Karol Wojtyła

Karol Wojtyła urodził się 18 maja 1920 roku w Wadowicach (Małopolskie).

W 1929 roku utracił matkę - Emilię z Kaczorowskich. W 1938 roku, po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w wadowickim gimnazjum, wraz z ojcem, Karolem, przeniósł się do Krakowa, gdzie rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wybuch II wojny światowej i zamknięcie uczelni przez hitlerowskiego okupanta spowodował, że młody Karol Wojtyła przerwał naukę i w 1940 roku zaczął pracować jako robotnik w kamieniołomach na Zakrzówku w Krakowie, a następnie w Zakładach Chemicznych Solvay w Borku Fałęckim pod Krakowem. Wspomnieniem tego okresu jest jeden z jego pierwszych utworów literackich, poemat "Kamień i bezmiar", podpisany pseudonimem Andrzej Jawień. W 1941 roku umarł jego ojciec.

Podczas okupacji Karol Wojtyła ze swoim przyjacielem z Wadowic, Mieczysławem Kotlarczykiem, organizował w Krakowie konspiracyjny Teatr Rapsodyczny i był jednym z pierwszych jego aktorów i reżyserów. W repertuarze znajdowały się adaptacje dzieł wybitnych polskich klasyków. W 1942 roku wstąpił do konspiracyjnego Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Krakowie, studiując równocześnie filozofię na tajnym Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1 sierpnia 1944 roku do 18 stycznia 1945 roku, tj. do dnia wyzwolenia Krakowa przez Armię Czerwoną, ukrywał się wraz z kolegami w pałacu metropolity krakowskiego kardynała Stefana Sapiehy.

1 listopada 1946 roku, po ukończeniu studiów teologicznych, Karol Wojtyła otrzymał święcenia kapłańskie. Następnie przez dwa lata kontynuował studia filozoficzne w Rzymie. Przebywał również we Francji, Belgii i Holandii, prowadząc pracę duszpasterską wśród Polonii. Utrzymywał przy tym żywe kontakty z ruchem Jeunesse Ouvriere Chretienne (Robotnicza Młodzież Chrześcijańska).

Po powrocie do kraju w 1948 roku został wikariuszem w parafii Niegowić w powiecie bocheńskim, a w 1949 roku - w parafii Św. Floriana w Krakowie. Przygotowywał równocześnie na Wydziale Teologicznym UJ pracę doktorską pt. "Problemy wiary w pismach św. Jana od Krzyża", którą obronił w 1948 roku. Potem pełnił funkcję penitencjariusza w Bazylice Mariackiej w Krakowie. W pięć lat później habilitował się na Wydziale Teologicznym UJ na podstawie rozprawy "O możliwości zbudowania etyki katolickiej w oparciu o system Maxa Schelera", która ukazała się drukiem w 1959 roku.

W latach 1945-51 napisał sztukę teatralną "Brat naszego Boga", zainspirowany postacią malarza krakowskiego Adama Chmielowskiego, który wstąpił do zakonu jako brat Albert i, założywszy zgromadzenie Albertynów, poświęcił się opiece nad bezdomnymi.

W 1953 roku Karol Wojtyła został wykładowcą teologii moralnej i etyki społecznej w krakowskim Seminarium Duchownym, a w następnym roku rozpoczął pracę na Wydziale Filozoficznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego jako kierownik Katedry i Zakładu Etyki. W 1956 roku został zastępcą profesora tej uczelni, a po roku otrzymał docenturę. W latach 1958-1978 był wykładowcą na KUL.

W lipcu 1958 roku papież Pius XII mianował go biskupem tytularnym - biskupem pomocniczym arcybiskupa Eugeniusza Baziaka archidiecezji krakowskiej. Sakrę biskupią otrzymał Karol Wojtyła 28 września tegoż roku w bazylice na Wawelu. Mając 38 lat został najmłodszym członkiem Episkopatu Polski. Po śmierci arcybiskupa Baziaka Kapituła Metropolitalna wybrała go w czerwcu 1962 roku na stanowisko wikariusza kapitulnego archidiecezji krakowskiej. Rok później - w grudniu 1963 roku - został mianowany przez papieża Pawła VI arcybiskupem metropolitą krakowskim, zaś w czerwcu 1967 roku otrzymał kapelusz kardynalski.

