PRAWA I OBOWIĄZKI UCZNIA
scenariusz lekcji wychowawczej w klasie IV szkoły podstawowej
Cel główny:
Uczeń zna swoje prawa i obowiązki.
Cele szczegółowe:
- rozumie potrzebę ustalania praw i obowiązków oraz przestrzegania ich,
- potrafi nazwać dokument, w którym zapisane są prawa i obowiązki ucznia,
- wskazuje zależność między prawami a obowiązkami,
- zaznajamia się z osobami i instytucjami, do których może się zwrócić
o pomoc w przypadku łamania praw.
Czas trwania zajęć:
2 godziny lekcyjne
Metody, techniki i formy pracy:
- problemowe aktywizujące - gra dydaktyczna: prawo, czy obowiązek, dyskusja, gra dydaktyczna: tak - nie.
- zabawa - w ruchu drogowym każdy robi to, co chce,
- mini ankieta,
- praca w grupach,
- praca zbiorowa,
- praca indywidualna
Temat I - Poznajemy prawa i obowiązki ucznia
Przebieg lekcji:
1. Powitanie, zajęcie miejsc przez uczniów, zapoznanie z tematem zajęć.
2. Przypomnienie najważniejszych praw dziecka
/na poprzednich godzinach wychowawczych uczniowie zapoznali się
z Prawami Dziecka wg J. Korczaka oraz Prawami Dziecka wg Konwencji o Prawach Dziecka/.
3. Zabawa w uczestników ruchu drogowego
/uczniowie wyobrażają sobie, że są uczestnikami ruchu drogowego: pieszymi, rowerzystami, kierowcami samochodów, w pewnym momencie przestają obowiązywać jakiekolwiek zasady ruchu drogowego i każdy może zachowywać się na drodze tak jak chce, uczniowie wychodzą na środek, zamykają oczy i udając wybranych przez siebie uczestników ruchu drogowego poruszają się po klasie/.
4. Dyskusja na temat konieczności określania praw i obowiązków
/dyskusja ta jest naturalną konsekwencją zakończonej zabawy - poprzedzają ją pytania:
- czy podobała się wam zabawa,
- czy łatwo było poruszać się po drodze,
- co wam przeszkadzało,
- czy w tym ruchu drogowym czuliście się bezpiecznie/.
5. Dokumenty, w których zapisane są prawa i obowiązki
/uczniowie wymieniają Kodeks Drogowy, poznany na wcześniejszych lekcjach Statut Szkoły oraz Konstytucję/.
6. „Prawo, czy obowiązek” - ułożenie zbioru praw i obowiązków ucznia
z podanej rozsypanki - załącznik nr 1
/uczniowie kolejno podchodzą do biurka, na którym rozłożone są karteczki, losują jedną z nich, głośno czytają jej treść i decydują czy jest to prawo, czy obowiązek i zgodnie z podjętą decyzją przypinają karteczkę do tablicy podzielonej na dwie części: prawa ucznia i obowiązki ucznia; po wylosowaniu wszystkich karteczek następuje ponowne głośne odczytanie utworzonego zbioru praw i zbioru obowiązków oraz przypięcie na gazetce klasowej wydrukowanych praw ucznia i obowiązków ucznia; poinformowanie uczniów, gdzie mogą szukać pomocy w przypadku naruszenia praw ucznia/ - załącznik nr 2.
7. Podsumowanie - gra dydaktyczna: „tak - nie”
/uczniowie wybierają spośród siebie trzy osoby, które będą reprezentować całą klasę w konkursie ze znajomości praw i obowiązków ucznia, wybrane osoby wychodzą na środek i kolejno losują kartki z poprzedniej rozsypanki uzupełnione dodatkowymi sformułowaniami:
- Wolno mi bez opieki nauczyciela korzystać z boiska szkolnego;
- Mam prawo rozmawiać na lekcji przez telefon komórkowy;
- Mogę opuszczać lekcje bez usprawiedliwienia;
- Nie muszę zmieniać obuwia;
- Muszę uczestniczyć we wszystkich zajęciach pozalekcyjnych;
- Koniecznie muszę uczyć się religii;
- Mogę niegrzecznie odzywać się do kolegów;
- Mogę wyjść ze szkolnej dyskoteki nie zgłaszając tego faktu opiekunowi;
- Powinienem wykonywać tylko polecenia nauczycieli
- Mogę niszczyć zieleń poza szkołą;
- Nie muszę szanować sprzętu szkolnego.
Odczytują głośno treść wylosowanej kartki i odpowiadają czy to prawda; każdą poprawną odpowiedź klasa nagradza brawami; zwycięzca otrzymuje tytuł klasowego eksperta w dziedzinie znajomości praw i obowiązków ucznia/ - załącznik nr 1.
8. Podanie pracy domowej
/uczniowie mają zastanowić się jakie konsekwencje niesie łamanie praw
i niewywiązywanie się z obowiązków/.
9. Podziękowanie i zakończenie zajęć.
Temat II - Nagrody i kary, czyli czego mogę się spodziewać. /następna godzina wychowawcza/
Załącznik nr 1
Mogę bezpłatnie korzystać z zajęć organizowanych
i prowadzonych przez szkołę.
Mogę bezpłatnie korzystać z pomieszczeń szkolnych, urządzeń, sprzętu
i pomocy naukowych oraz księgozbioru bibliotecznego.
Powinienem mieć zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki nauki.
Powinienem mieć prawidłowo zorganizowany proces kształcenia, zapewniający rozwój moich uzdolnień
i zainteresowań.
