SEKSUALNOŚĆ MĘŻCZYZN Z URK

WPŁYW URAZU NA CIAŁO

CZUCIE

W przypadku całkowitego uszkodzenia rdzenia stwierdza się brak czucia powierzchownego i głębokiego (dotyku, bólu, temperatury, ułożenia) oraz funkcji dowolnych mięśni na tych poziomach, na których uległy zniszczeniu segmenty rdzeniowe.

SPASTYKA

Wiele odruchów jest kontrolowanych przez rdzeń kręgowy, ale zarządzanych przez mózg. Kiedy zostaje uszkodzony rdzeń kręgowy wiele z informacji z mózgu nie dociera do ośrodków ruchu. Odruchy niekontrolowane wzmagają się powodując spastykę. Niektórym osobom spastyka może bardziej pomagać niż przeszkadzać, gdyż pobudza mięśnie do nieustannej pracy. Mięśnie niepracujące trącą swoją masę i siłę. Wiele osób wykorzystuje spastykę do pomocy przy wsiadaniu i wysiadaniu z wózka, przewracaniu się na łóżku, itp.

OBRZEKI NÓG

Obrzęki nóg są częstą dolegliwością u osób po urazie rdzenia kręgowego. Delikatne obrzęki kostek są często spowodowane tym, że porażone mięśnie nóg nie pompują krwi i limfy z tkanek do dużych żył w kierunku serca, co powoduje ich zaleganie. Silne puchniecie nóg podczas pierwszych kilku miesięcy po urazie powinno zaalarmować lekarzy, że dzieje się cos poważnego. Jeżeli wystąpi silny obrzęk nóg u osób po urazie rdzenia podczas pierwszego miesiąca od urazu, najczęściej jest to stan spowodowany zapaleniem żył głębokich. Choroba ta może wywołać także obrzęk stawu skokowego. Osoby unieruchomione przez dłuższy czas po urazie są bardzo podatne na te dolegliwość. Jest to poważne schorzenie, nieleczone może doprowadzić do zawału żyły płucnej, a nawet do śmierci. Niezmiernie ważna jest prawidłowa diagnoza, dlatego zalecane jest badanie ultrasonograficzne z Dopplerem lub angiografia.

AUTONOMICZNA DYSREFLEKSJA

Autonomiczna dysrefleksja jest zagrażającym życiu następstwem uszkodzenia rdzenia kręgowego na poziomie szyjnym lub wyższych kręgów piersiowych. (pow. Th6) Objawia się, gdy wystąpi ból, podrażnienie, lub stymulacja w układzie nerwowym poniżej poziomu uszkodzenia rdzenia. Podrażniony obszar próbuje wysłać sygnał do mózgu, lecz jak wiadomo nie jest on w stanie przedostać się przez uszkodzenie, generuje wiec niepożądane odruchy, niezależne od autonomicznego układu nerwowego. Tak jak spastyka oddziałuje na prace mięśni, tak autonomiczna dysrefleksja oddziałuje na układ krwionośny i organy wewnętrzne. Wszystko, co może wywołać ból lub podrażnienie uruchamia autonomiczna dysrefleksje:

- chęć oddania moczu czy wypróżnienia się

- odleżyny, rany, oparzenia, poparzenia słoneczne

- uderzenia czy jakikolwiek nacisk na ciało

- wrastające paznokcie lub zbyt obcisła odzież

Objawy takie jak dreszcze, pocenie się, uczucie uderzania krwi do głowy, podwójne widzenie, zawroty głowy, gwałtowne podwyższenie ciśnienia krwi, lub gęsia skórka na rękach i nogach to typowe sygnały autonomicznej dysrefleksji. W przypadku życia erotycznego dysrefleksja autonomiczna może być nawet zagrożeniem życia. Normalnie przy zbliżeniu występuje podwyższone ciśnienie krwi, co w przypadku osób z URK jest oznaka dysrefleksji. Należy wiec zwracać bacznie szczególna uwagę na inne symptomy takie jak nieregularne bicie serca, zaczerwienienie twarzy, ból głowy, zatkanie zatok, dreszcze, gorączkę, zaburzenia w widzeniu, lub pocenie się powyżej miejsca uszkodzenia. Jeżeli osoba po uszkodzeniu rdzenia kręgowego zauważy podczas współżycia jakiekolwiek oznaki dysrefleksji, powinna natychmiast je przerwać. Jeśli objawy nie ustąpią, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem

ODLEŻYNY

Odleżyny są to uszkodzenia skóry i tkanek pod nią, spowodowane długotrwałym uciskiem. Osoby z paraplegia i tetraplegią są bardzo podatne na powstawanie odleżyn, ponieważ maja ograniczoną możliwość ruchu. Miejsca nadmiernie obciążone poprzez siedzenie lub leżenie są miejscami podatnymi na powstawanie odleżyn. Jeśli te miejsca pozostawić narażone na długotrwały ucisk zostaje zaburzone ukrwienie tych obszarów. Zbyt długi okres niedokrwienia tkanek prowadzi do ich rozpadu. Ponieważ uraz rdzenia kręgowego redukuje lub eliminuje odczucia poniżej miejsca urazu, wiele osób nie czuje normalnych sygnałów o konieczności zmiany pozycji, dlatego trzeba zwrócić na to baczna uwagę. Dobre odżywianie i właściwą higiena utrzymuje skórę w dobrej kondycji i pomaga w zapobieganiu powstawania odleżyn.

BÓL

Osoby sparaliżowane często cierpią na tzw. ból neurogenny, który jest rezultatem uszkodzenia nerwów w rdzeniu kręgowym. U takich osób doznania bólowe, intensywne pieczenie, lub uczucie szczypania mogą występować bez przerwy z powodu przewrażliwienia w niektórych częściach ciała. Niektórzy cierpią na bóle spowodowane zakwasami w mięśniach, tak jak ból ramion po przećwiczeniu, po zbyt długiej drodze pokonanej na wózku poruszanym za pomocą mięsni rak lub mięsni zmęczonych przesiadaniem się z wózka do łóżka. Terapia bólu chronicznego może polegać na podawaniu leków, akupunkturze, elektrycznych stymulacjach rdzenia lub mózgu oraz na leczeniu operacyjnym.

KŁOPOTY Z PĘCHERZEM MOCZOWYM I PRACĄ JELIT

Większość urazów rdzenia kręgowego wpływa na funkcjonowanie pęcherza moczowego i jelit, ponieważ nerwy kontrolujące omawiane organy są odcięte poprzez uraz rdzenia od dopływu informacji z mózgu. Bez koordynacji z mózgiem mięsnie pęcherza nie potrafiła ze sobą współdziałać i oddawanie moczu staje się upośledzone. Pęcherz potrafi się opróżnić bez najmniejszego ostrzeżenia, lub nadmiernie się przepełnić. W niektórych przypadkach mocz z pęcherza nie może się wydostać przez drogi moczowe i zaczyna powracać do nerek. Kontrola nad pęcherzem jest powszechną obawa osób po urazie, które rozpoczynają współżycie. Jest wiele metod, aby ustrzec się od niespodziewanych "wypadków" z pęcherzem.

Po pierwsze planując zbliżenie powinno się ograniczyć spożywanie płynów. Picie dużej ilości płynów powoduje szybsza produkcje moczu i tym samym szybsze wypełnienie się pęcherza. Osoby, które używają cewników do pęcherza powinny opróżnić pęcherz przed stosunkiem.

Funkcjonowanie jelit zostaje porażone w podobny sposób. Jelita mogą być pobudzone przez cały czas lub też mogą okazać się "leniwe" i nie wykazywać aktywności potrzebnej do przesuwania resztek pokarmowych wewnątrz jelit. Może to powodować nadmierną potrzebę opróżniania lub też ręcznego usuwania powstałych stwardniałych mas kałowych, zwanych kamieniami kałowymi. Osoby po urazie rdzenia kręgowego powinny stosować odpowiednia dietę i kontrolować częstość wydalania kału, aby uniknąć "wypadków". To najlepszy sposób na unikniecie przykrych niespodzianek. Może pomóc opróżnienie jelit i ograniczenie posiłków przed planowanym zbliżeniem.

