których dopuszcza się kleiki z świeżego ziarna.
Jest to dieta owolaktowegetariańska, przy czym dominuje surowy pokarm roślinny.
Dieta Korbera, Manlego i Leitzmanna
U podstaw tej diety a raczej modelu żywienia leży założenie, że obróbka cieplna podczas
przygotowywania potraw jest wyjątkowo szkodliwym procesem. Dlatego należy spożywać
produkty najmniej przetworzone, w możliwie surowym stanie z upraw i hodowli
ekologicznych. Podstawą wyżywienia jest mleko, zboża i jego przetwory, warzywa i
owoce. Tłuszcze spożywa się na naturalne nierafinowane (masło, oleje). Unika się
używek, cukru. Dieta dopuszcza okazjonalne spożywanie mięsa, ryb i jajek. Potrawy
wymagające gotowania lub pieczenia należy przygotowywać krótko podgrzewając w
wyższej temperaturze. Za szkodliwe uznaje się podgrzewanie, trzymanie w cieple.
DIETA DLA NASZEJ PLANETY
Wszystkie te problemy, a także związki między trudnościami współczesnego świata a
systemem żywienia zorientowanym na mięso, kompleksowo pokazuje praca Frances
Moore-Lappe Dieta dla małej planety. Według autorki przejście na potrawy bezmięsne,
wyłącznie roślinne i nabiałowe, spowodowałoby ogromne odciążenie całej gospodarki
światowej, umożliwiłoby też rozwiązanie problemów natury zdrowotnej, ekonomicznej,
ekologicznej, a także społecznej i moralnej. Kontynuowanie bowiem systemu żywienia
opartego na mięsie, prowadzi - zdaniem autorki - do załamania się równowagi
ekologicznej oraz klęski powszechnego głodu.
Rocznie ludność Ziemi zwiększa się o ponad 100 mln. Istniejąca struktura żywienia
prowadzi do tego, iż już obecnie około 90% światowych zasobów rolnych przeznacza się
na paszę dla zwierząt hodowlanych. Przybywa ciągle nie tylko konsumentów mięsa, ale
rośnie także apetyt. Stąd też gospodarka hodowlana obejmuje coraz większe areały pod
zasiewy paszowe, z braku innych używając gleb słabych, wymagających użyz
niania.
Potrzebne są nawozy chemiczne i przeprowadzenie melioracji. Skutkiem tego spada
poziom wód gruntowych. Gleba zaś zbyt intensywnie użytkowana ulega erozji, stąd do jej
uprawy potrzeba coraz więcej wody, nawozów itp.
W niektórych rejonach na potrzeby hodowlane wycina się i niszczy całe zielone obszary
leśne. I tak powoli, choć coraz szybciej degraduje się przyrodę, wyczerpując jej naturalne
zasoby. F. Moore-Lappe zwraca uwagę, że produkcja mięsa jest ogromnym
marnotrawstwem białkowego pokarmu roślinnego. Np. z pokarmu roślinnego potrzebnego
na wyprodukowanie 15 dag mięsa, można upiec tyle chleba, że nakarmi się nim 30 osób.
W roku 1973 amerykańskie hodowle pochłonęły 140 mln zbóż i soi, a z tego w postaci
mięsa wróciło 14 mln, tj. 1/10. Nowoczesne hodowle używają jako paszy treściwej
najcenniejszych pokarmów dla ludzi: zboża, kukurydzy, soi, mleka, melasy, ziemniaków,
itp. Z każdych 100% nakładów otrzymuje się: wołowiny - 6%, baraniny - 9%, wieprzowiny -
15%, mleka 27-35%. Aby wyprodukować 1kg protein zwierzęcych potrzebne są nakłady
20 razy większe niż na produkcję 1kg protein roślinnych. Tylko 10% kalorii i protein,
którymi karmi się zwierzęta, odzyskujemy w postaci protein w mięsie. Po drodze znika
Strona 27
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
zatem 90% energii i masy.
Wykarmianie wielkiej ilości zwierząt rzez
nych jest nieprawdopodobnym marnotrawstwem
rezerw ziemi. Do wyprodukowania jednostki wagowej protein zwierzęcych potrzeba 3 razy
więcej wody niż do wyprodukowania tej samej ilości protein roślinnych. Z 1ha roślin
strączkowych uzyskuje się 10 razy więcej białka niż przez wykorzystanie tego obszaru na
produkcję mięsa. Z 1ha warzyw liściastych uzyskuje się od 15 do 26 razy więcej białka niż
z produkcji wołowiny uzyskanej z tego samego obszaru. Jean Mayer, żywieniowiec z
Harvardu szacuje, że zmniejszenie produkcji mięsa o 10% pozwoliłoby na zwiększenie
produkcji przetworów zbożowych pozwalające na wyżywienie 60 mln ludzi.
Intensywna działalność hodowlana niesie ze sobą negatywne skutki ekologiczne. Do
przeszłości należy rolnictwo oparte na nawożeniu nawozami naturalnymi, pochodzącymi z
miejscowej hodowli. Dziś glebę nawozi się chemicznymi, syntetycznymi substancjami, a
odchody zwierząt z ogromnych, wysokonakładowych hodowli są odprowadzane
najczęściej wprost do najbliższych zbiorników wodnych lub rzek. W samych Stanach
Zjednoczonych - pisze F. Moore-Lappe - ilość odchodów z ogromnych ferm hodowlanych
wynosi przeszło 2 mld ton rocznie, tzn. tyle, ile odchody połowy ludzi na całym świecie.
SKUTKIEM TYCH PRAKTYK jest masowe zatruwanie wód powierzchniowych oraz ich
degradacja. Również głównymi z
ródłami zanieczyszczeń w rzekach i strumieniach są
odpady i ścieki z rzez
ni i przetwórni mięsa. Georg Borgstrom mówi, że hodowla trzody
powoduje dziesięciokrotnie większe zanieczyszczenia niż obszary zurbanizowane i
trzykrotnie większe niż obszary przemysłowe. W swojej książce Populacja, zasoby i
środowisko Paul i Anna Ehrlih dowodzą, że uprawa 1kg pszenicy wymaga jedynie 6 litrów
wody, podczas gdy na wytworzenie 1kg mięsa potrzeba od 2500 - 6000 litrów wody.
