Słownik pojęć dla klimatyzacji i chłodnictwa
- A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - R - S - T - U - W - Z -
A  Agregat chłodniczy
Zadaniem agregatu chłodniczego, wykorzystywanego w układach klimatyzacyjnych, jest schłodzenie
czynnika chłodniczego do odpowiednio niskiej temperatury. Czynnik jest przekazywany do chłodnicy,
która oziębia przepływające przez nią powietrze, które następnie nawiewane jest do pomieszczeń.
B - Bakteria Legionella
Legionella jest to bakteria żyjąca w środowisku wodnym, szkodliwa dla ludzi (atakuje układ
oddechowy), rozwijająca się w wodzie o temp. 40-50C. W związku z tym niektóre instalacje
klimatyzacji, stwarzajÄ… sprzyjajÄ…ce warunki do jej rozwoju. Aby zapobiec pojawieniu siÄ™ jej w
instalacji, należy zapobiegać zbierania się wilgoci w elementach instalacji (filtry, tłumiki, wymienniki,
ciepła), oraz co dwa lata dezynfekować instalację.
C  Ciepło
W procesach klimatyzacji wyróżnia się dwa rodzaje ciepła:
ciepło jawne  ciepło, które dostarczane lub odbierane z układu (obiektu), powoduje zmianę jego
temperatury. Przykładowo podczas ogrzewania obiektu jego temperatura rośnie wraz z dodawaniem
ciepła. Ten wzrost ciepła to właśnie ciepło jawne.
Qj = Wj * ip = Wj * Cp * t
gdzie:
Qj  ciepło jawne [J]
Wj  strumień masy [kg/s]
Cp  ciepło właściwe powietrza suchego = 1,005 [kJ/kgK]
t  temperatura [K]
ciepło utajone  ciepło, które dodane lub pobrane z układu, powoduje zmianę jego stanu skupienia,
nie zmieniając przy tym temperatury obiektu. Przykładowo, ciepło użyte do podtrzymania
temperatury 100C gotującej się wody, kiedy przechodzi ona z fazy ciekłej w gazowa, to właśnie
ciepło utajone.
Qu = Wu * iw = Wu * (r0 + Cpw * t)
gdzie:
Qu  ciepło utajone [J]
Wu  strumień masy [kg/s]
Cpw  ciepło właściwe pary wodnej = 1,84 [kJ/kgK]
t  temperatura [K]
r0  ciepło parowania wody = 2501 [kJ/kg]
Stąd obliczeniowe ciepło całkowite:
Qc = Qj + Qu
Qc = Wj * 1,005 * t + Wu * (2501 + 1,84 * t)
C  Czynniki chłodnicze
Są to związki chemiczne lub ich mieszaniny, która krążąc w zamkniętej instalacji chłodniczej,
podlegają cyklowi przemian termodynamicznych, tworząc obieg chłodniczy.
Czynniki chłodnicze można podzielić ze względu na:
Skład chemiczny i własności fizykochemiczne
Pochodzenie i budowÄ™ chemicznÄ…
Stopień oddziaływania na środowisko
Standardy spełniane przez czynniki chłodnicze:
Niepalność, wybuchowość
Nietoksyczność
Względna obojętność chemiczna w stosunku do materiałów, z których wykonana jest instalacja
Stabilność chemiczna w całym zakresie temperatur obiegu
Ujemna wartość temperatury wrzenia w warunkach otoczenia
Odpowiednie parametry fizykochemiczne  m.in. zerowa zawartość wody
Duża objętościowa wydajność chłodnicza
Korzystny przebieg krzywej nasycenia pary - nadciśnienie
przy temperaturze parowania i niskie ciśnienie przy temperaturze skraplania
Skład chemiczny i własności fizykochemiczne syntetycznych czynników chłodniczych:
Chlorofluorowęglowodory CFC
Halogenowe związki węgla, w których wszystkie atomy wodoru zostały zastąpione atomami chloru i
fluoru. Mają duża stabilność chemiczną, rozkładają się dopiero w warstwie ozonowej, posiadają
wysoki wskaz
nik ODP. Należą do nich czynniki: R11, R12, R133 R113, R114, R115.