WPŁYW URAZU NA PŁODNOŚĆ I FUNKCJE SEKSUALNE

Potrzeby seksualne i przejawy życia seksualnego osób niepełnosprawnych nie odbiegają od potrzeb i przejawów osób pełnosprawnych. Wg Sokołowskiej (1976) „mimo trudności i skomplikowanych problemów nie istnieje kalectwo, nawet najcieńsze, które może zdusić i wyeliminować potrzeby seksualne”. W przypadku osób z URK zaspokojenie tych potrzeb może jednak natrafić na poważne utrudnienia wynikające z fizjologii, prowadzące do ograniczenia odbycia stosunku seksualnego oraz uzyskania satysfakcji seksualnej (Lew - Starowicz 1985). Uraz rdzenia kręgowego ma większy wpływ na funkcje seksualne u mężczyzn niż ma to miejsce u kobiet. Większość kobiet po urazie rdzenia pozostaje płodna i może donosić i urodzić dzieci. Nawet te z poważnym uszkodzeniem mogą nauczyć się osiągać orgazm, chociaż wiele traci możliwość osiągnięcia satysfakcji seksualnej. Spadek doznań seksualnych związany z aktywnością seksualna jest tym większy, im wyżej zlokalizowane jest uszkodzenie, natomiast możliwość wiązania bodźców seksualnych z reakcja genitalna zależy od tego, czy uszkodzenie jest całkowite czy częściowe (Buczynski, 1986). Funkcje seksualne są przeważnie zniesione lub zaburzone przy uszkodzeniach niskich odcinków rdzenia, ale dopiero zniszczenie rdzeniowego ośrodka erekcji, znajdującego się na poziomie S3-S4 prowadzi do całkowitego i definitywnego zaburzenia czynności seksualnych. Rozległość zaburzeń seksualnych u osób po URK zależy od poziomu i stopnia uszkodzenia rdzenia

Wysokość uszkodzenia	Następstwa dla funkcji seksualnych
C1- C3	W większości przypadków pomimo tertaplegii mężczyźni są zdolni przy pobudzeniu obszaru genitalnego lub ud do erekcji odruchowych, ale nie występuje u nich erekcja psychogenna, prawidłowa ejakulacja i orgazm. W przypadku kobiet istnieje możliwość odruchowego wydzielania śluzu, płodność zostaje zachowana.
C4- C5	U mężczyzn możliwy jest odruch erekcyjny, ale nie występuje erekcja psychogenna i ejakulacja, istnieje możliwość orgazmu pozagenitalnego. U kobiet występuje odruchowe wydzielanie śluzu, psychogenne jest mało prawdopodobne. Może występować orgazm pozagenitalny, a płodność jest zachowana. Obszary erogenne mogą się rozwijać poniżej linii uszkodzenia.
C6-C7	Podobnie jak powyżej, ale wrasta potencjalna możliwość używania rąk w zachowaniach autoerotycznych i przy pettingu.
Th1- Th5	Nie występuje odruch erekcyjny, ani wydzielanie śluzu. Wrażliwe na pobudzanie są okolice sutkowe.
Th6- Th11	U mężczyzn występuje stała niemożliwość erekcji psychogennej, mało prawdopodobna jest erekcja odruchowa; u kobiet obniżony pozostaje odruch wydzielania śluzu.
Th 12- L2	Jest to odcinek w którym mieści się ośrodek współczulny wzbudzający erekcję- jeśli uszkodzenie rdzenia jest na tym odcinku lub powyżej erekcja na drodze psychogennej jest niemożliwa. U kobiet przy zachowanej płodności pojawia się znikome prawdopodobieństwo psychogennych erekcji łechtaczki, wydzielania śluzu, nabrzmień wargowych i zaczerwienień skóry.
L3-L4	Wyraźne zaburzenia funkcji seksualnych w postaci braku odruchów erekcji, wydzielania śluzu i psychogennych reakcji seksualnych narządów płciowych
L5-S1	Brak czucia narządów płciowych rekompensuje duża wrażliwość pozagenitalna. Pojawienie się erekcji lub śluzu- odruchowe i psychogenne są mało prawdopodobne.
S2-S4	Może występować erekcja odruchowa z pewnym prawdopodobieństwem ejakulacji, ale częściej nie występuje.