W 1973 roku odkryto, że w Stanach Zjednoczonych jedna duża instalacja do zabijania
kurcząt wykorzystuje dziennie ok. 455 mln litrów wody, tj. ilość, która wystarczy do
zaopatrzenia w wodę miasta o 25000 mieszkańców.
Oficjalne doniesienia o dziennym zapotrzebowaniu organizmu ludzkiego na białko mówią,
że nie potrzebujemy 150g białka, jak mówiono jeszcze 20 lat temu, ale jedynie 30-45g.
Białko zjedzone w nadmiarze nie tylko, że się marnuje, ale w rzeczywistości jest powodem
poważnych zakłóceń w organizmie oraz przyczyną występowania raka i chorób serca. Aby
otrzymać 45g białka dziennie nie musisz jeść mięsa. Możesz je uzyskać z diety ściśle
wegetariańskiej, zawierającej ziarna zbóż, nasiona roślin strączkowych i oleistych,
warzywa i owoce. Doc. Andrzej Pronczuk, dyrektor Instytutu Żywienia Człowieka SGGW w
Warszawie, jest nieprzejednanym zwolennikiem diety naturalnej (...) ludzie ulegają
pewnym mitom; że tylko mięsem można pokryć zapotrzebowanie na białko. W żadnym
wypadku nie należy rozumieć fizjologicznego zapotrzebowania na białko jako
zapotrzebowania na mięso. 2-3 szklanki mleka zastępują pod względem białkowym 100g
mięsa średniej klasy. Z roślinami strączkowymi rzecz wygląda tak: groch i fasola mają o
ponad półtora, a soja ponad dwa razy więcej białka niż mięso. Chcę tylko uzmysłowić i
obalić mity wyrażające się w przekonaniu, że tylko pożywienie mięsne daje siłę i
dostarcza organizmowi najlepszego zestawu białek, i że od mięsa się nie tyje. Badania
Instytutu Karolańskiego ze Szwecji i Instytutu Maxa Plancka z Niemiec dowiodły, że
większość warzyw, owoców, nasion zbóż i roślin strączkowych i oleistych jest
wyśmienitymi z
ródłami pełnych białek. W rzeczywistości białka te są łatwiej przyswajalne
Strona 28
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
niż białka z mięsa i nie wprowadzają żadnych toksyn.
Nadmiar białka zwierzęcego w organizmie redukuje energię ciała. W serii testów na
wytrzymałość, które prowadził dr Irving Fisher z Yale University, wegetarianie byli
dwukrotnie wydajniejsi.
Gdy dr Fisher obniżył spożycie białka u niewegetarian o 20%, ich wydajność wzrosła o
33%. Liczne inne badania dowiodły, że odpowiednia dieta wegetariańska pozwala lepiej
wykorzystywać składniki odżywcze niż dieta mięsna. Badania dr Iotekyo z Uniwersytetu w
Brukseli dowiodły, że wegetarianie są w stanie wykonywać dwu - lub trzykrotnie dłużej
testy sprawnościowe i wypoczywają pięć razy szybciej niż osoby jedzące mięso. Choć
wielu historyków i antropologów twierdzi, że człowiek jest istotą wszystkożerną, to jednak
nasza budowa anatomiczna: zęby, szczęka i układ trawienny są przystosowane do diety
bezmięsnej. Jak donosi Amerykańskie Towarzystwo Dietetyczne: Większość ludzi na
przestrzeni dziejów odżywiała się wegetariańsko lub prawie wegetariańsko. I jest tak też
obecnie. Wybitny szwedzki naukowiec Karol Linneusz oznajmił: Zarówno wewnętrzna jak i
zewnętrzna budowa człowieka w porównaniu z anatomią zwierząt wykazuje, że
naturalnym pożywieniem człowieka są owoce i inne produkty roślinne.
Gary i Steven Null w swojej książce Trucizny w twoim ciele ostrzegają przed zakupem
mięsa: Zwierzęta są karmione i tuczone przez ciągłe dawkowanie środków
uspokajających, hormonów, antybiotyków i 2700 innych substancji leczniczych. Proces ten
zaczyna się nawet przed narodzinami i trwa długo po śmierci. Chociaż środki te pozostają
w mięsie przeznaczonym do konsumpcji, to prawo nie wymaga, aby ostrzegać o tym na
opakowaniu.
Mięso przygotowane do konsumpcji jest już zepsute, gdyż proces rozkładu zaczyna się
tuż po uboju. Po kilku dniach przechowywania jego barwa zmienia się na szaro - zieloną,
a zapach przyprawia o mdłości. Aby to ukryć, producenci mięsa dodają do niego szereg
substancji, które nadają mu świeży wygląd, jak na przykład: azotany, azotyny i inne środki
konserwujące. Badania dowiodły, że wiele tych środków ma działanie sprzyjające
rozwojowi raka.
Dr Paavo Airola, czołowy autorytet w dziedzinie biologii i fizjologii żywienia, stwierdził, że
mięso surowe zawiera wiele trucizn, między innymi dużą ilość kwasu moczowego, który
wywołuje uzależnienie w taki sam sposób jak nikotyna, kofeina itp. które stwarzają
zapotrzebowanie na dalsze dawki. Zaprzestając jedzenia mięsa, przeżywa się na
początku trudności, odczuwa uzależnienie od mięsa do czasu, kiedy organizm upora się z
odłożonymi truciznami. Póz
niej pragnienie to słabnie i zanika zupełnie. Można rozwijać się
jedząc mięso i przyzwyczaić się do tego, ale nie oznacza to, że jedzenie mięsa jest
szczególnie korzystne dla zdrowia, ekonomii, świadomości lub ogólnej sytuacji w świecie.
Dieta pełnoziarnista dostarcza organizmowi węglowodany, białka, witaminy, sole
mineralne w łatwo przyswajalnej formie. Ryż ciemny, pszenica, żyto, owies, gryka, proso i
kukurydza są ziarnami, które powinny stanowić podstawę kuchni naturalnej,
makrobiotycznej. Posiłek bez zboża jest jak taniec bez muzyki. Z nasion strączkowych
najbardziej cenione są: ciemny gatunek fasoli, soja, soczewica, groch włoski.