Wodorochlorofluorowęglowodory HCFC
Substancje organiczne, w których wszystkie atomy wodoru w cząsteczce zostały zastąpione przez
atomy chloru i fluoru. Mają stabilność chemiczną mniejszą niż związków CFC, stąd niższy wskaz
nik
ODP. Rozkładają się w dużym stopniu już w dolnych warstwach atmosfery więc stanowią mniejsze
zagrożenie dla warstwy ozonowej. Należą do nich czynniki: R22, R123
Hydrofluorowęglowodory HFC
Substancje organiczne, w których część atomów wodoru została zastąpiona atomami fluoru, nie
zawierają atomów chloru i bromu. Wskaz
nik ODP jest równy 0 - nie stanowią zagrożenia dla warstwy
ozonowej. Należą do nich czynniki: R134a, R23, R152a.
Więcej właściwości czynników chłodniczych na:
http://www.klimatyzacja.pl/index.php?akt_cms=1537&cms=296
Obecnie najpopularniejsze są czynniki z grupy HCFC ale ze względu na ich szkodliwość na
środowisko, w najbliższych latach zostaną one wycofywane z rynku, kosztem ekologicznych
czynników chłodniczych takich jak amoniak czy CO2.
Więcej informacji o naturalnych czynnikach chłodniczych na:
http://www.klimatyzacja.pl/index.php?akt_cms=5709&cms=446
D - Dwuprzewodowe instalacje klimatyzacyjne
Stosowane są w budynkach o dużej liczbie pomieszczeń rożnego przeznaczenia.
Schemat działania:
Powietrze zewnętrzne podlega najpierw obróbce podstawowej (filtrowanie, mieszanie , nawilżanie).
Następnie ciepłe powietrze przedostaje się do 2 oddzielnych kanałów: powietrza ciepłego i powietrza
zimnego. Odbywa się w nich wstępne podgrzanie lub schłodzenie. Obydwa strumienie powietrza są
prowadzone do skrzynek mieszających gdzie ulegają mieszaniu dla uzyskania parametrów
odpowiednich dla danego pomieszczenia.
Wadą tego systemu jest wymagana duża ilość miejsca dla instalacji oraz wysokie koszty inwestycyjne
i eksploatacyjne. Zaletą jest brak konieczności stosowania grzejników w pomieszczeniach oraz brak
podziału na strefy.
E- Entalpia (i,h)
Jest miarą energii wewnętrznej zgromadzonej w strukturze cząstek i atomów.
Dla gazów doskonałych (oraz dla gazów spotykanych w klimatyzacji) spełnione jest równanie:
i = U + p·V
gdzie:
U  energia wewnętrzna układu
p- ciśnienie
V  objętość
Entalpia powietrza wilgotnego
W temperaturze T jest sumą entalpii 1 kg powierza suchego i entalpii Y kilogramów pary wodnej.
Powszechnie przyjmuje się, że entalpia wody o temperaturze 0C równa jest 0.
Entalpię wilgotnego powietrza można zapisać:
i = ip + x·iw
gdzie:
ip - entalpia powietrza suchego
iw - entalpia pary wodnej
x - wilgotność bezwzględna
wynika to z poniższej zależności:
i=CinT+Y(r0+cYT)
gdzie:
r0 - ciepło parowania wody w 0 C = 2501 [kJ/kg]
Cin - ciepło właściwe suchego powietrza = 1,005 [kJ/kg*K]
cY - ciepło właściwe pary wodnej = 2501 [kJ/kg*K]
CinT  entalpia powietrza suchego
r0+cYT entalpia pary wodnej w temperaturze T
F- Funkcje klimatyzatorów
Chłodzenie - za pomocą układu regulacji temperatury, poprzez nawiewanie chłodnego powietrza,
ustalamy jaka temperatura ma panować w pomieszczeniu
Filtracja  stosowane w klimatyzatorach systemy filtrów pozwalają oczyścić powietrze. Zatrzymują
pyły, mikroorganizmy, zarodniki pleśni, drobinki kurzu, przez co stwarzają komfortowe warunki
dla alergików. Obecnie stosuję się coraz bardziej zaawansowane technologicznie filtry
wykorzystujÄ…ce nanoczÄ…steczki, do oczyszczania powietrza.