WSPÓŁŻYCIE I PODNIECENIE SEKSUALNE

Uszkodzenie rdzenia kręgowego jest przyczyna występowania poważnych zaburzeń funkcji seksualnych. Jest to związane z uszkodzeniem łuku odruchowego w rdzeniu. Spadek doznań seksualnych związany z aktywnością seksualna jest tym większy, im wyżej zlokalizowane jest uszkodzenie, natomiast możliwość wiązania bodźców seksualnych z reakcja genitalna zależy od tego, czy uszkodzenie jest całkowite czy częściowe. U mężczyzn z uszkodzeniem rdzenia występuje pogorszona zdolność do ejakulacji, brak ejakulacji (anejakulacja), zaburzenia erekcji oraz obniżona płodność (mała zawartość i słaba ruchliwość plemników). Pewne czynności seksualne w przypadku mężczyzn mogą być utrudnione bądź niemożliwe do realizacji. Możliwość odbywania stosunku płciowego wymaga zatem istnienia wielu czynników, oprócz uzyskania i utrzymania wzwodu. Możemy tu wymienić m.in. zainteresowania seksualne, osiągalność partnerki i sprzyjające okoliczności

EREKCJA, PŁODNOŚĆ, ORGAZM

Fizjologiczna odpowiedz seksualna u mężczyzny polega na wystąpieniu erekcji, emisji, ejakulacji i orgazmu. Poszczególne etapy tej odpowiedzi następują kolejno po sobie, ale mogą też występować niezależnie, co jest widoczne zwłaszcza w przypadku patologii. Emisja polega na zdeponowaniu nasienia w tylnej części cewki moczowej, a ejakulacja na wyrzuceniu nasienia w kierunku dystalnym. Odczuwanie orgazmu jest związane z subiektywnymi wrażeniami powstającymi w ośrodkowym układzie nerwowym w rezultacie emisji i ejakulacji. O ile obecność orgazmu nie wpływa na zdolność prokreacyjną osobnika męskiego, to zaburzenia erekcji, a przede wszystkim ejakulacji, są przyczyna niepłodności.

W rdzeniu kręgowym znajdują się dwa ośrodki erekcji oraz dwa ośrodki ejakulacji. Ośrodek erekcji psychogennej i współczulny ośrodek odpowiedzialny za emisje nasienia znajdują się na poziomie Th11-L2. Natomiast ośrodek erekcji odruchowej oraz ośrodek II fazy ejakulacji zlokalizowane są w obrębie S2-S4. Ośrodki umiejscowione w krzyżowym odcinku rdzenia odpowiadają głównie za odruchowa cześć funkcji seksualnych u mężczyzn, a ośrodki z odcinka Th-L w większym stopniu podlegają wpływom struktur wyższych.

Lokalizacja ośrodków erekcji w rdzeniu kręgowym

Rys. 1 Ośrodki erekcji

Całkowite uszkodzenie rdzenia powyżej obu ośrodków powoduje zniesienie erekcji psychogennej z zachowana, często niewystarczająca, erekcja odruchowa. Jest też przyczyną niewystępowania ejakulacji.

