Elżbieta Chmielewska „Zabawy logopedyczne i nie tylko. Poradnik dla nauczycieli i rodziców.” Kielecka Oficyna Wydawnicza „MAC”, Kielce 1996
ĆWICZENIA USPRAWNIAJACE FUNKCJĘ ORIENTACJI PRZESTRZENNEJ
Ćwiczenia w zakresie:
1.określania położenia poszczególnych przedmiotów w przestrzeni, na obrazku;
2. rysowania przedmiotów w odpowiednim położeniu, np.:
- dorysuj pod oknem ławkę
- dym z komina
- nad drzewami dorysuj chmurkę
- pod drzewem dorysuj grzyba
- pomiędzy lalkami dorysuj piłkę
- włosy lalki z lewej strony pomaluj na żółto
- obok lalki, która prawą rękę trzyma w górze, narysuj balonik;
3. udzielania słownej odpowiedzi na pytania, np.:
- w którym rogu namalowano słońce?
- gdzie leżą klucze?
- obok czego stoi krzesło?
4. kolorowania obrazka wg instrukcji,np.
- pola zaznaczone kółkiem zamaluj na niebiesko, itp.
5. utrwalania rozróżniania stron
- pokaż prawą rękę
- schowaj piłkę do lewej kieszeni
- co masz w lewej ręce
- chwyć się za prawe ucho lewą ręką;
6. śledzenie przedmiotu wzrokiem;
7. śledzenie linii ("labirynty");
8. odtwarzania 2 i 3- wymiarowych układów przestrzennych na podstawie wzoru:
- układanie z patyczków figur wg wzoru
- układanie bardziej złożonych konstrukcji z klocków;
9. kreślenie kształtów graficznego w powietrzu /figur geometrycznych, liter, innych kształtów/;
10. rysowanie z zachowaniem kierunku od lewej do prawej szlaczków o różnym kształcie.
PRZYKŁADY METODYCZNEGO OPRACOWANIA ĆWICZEŃ
KONSPEKT 1
TEMAT: Ćwiczenie lateralizacji
Cel:zapoznanie z kierunkami w przestrzeni i schematem własnego ciała, usprawnianie oburęczne.
Zadanie 1 Ćwiczenia ruchowe
Dzieci stoją w rzędzie, na sygnał podnoszą odpowiednią rękę,nogę lub mrugają okiem. Sygnałem jest emblemat z narysowanymi literami lub rysunkiem.
Ustawianie przedmiotu według instrukcji, przemieszczanie się: połóż książkę na stole, schowaj ołówek do trzeciej od góry szuflady, podejdź do drugiego okna, usiądź w ostatniej ławce.
Zabawa do piosenki „Nie chce cię”:
Nie chce cię, nie chce cię, nie chcę cię znać,
chodź do mnie, chodź do mnie, rączkę mi daj,
prawą mi daj, lewą mi daj i już się na mnie nie gniewaj.
Dzieci tańczą w rytmie walczyka śpiewając piosenkę, podając sobie wskazane w piosence ręce (tekst można potem zmienić na nogę,ucho).
Zabawa orientacyjno- porządkowa:
Dzieci biegają swobodnie w różnych kierunkach, na sygnał: w prawo- zwracają się w prawą stronę, przenosząc ciało podskokiem obunóż; na sygnał: lewa ręka- biegają dalej z podniesioną w górę właściwą ręką; dzieci biegają swobodnie, na sygnał: góra- wyskakują obunóż, na sygnał: dół- kładą się na podłodze.
Zadanie 2- Sadzenie ziemniaków
Na narysowanej na kartonie linii dziecko rozkłada kamyki (guziki) raz prawą, a raz lewą ręką.
Dziecko w obu rękach trzyma patyczki, które na sygnał wciska w plastelinę (obie ręce równocześnie). To samo tylko z jedną ręką- konkurs, która ręka zrobi więcej w wyznaczonym czasie.
Zadanie 3- Rozbiórka domu
Raz jedną ręką, a raz drugą ręką dziecko zdejmuje klocki z wcześniej budowanego domu.
Zadanie 4- Rzuty do celu
Dziecko podtrzymuje dwa kawałki gazety, zgniata je w kule (raz prawą, raz lewą ręka) i wrzuca do oddalonego kosza- na końcu zlicza się punkty.
Zadanie 5- Wyścigi rowerów
Dziecko trzyma w obu rękach ołówki, na sygnał rysuje nimi linie proste po wyznaczonym torze (nie wolno wyjść poza tor).
Podobnie rysuje faliste linie.
Zadanie 6- Rysunek
Uzupełnianie rysunku obiema rękami, np.: choinka ma pień, należy dorysować gałęzie; dom ma komin, należy dorysować resztę.
KONSPEKT 2
TEMAT: Ćwiczenia utrwalające kierunki
Cel: utrwalenie podstawowych kierunków: w prawo, w lewo, góra, dół.
Zadanie 1- Kolorowe kółka
Dziecko podtrzymuje kartkę z pionowo narysowanymi liniami i układa według woru kółka, komentując głośno ich położenie względem linii.
Zadanie 2- Rysowanie figur pod dyktando
Na kratkowanym papierze dzieci rysują według poleceń nauczyciela, zaczynając od kolorowej kropki: prowadź ołówek 2 kratki wyżej, 3 kratki w prawo, jedną niżej itd.
Zadanie 3- Ćwiczenia w rozpoznawaniu liter podobnych pod względem kształtu i różnicowanie ich.
Omawianie różnic w kształcie i położeniu w przestrzeni podobnych liter: a - d(pisanych), d - b - p;
Układanie w różnych pozycjach w przestrzeni litery wycięte z plastikowej folii i określenie jej nazwy zależnie od położenia w przestrzeni;
Zamalowanie w tekście czerwoną kredką liter d i b lub p i b;
Segregowanie obrazków, w których nazwy zawierają literę d i b.