ŻADEN PRODUKT ROŚLINNY nie może równać się z soją pod względem zawartości
białka. Chleb ciemny, pełnoziarnisty, razowy jest bogaty w witaminy i sole mineralne,
Strona 29
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
dzięki dużej zawartości błonnika powinien mieć zastosowanie w diecie odchudzającej,
przeciwcukrzycowej, przeciwmiażdżycowej. Żywność naturalna, mniej oczyszczona i nie
oczyszczona, mąka z pełnego przemiału, sól kopalna, ryż nie polerowany itp. - jest
bogatsza w pierwiastki życia i witaminy. Dr John Harwey Kellog: analizy porównawcze
wykazały, że nerki osób jedzących mięso muszą wykonać trzykrotnie większą pracę niż
nerki wegetarian, aby oczyścić organizm ze związków azotowych. Z tego powodu nerki z
upływem lat nie wykonują tego zadania w stopniu wystarczającym dla organizmu.
Amerykańskie Towarzystwo Medyczne podało, że spożywanie mięsa w ilości, która jest
polecana w diecie wysokobiałkowej, powoduje wytworzenie nadmiaru kwasu moczowego.
Dr Robert Atkin oświadczył, że kamienie nerkowe są wynikiem komplikacji
spowodowanych nadmiarem kwasu moczowego w organizmie. Od lat 60-tych XX wieku
naukowcy podejrzewali, że dieta mięsna jest w pewien sposób związana z rozwojem
arteriosklerozy i z chorobami serca. Już w roku 1961 "Journal of the American Medical
Association" stwierdził, że można zapobiec 90 - 97% chorób serca stosując dietę
wegetariańską. 214 naukowców z 23 krajów, którzy przeprowadzali badania nad
arteriosklerozą (miażdżycą) doniosło, że istnieje zupełna zgodność opinii o związku
pomiędzy dietą, poziomem cholesterolu w surowicy, a schorzeniami serca i układem
krążenia. Naukowcy z Uniwersytetu w Mediolanie i ze Szpitala Maggiore dowiedli, że
białko warzywne może zmniejszyć poziom cholesterolu. W doniesieniu dla brytyjskiego
dziennika medycznego "The Lancet" D.C.B. Sirtori doszedł do wniosku, że ludzie u
których istnieje współzależność pomiędzy poziomem cholesterolu a chorobami serca
mogą skorzystać z diety, w której białko pochodzi tylko z warzyw.
Badania z ostatnich lat mocno podkreślają związek pomiędzy jedzeniem mięsa a rakiem
okrężnicy, odbytu, sutka i macicy. Te odmiany raka występują rzadko lub nie występują
wcale u społeczności, które nie mają kontaktu z mięsem lub ograniczają go do minimum
jak np. u Adwentystów Dnia Siódmego, Japończyków czy mieszkańców Indii, ale dominują
u populacji jedzących mięso. Fachowe, angielskie czasopismo medyczne "The Lancet"
donosi: Ludzie żyjący na obszarach o wysokich notowaniach raka okrężnicy mają
skłonność do odżywiania się dietą zawierającą obfitą ilość tłuszczów lub substancji
zwierzęcych, podczas gdy mieszkańcy obszarów o niewielu wypadkach chorób
nowotworowych żywią się dietą wysoce wegetariańską, przy nieznacznym spożyciu
tłuszczów lub substancji zwierzęcych. Rollo Russel w swoich Uwagach o przyczynach
raka mówi: Z dwudziestu pięciu narodowości jedzących dużo mięsa, u dziewiętnastu
obserwuje się wysoką zachorowalność na raka, a tylko u jednej niską. Natomiast z
trzydziestu pięciu narodowości jedzących mało lub wcale nie jedzących mięsa, u żadnej
nie występują tak duże notowania tych chorób.
W związku z powyższymi uwagami Amerykańska Narodowa Akademia Nauk, w swoim
raporcie z roku 1983 stwierdza: Ludzie byliby w stanie zapobiec często występującym
rodzajom raka jedząc mniej mięsa i większe ilości warzyw i zbóż. Dnia 8 kwietnia 1991
roku Komitet Lekarzy na rzecz Medycyny Odpowiedzialnej w USA, wysunął propozycję
zasadniczych zmian w rządowych zaleceniach dietetycznych opracowanych w 1956 roku.
Poprzednio tzw. cztery podstawowe grupy produktów stanowiły: 1. mięso 2. nabiał 3.
produkty zbożowe 4. owoce i warzywa.
Nowe cztery grupy to:
Strona 30
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
1. pełnoziarniste produkty zbożowe
2. strączkowe
3. warzywa
4. owoce.
Stwierdzono, że poprzednie zalecenia dietetyczne zbliżone do aktualnie jeszcze
funkcjonujących w Polsce niestety promowały zwyczaje żywieniowe, które były w
znacznym stopniu odpowiedzialne za epidemiczny wzrost zachorowań na miażdżycę,
nowotwory i inne ciężkie choroby zwyrodnieniowe.
