Język hiszpański CZASOWNIKI


CZASOWNIKI

Czasowniki hiszpańskie dzielą się na 3 grupy koniugacyjne. Każdą z grup wyróżnia końcówka bezokolicznika oraz odpowiednie końcówki odmiany. Ponadto występują liczne czasowniki zawierające oboczności.

CZASOWNIKI REGULARNE

Odmieniają się przez odcięcie końcówki bezokolicznika (-ar, -er, -ir) i zastąpienie jej odpowiednimi końcówkami osobowymi.

I koniugacja:

entrar - wchodzić

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo entro

nosotros entramos

2 osoba

tú entras

vosotros entráis

3 osoba

él, ella, usted entra

ellos, ellas, ustedes entran



II koniugacja:

comer - jeść

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo como

nosotros comemos

2 osoba

tú comes

vosotros coméis

3 osoba

él, ella, usted come

ellos, ellas, ustedes comen



III koniugacja:

vivir - żyć

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo vivo

nosotros vivimos

2 osoba

tú vives

vosotros vivís

3 osoba

él, ella, usted vive

ellos, ellas, ustedes viven

CZASOWNIKI CAŁKOWICIE NIEREGULARNE

ser - być

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo soy

nosotros somos

2 osoba

tú eres

vosotros sois

3 osoba

él, ella, usted es

ellos, ellas, ustedes son

estar - żyć

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga
)

1.osoba

yo estoy

nosotros estamos

2 osoba

tú estás

vosotros estáis

3 osoba

él, ella, usted está

ellos, ellas, ustedes están

haber - czasownik posiłkowy

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo he

nosotros hemos

2 osoba

tú has

vosotros habéis

3 osoba

él, ella, usted ha

ellos, ellas, ustedes han

dar - dawać

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo doy

nosotros damos

2 osoba

tú das

vosotros dais

3 osoba

él, ella, usted da

ellos, ellas, ustedes dan

ir - iść

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo voy

nosotros vamos

2 osoba

tú vas

vosotros vais

3 osoba

él, ella, usted va

ellos, ellas, ustedes van

CZASOWNIKI CZĘŚCIOWO NIEREGULARNE

Oboczności samogłoskowe w czasie presente de indicativo dotyczą wszystkich form liczby pojedyńczej oraz 3 os. liczby mnogiej czasownika. 1 i 2 os. liczby mnogiej są zawsze regularne. Oboczności spółgłoskowe dotyczą natomiast tylko 1 os. l. poj.

1. CZASOWNIKI Z DYFTONGIEM 'UE'

Istnieje spora grupa czasowników z tą obocznością. Polega ona na zamianie tematowego -o- na -ue-.

poder - móc

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo puedo

nosotros podemos

2 osoba

tú puedes

vosotros podéis

3 osoba

él, ella, usted puede

ellos, ellas, ustedes pueden

Podobnie odmienia się mnóstwo czasowników: acordar, acostar, aprobar, colgar, comprobar, contar, costar, volver. Wymienienie wszystkich jest niemożliwe, tak więc należy zapamiętywać oboczności poznając nowe czasowniki.

Czasownik jugar (grać) jako jedyny wykazuje wymianę u » ue (juego, juegas etc.)

2. CZASOWNIKI Z DYFTONGIEM 'IE'

Następuje tu wymiana tematowego -e- na -ie-.

pensar - myśleć

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo pienso

nosotros pensamos

2 osoba

tú piensas

vosotros pensáis

3 osoba

él, ella, usted piensa

ellos, ellas, ustedes piensan



Podobnie odmienia się także czasownik adquirir /i:ie/ (adquiero, adquieres etc.) oraz cała masa innych: perder, defender etc.

3. CZASOWNIKI Z PRZEGŁOSEM E:I

Polega na zmianie -e- w temacie na -i-.

pedir - prosić

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo pido

nosotros pedimos

2 osoba

tú pides

vosotros pedís

3 osoba

él, ella, usted pide

ellos, ellas, ustedes piden


Do tej grupy należy także czasownik reírse (śmiać się), ale jego odmiana wygląda bardziej skomplikowanie. Patrz: zasady akcentowania graficznego.

reírse - śmiać się

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo me río

nosotros nos rmos

2 osoba

tú te ríes

vosotros os rs

3 osoba

él, ella, usted se ríe

ellos, ellas, ustedes se ríen


4. CZASOWNIKI NA -UIR

Pojawia się w ich odmianie dodatkowe -y-.

influir - wpływać, oddziaływać

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo influyo

nosotros influimos

2 osoba

tú influyes

vosotros influís

3 osoba

él, ella, usted influye

ellos, ellas, ustedes influyen



5. CZASOWNIKI NA -CER, CIR

Pierwsza osoba liczby pojedyńczej tych czasowników kończy się na -zco.

conocer - znać

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo conozco

nosotros conocemos

2 osoba

tú conoces

vosotros conocéis

3 osoba

él, ella, usted conoce

ellos, ellas, ustedes conocen


6. CZASOWNIKI NA -GO

Spora liczba czasowników kończy się w 1 osobie l. poj. na -go. W pozostałych osobach czasowniki te są regularne bądź też wykazują inne oboczności.

poner - kłaść

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo pongo

nosotros ponemos

2 osoba

tú pones

vosotros ponéis

3 osoba

él, ella, usted pone

ellos, ellas, ustedes ponen

tener - mieć

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo tengo

nosotros tenemos

2 osoba

tú tienes

vosotros tenéis

3 osoba

él, ella, usted tiene

ellos, ellas, ustedes tienen



venir (przychodzić) » vengo
decir (powiedzieć) » digo /e:i/
salir (wychodzić) » salgo
hacer (robić) » hago
valer (być wartym) » valgo

7. CZASOWNIKI NA -UAR

Pojawia się tu akcent nad u.

actuar - działać

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo actúo

nosotros actuamos

2 osoba

tú actúas

vosotros actuáis

3 osoba

él, ella, usted actúa

ellos, ellas, ustedes actúan


Wyjątkiem są tu czasowniki na -cuar, -guar które odmieniają się bez akcentowanego u: averiguar (sprawdzać) - averiguo, averiguas etc.

8. CZASOWNIKI NA -IAR

Czasami przy czasownikach zakończonych na -iar pojawia się akcentowane í w odmianie:

enviar - wysyłać

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo envío

nosotros enviamos

2 osoba

tú envías

vosotros enviáis

3 osoba

él, ella, usted envía

ellos, ellas, ustedes envían


ale:

odiar - nienawidzić

 

Singular
(liczba pojedyncza)

Plural
(liczba mnoga)

1.osoba

yo odio

nosotros odiamos

2 osoba

tú odias

vosotros odiáis

3 osoba

él, ella, usted odia

ellos, ellas, ustedes odian

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Spójniki- relacje czasowe, Języki obce, Język hiszpański, Gramatyka
Czasownik BYĆ, Język hiszpański
Hiszpański- Czas przeszły - Pretérito czasowniki, języki obce, hiszpański, Język hiszpański
Presente de Subjuntivo- odmiana czasowników nieregularnych, Języki obce, Język hiszpański, Gramatyka

więcej podobnych podstron