echnika gry na gitarze

Odnośnik do oryginalnej publikacji: http://www.blizinski.pl/gitara/

5
głosuj

		Określony rodzaj techniki gry kojarzy się na ogół z konkretnym wykonawcą, tym który wprowadził lub doprowadził ją do szczytowych możliwości. Aby również C...
Wyświetlenia: 7.197			Utworzony: 01/11/2006

Umieść u siebie Wstaw poniższy kod na swoją stronę, a odwiedzający będą mogli przeczytać ten artykuł bezpośrednio na niej. Kod: Sprawdź jak kod będzie wyglądał po umieszczeniu ukryj

Określony rodzaj techniki gry kojarzy się na ogół z konkretnym wykonawcą, tym który wprowadził lub doprowadził ją do szczytowych możliwości. Aby również Czytelnik, nie wprowadzony w zagadnienia gitary jazzowej, miał jakiś punkt odniesienia, powinien zapoznać się z zarysami techniki klasycznej.

Gitarzyści jazzowi

Charlie Christian

Charlie Christian był prekursorem współczesnej gry na gitarze jazzowej. On to w ciągu zaledwie dwóch lat (działał między 1939 a 1942 rokiem) sprawił, że gitara spełniająca dotychczas rolę harmoniczno-akompaniującą, stała się instrumentem również melodycznym. Nie bez wpływu był tu fakt, że Christian jako jeden z pierwszych zastosował gitarę elektryczną i dzięki temu przekonał jazz fanów, że instrument ten może spełniać wiele funkcji w zespole jazzowym. W technice gry zasługą Christiana było upowszechnienie, poprzez swoje występy i nagrania, gry melodycznej wykonywanej kostką - „single note".

Prawie wszyscy gitarzyści po Charlie Christianie stosowa­li tę technikę gry i doskonalili ją. Spadkobiercami tej metody są między innymi Kenny Burrell, Joe Pass i Jim Hall. Mimo że każdy z nich gra inaczej, technika ich wywodzi się od Charlie Christiana. Jest to metoda gry bardzo jazzowa i można ją nazwać techniką standardową.

 

Joe Pass

Solo Joe Passa w temacie p.t. Sunny

Technika Joe Passa jest właściwa jest dla cech muzyki mainstreamowej. Poza grą single note używa on dwudźwięków i akordów, może też prowadzić niezależną linię basową.

Możliwe jest to dzięki zastosowaniu uderzeń kostki i palców równocześnie. Stosując tę metodę, gra się trzecim, czwartym i piątym palcem prawej ręki oraz kostką, którą trzyma się kciukiem i palcem wskazującym. Chcąc zagrać akord pięciodźwiękowy można przytrzymać kostkę pomiędzy drugim a trzecim palcem i wykorzystać wszystkie palce do uderzenia strun. Przy akordzie sześciodźwiękowym trzeba stosować częściowe lub pełne arpeggio, ale technika standardowa preferuje raczej akordy cztero-, i pięciodżwiękowe. Ta metoda gry umożliwia szybkie przejścia z gry single note na grę akordową i odwrotnie. Między innymi dzięki temu Joe Pass rozwinął się jako wybitny solista, grający również bez sekcji rytmicznej.

 

Kenny Burrell

Solo Kenny Burrella w utworze Sturday Nite Blues

Osobnym zjawiskiem jest gra Kenny Burrella. Polega na specyficznym brzmieniu instrumentu, na co duży wpływ ma sposób, w jaki atakuje on struny oraz artykułuje. Pomimo eksponowania skali bluesowej, nie zatraca w swej grze elementów bebopu.

Słuchając go, warto zwrócić uwagę na sposób, w jaki wykonuje legato, jest bowiem bardzo charakterystyczne.

Solo Kenny Burrella w temacie pt. „Saturday Nite Blues":

 

Jim Hall

Mimo, iż technika Jima Halla nie odbiegała od techniki standardowej, stosował on zupełnie inną fakturę [niż Joe Pass - przyp. red.], i to nie tylko w grze akordowej, ale i w swoich solówkach. Jego gra często była jakby dwuplanowa, przy czym plany te przebiegały obok siebie równocześnie lub korespondowały ze sobą. Warto też zwrócić uwagę na logiczną budowę każdej jego improwizacji. Jim Hall był jednym z nielicznych gitarzystów, którzy dobrze czują się w zespole, gdzie gitara jest jedynym instrumentem harmonicznym. Zarówno Jim Hall jak i Joe Pass chętnie nagrywali płyty w trio tylko z sekcją rytmiczną.

 

George Benson

Wpływy Wes Montgomery'ego można usłyszeć w grze gitarzysty George'a Bensona. Benson posługuje się zarówno kostką jak i palcami. Dzięki dużej sprawności technicznej i wyrazistej artykulacji jego gra jest niezwykle dynamiczna.

 

John McLaughlin

John McLaughlin to centralna postać jazzu lat siedem­dziesiątych, wielki improwizator gitary elektrycznej i aku­stycznej.