Rok później, gdy encyklika papieża Pawła VI "Humanae vitae", podtrzymująca w całej pełni stanowisko Kościoła w sprawie zakazu regulacji urodzin, wzbudziła falę sprzeciwu, Karol Wojtyła napisał do niej obszerny "Komentarz ideologiczno-duszpasterski", opublikowany najpierw w Polsce, potem tłumaczony na wiele języków obcych.

W Episkopacie Polski od 1969 roku pełnił przez wiele lat m.in. funkcje wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu i przewodniczącego Komisji Rady Naukowej Episkopatu. Równocześnie był członkiem watykańskich Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, ds. Duchowieństwa i ds. Kultu Bożego. Jesienią 1969 roku odbył półtoramiesięczną podróż po Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, aby odwiedzić mieszkających tam rodaków. Spotkał się też z członkami hierarchii kościelnej obu krajów.

W 1961 roku wydał nakładem "Znaku" pracę z zakresu etyki pt. "Miłość i odpowiedzialność". W 1968 roku ukazała się książka Karola Wojtyły pt. "Osoba i czyn", nakładem Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie. Wydanie angielskie, poprawione i rozszerzone, ukazało się w 1969 roku w serii "Analecta Husserliana".

W 1973 roku uczestniczył w Kongresie Eucharystycznym w Melbourne, odwiedził także polskich misjonarzy na Nowej Gwinei i polskie skupiska w Australii, Nowej Zelandii i Tasmanii. W trzy lata później wziął udział w Kongresie Eucharystycznym w Filadelfii. Był członkiem Stałej Rady Sekretariatu Światowego Synodu Biskupów jako przedstawiciel Europy. We wrześniu 1978 roku wchodził w skład delegacji Episkopatu Polski rewizytującej Episkopat RFN.

Karol Wojtyła brał aktywny udział w pracach II Soboru Watykańskiego, uczestnicząc we wszystkich czterech sesjach, m.in. jako członek komisji opracowującej i ostatecznie redagującej tzw. schemat XIII, czyli tekst konstytucji "O obecności Kościoła w świecie współczesnym". Ponadto uczestniczył w redagowaniu konstytucji "O Kościele", deklaracji "O wolności religijnej" oraz dekretu "O apostolstwie świeckim".

Z nominacji papieża Pawła VI został członkiem Komisji Soborowej dla Apostolstwa Świeckiego. Na nadzwyczajnym zgromadzeniu Synodu Biskupów w październiku 1969 roku przedstawił projekt dokumentu "II Nadzwyczajny Synod Biskupów o sobie", określanego powszechnie jako dokument Wojtyły.

W marcu 1976 roku, zaproszony specjalnie przez papieża, prowadził w Watykanie doroczne rekolekcje. Teksty watykańskich nauk rekolekcyjnych wygłoszonych przez Wojtyłę pt. "Znak, któremu sprzeciwiać się będą", zostały w całości opublikowane najpierw w Polsce, a później w formie książkowej we Włoszech.

16 października 1978 roku 111-osobowe konklawe wybrało arcybiskupa i metropolitę Krakowa, 58-letniego kardynała Karola Wojtyłę na papieża - 264. z kolei zwierzchnika Kościoła katolickiego. Przybrał on imię Jan Paweł II. Wybór krakowskiego metropolity na papieża był zaskoczeniem dla całego świata, gdyż po raz pierwszy od 455 lat na Stolicy Apostolskiej zasiadł biskup nie- Włoch. Zaskoczeniem było tym większe, że nowy papież pochodził ze słowiańskiego kraju, który w tamtym czasie należał do bloku sowieckiego.

W niespełna trzy lata po wyborze na papieża - 13 maja 1981 roku - na placu św. Piotra w Rzymie Jan Paweł II został ciężko ranny w zamachu na jego życie. Tło zamachu do dziś nie jest wyjaśnione.