Nawilżanie  niektóre klimatyzatory posiadają specjalny mechanizm nawilżający znajdujący się w
jednostce zewnętrznej urządzenia, który pochłaniając wilgoć z powietrza zewnętrznego
transportuje ją do jednostki wewnętrznej, która wprowadza do pomieszczenia nawilżone powietrze.
Ogrzewanie - część klimatyzatorów działa jak pompa ciepła powietrze-powietrze, może ogrzewać
nawiewane powietrze. Barierą jest tu minimalna temperatura powietrza zewnętrznego, która dla
większości modeli wynosi -15C.
Osuszanie  funkcja osuszania pozwala zmniejszyć wilgotność powietrza i utrzymywać ją na
odpowiednim poziomie. Zwłaszcza latem w parne dni, pozwala to znacznie poprawić warunki
panujące w pomieszczeniu. Mniejsza wilgotność zapobiega także rozwojowi grzybów i pleśni.
Wentylacja  klimatyzatory mogą jedynie mieszać powietrze wewnętrzne i wprawiać je w ruch.
Część modeli ma możliwość dodatkowego zasysania powietrza zewnętrznego i nawiewania go do
pomieszczenia.
H  HVAC
Jest to akronim angielskiego wyrażenia Heating, Ventilation, Air Conditioning. Oznacza branżę
inżynierii sanitarnej zajmującą się: ogrzewaniem (heating), wentylacją (ventilation) i klimatyzacją
(air conditioning).
I  Idea procesu klimatyzacji
Proces klimatyzowania pomieszczenia wymaga jednostki wewnętrznej i zewnętrznej, pomiędzy
którymi krąży czynnik chłodniczy pobierający energię w jednej jednostce i oddający ją w drugiej.
W jednostce wewnętrznej wentylator wywiewa gorące powietrze na wymiennik ciepła, przez który
płynie zimny czynnik chłodniczy. Zimny czynnik chłodniczy pochłania ciepło z powietrza (na skutek
rozprężenia) i do pomieszczenia nawiewane jest chłodne powietrze.
W jednostce zewnętrznej dzięki sprężeniu czynnik chłodniczy w stanie gazowym zostaje ogrzany,
ciepło uzyskane w ten sposób zostaje oddane za pomocą wentylatora do powietrza zewnętrznego.
I  Instalacje klimatyzacyjne
Rozróżnia się dwa zasadnicze typy instalacji klimatyzacyjnych: instalacje wyłącznie powietrzne i
instalacje powietrzno-wodne.
Instalacje powietrzne dzielÄ… siÄ™ na jednoprzewodowe oraz dwuprzewodowe.
Instalacje powietrzno-wodne dzielą się na instalacje z miejscowym grzaniem lub chłodzeniem,
konwektory wentylatorowe (klima-konwektory), urządzenia indukcyjne oraz sufity chłodzące
(urzÄ…dzenia do wentylacji z
ródłowej).
I  Inwerter
Jest to urządzenie elektroniczne zastosowane w niektórych, droższych modelach klimatyzatorów
pozwalające na ochładzanie lub ogrzewanie powietrza w pomieszczeniu w dużo krótszym czasie, niż
w tradycyjnych jednostkach, przy jednoczesnym mniejszym zużyciu energii. Działanie inwertera
polega na optymalizacji pracy sprężarki, eliminując konieczność ciągłego załączania i wyłączania jej i
dostosowując ją do aktualnego zapotrzebowania na noc chłodniczą i grzewczą. Inwerter pozwala
zredukować zużycie energii elektrycznej pobieranej przez klimatyzator nawet o 30% w skali roku,
jednak biorąc pod uwagę średni koszt użytkowania klimatyzatora w ciągu roku, wynoszący jedynie
120-300 zł (w zależności czy tylko chłodzimy czy też grzejemy), koszty poniesione na zakup
droższego urządzenia, nie zwrócą się szybko.
