WYKA
AD
Lisy pospolite (vulpes vulpes)
- Srebrzysty, promienisty, platynowy, pastelowy, białoszyjny
- Ocena fenotypu obejmuje ocenę organoleptyczną wyglądu ogólnego zwierzęcia, uwzględnia-
jąc budowę zwierzęcia i jego okrywę włosową w celu ustalenia stopnia zgodności z wzorcem
odmiany wyrażonego znakami A, B+, B i C (ocena w skali 20pkt)
- Od 20. X do 31. I
- Na blacie pomalowanym na kolor jasnoniebieski lub w ręku
- W świetle dziennym lub w świetle jarzeniowym o barwie zbliżonej do barwy światła natural-
nego
- Nie ocenia się lisów pospolitych : z ułomnościami, łysinami, zabrudzonych.
Samica zjada noworodki martwe, słabe (białko, oksytocyna ą� produkcja mleka)
Samica nie wychodzi przez kilka dni z kotnika celem równomiernego dokarmienia potomstwa (LISY
POSPOLITE MUSZA MIEĆ KOTNIK!!)
Lisy pastelowe Lisy pozostałe
Samica Samiec Samica Samiec
Bardzo duże Powyżej 69 cm Powyżej 74 cm Powyżej 69 cm Powyżej 74 cm
Duże 64-69 cm 68  74 cm 66- 69 cm 70-74 cm
Małe Poniżej 64 cm Poniżej 68 cm Poniżej 66 cm Poniżej 70 cm
Lis pospolity srebrzysty  Klasa A:
Ł� Duże, o solidnej budowie, gruba i wysoka łapa, gęsta okrywa włosowa
Ł� Posrebrzenie (lisy należą do zwierząt o ubarwieniu strefowym) 75  100%
Ł� Pręga  u pastelowych brązowa, u płomienistych rudawa i pomarańczowa, u srebrzystego
biała. Kolor pręgi warunkuje umaszczenie, przebiega wzdłuż grzbietu, 15-25 mm (musi się
mieścić w tym przedziale).
Ł� Dopuszczalne plamy na podbrzuszu i łapkach
Ł� Skóra ma wyglądać jak idealna  dmuchnąć we włosy, jak nie widać skóry jest bdb.
Lis pospolity srebrzysty  Klasa B:
Ł� Wielkość d. duże, mocna budowa ciała, bdb kondycja, żadnych widocznych zmian w budowie
Ł� Srebro czyste do mniej czystego
Ł� Barwa podszycia lekko rozjaśniona, bez białych plam na podgardlu, dopuszczalne wystąpie-
nia białych plam na piersiach, podbrzuszu, łapkach o łącznej powierzchni nie większej niż
6cm2.
Ł� Posrebrzanie 50-70%
Ł� Pręga wzdłuż grzbietu 10-15 mm
Lis pospolity srebrzysty  Klasa C:
Ł� Małe, nieproporcjonalna budowa ciała, słaba kondycja
Ł� Posrebrzanie mniej niż 50%
Ł� Zła budowa oskórka
Ł� Srebro mniej czyste, bez połysku
Ł� Pręga mniej niż 10 mm lub powyżej 20 mm lub przerywana
Pręga przerywana, tzw. Perlica jest cechą nabytą (np. ciąża, stan chorobowy)
Ł� Występują białe plamy na podgardlu i podbrzuszu
ĆWICZENIA  PRACA HODOWLANA
Chów  utrzymywanie zwierząt, klatki, itp.
Hodowla  doskonalenie cech genetycznych
Fenotyp  ogól cech zewnętrznych
Genotyp  ogól genów danego osobnika
Brakowanie  dotyczy zwierząt hodowlanych które były w stadzie. Usuwanie ze stada osobników któ-
re nie gwarantują uzyskania efektu hodowlanego
Selekcja  rozmnażamy zwierzęta które pozytywnie przeszły selekcję, dotyczy to w 1 roku użytkowa-
nia gdy uzyskują najlepszą okrywę (mięsożerne w zimie, roślinożerne cały rok).
Elementy pracy hodowlanej (wszystkie JESIENI
dla mięsożernych)
1. Brakowanie
2. Ocena fenotypowa (licencja)
3. Ocena genotypu (określenie wartości hodowlanej na podstawie użytkowości własnej i najbliższych
krewnych)
4. Ocena cech reprodukcyjnych
5. Selekcja
6. Ułożenie planu kojarzeń
Od początku stycznia do końca czerwca zero wizyt na fermach (stres dla ciężarówek i matek )
Roślinożerne  praca hodowlana kiedy chcemy (miesiące), np. u królików 7-8miesiąc ocena futra
1. Brakowanie:
Ł� Wiek zwierząt lub długość użytkowania
- Lisy pospolite, jenoty 5-6 lat
- Lisy polarne 4-5 lat
- Tchórze 3-4 lata
- Norki 3 lata
- Nutrie 6-8 wykotów
- Króliki 9-12 wykotów
- szynszyle  indywidualnie
Ł� Niepłodność samic i samców (jenoty i norki)
Ł� Złe cechy opiekuńcze matek (istotne dla typowych gniazdowników)
Ł� Wybredność w doborze partnera
Ł� Choroby
Ł� Zła jakość cech użytkowych uzyskanego potomstwa
Ł� Uszkadzania okrywy włosowej  wygryzanie
Ł� Agresywność (relacja człowiek  zwierzę)
Ł� Moda
Samiec po kopulacji jest na fermie darmozjadem.