Papież Jan Paweł II był człowiekiem o głębokiej maryjnej pobożności, co znalazło swój wyraz w papieskim herbie z literą M i łacińskim zawołaniem, w którym zwracał się do Matki Boskiej - Totus Tuus (Cały Twój).

Podczas swojej ponad 26-letniej posługi Jan Paweł II ogłosił 14 encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich, 43 listy apostolskie, zwołał 9 konsystorzy, mianował ok. 240 kardynałów (w tym 5 Polaków), 2,5 tys. biskupów, wyświęcił ponad 2 tys. księży, kanonizował 478 świętych (w tym 10 Polaków), beatyfikował 1318 błogosławionych (w tym 154 Polaków), przewodniczył 5 posiedzeniom plenarnym kolegium kardynalskiego, 6 zgromadzeniom generalnym zwyczajnym synodu biskupów, jednemu zgromadzeniu nadzwyczajnemu synodu biskupów, siedmiu zgromadzeniom specjalnym synodu biskupów, przyjął ok. 1400 osobistości politycznych oraz wygłosił ok. 4 tys. przemówień (w tym 2,5 tys. za granicą).

Podczas 104 swoich podróży zagranicznych Jan Paweł II spotykał się z ludźmi chorymi i niepełnosprawnymi, a także z młodzieżą i inteligencją. Spotykał się nie tylko ze środowiskami Kościoła katolickiego, lecz również z przedstawicielami innych chrześcijańskich kościołów, a także z wyznawcami religii niechrześcijańskich. Zgodnie z nauczaniem Soboru Watykańskiego II, Jan Paweł I szczególny nacisk kładł na dobre stosunki Kościoła katolickiego ze "starszymi braćmi w wierze", tj. z Żydami. W porównaniu z poprzednimi pontyfikatami, w ciągu ostatnich kilkunastu lat Stolica Apostolska zdołała dokonać znacznego postępu na drodze zbliżenia do judaizmu i islamu.

Na gruncie ekumenicznym dążył do ożywienia dialogu teologicznego z protestantami i prawosławnymi, chociaż ten ostatni - zdaniem watykanistów - posuwa się naprzód bardzo powoli w związku z obawami Patriarchatu Moskwy i Wszechrusi przed katolickim "prozelityzmem".

Oprócz licznych listów apostolskich, adhortacji, dekretów i innych dokumentów Jan Paweł II przemawiał do świata również poprzez encykliki, w których ukazuje nie tylko fundamenty chrześcijańskiego posłannictwa ("Redemptor hominis", 1979), ale także problemy pracy i sprawiedliwości społecznej ("Laborem exercens", 1981). Szerokie zainteresowanie wzbudziła w ostatnim czasie encyklika "Veritatis splendor" (1993) ukazująca naukę moralną Kościoła, oraz ostatnia encyklika "Evangelium vitae" (1995), w której Ojciec Święty zdecydowanie broni życia ludzkiego od momentu poczęcia aż do naturalnej śmierci.

Często Jan Paweł II podejmował się mediacji i wzywał do zaniechania przemocy w różnych wielkich konfliktach, takich jak wojny w Zatoce Perskiej, Libanie i Bośni. Z reguły Jan Paweł II był przeciwko stosowaniu takich środków nacisku, jak blokady ekonomiczne, ponieważ uważał je za represje godzące głównie w niewinną ludność.

Niekwestionowana na świecie jest opinia, że wybór Polaka na papieża, a następnie jego działalność, w dużej mierze przyczyniły się do obalenia komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej i do powrotu wolności i demokracji w tym regionie świata.

Jan Paweł II cieszył się wielkim autorytetem moralnym w świecie jako obrońca praw człowieka i inicjatyw podejmowanych na rzecz zachowania pokoju. Równocześnie sławił dobre imię Polski w świecie. W 1993 roku podczas uroczystości z okazji uchwalenia Konstytucji 3 Maja b. prezydent Lech Wałęsa nadał papieżowi pierwszy w II RP Order Orła Białego. Papież odebrał order 22 maja 1995 roku w Skoczowie. W 1994 roku został również pierwszym laureatem "Nagrody Rzymu za zasługi dla pokoju i akcje humanitarne" oraz Człowiekiem Roku tygodnika "Time". Po raz drugi Człowiekiem Roku został wybrany w 1996 roku przez tygodnik "Newsweek".