J  Jednoprzewodowe instalacje klimatyzacyjne
Obecnie używa się instalacji pracujących ze zmiennym strumieniem objętości  ilość powietrza jest
rożna w zależności od zapotrzebowania. W tym przypadku każde pomieszczenie ma
przyporządkowany własny regulator natężenia przepływu wraz z termostatem. Instalacje tego typu
są wyposażone w wentylatory o regulowanej prędkości obrotowej, aby zredukować wahania ciśnienia
w instalacji. Instalacje jednoprzewodowe o stałym natężeniu przepływu, w przypadku instalacji o
dużych prędkościach, odznaczają się wysokim zapotrzebowaniem na energię.
K - Klimatyzacja
Jest to proces uzyskiwania powietrza o określonych parametrach, pożądanego w danym
pomieszczeniu. Klimatyzację wykorzystuje się głównie do:
schłodzenia powietrza panującego w pomieszczeniu do temperatury poniżej temperatury otoczenia
zmiany wilgotności wilgotności powietrza
ogrzania powietrza
oczyszczania powietrza
K - Klimatyzator
Jest to urządzenia chłodzące często posiadające tez możliwość grzania. W skład klimatyzatora
wchodzą: parownik, sprężarka, skraplacz, zawór rozprężny, filtry powietrza, wentylator powietrza
nawiewanego i wentylator chłodzący - skraplacz. W klimatyzatorach chłodzących z funkcją grzania
dodatkowo umieszczona jest elektryczna nagrzewnica powietrza.
M  Moc chłodnicza
Jest to decydujący parametr określający klimatyzator. Moc chłodniczą klimatyzatora dobiera się w
zależności od kubatury pomieszczenia i warunków w nim panujących. Należy uwzględnić:
charakter pomieszczenia (np. pomieszczenie mieszkalne, biurowe, serwerownia)
ilość osób przebywających w pomieszczeniu na stałe
usytuowanie pomieszczenia w budynku
ilość okien w pomieszczeniu i ich usytuowanie względem stron świata
ilość i moc elektryczną urządzeń wydzielających ciepło w pomieszczeniu
moc zainstalowanego oświetlenia
M  Miejsce zainstalowania
Rozróżnia się kilka zasadniczych typów klimatyzatorów pod względem umiejscowienia urządzenia:
okienne - montowane pod oknem, korzystające z powietrza zewnętrznego
przenośne
kanałowe  montowane nad sufitem podwieszanym
kasetonowe  montowane w suficie podwieszanym
ścienne  montowane na ścianie
przenośne
przypodłogowe - montowane przy podłodze
sufitowe - montowane na suficie
M  Molliera wykres (wykres i-Y)
Jest to podstawowe narzędzie wykorzystywane podczas projektowania układów klimatyzacyjnych.
Wykres Molliera w graficzny sposób umożliwia przedstawienie relacji pomiędzy wielkościami
fizycznymi opisującymi stan powietrza wilgotnego. Na wykresie w układzie współrzędnych i-x (h-x),
gdzie x oznacza zawartość wilgoci w powietrzu suchym (oś odcięta), natomiast i oznacza entalpię
właściwą (oś rzędna).
Powietrze wilgotne to mieszanina pary wodnej i powietrza suchego. Przyjmując stałe ciśnienie
atmosferyczne (p=101325 kPa), oraz znając 2 z 6 parametrów powietrza wilgotnego, możemy
odczytać pozostałe. Te parametry to:
(t) - temperatura
(x)  wilgotność bezwzględna (zawartość wilgoci)
(cp) - wilgotność względna
(i) - entalpia
(pp) - ciśnienie cząstkowe pary wodnej
(q) - gęstość powietrza wilgotnego
Więcej informacji na:
http://www.klimatyzacja.pl/index.php?akt_cms=5715&cms=71&title=podstawowe_przemiany_na_wy
kresie_mollier
Program do obliczeń z wykorzystaniem wykresu Molliera:
http://www.klimatyzacja.pl/index.php?akt_cms=57&cms=248
N  Normy prawne
Normy z zakresu klimatyzacji obowiÄ…zujÄ…ce w Polsce:
PN-EN 15240:2007 Wentylacja budynków. Charakterystyka energetyczna budynków. Wytyczne
dotyczÄ…ce kontroli instalacji klimatyzacji (oryg.)
