39 Najazdy Normanów

podręcznik, str. 171-175

1. „Ludzie Północy”, czyli wikingowie ( zatoka) lub Normanowie:

1. „Ludzie Północy” mieszkańcami Skandynawii ( rybołówstwo, rolnictwo, hodowla zwierząt, rzemiosło- wyrób broni)

2. przyczyny wypraw wikingów:

- przeludnienie, wyż demograficzny, walki między młodymi wodzami

3. rozwinięte szkutnictwo ( budowa statków) i nawigacja- drakkary i snekkary - łodzie wikingów ( z głowami smoków)

4. państwa skandynawskie: Norwegia, Szwecja, Dania przyjęły w X w. chrześcijaństwo

2. Podboje Normanów:

1. wyprawy rabunkowe wikingów od VIII- XI w. ( Francja, Anglia, basen Morza Bałtyckiego, Hiszpania, Italia), Islandia, Grenlandia,

- prawdopodobnie około 1000 r. wyprawa po wodzą Leifa Erikssona dotarła do północnych wybrzeży Ameryki , nazywanych Winlandią ( Nowa Funlandia, Ziemia Baffina)

b. Podbój Anglii przez Wilhelma Zdobywcę 1066 r. :

- ekspansja Normanów w północnej Francji- Rollon 843

- Normanowie lennikami królów Francji ( stąd Normandia)

- romanizacja Normanów ( szybko przejęli język i kulturę francuską)

- bezpotomna śmierć króla Anglii Edwarda Wyznawcy ( Wilhelm był jego dalekim kuzynem) i elekcja na tron Harolda II

- ekspedycja wojskowa Wilhelma- 700 okrętów, około 5 tys. piechoty, 2 tys. konnych

- lądowanie w Anglii króla Norwegii Haralda III Surowego ( także chciał sięgnąć po koronę angielską) i jego klęska pod Stamford Bridge 1066 ( zwyciężył Harold II)

- zwycięska bitwa Wilhelma Zdobywcy nad wojskami anglosaskimi Harolda II pod Hastings - 1066 ( o zwycięstwie Normanów zdecydował przypadek, bitwa toczyła się pod dyktando Anglosasów, lecz przypadkowo wystrzelona strzała zabiła króla Anglii Harolda II)

- podbój Anglii przedstawiono na tzw. tkaninie z Bayeux

- rządy Normanów w Anglii:

* pacyfikacja kraju przez Normanów ( trwała 6 lat, wielu niepokornych feudałów anglosaskich wymordowano),

* wasalizacja feudałów, każdy musiał złożyć przysięgę wierności władcy

* danegeld- wprowadzenie podatku królewskiego

* Domesday Book- Księga Dnia Ostatecznego- przeprowadzony w latach 1085/1086 spis powszechny ułatwił ustalenie majątku poddanych i pobór podatków

c. podboje Waregów ( określenie na wikingów ze Szwecji) na wschodzie Europy- kolonie kupieckie w Kijowie i Nowogrodzie Wielkim, powstanie szlaku handlowego „od Waregów do Greków” ( od Bałtyku do Konstantynopola)

- z czasem kolonie kupieckie przekształciły się w silne państwo po rządami dynastii Rurykowiczów ( od wodza Waregów Ruryka) Ruś Kijowską

d. państwo Normanów w południowej Italii i na Sycylii- Robert Guiscard, Tankred, Boemund

3. Sztuka i wierzenia Normanów:

1. pismo runiczne- alfabet składał się z 24 znaków

2. skaldowie- pieśniarze, głównym tematem pieśni były czyny wielkich wodzów wikingów

3. panteon skandynawski: Odyn- bóg wojny, patron wojowników, Frig- żona Odyna, przeszłości i przyszłości, Jord- matka Ziemia, Thor- syn Odyna, władca piorunów, walkirie- posłanki Odyna, demony, zbrojne kobiety- upiory, drapieżne ptaki, które zabierały ciała wojowników do krainy śmierci- Walhalli

4. budownictwo sakralne- kościoły klepkowe

---