Kod barwny rezystorów:
Oznaczenie rezystorów. W oznaczeniach rezystorów rozróżniamy trzy kody: cyfrowy, cyfrowo-literowy i barwny (paskowy).
Kod cyfrowy polega na zapisywaniu wartości rezystancji, tolerancji, temperaturowym współczynniku rezystancji itp. za pomocą cyfr, np.: 210 , 1 k , 1,2 M , k , itp. (UWAGA! W praktyce często pomija się symbol przy zapisie wartości większych od 1000 . A więc 1 k może być zapisany jako 1 k).
Kod cyfrowo-literowy natomiast polega na zastąpieniu niektórych wartości literami (tabela 1a, b, c). W przypadku kodu MIL mnożnikiem wartości rezystancji jest ostatnia cyfra.
Trzeci z kodów, kod barwny, jest nieco bardziej skomplikowany. Na oporniku istnieje wtedy 3 do 6 pasków. W przypadku oznaczenia trójpasmowego (rys. 1a) dwa pierwsze paski to dwie pierwsze cyfry wartości rezystancji, trzeci pasek to tzw. mnożnik, czyli wartość, przez jaką należy pomnożyć dwie pierwsze cyfry. W kodzie czteropaskowym (rys. 1b) 2 pierwsze paski informują o dwóch pierwszych cyfrach wartości rezystancji, 3 pasek to mnożnik, a 4 - tolerancja. Kod pięciopaskowy (rys. 1c): 3 pierwsze paski to 3 pierwsze liczby wartości rezystancji, 4 pasek to mnożnik, a 5 to tolerancja. W kodzie 6-paskowym (rys. 1d) natomiast 3 pierwsze paski to 3 pierwsze liczby wartości rezystancji, 4 pasek oznacza mnożnik, 5 - tolerancje, a 6 - współczynnik temperaturowy. Każdy kolor ma ustaloną międzynarodowo wartość, które zostały przedstawione w tabelce numer 2.
Wartość rezyst. |
Według IEC |
Według MIL |
0,22 Ω |
R22 |
- |
3,9 Ω |
3R9 |
3R9 |
75 Ω |
75R |
750 |
910 Ω |
910R, K91 |
911 |
1,8 kΩ |
1K8 |
182 |
62 kΩ |
62K |
623 |
470 kΩ |
470K, M47 |
474 |
5,6 MΩ |
5M6 |
565 |
36 MΩ |
36M |
366 |
1,54 kΩ |
1K54 |
1541 |
43,2 kΩ |
43K2 |
4322 |
931 kΩ |
931K |
9313 |
1,24 MΩ |
1M24 |
1244 |
Tabela 1. Kody cyfrowo-literowe: a) wartości rezystancji, b) tolerancji, c) współczynnika temperaturowego.
Kod |
Tolerancja |
N |
30% |
M |
20% |
K |
10% |
J |
5% |
G |
2% |
F |
1% |
D |
0,5% |
C |
0,25% |
B |
0,1% |
W |
0,05% |
P |
0,002% |
L |
0,001% |
E |
0,0005% |
a) b)
c)
Kod |
Współczynnik temperaturowy |
T0 |
100 ppm/K |
T2 |
50 ppm/K |
T9 |
25ppm/K |
T10 |
15 ppm/K |
T13 |
10 ppm/K |
T16 |
5 ppm/K |
T18 |
1 ppm/K |
Tabela 2. Kody barwne
I pasek |
II pasek |
III pasek |
IV pasek |
V pasek |
VI pasek |
Wynik |
|
pomarań. 3 |
biały 9 |
zielony x105 |
brak paska ±20% |
|
|
3,9 M ±20% |
|
fioletowy 7 |
zielony 5 |
żółty x104 |
złoty ±5% |
|
|
750 k ±5% |
|
czerwony 2 |
biały 9 |
żółty 4 |
czerwony x100 |
brązowy 1% |
|
29,4 k ±1% |
|
niebieski 6 |
szary 8 |
brązowy 1 |
brązowy x10 |
zielony ±0,5% |
czerwony 50 ppm/K |
6,81 k 0,5% 50 ppm/K |
|
3M9(IEC) = 395(MIL) 3,9 M |
M ±20% |
3,9 M |
|||||
29K4(IEC) = 2942(MIL) 29,4 k |
F ±1% |
29,4 k |
|||||
6K81(IEC) = 6811(MIL) 6,81 k |
D ±0,5% |
T2 50 ppm/K |
6,81 k 0,5% 50 ppm/K |
Objaśnienie: ppm - part per milion - jedna milionowa część stosunku 2 jednakowych wartości tej samej wielkości; np. 5 ppm od 1 kg wynosi 5 mg; 1% = 104 ppm.
Przykłady:
Kolor |
Cyfry znaczące |
Mnożnik |
Tolerancja |
Współczynnik temperaturowy [ppm/K] |
Srebrny |
- |
0,01 |
10% |
- |
Złoty |
- |
0,1 |
5% |
- |
Czarny |
0 |
1 |
- |
250 |
Brązowy |
1 |
10 |
1% |
100 |
Czerwony |
2 |
100 |
2% |
50 |
Pomarańczowy |
3 |
1 000 |
15% |
- |
Żółty |
4 |
10 000 |
- |
25 |
Zielony |
5 |
100 000 |
0,5% |
20 |
Niebieski |
6 |
1 000 000 |
1,25% |
10 |
Fioletowy |
7 |
107 |
0,1% |
5 |
Szary |
8 |
108 |
- |
1 |
Biały |
9 |
109 |
- |
- |
Brak paska |
- |
- |
20% |
- |
a) b) c) d)
1 i 2 pasek 1, 2 i 3 pasek współczynnik temp.
mnożnik mnożnik
tolerancja tolerancja
Rysunek 1. Oznaczenie barwne (por. tab. 1). a) kod 3-paskowy, b) kod 4-paskowy, c) kod 5-paskowy, d) kod 6-paskowy rezystorów.