PN-EN 13779:2007 Wentylacja budynków niemieszkalnych. Wymagane właściwości systemów
wentylacji i klimatyzacji (oryg.)
PN-B-03421:1978 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza wewnętrznego w
pomieszczeniach przeznaczonych do stałego przebywania ludzi
PN-B-03420:1976 Wentylacja i klimatyzacja. Parametry obliczeniowe powietrza zewnętrznego
PN-EN 12599:2002 Wentylacja budynków. Procedury badań i metody pomiarowe dotyczące
odbioru wykonanych instalacji wentylacji i klimatyzacji
PN-EN 12599:2002/AC:2004 Wentylacja budynków. Procedury badań i metody pomiarowe
dotyczÄ…ce odbioru wykonanych instalacji wentylacji i klimatyzacji
PN-B-01410:1989 Wentylacja i klimatyzacja. Rysunek techniczny. Zasady wykonywania i
oznaczenia
PN-EN 15243:2007 Wentylacja budynków. Obliczanie temperatury wewnętrznej, obciążenia i
energii w budynkach wyposażonych w systemy klimatyzacji pomieszczeń (oryg.)
PN-EN 15240:2007 Wentylacja budynków. Charakterystyka energetyczna budynków. Wytyczne
dotyczÄ…ce kontroli instalacji klimatyzacji (oryg.)
O  Obieg czynnika chłodniczego
W procesie zachodzącym w klimatyzatorze zachodzi szereg procesów termodynamicznych, podczas
których czynnik chłodniczy zmieniając swój stan, przenosi ciepło. Obieg chłodniczy czynnika wygląda
następująco:
1. Sprężanie - Czynnik chłodniczy w fazie gazowej jest sprężany przez sprężarkę. Powoduje to wzrost
jego ciśnienia i temperatury.
2. Skraplanie - Sprężony gaz skrapla się w skraplaczu, oddając ciepło na zewnątrz. Czynnik staje się
cieczą pod dużym ciśnieniem.
3. Dławienie - Sprężona ciecz zostaje rozprężona w zaworze rozprężnym, który zmniejsza jej
ciśnienie. Powoduje to spadek temperatury czynnika, poniżej temperatury otoczenia.
4. Parowanie - W parowniku, zimny rozprężony czynnik chłodniczy w postaci ciekłej, poprzez proces
parowania odbiera ciepło z powietrza w pomieszczeniu klimatyzowanym. Dzięki temu przechodzi w
stan gazowy pod niskim ciśnieniem i jest kierowany ponownie do sprężarki  w ten sposób cały cykl
zaczyna siÄ™ od poczÄ…tku.
Istnieje możliwość odwrócenia tego cyklu, wtedy klimatyzator działa jak pompa ciepła, ogrzewając
powietrze w pomieszczeniu.
O  Oświetlenie
Zyski ciepła od oświetlenia są istotne w procesie projektowania instalacji klimatyzacji. Oblicza się je
z następującego wzoru:
Qs = Ćj * N * [ B+ (1-B)* k0]
gdzie:
Qs - zysk ciepła od oświetlenia [W]
Ćj - współczynnik jednoczesności (dla biur 0,8, dla hoteli 1,0, dla obiektów przemysłowych 0,9)
N - moc oświetlenia [W]
B - stosunek ciepła konwekcyjnego przekazywanego powietrzu w pomieszczeniu, do całkowitej mocy
oświetlenia (dla lamp fluorescencyjnych 0,15  0,30, dla lamp żarowych 0,05  0,15)
k0 - współczynnik akumulacji, najczęściej =1
P  Parametry obliczeniowe powietrza
Powietrze zewnętrzne:
W celach projektowych należy liczbowo scharakteryzować parametry powietrza zewnętrznego,
korzystajÄ…c z normy PN-76/B-03420.