U szynszyli rządzi samica.
2. Remont stada  odnowienie stada
Ł� Wartość współczynnika  remontu zależy od intensywności użytkowania gatunku i z reguły wy-
nosi od 25-30%
Ł� Cel : szybki wzrost wartości hodowlanej zwierząt
Ł� Wykonujemy go w oparciu o zwierzęta pochodzące z:
a) zakupu
b) własnego odchowu
c) zakupu i własnego odchowu (mieszany, najczęściej stosowany. Kupujemy samce, samiczki są
z własnego odchowu)
Remont stada pozwala na:
Ł� Odświeżenie krwi
Ł� Uniknięcie wzrostu spokrewnienia
Ł� Przyspiesza postęp hodowlany
Ł� Warunek  zwierzęta po ocenie fenotypu
WARUNKI LICENCJI  na życzenie hodowli
ą� na zwierzętach młodych (pełna dojrzałość okrywy i somatyczna)
ą� na stole licencyjnym (pomalowany na jasnoniebieski)
ą� przy świetle naturalnym lub białym (neonowym)
ą� przez komisję : przewodniczący, sędzia, asystent
ą� zwierzęta zdrowe, bez ułomności
ą� zwierzęta z udokumentowanym pochodzeniem
ą� zwierzęta trwale i czytelnie oznakowane
Znakowanie:
- kolczyki (np. królik)
- tatuaż (np. lis)
- nacinanie korbowanie
- implanty podskórne
Karta klatkowa  tchórz, jenot, norka
UCHO PRAWE:
rok urodzenia, numer kolejny na fermie
samiczki zawsze numery parzyste, samce zawsze nieparzyste.
2001  A 2009 - N
2002  B 2010 - P
2003  C 2011 - S
2004  D 2012 - T
2005  F 2013 - U
2006  H 2014 - W
2007  K 2015 - Z
2008  L
UCHO LEWE: symbol stacji i numer fermy
Np. rejon krakowski  K
numer fermy nutrii UR  010
czyli:
K-010 5T16
Cechy uwzględniane w ocenie:
Ł� Wielkość zwierzęcia i budowa
Ł� Typ barwny
Ł� Czystość barwy
Ł� Jakość okrywy włosowej, i gęstość, sprężystość, jedwabistość
Ł� Pas brzuszny (dla szynszyli)
Skala punktów:
Ł� Króliki 100 pkt
Ł� Szynszyle 30 pkt
Ł� Nutrie 20 pkt
Ł� Mięsożerne A, B+, B, C.
Ocena wartości hodowlanej:
Ł� Na podstawie użytkowości:
- własnej
- przodów
- rodzeństwa, kuzynów
- potomstwa
Ł� Ocena jest dokładniejsza przy większej odziedziczalności danej cechy
Ł� Najczęściej od 0,2 do 0,3
Ł� Rzadko od 0,4 do 0,5
Dokumentacja hodowlana
ą� karta klatkowa
ą� karta hodowlana
ą� zeszyt fermowy
ą� rejestr urodzonej młodzieży
ą� rejestr zbytu skór
RODZAJE SELEKCJI:
Ł� Masowa (małe fermy)
Ł� Rodzinowa (duże fermy)
Ł� Następcza
Ł� Wskaz
nikowa
Ł� Stała lub zmienna (moda)
Ł� Jednostopniowa
Ł� Wielostopniowa
Wielostopniowa :
1. Przy osadzeniu (termin urodzenia, wielkość miotu, kondycja)
2. Przed licencją (ostra selekcja samców, nawet 50%)
3. Licencja
KOJARZENIA:
ą� jednorodne (podobny + podobny)
ą� niejednorodne ( duża różnica fenotypów)
ą� niekrewniacze
ą�krewniacze
a) kazirodcze (rodzeństwo)
b) w bliskim pokrewieństwie ( pół rodzeństwo)
c) w umiarkowanym pokrewieństwie (mniej niż półrodzeństwo)
KOJARZENIA KREWNIACZE:
Ł� Nie są zalecane w hodowli zwierząt futerkowych
Ł� Rośnie homozygotyczność
Ł� Ujawniają się wady dziedziczne
Ł� Rośnie śmiertelność (zamierają zarodki, poronienia płodów, rodzą się małe i słabe)
Ł� Tworzenie linii wsobnych (dla uzyskania efektu heterozji)
Ł� Hodowla w grupach (tworzenie zwierząt posiadających jedną wybitną cechę użytkową)
Ł� Hodowla na linię ( w celu utrzymania maksymalnego spokrewnienia z wybitnym osobnikiem,
zapobiega rozproszeniu się genu odpowiedzialnego za daną cechę)