Wśród autorów propozycji jest dr Denis Burkitt, jeden z najbardziej zasłużonych badaczy
zagadnień odżywiania, pionier badań nad rolą błonnika w diecie. Stanowisko Komitetu
Lekarzy na rzecz Medycyny Odpowiedzialnej oparte jest na wynikach badań
prowadzonych w ostatnich 30-40 latach XX wieku na całym świecie. Warto podkreślić, że
w klinice doktora Bircher-Bennera zaprzestano całkowicie podawania mięsa już w roku
1936, gdyż obserwacje i doświadczenia wykazały jego szkodliwy wpływ na stan zdrowia
pacjentów. Doktora Maxa O. Bircher-Bennera uznaje się za jednego z pionierów nauki o
odżywianiu. Klinika jego imienia w Zurychu w Szwajcarii jest nie tylko miejscem, gdzie
ludzie chorzy odzyskują zdrowie, ale również szkołą, w której uczą się właściwego
odżywiania. Tu przyjeżdżają liczni dietetycy i lekarze, aby czerpać z doświadczeń kliniki
wiedzę o zdrowym żywieniu oraz inspirację do dalszych własnych poszukiwań w tym
zakresie. Zasługą Bircher-Bennera jest odkrycie leczniczych i regeneracyjnych
właściwości odżywiania. Będąc jeszcze młodym lekarzem, pod koniec XIX wieku, doszedł
do wniosku, że najczęstszą przyczyną wielu chorób jest degeneracja pokarmów,
dokonująca się m.in. podczas gotowania. Na długo przed odkryciem roli witamin,
enzymów i mikroelementów uświadomił sobie doniosłą wartość świeżego, surowego i nie
rafinowanego jedzenia. Bircher-Benner stwierdził także, że oprócz degradacji przez
zabiegi kulinarne, zgubne skutki pociąga za sobą również rozbijanie tzw. całości
pokarmowych, zawartych w produktach naturalnych.
Funkcjonujący nadal lokalnie mit o wyższości odżywczej białka zwierzęcego nad
roślinnym oparty jest na poglądach nauki z początku XX wieku wieku. Już w 1959 roku
"The Lancet" opublikowało następujące stwierdzenie: Dawniej białko pochodzenia
roślinnego zaliczane było do gorszej kategorii i traktowane jako mniej wartościowe od
białka zwierzęcego. Obecnie jednak rozróżnienie to zostało powszechnie zarzucone.
Jakkolwiek niektóre białka roślinne, brane z osobna, gdyby miały stanowić jedyny rodzaj
dostarczanego białka, mogłyby mieć niepełną wartość dla rozwoju organizmu, to jednak
wiele badań wykazało, że białka zawarte w odpowiednich mieszankach produktów
roślinnych, umożliwia dzieciom rozwój nie gorszy a nawet lepszy niż przy odżywianiu
mlekiem i innymi produktami zawierającymi białko pochodzenia zwierzęcego.
Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyków opublikowało w 1988 roku następujące
oświadczenie: Jest to nasze oficjalne stanowisko, że diety jarskie są zdrowe i dostarczają
odpowiedniej ilości wszystkich niezbędnych składników, jeśli są właściwie zestawione.
LEKARZE - WEGETARIANIE
Strona 31
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Naturaliści, podkreślają wyraz
nie aspekt zdrowotny diety wegetariańskiej. Odżywianie
wegetariańskie jest po prostu zdrowsze dla człowieka. Roślinna dieta uwalnia organizm
od wszystkich obciążeń zdrowotnych, które niesie ze sobą dieta mieszana. Zalecają oni,
aby 3/5 codziennego pożywienia człowieka stanowiły surowe owoce i warzywa krótko
gotowane, 1/5 białko roślinne znajdujące się w nasionach fasoli, grochu, soi, soczewicy
oraz w orzechach, gruboziarnistych kaszach, również w mleku, serach, jajkach. Pozostałą
część powinny stanowić: cukier naturalny (miód, skrobia), chleb razowy oraz naturalne
tłuszcze roślinne w postaci olejów tłoczonych na zimno i masła.
Człowiek żyjący w rozmaitych strefach klimatycznych przystosowywał się do panujących w
nich warunków w zakresie możliwości żywienia. Za przystosowanie to płacił znacznym
pogorszeniem zdrowia i skróceniem długości życia w stosunku do fizjologicznych
możliwości organizmu. Sposób żywienia ma bowiem duży wpływ na długość życia. Jest
więc oczywiste, że chcąc odzyskać zdrowie i zachować je trzeba zacząć stosować
żywienie, które jest dla człowieka najbardziej właściwe, a więc owocowe, jarsko-owocowe,
a unikać pokarmów najbardziej nieodpowiednich czyli mięsnych.
W życiu codziennym musimy oczywiście wprowadzić do tego modelu poprawkę,
wynikającą z faktu, iż żyjemy w klimacie dosyć chłodnym, a wykonywana praca dyktuje
zwiększone zapotrzebowanie na kalorie. Jednakże chcąc przeprowadzić kurację by
odzyskać zdrowie, oczyścić organizm z narosłych w nim w ciągu dziesiątków lat
uszkodzeń, złogów i chorobowych nadmiarów, zwłaszcza tłuszczu, powinniśmy
zastosować długotrwałą dietę owocowo-warzywną czy sokową. Na początek warto
ograniczyć spożywanie mięsa, zwiększyć zaś ilość jarzyn i owoców. Warto wprowadzić
jeden dzień w tygodniu, w którym pijemy tylko wodę. Musi to być dzień, gdy możemy
ograniczyć wysiłek fizyczny.
Społeczeństwo polskie odżywia się generalnie z
le, co oznacza, iż pieniądze wydawane
na żywność są w znacznym stopniu zmarnowane, z punktu widzenia potrzeb naszego
organizmu. Co więcej, niewłaściwym sposobem odżywiania wywołujemy wiele chorób,
m.in. miażdżycę, dolegliwości układu pokarmowego itp. Chcąc zachować zdrowie, musimy
większą wagę przykładać do tego co jemy i jak jemy. Pośpiech, zdenerwowanie, także
niekorzystnie odbijają się na zdrowiu.
ZDROWE CAA
OŚCI POKARMOWE
Płatki zbożowe z ziaren nie obdzieranych ze skórki, nie śrutowanych, nie polerowanych;
płatki nie pasteryzowane, nie stabilizowane hydrotermicznie, a takie, z jakich dr
Bircher-Brenner robił słynne surówki  mądrości i  piękności , to obecnie taka rzadkość,
że trudno je znalez
ć bez detektywa. Według nas ziarna zbóż muszą być pozbawione
części zewnętrznej, a z białej (pytlowej) mąki wypieka się smakowite bułeczki, chlebki,
ciasta, ciastka, ciasteczka, i wyrabia się makarony, kluski, pierogi, pizze itd. itp. i in. Na
pozór wydawałoby się, że można po prostu zjeść sałatę, cebulę,
czosnek, pomidor, por, orzechy, olej, śmietanę, lecz wybitne kucharki i dietetyczki
wyczuwają skąd wieje wiatr i nie sprzeciwiają się gustom konsumentów. Gotujemy,
smażymy i pieczemy nawet to, co z pewnością jest jadalne na surowo. Im dłużej
obrabiamy potrawę termicznie, tym uchodzi ona za smaczniejszą.