W jego głośnym zespole Mahavishnu Orchestra stopiły się eksperymenty jazzu i witalność rocka lat siedemdziesiątych. Łączy cechy błyskotliwego improwizatora z rzetelnością i perfekcyjnością muzyka studyj­nego. Gra równie efektownie na gitarze elektrycznej co akustycznej, którą natchnął jazzowym blaskiem i inten­sywnością wyrazu jak nikt przedtem. Jego występy i na­grania w trio z Al Di Meolą i Paco de Lucią, to nowy rozdział w historii jazzowej gitary akustycznej.

Obok Pata Metheny'ego, John wprowadził do jazzu syntezator gitarowy, znacznie rozszerzając paletę barw i możliwości artykulacyjne gitary elektrycznej.

W technice gry wykorzystuje wszelkie zdobycze tech­niki gitarowej, np. bluesowe podciąganie strun pół i całotonowe oraz wiele efektów zaczerpniętych z techniki hinduskich instrumentów strunowych.

 

Pat Metheny

Muzyka, jaką uprawia Pat Metheny odpowiada nor­mom twórczym jazzu w równym stopniu, jak elektronicznego jazzu, jazz-rocka i współczesnej muzyki „poważnej". Jego kompozycje cechuje melodyjność i świeżość, umiar i wrażliwość, a nad wirtuozerią dominu­je subtelny liryzm długich, melodyjnych fraz.

Jedną z najbardziej znanych kompozycji i najlepiej charakteryzujących jego styl jest „Phase Dance" z płyty „Pat Metheny Group". Tym utworem często rozpoczynał swoje występy, a niekiedy fragmenty cytował w innych utworach.

Cechą charakterystyczną jest bogata rytmika jego improwizacji. Kreski taktowe, a zatem podstawowe metrum, nie stanowi wyznaczników początku myśli muzycznej. Motyw rozpoczyna się przed beatem, czasem po, nadając dużą płynność i lekkość frazie muzycznej.

Stosując zróżnicowaną artykulację - grając głównie legato długie frazy, wykonuje krótkie, półtonoweglissanda, portamenta, oplatając nimi linię melodyczną.

 

John Scofield

Wielki talent Johna Scofielda jako kompozytora i gita­rzysty czyni go jednym z najwybitniejszych twórców nowoczesnego jazzu.

W jego grze zawarta jest synteza stylistyczna osiągnięta w lalach siedemdziesiątych przez muzyków jazzowych. Pozornie gra klasyczny bebop, jednak z potężną rockową energią.

Uchodzi za najintensywniej swingującego gitarzystę. Improwizuje swobodnie i żywiołowo, a z drugiej strony jego świadomość miejsca każdego dźwięku w strukturze harmonicznej utworu jest imponująca.

Charakterystycznym przykładem może być temat z utworu „Techno" z płyty „Still Warm". Oparty jest na dwóch akordach: B♭m7 i D♭7. Zbudowany jest z krótkich, gęstych rytmicznie fraz wykonanych staccato. Motyw gi­tary ściśle koresponduje z szesnastkowym podziałem gi­tary basowej. Jednotaktowe frazy gitary i basu przedzielane są „oddechem" sekcji rytmicznej.

[Edytuj]

Mówią o Scofieldzie

Moim zdaniem jeden z najwybitniejszych gitarzystów, muzyków i kompoztorów jazzowych, bardzo twórczy, odkrywa nowe brzmnienia i ciągle eksperymentuje pozostając rozpoznawalny po pierwszych dzwiękach swej gitary.Już na płytach nagranych z Milesem Davisem to słychać: Star People czy You under arrest. Polecam nowsze albumy Uberjam czy Up All Nights.

 

Metody trzymania kostki

Istnieją różne metody trzymania kostki. Dosyć rozpowszechniony jest sposób, w którym palec wskazujący dociska kostkę w połowie opuszka kciuka. Metodę tę między innymi poleca Herb Ellis w „Jazz Guitar Style".

Trzeba pamiętać, że sposób trzymania kostki determinuje ustawienie całej prawej ręki. W powyższym przykładzie prawa dłoń jest prawie równoległa do strun. Sugeruje lo możliwość oparcia dłoni o instrument, co jak już pisałem, nie jest korzystne dla technicznej sprawności. Mimo to wielu gitarzystów, grając w ten właśnie sposób, tworzyło bardzo dobry jazz.

Metoda trzymania kostki jest opisana przez mnie w rozdziale ,,Postawa z instrumentem". Dodam tu tylko, że jest ona wolna od niebezpieczeństwa ustatyczniania prawego nadgarstka przy opieraniu go o instrument.

Jest jeszcze wiele możliwości i wariantów, czasem minimalnie tylko różniących się od siebie, wobec których nie zajmę jednoznacznego stanowiska. Co dla jednego gitarzysty jest ustawieniem dobrym, dla drugiego może być powodem niesprawności technicznej. Każda metoda gry kostką jest dobra, jeśli spełnia następujące warunki: możliwość rozluźnienia dłoni w trakcie gry, jednakowa sprawność techniczna na wszystkich strunach, szybkie przejścia ze struny na strunę (nic tylko na sąsiednie), różnicowanie dynamiki oraz frazowanie.

---