Obliczenia przeprowadza się zarówno dla okresu zimowego jak i letniego.
Powietrze zewnętrzne jest charakteryzowane za pomocą następujących parametrów:
temperatura termometru suchego i mokrego
entalpia
wilgotność względna
zawartość wilgoci
Powietrze wewnętrzne:
Do określania parametrów powietrza wewnętrznego korzysta się z norm PN-78/B-03421 lub
DIN1946.
Wymaganą temperaturę powietrza określa aktywność ludzi oraz prędkości powietrza w
pomieszczeniu. DecydujÄ…ce znaczenie ma przeznaczenie pomieszczenia: w przeznaczonym dla ludzi
parametry określają normy, a w pomieszczeniach przemysłowych wymagania techniczne procesów
produkcyjnych
P  Projektowanie
Podstawowe kroki przy projektowaniu instalacji klimatyzacji:
1. Zastanowienie siÄ™ nad systemem klimatyzacji pomieszczenia
2. Zapoznanie siÄ™ z usytuowaniem budynku, jego stanem techniczny oraz parametrami
konstrukcyjnymi (liczba okien, drzwi, rodzaj i grubość ścian, izolacji)
3. Określenie parametrów, jakie ma spełniać projektowana instalacja (temperatura, wilgotność, czy
będzie służyła do grzania i chłodzenia czy tylko do chłodzenia, czy w pomieszczeniu występuje
jakaś technologia wymagająca odpowiednich warunków itp.)
4. Obliczenie bilansów zysków i strat występujących w danym pomieszczeniu
5. Obliczenia hydrauliczne instalacji oraz rozmieszczenie urządzeń klimatyzacyjnych (zewnętrznych i
wewnętrznych)
6. Dobranie odpowiednich urządzeń wchodzących w skład instalacji
P  Przemysłowa klimatyzacja
W klimatyzacji przemysłowej najważniejsze są parametry powietrza ze względu na prowadzony
proces produkcyjny. Przy doborze klimatyzacji należy brać pod uwagę przede wszystkim:
możliwość oszczędzania energii w wyniku recyrkulacji powietrza lub odzysku ciepła
właściwe umiejscowienie centrali klimatyzacyjnej i dostęp do niej
korzystne usytuowanie czerpni i wyrzutni powietrza
dostateczną wysokość z uwagi na podwieszane sufity
oświetlenie energooszczędne i odpowiednią wielkość okien
właściwą ochronę przed hałasem i p.poż.
P  Punkt rosy (temperatura punktu rosy)
Jest to temperatura w której prężność pary w powietrzu jest równa prężności pary wodnej nasyconej.
Inaczej, jest to temperatura nasyconego powietrza, w którym ciśnienie cząstkowe pary wodnej jest
takie samo jak w rozpatrywanym powietrzu wilgotnym (nienasyconym).
R  Rodzaje klimatyzatorów
Wyróżnia się trzy zasadnicze typy klimatyzatorów:
split  składają się z dwóch elementów: jednostki wewnętrznej i jednostki zewnętrznej. Jednostka
zewnętrzna będąca z
ródłem hałasu (w niej znajduje się sprężarka i wentylator) znajduje się na
zewnątrz budynku, natomiast wewnątrz znajduje się jedynie estetyczna jednostka wewnętrzna
nawiewająca chłodne powietrze.
przenośne  mogą być przenoszone pomiędzy pomieszczeniami, konieczne jest jednak
umieszczenia za oknem elementu odprowadzającego ciepłe powietrze (pokojowe lub miejscowe tzw.
spot coolers)
multisplit  tworzą rozbudowaną instalację na zasadzie klimatyzatorów typu split, z tą różnicą, że
do jednej jednostki zewnętrznej podłączonych jest kilka jednostek wewnętrznych. Jeśli instalacja
jest dwururowa, każda z jednostek wewnętrznych musi pracować w jednakowym trybie (chłodzenie
lub ogrzewanie)  są to klimatyzatory typu twin, triple i double triple, a jeśli trzyrurowa każda z
nich może pracować w dowolny sposób.