Strona 32
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
Zdrowe Dziecko Wegetariańskie
Kiedy bierzemy do ust pierwszy kęs pokarmu, rozpoczyna się w naszym organizmie seria
złożonych procesów, min. wydzielania enzymów trawiennych i śluzu. Najpierw, pod
wpływem wrażeń smakowych i zapachowych, mózg odbiera informację o jakości
substancji pokarmowych i wysyła sygnał powodujący wydzielanie enzymów odpowiednich
do strawienia tego właśnie pokarmu. Ponadto następuje wzmożone wydzielanie śluzu -
substancji ochronnej, wyścielającej min. drogi oddechowe i przewód pokarmowy.
Szczególnie dużo śluzu wydziela się w żołądku i jelitach wtedy, gdy pokarmem jest
skoncentrowane białko, zwłaszcza zwierzęce. Trawienie białka zaczyna się w żołądku pod
wpływem pepsyny w obecności kwasu solnego, substancji tak silnie działających, że tylko
ochronna warstwa śluzu zdolna jest zapobiec uszkodzeniu ścianek żołądka. Podobnie
warstwa śluzu chroni ścianki dwunastnicy, gdzie przebiega dalszy proces trawienia białka
pod wpływem trypsyny. Im więcej białka wchodzi do przewodu pokarmowego, tym
intensywniejsze jest ochronne wydzielanie śluzu.
Naturalny proces trawienia w ludzkim układzie pokarmowym polega na przetwarzaniu i
przyswajaniu jedzenia roślinnego - warzyw, zbóż, owoców, w których zawartość białka jest
niewielka i nie powoduje wydzielania śluzu w ilościach charakterystycznych dla stanu
alarmowego zagrożenia organizmu inwazją skoncentrowanego białka zwierzęcego. W
wolnym od zatorów śluzowych przewodzie pokarmowym roślinożercy białko roślinne
zostaje wchłonięte w całości, łagodnie i łatwo. A właśnie ludzkie niemowlę rodzi się jako
istota roślinożerna i w sposób naturalny przystosowana jest do pożywienia roślinnego. W
pierwszym okresie życia, podobnie jak dla wszystkich innych ssaków, mleko jest dla niego
podstawowym, kompletnym z
ródłem wartości odżywczych, z białkiem włącznie. Mleko
matki zawiera około 1,6 % białka, tzn. mniej niż u któregokolwiek z innych ssaków. W
mleku krowy jest bowiem 3,5 % białka, a w mleku szczura 8,7 %. Ale ta właśnie niewielka
ilość białka wystarcza, żeby w ciągu pierwszego roku życia waga niemowlęcia wzrosła
3-krotnie.
Panuje przekonanie, że przechodzenie na normalną "dorosłą" dietę musi łączyć się
nierozerwalnie z podawaniem dziecku mięsa. Inicjacja w mięsożerstwie następuje
zazwyczaj za pośrednictwem zupki jarzynowej na wywarze z mięsa lub kości. Niektóre
dzieci już po ukończeniu 3 miesięcy otrzymują takie toksyczne, chorobotwórcze wywary.
Organizm dziecka reaguje na to w sposób naturalny, tzn. jednoznacznie negatywny.
Pierwszym sygnałem bywa rozpaczliwy protest przeciwko jadaniu rosołów i wywarów z
kości, którą to naturalną niechęć nazywa się wtedy "brakiem apetytu". Jednak matki
przekonane o konieczności podawania dziecku mięsnych zupek, wszelkimi sposobami
łamią tę fizjologiczną barierę ochronną niechęci i stopniowo przyzwyczajają dzieci do
nienaturalnego dla nich, toksycznego pokarmu.
Podawanie dziecku białka zwierzęcego powoduje najczęściej alarmową reakcję
organizmu. Zaczyna się seria zatruć pokarmowych, niestrawności, biegunek: idą w ruch
stosowne środki farmakologiczne. Zwiększone wydzielanie śluzu w przewodzie
pokarmowym powoduje zaklejanie nim kosmków jelitowych, a to ogranicza ich chłonność i
bywa, że u dzieci zjadających wystarczające ilości pokarmu zaczynają występować
objawy niedoborów pokarmowych. Często dzieci w tym okresie chudną i tracą apetyt, a
Strona 33
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
dynamiczny do tej pory rozwój wyraz
nie się załamuje. Śluz w nadmiarze wydziela się u
nich nie tylko w przewodzie pokarmowym, ale również i w drogach oddechowych, i
dziecko wchodzi w ciężki dla niego, a kłopotliwy dla rodziców okres tak zwanych
"zaziębień". Są to uporczywe katary, migreny, anginy, zapalenia uszu, gardła, oskrzeli. W
ten sposób organizm usiłuje pozbyć się nadmiaru śluzu, który jest doskonałą pożywką dla
wszelkich bakterii chorobotwórczych.
Przyczynę tych "zaziębień" przypisuje się ochłodzeniu ciała, zaczyna się dziecko cieplej
ubierać, co oczywiście prowadzi do przegrzania i pogarsza jeszcze sytuację zdrowotną.
Znowu idą w ruch antybiotyki, co z kolei powoduje wyjałowienie organizmu z witamin i
czyni go podatnym na różne schorzenia spowodowane ich brakiem. W ten sposób
dziecko zostaje wmanewrowane w kołowrót zdrowotnych niedoli, kłopotów, a często i
dramatów właściwych ludziom przekonanym o potrzebie jadania mięsa.
W książce "Odżywianie dziecka do pierwszego roku życia" znakomity pediatra, prof.
Mieczysław Michałowicz pisze: "Z podawaniem mięsa można śmiało powstrzymać się do
końca trzeciego półrocza życia dziecka. Dzieci żywione bez mięsa chowają się doskonale,
natomiast zbyt wczesne i zbyt obfite włączanie mięsa do jadłospisu dziecka może
spowodować zaparcie stolca i wywołać zatrucie" (str.445).