Ocena moich osiągnięć powinna być systematyczna, jawna
i sprawiedliwa.
Należy mi się ochrona i poszanowanie własnej godności.
Mogę zgłaszać dyrektorowi szkoły i swojemu wychowawcy niezadowolenie z osiągniętych wyników i wnioskować
o ponowne ich ustalenie.
Mam prawo do dodatkowej pomocy nauczyciela
w przypadku, gdy nie radzę sobie z opanowaniem materiału programowego.
Mogę uczyć się religii.
Mogę swobodnie wyrażać swoje myśli i przekonania.
Mogę bezpłatnie korzystać z poradnictwa pedagoga
i psychologa.
Wolno mi swobodnie zrzeszać się w organizacjach dziecięcych i młodzieżowych legalnie działających
w szkole.
Wolno mi organizować imprezy klasowe i szkolne pod opieką wychowawcy.
Mogę korzystać z indywidualnego nauczania w domu,
gdy zachodzi taka potrzeba.
Mogę uzyskać pomoc w nauce.
Muszę przestrzegać zasad kultury współżycia
w odniesieniu do kolegów, nauczycieli i innych pracowników szkoły.
Powinienem systematycznie uczęszczać na zajęcia lekcyjne, nie spóźniać się na lekcje oraz przynosić wszystkie niezbędne przybory szkolne.
Muszę uczyć się systematycznie, aktywnie uczestniczyć
w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, rozwijać swoje uzdolnienia i zainteresowania.
Powinienem aktywnie włączać się do życia społecznego
w klasie szkolnej oraz całej zbiorowości uczniowskiej szkoły.
Powinienem sumiennie wykonywać polecenia dyrektora szkoły i innych osób pracujących w szkole - nauczycieli
i wychowawców oraz pracowników obsługi.
Mam obowiązek godnie reprezentować szkołę
w kontaktach z pozaszkolnym środowiskiem społecznym
i przyrodniczym.
Muszę chronić życie i zdrowie własne i innych przed zagrożeniem.
Mam obowiązek troszczyć się o ład i porządek w szkole,
o estetykę pomieszczeń szkolnych.
Muszę szanować sprzęt szkolny oraz wyposażenie klas
i innych pomieszczeń.
Muszę zostawiać wierzchnie okrycia w szatni, zmieniać buty.
Muszę wyłączyć telefon komórkowy w czasie zajęć lekcyjnych.
Muszę pozostać na terenie szkoły podczas przerw.
Muszę usprawiedliwić każdą nieobecność niezwłocznie
po przyjściu do szkoły.
Załącznik nr 2
UCZEŃ MA PRAWO
1. Bezpłatnie korzystać z zajęć organizowanych
i prowadzonych przez szkołę;
2. Bezpłatnie korzystać z pomieszczeń szkolnych, urządzeń, sprzętu i pomocy naukowych oraz księgozbioru bibliotecznego;
3. Do bezpiecznych i higienicznych warunków nauki;
4. Do prawidłowo zorganizowanego procesu kształcenia, zapewniającego rozwój uzdolnień i zainteresowań;
5. Do systematycznej, jawnej i sprawiedliwej oceny;
6. Do ochrony i poszanowania własnej godności;
7. Zgłaszać dyrektorowi szkoły i swojemu wychowawcy niezadowolenie z osiągniętych wyników i wnioskować
o ponowne ich ustalenie;
8. Do dodatkowej pomocy nauczyciela w przypadku, gdy nie radzi sobie z opanowaniem materiału programowego;
9. Do nauki religii;
10. Do swobodnego wyrażania swoich myśli i przekonań;
11. Do bezpłatnego korzystania z poradnictwa pedagoga
i psychologa;
12. Do swobodnego zrzeszania się w organizacjach dziecięcych
i młodzieżowych legalnie działających w szkole;
13. Do organizowania imprez klasowych i szkolnych pod opieką wychowawcy;
14. Do nauczania indywidualnego w domu, gdy zachodzi taka potrzeba;
15. Do uzyskania pomocy w nauce.
UCZEŃ MA OBOWIĄZEK
1. Przestrzegać zasad kultury współżycia w odniesieniu
do kolegów, nauczycieli i innych pracowników szkoły;
2. Systematycznie uczęszczać na zajęcia lekcyjne, nie spóźniać się
na lekcje oraz przynosić wszystkie niezbędne przybory szkolne;
3. Uczyć się systematycznie, aktywnie uczestniczyć w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę, rozwijać swoje uzdolnienia i zainteresowania;
4. Aktywnie włączać się do życia społecznego w klasie szkolnej oraz całej zbiorowości uczniowskiej szkoły;
5. Sumiennie wykonywać polecenia dyrektora szkoły i innych osób pracujących w szkole - nauczycieli i wychowawców oraz pracowników obsługi;
6. Godnie reprezentować szkołę w kontaktach
z pozaszkolnym środowiskiem społecznym
i przyrodniczym;
7. Chronić życie i zdrowie własne i innych przed zagrożeniem;
8. Troszczyć się o ład i porządek w szkole, o estetykę pomieszczeń szkolnych;
9. Szanować sprzęt szkolny oraz wyposażenie klas i innych pomieszczeń;
10. Zostawiać wierzchnie okrycia w szatni, zmieniać buty;
11. Wyłączać telefon komórkowy w czasie zajęć lekcyjnych;
12. Pozostać na terenie szkoły podczas przerw;
13. Usprawiedliwić każdą nieobecność niezwłocznie
po przyjściu do szkoły.