Rys. 2 Osrodki ejakulacji

U mężczyzn po URK mogą występować 3 typy erekcji:

• spontaniczna,

• psychogenna (za pośrednictwem współczulnego ośrodka erekcji). Erekcja psychogenna jest możliwa gdy uszkodzenie znajduje się na poziomie segmentu L2, gdyż nie jest przerwane wysyłanie bodźców współczulnych. Jeżeli uszkodzenie nastąpiło poniżej lub w obrębie sfery wzbudzającej wzwód, miedzy segmentami TH11 i S2, erekcja psychogenna pozostaje niemożliwa w przypadku całkowitego uszkodzenia rdzenia. Zdarzają się rzadkie przypadki uszkodzenia rdzenia na odcinku pomiędzy ośrodkiem erekcji psychogennej i odruchowej, u takich osób zostaje zachowana zdolność osiągania zarówno erekcji psychogennej jak i odruchowej.

• odruchowa (wyzwalana przez miejscowa stymulacje dotykowa mającą ośrodek w rdzeniu S2-S4) Przy uszkodzeniu miedzy odcinkami L2 i S2 można oczekiwać, że nawet w przypadku paraplegii zostanie zachowana zarówno erekcja psychogenna jak i odruchowa. Zatem u mężczyzn z uszkodzeniem górnego odcinka motoneuronu (szyjne i piersiowe) występują zaburzenia erekcji psychogennej. Jest możliwe uzyskanie erekcji szlakami odruchowymi, występuje zniesienie zdolności do wzwodów psychogennych oraz upośledzenie wytrysków i orgazmów. Przy uszkodzeniu dolnego motoneuronu mężczyzna nie może mieć wzwodów refleksogennych, ale jest zdolny do uzyskania okresowych wzwodów psychogennych, wytrysk jest niepełnowartościowy, ponieważ nie wspomaga go mechanizm somatyczny z mięsni miednicy mniejszej. Mimo, że u większości mężczyzn z całkowitym lub częściowym uszkodzeniem rdzenia kręgowego stwierdza się występowanie erekcji, to jednak najczęściej jest ona niepełna i z reguły nie pozwala na satysfakcjonujące współżycie.

• „Przywspółczulny ośrodek erekcji odruchowej mieści się na poziomie S2-S4. Jest to trzysegmentowy odcinek rdzenia krzyżowego, który odpowiada za wychodzące z niego włókna przywspółczulne, które tworzą ten ośrodek. Z krzyżowych segmentów rdzenia biorą również początek nerwy somatyczne odpowiedzialne za somatyczny ośrodek drugiej fazy ejakulacji”

• „Na poziomie Th 11- L2 znajduje się czterosegmentowy odcinek rdzenia piersiowo-lędźwiowego, który odpowiada za włókna współczulne, które biorą z niego początek tworząc współczulny ośrodek pierwszej fazy ejakulacji oraz drugorzędowy współczulny ośrodek erekcji psychogennej”

SPOSOBY NA POPRAWIEBIE ŻYCIA SEKSULANEGO

APARAT PRÓŻNIOWY

Aparat próżniowy to przezroczysty walec, który z jednej strony jest zamknięty, a z drugiej otwarty tak, by można było umieścić w nim wiotki członek. Po zamkniętej stronie cylindra znajduje się mechanizm wywołujący ujemne ciśnienie wewnątrz aparatu, uruchamiany ręcznie bądź elektrycznie

Istotnym elementem urządzenia próżniowego jest elastyczny pierścień zaciskający, uniemożliwiający odpływ krwi z ciał jamistych. Erekcję prącia uzyskuje się dzięki ujemnemu ciśnieniu, które ściąga krew do ciał jamistych. Po zastosowaniu tego urządzenia erekcja następuje średnio w czasie od 30 sekund do 7 minut. Zaleca się, by czas utrzymania pierścienia na członku nie był dłuższy niż 30 minut ze względu na potencjalne działania niepożądane oraz nie powinno się przekraczać ciśnienia wewnątrz cylindra powyżej 200 mm Hg

Wiele badań wskazuje na wysoką skuteczność aparatu próżniowego w leczeniu zaburzeń erekcji.