Wiadomo też, że niepodawanie mięsa zalecał profesor swoim małym pacjentom aż do
ukończenia czwartego roku życia. Ponadto zawsze usilnie prosił matki o dawanie
dzieciom warzyw i owoców, "ale - dodawał - nie oprócz mięsa, lecz zamiast".
Obecnie obawa przed pozbawieniem dziecka owych rosołowych zupek, a potem i mięsa,
opiera się na kilku stereotypowych, nieuzasadnionych przekonaniach:
* że tylko mięso zawiera lizynę, jeden z aminokwasów egzogennych, niezbędnych do
syntezy białka w organizmie,
* że dziecku pozbawionemu mięsa grozi niedorozwój, kwashiorkor, pelagra, debilizm,
awitaminoza i ogólne charłactwo,
* że tylko w mięsie jest żelazo,
* że w mięsie znajdują się substancje podporowe, bez których kości i tkanka łączna
dziecka nie mogłaby się ukształtować.
Komplet aminokwasów egzogennych uzyskuje się jadając urozmaicone pokarmy roślinne,
tzn. owoce, warzywa, produkty zbożowe i rośliny strączkowe. A lizyna znajduje się
najobficiej w roślinach strączkowych, tzn. fasoli, grochu, soi, soczewicy, a także w
otrębach pszennych (lub mące z pełnego przemiału), w mleku, serze, jajkach. A z warzyw:
w dyni, brukselce, groszku zielonym, fasolce szparagowej, we włoskiej kapuście,
grzybach, szparagach, kalafiorze, szpinaku i ziemniakach oraz we wszystkich zielonych
warzywach liściastych. Pełnowartościowe białko zawierają też wszystkie owoce,
wprawdzie niewiele, bo od 1 do 2 g w 100 g produktu, ale za to w pełni przyswajalne.
Natomiast np. białko mięsa kurzego przyswajalne jest tylko w 65 %.
Przyjmuje się obecnie, że dziecko do ukończenia 1 roku życia potrzebuje 3 razy więcej
białka, niż dorosły (ostatnio ustalona norma dla dorosłych wynosi 0,47 g na każdy
kilogram ciała dziennie), a od 1 do 3 roku życia - 2 razy więcej. Potem stopniowo
zapotrzebowanie obniża się do poziomu normy dla dorosłych. Te normy białkowe są
jednak w praktyce mało uchwytne i jeżeli tylko jako ogólną wskazówkę i zasadę przyjmie
się różnorodność podawanych pokarmów, to nie zachodzi obawa niedoborów białka, ani
Strona 34
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
żadnych innych. Każdy pokarm roślinny zawiera przecież jakiś procent białka, ponieważ
jest substancją organiczną.
Zawartość przyswajalnego białka w podstawowych produktach żywnościowych:
* kasza jęczmienna (6 dkg) - 6 g
* kasza gryczana (6 dkg) - 7 g
* makaron gotowany (20 dkg) - 4 g
* ryż (1/3 szklanki) - 5 g
* ziemniaki (25 dkg, surowe) - 3 g
* chleb (1 kromka) - 1,5 g
* jarzyny gotowane (1,5 szklanki) - 5 g
* owoce (2 średnie jabłka) - 2 g
* mleko (1 szklanka) - 7 g
* twarożek (10 dkg) - 13 g
* fasola (1/3 szklanki) - 6 g
* soja (5 dkg) 10 - g
* jajko (1 sztuka) 6 - g
* cebula (1 średnia) - 2g
Warto zwrócić uwagę, że procent białka w owocach i warzywach jest taki sam jak w mleku
kobiecym. Dodatek skoncentrowanego białka (tzn. fasola, twarożek, jajka, orzechy)
powinien więc być niewielki. Małemu dziecku fasolę dawaną do zupki należy wymierzać
dosłownie na ziarnka, bo białkiem roślinnym również można dziecko przekarmić,
powodując skutki podobne do następstw karmienia mięsem.
Szczególna ostrożność niezbędna jest przy dawkowaniu soi, która zawiera 40 % białka,
podczas gdy fasola ma go kilkanaście procent. Soja gotowana za krótko (poniżej pół
godziny) ma własności antytrypsyczne i może spowodować biegunkę. Jeżeli jednak nie
dajemy dziecku żadnych roślin strączkowych, dopóki nie będzie miało 2-3 lat, to też nie
zachodzi obawa niedoborów, bo różne aminokwasy egzogenne są ponadto w chlebie,
owocach, jarzynach, kaszach i twarogu. Byle tylko nie za dużo produktów o zawartości
skoncentrowanego białka, takich właśnie jak ser, fasola, orzechy.
Dziecko karmione w sposób urozmaicony, jeżeli otrzymuje warzywa, owoce, produkty
zbożowe z pełnego przemiału (grube kasze, pieczywo graham lub inne z pełnej mąki),
trochę tłuszczu roślinnego i masła (niedużo) oraz niewielki dodatek nabiału, na pewno nie
jest zagrożone, jak się niektóre matki obawiają, niedorozwojem umysłowym. Właśnie
dopiero wtedy jego struktury mózgowe mogą rozwijać się prawidłowo i na pewno znacznie
lepiej niż u dziecka permanentnie zatruwanego toksynami białka zwierzęcego i
chemicznymi lekami, przyjmowanymi dla zlikwidowania tych zatruć.
Wszystkie witaminy są przede wszystkim w świeżych owocach i warzywach, a nie w
mięsie. Mit o witaminowej wartości mięsa pokutuje już tylko siłą inercji z okresu, zanim
Kazimierz Funk odkrył rzeczywiste z
ródło witamin.