R  Różnica pomiędzy wentylacją i klimatyzacja
Głównym zadaniem wentylacji jest dostarczenie do pomieszczeń świeżego powietrza z zewnątrz
oraz rozcieńczenie i usunięcie zanieczyszczeń czy przykrych zapachów. Wentylacja nie zmienia
jednak parametrów powietrza. Odpowiada za to klimatyzacja, która zmienia właściwości powietrza
(wilgotność, temperatura itp.) w zależności od potrzeb, aby zapewnić komfort użytkownikom.
S - Stopień nasycenia powietrza
Określa stosunek wilgoci zawartej w powietrzu do wilgoci w powietrzu nasyconym parą wodną w tej
samej temperaturze.
S  Straty ciepła
Straty ciepła w pomieszczeniu są powodowane przez:
przenikanie ciepła przez zewnętrzne przegrody budynku
materiały wprowadzane lub wyprowadzane z pomieszczenia
przenikanie powietrza przez szczeliny (do ogrzania infiltrujÄ…cego powietrza)
zużycie ciepła w wyniku ochładzania się powietrza spowodowanego parowaniem wody
T- Temperatura termometru mokrego
Jest to wartość określająca najniższa temperatura do której woda może zostać schłodzona za pomocą
powietrza nienasyconego. Wskazuje ją termometr owinięty wilgotną otuliną. Służy do wyznaczania
szybkości parowania i wilgotności względnej.
U  Uczucie komfortu cieplnego
Komfort cieplny jest to stan w którym człowiek jest zadowolony z panującego klimatu otoczenia.
Czynniki wpływające na uczucie komfortu osób przebywających w pomieszczeniu:
Wielkości termiczne
temperatura powietrza w pomieszczeniu
temperatura powietrza zewnętrznego
temperatura powierzchni w pomieszczeniu
wilgotność powietrza (związana jest z nią intensywność parowania)
prędkość powietrza (wpływa na wymianę ciepła, im większa prędkość to większa wymiana ciepła)
ruch powietrza w pomieszczeniu
Wielkości nietermiczne
dz
więk powietrzny
zawartość CO2 w powietrzu
zawartość innych substancji w powietrzu (gazy, pary)
W celu uzyskania komfortowego samopoczucia, powinno zapewnić się następujące parametry
powietrza w pomieszczeniu:
latem temperatura powietrza powinna być być większa od średniej temperatury promieniowania 
zimÄ… odwrotnie
dla temperatury do 26*C średnia prędkość ruchu powietrza nie powinna przekraczać 0,15m/s
wilgotność względna powietrza w powinna wynosić 20-60%
różnica temperatur pomiędzy poziomem stóp i głowy, powinna być jak najmniejsza (maksymalnie
3K)
temperatura podłogi powinna wynosić 17-26C
zawartość CO2 w powietrzu nie powinna przekraczać 0,1%
w powietrzu powinna znajdować się odpowiednia ilość tlenu (do pracy siedzącej człowiek
potrzebuje 0,006 l/s)
W  Wilgotność
Dla procesów klimatyzacji pomieszczeń i komfortu cieplnego rozróżnia się wilgotność względną i
bezwzględną.
Wilgotność względna (cw, Ć)
Jest to stosunek ciśnienia cząstkowego pary wodnej zawartej w powietrzu wilgotnym o danej
temperaturze, do ciśnienia cząstkowego pary wodnej w powietrzu nasyconym o tej samej
temperaturze. Ciśnienie cząstkowe jest ciśnieniem jakie miałby gaz, gdyby zajmował całą dostępną
objętość.
Innymi słowami jest to stosunek wilgotności bezwzględnej powietrza do maksymalnej wilgotności
bezwzględnej, jaka może występować w danej temperaturze.