Urządzenie próżniowe może być wykorzystywane w chronicznych lub tylko okazjonalnych zaburzeniach erekcji bez względu na ich etiologię. Można je stosować wraz z pierścieniem zaciskającym, kiedy jest podejmowany stosunek płciowy, ale również bez pierścienia jako swoisty ,,trener potencji w celu wyćwiczenia rozszerzenia naczyń krwionośnych”. Zauważono, że metodę próżniową preferują starsi mężczyźni. Zaleca się ją mężczyznom charakteryzującym się słabym zdrowiem i tym z nich, którzy podejmują tylko sporadyczne stosunki płciowe. Z aparatu próżniowego korzystają także mężczyźni, u których powodem pojawienia się zaburzeń erekcji są uszkodzenia kręgosłupa.

Niewiele jest przeciwwskazań do korzystania z aparatu próżniowego. Ostrożność powinni zachować mężczyźni, u których stwierdzono: zaburzenia krzepnięcia krwi; niewyjaśniony priapizm. Wymienić można tu również mężczyzn z chorobą Peyroniego, zaznaczając, że przeciwwskazaniem mogą być przede wszystkim przypadki ekstremalnego skrzywienia prącia.

Działania niepożądane, jakich może doświadczyć pacjent, korzystając z aparatu próżniowego, to w pierwszej kolejności:

• blokowanie ejakulacji;

• dczuwany ból podczas uzyskiwania podciśnieniaw cylindrze lub podczas samego stosunku płciowego;

• zasinienia oraz podbiegnięcia krwawe.

Do wyjątkowych należą te sytuacje, kiedy aparat próżniowy jest przyczyną poważnych komplikacji: pojawienia się zgorzeli, martwicy skóry lub krwawienia z cewki moczowej.

Warto dodać, że to nie samo urządzenie jest przyczyną tak poważnych powikłań, tylko pierścień zaciskający, który zwykle jest odpowiedzialny za wystąpienie działań niepożądanych z powodu przekroczenia przez pacjenta czasu utrzymania pierścienia zaciskającego ponad zalecaną normę 30 minut. Należy brać pod uwagę, że podczas utrzymania pierścienia na członku dochodzi do zmniejszenia przepływu krwi, a temperatura skóry członka spada średnio o 0,96°C. Wspominano również o możliwości pojawienia się w tym czasie niedokrwienia członka.

Pierścień zaciskający jest istotnym elementem terapii próżniowej, ponieważ wpływa na jej bezpieczeństwo i skuteczność. Aby oba te czynniki zostały spełnione, musi on zostać odpowiednio umiejscowiony na prąciu i odpowiednio dobrany. Gdy pierścień jest za mały, może być powodem bólu czy innych działań niepożądanych. Zbyt duży będzie natomiast powodował odpływ krwi z ciał jamistych. Utrzymanie erekcji w takich przypadkach może być utrudnione bądź wręcz niemożliwe, zwłaszcza gdy są to zaburzenia erekcji o głębokim nasileniu

LEKI

Współcześnie stosowane środki (tzw. selektywne i odwracalne inhibitory PDE 5) opóźniają proces rozkładu cGMP poprzez hamowanie działania PDE-5. Dzięki temu nie ubywa cząsteczek cGMP, wiec mięsnie gładkie ścian tętnic w członku pozostają rozkurczone, krew napływa, wzwód trwa.

LEKI PIERWSZEJ GENERACJI

VIAGRA (SILDENAFIL)

Pierwszy doustny lek na zaburzenia erekcji. Skuteczny i bezpieczny. Przede wszystkim dlatego, że jest to lek, a nie afrodyzjak i sam w sobie nie wywołuje pobudzenia

seksualnego, przywraca natomiast mężczyznom zdolność naturalnego reagowania

na bodźce seksualne. Sildenafil powoduje poprawę aktywności seksualnej u około 4

na 5 mężczyzn, którym podawano go w badaniach klinicznych, niezależnie od przyczyny

wywołującej zaburzenia.

Dawka początkowa 50 mg w 2 godziny po posiłku. Konieczna stymulacja seksualna.