Pelagra to choroba spowodowana brakiem wit. A, C, B-3, a głównie witaminy PP. Wśród
opinii na temat tej choroby błąka się również mit, że na pelagrę choruje się z powodu
niedojadania mięsa. Witaminę PP wytwarza w ludzkim przewodzie pokarmowym pewien
gatunek bakterii, ale tylko w obecności jednego z aminokwasów egzogennych, mianowicie
tryptofanu. Wśród aminokwasów egzogennych mięso tego tryptofanu ma właśnie
Strona 35
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
najmniej. Natomiast rzeczywistym z
ródłem tryptofanu i witamin są:
- warzywa - szpinak, soja, groch, marchew, kalafior, brukselka, pomidory, papryka,
kapusta, zielona fasolka, ziemniaki ;
- owoce - jabłka, gruszki, banany, brzoskwinie, śliwki, suszone morele, daktyle ;
- ziarna - orzechy, migdały, ziarno słonecznika i sezamu, otręby pszenne ;
- zboża - pszenica, owies, żyto, jęczmień, ryż, kukurydza.
Szczególnie bogata w tryptofan jest kasza jaglana (ta z prosa). Poza tym dobrym jego
z
ródłem są jajka i mleko, oczywiście naturalnie hodowanych i nieprzetwarzanych. W
książce Ruth Bircher "Eating Your Way To Health" ten właśnie zestaw pokarmów
nazwano "czynnikami antypelagrycznymi".
Żelaza potrzebuje dziecko 12-15 mg dziennie. Lista produktów zawierających żelazo jest
tak długa, że trudno by tutaj wymienić wszystkie, ale oto niektóre z nich (w 100 g
produktu): biały ser - 66 mg, pory i selery - ok. 20 mg, czosnek - 41 mg, chleb z otrębami
lub z pełnej mąki - 12 mg. Od 20 do 50 mg żelaza zawierają: jabłka, gruszki, śliwki, wiśnie,
miód, wszystkie zieleniny, min. szpinak i sałata, ponadto: soja, fasola, cykoria, ryż,
jęczmień, twarożek, orzechy, rodzynki, cebula, kapusta i wiele innych pokarmów
roślinnych. Przyswajanie żelaza może być blokowane brakiem białka w diecie oraz
brakiem witaminy C i kobaltu.
Kobalt zaś występuje: w kaszy gryczanej, białym serze, grzybach, jajkach, pomidorach, a
po trochu to właściwie we wszystkich produktach naturalnych, to znaczy nierafinowanych.
W sprawie tzw. substancji podporowych, nazywanych potocznie żelami, utarło się
przekonanie, że należy podawać dziecku mięso (głównie cielęcinę), jako rzekomo
niezastąpione z
ródło owych żeli, bez których nie ukształtują się u dziecka kości i
chrząstki. Jest to opinia równie nieuzasadniona jak ta, że bez jadania móżdżku cielęcego
dziecko pozostanie z pustą czaszką. W rozwijającym się organizmie noworodka zachodzą
procesy przemiany materii wyznaczone genetycznie i podobnie jak wszystkie inne, tak
samo substancje podporowe powstają w komórkach same.
Wiadomo ponadto, że kolagen, który jest głównym składnikiem tkanki łącznej, tak cenionej
w mięsie jako rzekomo niezbędny budulec dla ciała dziecka, jest białkiem z grupy
skleroproteidów, całkowicie odpornych na działanie enzymów proteolitycznych, tzn. tych,
które powodują rozkład białka w przewodzie pokarmowym. A ponieważ żaden organizm
nie przyswaja białka nie strawionego, więc dziecko nie ma z niego żadnej korzyści.
Przynosi zamiast tego ogromne szkody. Kolagen bowiem, odpornych na działanie
enzymów trawiennych, ulega w wyniku długiego gotowania denaturacji i powstaje z niego
rodzaj klajstru (klej stolarski robi się przecież z wygotowanych kości), który zjadany przez
dziecko w "rosołku" zapoczątkowuje w jego przewodzie pokarmowym proces tworzenia się
złogów, które nie ulegają ani rozłożeniu, ani wydaleniu. Wartość żeli jest więc mitem, bo
ten balast złogów rośnie w ciągu lat i jest potem z
ródłem dolegliwości trawiennych oraz
pożywką dla bakterii chorobotwórczych.
Stwierdzono, że u dzieci karmionych mięsem od wczesnych miesięcy życia, już przed
ukończeniem 2 lat życia obserwuje się objawy sklerotycznego stwardnienia żył. Jadanie
mięsa zwierząt karmionych paszą z dodatkiem hormonów, co jest częstą praktyką w
nowoczesnych hodowlach, powoduje czasem poważne zaburzenia hormonalne u małych
Strona 36
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
dzieci, np. przedwczesne dojrzewanie płciowe.
Dziecko, które nie otrzymuje mięsa i odżywiane jest starannie, nie tylko nie zostaje
pozbawione niczego, co by wspierało jego rozwój fizyczny i umysłowy, ale właśnie jest
uwolnione od balastu chorobotwórczych obciążeń, dolegliwości i cierpień, zarówno w
okresie dzieciństwa jak i w dorosłym życiu.
W diecie dziecka, obok mięsa, nie powinno być też cukru. Cukier nie jest bowiem
pokarmem, a tylko używką, tak jak np. kawa, i karmiąc nim dziecko wprowadza się je w
nałóg. Obecność cukru we krwi blokuje przyswajanie niektórych biopierwiastków, min.
selenu i cynku, a z kolei brak selenu uniemożliwia przyswajanie witaminy E. Cukier
powoduje też rozkład soli wapniowych, co ma fatalny wpływ na przyszłe uzębienie
dziecka. Opinie lekarzy i dietetyków o szkodliwości cukru są zupełnie zgodne. A
aknienie
cukru jest takim samym nałogiem wyniesionym z dzieciństwa, jak nałóg jedzenia mięsa.
Zamiast cukru dziecko otrzymywać powinno miód. Miód, oprócz znanych żywieniowych
zalet, ma własności uodparniające na choroby infekcyjne, jest więc dla niemowląt i małych
dzieci szczególnie cenny. Można go podawać rozpuszczony w ciepłej przegotowanej
wodzie jako napój w proporcji 1 łyżeczka na szklankę wody, jednak nie więcej.