Wilgotność względna jest niemianowana i zawiera się w przedziale od 0 do 1, jest wyrażana w
procentach. Wilgotność względna równa 0 oznacza powietrze suche, zaś równa 1 oznacza powietrze
całkowicie nasycone parą wodną. Przy wilgotności względnej równej 1 oziębienie powietrza daje
poczÄ…tek skraplaniu pary wodnej.
Ć = p/p*
gdzie:
p- prężność pary w powietrzu w danej temperaturze
p*- prężność pary nasyconej w tej samej temperaturze
Wilgotność bezwzględna (X,x,Y)
Jest to zawartość wilgoci w powietrzu, czyli właściwa wilgotność, którą odczuwamy. Nie zmienia się
z temperaturą. Wilgotność bezwzględna to masa pary wodnej przypadająca na 1 kg suchego gazu w
tej samej temperaturze, wyrażana w gH2O/g suchego powietrza.
Y = mA/msg
gdzie:
mA- masa wilgoci
msg- masa suchego pow.
Powietrze nienasycone
Powietrze, które w danej temperaturze może wchłonąć pewną ilośc pary wodnej.
Powietrze nasycone
Powietrze, które w danej temperaturze ma w sobie maksymalna zawartość pary wodnej.
W  Wskaz
niki ekologiczne oceny czynników chłodniczych
Szkodliwość oddziaływania czynników chłodniczych z grup CFC i HCFC na warstwę ozonową oraz z
grupy HFC na tworzenie efektu cieplarnianego, wyraża się za pomocą szeregu wskaz
ników
ekologicznych, które określają te zjawiska za pomocą liczb.
GWP (Greenhouse Warming Potential) - potencjał efektu cieplarnianego odniesiony do freonu R11,
dla którego GWP=1
TEWI (Total Equivalent Warming Impact) - całkowity równoważnik efektu cieplarnianego`
uwzględniający m.in.: wskaz
nik GWP, ilość czynnika w układzie, średnią emisję CO2 w procesie
produkcji energii elektrycznej, żywotność czynnika w atmosferze.
ODP (Ozone Depletion Potential) - potencjał niszczenia ozonu odniesiony do freonu R11, dla którego
ODP=1
HGWP (Halocarbon Global Warming Potential) - potencjał tworzenia efektu cieplarnianego
odniesiony do czynnika R11, dla którego HGWP=1.
Więcej o wskaz
nikach na:
http://www.klimatyzacja.pl/index.php?akt_cms=4772&cms=71
W  Wskaz
niki efektywności energetycznej COP i EER
Efektywność energetyczną klimatyzatorów określają dwa współczynniki COP (wskaz
nik efektywności
energetycznej cieplnej) i EER (wskaz
nik efektywności energetycznej chłodniczej). Pozwalają one
ocenić czy dane urządzenie jest energooszczędne  co przyczynia się do mniejszego poboru energii i
w konsekwencji ochrony środowiska naturalnego. Wskaz
nik określa w przybliżeniu ilość energii
elektrycznej jaką zużywałoby dane urządzenie w ciągu roku, w standardowym gospodarstwie
domowym. Na podstawie wskaz
ników EER i COP dane urządzenia są klasyfikowane pod względem
efektywności energetycznej, chłodniczej lub cieplnej (klasy od A do G). Urządzenie posiada tym
większą efektywność energetyczną im większy jest wskaz
nik.
Z  Zyski ciepła
y
ródłami ciepła w pomieszczeniach są:
ludzie
oświetlenie
urzÄ…dzenia
procesy techniczne
materiały wprowadzane lub wyprowadzane z pomieszczenia
infiltracja powietrza
nasłonecznienie
wymiana ciepła z sąsiednimi pomieszczeniami
przenikanie ciepła przez przegrody zewnętrzne budynku
(MZ)
Opracowanie: www.ogrzewnictwo.pl, www.klimatyzacja.pl
y
ródła:
 Poradnik klimatyzacji, Tom 1: Podstawy C.F. Muller, Systherm, Poznań 2010
 Systemy centralnego ogrzewania i wentylacji, poradnik dla projektantów i instalatorów , WNT,
Warszawa 2007
portal www.klimatyzacja.pl