Jeśli nie zacznie działać po przyjęciu łącznie 8 tabletek - przyjmowanych po jednej

w kolejnych dniach - można zwiększyć dawkę do 100 mg. U części mężczyzn zaczyna

działać po 20 minutach od przyjęcia. Jest skuteczny w zaburzeniach erekcji spowodowanych

różnymi przyczynami. Skuteczność działania zmniejsza obfity posiłek

(uwaga na tłuszcze - np. nawet pół bułki z masłem i żółtym serem), alkohol i nikotyna.

Optymalny czas działania do godziny, możliwy - do 6 godzin.

LEVITRA (WARDENAFIL)

Budowa chemiczna niemal identyczna z Viagra, działanie również, choć czasem stosowana u pacjentów opornych na wcześniejsze leczenie sildenafilem.

LEKI DRUGIEJ GENERACJI

CIALIS (TADALAFIL)

Najnowocześniejszy lek na zaburzenia erekcji, znacznie różni się budowa od leków I generacji. Duża skuteczność nawet do 36 godzin po przyjęciu. Zaczyna działać po 16 minutach od przyjęcia (u ok. 30% pacjentów, u pozostałych po ok.30). Konieczna stymulacja seksualna. Dzięki długiemu działaniu partnerzy mogą wybrać dogodny moment zbliżenia, przywraca kobiecie aktywna role w związku, pozwala jej na inicjowanie zbliżeń bez obawy zawstydzenia partnera. Działa niezależnie od przyjmowanych posiłków i alkoholu.

INIEKCJE DO CIAŁ JAMISTYCH CZŁONKA

Iniekcje do ciał jamistych członka polegają na wstrzyknięciu bezpośrednio do ciał jamistych członka substancji, która powoduje rozluźnienie mięsni gładkich, rozszerzenie się głównych naczyń i wypełnienie członka krwią. Leki stosowane do iniekcji to:

- prostaglandyna E1 (inaczej PGE, Aprostadil czyli Caverject, Prostin)

- fentolaminy

- papaweryna (wycofywana)

Lekarz wybiera lek i ustala dawkę, informuje również o jego bezpiecznym stosowaniu i przechowywaniu. Objawami ubocznymi stosowania leków wstrzykiwanych w ciała jamiste mogą być:

- priapizm: przedłużająca się erekcja spowodowana nie odpływaniem krwi (u 15%

pacjentów, ale tylko do 1,3% pacjentów stosujących Caverject),

- guzki i zwłóknienia w miejscu wstrzyknięcia, krwiaki podskórne, ból w miejscu

wstrzyknięcia lub całego prącia,

SPOSÓB NA POZYSKANIE EJAKULATU

Jeżeli niemożliwe jest uzyskanie spermy przez masturbację, bądź klasyczny stosunek to pomocnym może okazać się wibrator. Dzięki działaniu na określone szlaki przewodzenia sygnałów nerwowych udaje się uzyskać nasienie, które służy następnie do zabiegów inseminacyjnych. Tylko ok. 10 % mężczyzn z URK może doprowadzićdo ejakulacji (wytrysku) w wyniku masturbacji.

Wibratory różnią się amplituda ruchu aplikatora:

• wibratory o dużej amplitudzie (2,5 mm) - np. FERTI CARE®personal

• wibratory o małej amplitudzie (poniżej 2,5 mm)

U osób z URK wibratory o dużej amplitudzie (2,5mm) są skuteczniejsze od wibratorów o małej amplitudzie (poniżej 2,5mm).

Sposób użycia: Aplikator wibratora przykłada się w okolice żołędzia, przy odpowiednim nacisku (lampka kontrolna sygnalizuje jego siłę) utrzymuje się wibracje przez 3 minuty - jeśli nie nastapi wytrysk, to po 1-minutowej przerwie kontynuuje się w tym samym cyklu ok. 6 razy. Takich sesji nie należy odbywać częściej niż raz na 24h.

10

Paweł Karpiński

Gr. II a.

---