Jeżeli dziecko karmione jest piersią, to do 5 miesięcy żadne dodatkowe pokarmy nie są
mu potrzebne, bo w czasie karmienia skład mleka matki ulega stopniowym zmianom,
stosownie do potrzeb rozwijającego się organizmu dziecka. Wtedy należy zadbać przede
wszystkim o dietę matki, min. wykluczyć ostre przyprawy, a zwiększyć ilość surowych i
gotowanych warzyw i świeżych owoców, mleka i sera, ale mięsa nie wyłączać, o ile
karmiąca je do tej pory jadała. Zarówno ciąża, jak i okres karmienia, to nie jest czas
odpowiedni na dokonywanie takich zmian. O tym należy pomyśleć co najmniej na pół roku
przed poczęciem dziecka, jeżeli chce się zapewnić mu optymalne warunki rozwoju,
zarówno w okresie płodowym, jak i w okresie karmienia.
Dzieci karmione z butelki mogą już w drugim lub trzecim miesiącu życia otrzymywać 1 lub
2 łyżeczki dziennie rozcieńczonego soku z jabłka i marchwi na przemian, a w sezonie
jesiennym dobrze jest marchew zastąpić sokiem z dyni. Dynia ma dużo witaminy A i nie
wchłania uprawowych środków chemicznych tak intensywnie jak marchew.
Od 4 miesiąca można już podawać papki owocowe, też w ilości 1 do 2 łyżeczek dziennie i
tę ilość stopniowo zwiększać. Słodkie jabłka utarte, a gruszki i śliwki obrane,
bezpestkowe, rozgniecione widelcem na talerzu. Owoce gotowane w kompotach są już
"martwe", a oprócz tego z dodatkiem cukru mają ograniczoną wartość odżywczą. Owoce
do przygotowania napojów można wykorzystywać surowe, rozdrobnione i zalane
przegotowaną letnią wodą na 1 godzinę. Taki "organiczny" płyn zawiera wiele cennych
enzymów i witamin.
Jako najogólniejszą wskazówkę żywieniową dla starszego dziecka wegetariańskiego
można przyjąć dawanie mu jak najwięcej, chociaż jedną trzecią, pokarmów "żywych", tzn.
nie gotowanych, dojrzałych i pochodzących w miarę możliwości z upraw organicznych
(tzn. uprawianych bez stosowania środków chemicznych, tylko na oborniku i kompostach).
Najcenniejszym pokarmem są owoce i nadziemne warzywa, dojrzewające w słońcu.
Nowalijki bowiem bywają przeważnie pozbawione niektórych wartości biologicznych na
Strona 37
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
skutek przyśpieszonego, sztucznie stymulowanego wzrostu i dojrzewania. Powoduje to
ominięcie - przeskoczenie pewnych etapów dojrzewania i wtedy niektóre składniki,
decydujące o walorach zdrowotnych tych owoców i warzyw, nie występują w nich wcale
lub też w ilości znacznie ograniczonej. Dlatego najlepiej dawać dziecku owoce i warzywa
uprawiane i dojrzewające w warunkach naturalnych, a więc wybierać te "sezonowe", które
akurat są już dojrzałe. Matki rujnujące się np. na szklarniowe, wczesne pomidory czy
marchew, wcale nie czynią dla zdrowia dziecka tego, co najlepsze.
Pod nowalijki nieuczciwi ogrodnicy sypią zwiększone dawki azotu, aby przyspieszyć ich
wzrost. Warzywa zebrane wkrótce potem zawierają w swoich tkankach mineralny azot,
który nie zdążył jeszcze przetworzyć się na białko w procesie wegetacji i krąży w sokach
komórkowych w postaci rakotwórczych azotanów. Tak więc lepiej w tym okresie podawać
dziecku marchewkę zeszłoroczną, w której nie ma azotanów, a za to jest zwiększona ilość
zgromadzonego przez zimę karotenu.
Owoce i warzywa "żywe", tzn. nie gotowane, w pełni dojrzałe, uprawiane bez chemii,
zawierają wszystkie te walory odżywcze, które dziecku potrzebne są do rozwoju i zdrowia.
Takich proporcji składników, jakie w nich występują, nie byłby w stanie uzyskać w
laboratorium żaden ze współczesnych biochemików. Syntetyczne preparaty nigdy nie
dorównają w doskonałości naturalnym, żywym pokarmom.
Owoce należy dziecku podawać możliwie oddzielnie, same, nie łączyć ich z warzywami,
ani z białkiem, jedynie z gotowaną kaszą. Jeżeli słodzić, to tylko miodem. Nie traktować
ich jako dodatku do zasadniczych dań, ani jako deseru lub przysmaku, lecz jako
pełnowartościowy pokarm. Zwłaszcza, że dzieci - wegetarianie mają znacznie większy
apetyt na owoce niż te, które otrzymują mięso.
BIBLIOGRAFIA:
* dr Ruth Bircher; Jedzenie drogą do zdrowia;
* doc. dr med. Kingi Wiśniewskiej-Roszkowskiej Medycyna w walce ze starością.
* Maria Grodecka; Dziecko Wegetariańskie;
* Max Bircher Benner: Order laws of the life, publishing house Bircher Benner, 1992,
ISBN 3-87053-048-0 (reproduction)
* Ralph Bircher: Life and life's work Bircher Benners, publishing house Bircher Benner, 2.
Aufl. 1989, ISBN 3-87053-019-7
* Albert Wirz: The moral on the plate. Represented at lives and work by max of Bircher
Benner and John Harvey Kellogg, Chronos publishing house, 1993, ISBN 3-905311-10-0
Publikacje Maxa Bircher-Bennera:
* Fundamentals of the nourishing therapy due to the energy tension of the food, Berlin
Strona 38
Zdrowa Dieta Bircher-Bennera - Leczenie - Kuracje - Odchudzanie
1903
* The bases of our nutrition, Berlin 1921
* welfare treatment: Experiences and perspectives, Stuttgart 1935
* Of the nature and the organization of the food energy, Stuttgart 1936
* Of of the new physician: Realizations and confessions, Dresden 1938
* Order laws of the life as signposts/guides to the health, Zurich 1938
Opracowanie tematu i wybór zdjęć: Andromedah
Strona 39