W 1995 roku uhonorowano go też specjalną nagrodą organizacji religijnej The Christophers za książkę "Przekroczyć próg nadziei".

--------------------------------

Papież Jan Paweł II jest największym podróżnikiem wśród dotychczasowych papieży. Ostatnia pielgrzymka do Francji była 104. podróżą zagraniczną Ojca Świętego. Poniżej zestawienie papieskich podróży:

Data wyboru na papieża: 16 października 1978 r. Pierwsza podróż: do Republiki Dominikańskiej, Meksyku i na Wyspy Bahama - w styczniu 1979 r.

Ogółem papież odwiedził raz lub wielokrotnie - 132 kraje oraz około 900 miejscowości. W podróżach spędził 586 dni. W sumie poza Włochami przebywał prawie 7 proc. pontyfikatu.

Podczas wszystkich podróży zagranicznych przebył ponad 1 700 000 km, co odpowiada ponad 30-krotnemu okrążeniu Ziemi wokół równika i trzykrotnej odległości między Ziemią a Księżycem.

Polska jest krajem, który papież odwiedzał najczęściej - dziewięć razy. Siedem razy odwiedził USA i Francję, Meksyk i Hiszpanię - po 5 razy. W czasie podróży zagranicznych Jan Paweł II wygłosił ponad 2400 przemówień.

Najdalszą była 32. podróż zagraniczna - na Daleki Wschód i do Oceanii (18 listopada - 1 grudnia 1986 r.), w czasie której papież przebył 48 974 km. Drugą pod względem przebytej odległości była 44. pielgrzymka - do Korei Płd., Indonezji i Mauritiusa (6-16 października 1989 r.).

Podróż na Daleki Wschód i do Oceanii była też najdłuższą, trwała - 13 dni, 6 godzin i 15 minut. Na drugim miejscu pod tym względem znajduje się pielgrzymka do Ameryki Południowej (31 marca - 13 kwietnia 1987 r.), która trwała 13 dni i 4 godziny. Na trzecim - siódma podróż do Polski - 12 dni, 11 godzin i 45 minut.

Jan Paweł II jest trzecim na liście papieży o najdłuższym pontyfikacie. Najdłużej panującym papieżem był święty Piotr - od ustanowienia przez Chrystusa głową Kościoła w roku 30 do męczeńskiej śmierci, datowanej na rok 64 bądź 67. Kolejne dwa najdłuższe pontyfikaty to pontyfikaty bł. Piusa IX (16.6.1846 - 7.2.1878) - 31 lat, 7 miesięcy i 22 dni oraz Jana Pawła II, trwający prawie 27 lat. Warto zaznaczyć, że - wyłączywszy św. Piotra - dwa kolejne najdłuższe pontyfikaty przypadają na grono dziesięciu ostatnich papieży (na ogółem 265).

Według watykańskich statystyk, rokiem największej aktywności Jana Pawła II w Rzymie był rok 1983, kiedy to odbyło się 49 audiencji generalnych. Jednakże najwięcej osób - 1,585 mln - słuchało papieża na audiencjach w 1979 roku, więcej nawet niż podczas uroczystości Roku Wielkiego Jubileuszu Kościoła katolickiego w 2000 roku, kiedy papież przemawiał do 1,463 milionów ludzi. Najmniej audiencji generalnych - tylko dziewięć - odbyło się w 1978 roku, kiedy to 16 października Karol Wojtyła został wybrany na papieża. Spotkał się wówczas na środowych modlitwach z 200 tysiącami wiernych.

Liczba wiernych, którzy słuchali papieża w tym roku, wzrośnie do 331,5 tys. osób. Na każde z 25 tegorocznych spotkań przypada średnio 13,25 tys. wiernych.

Podczas swojej 27-letniej posługi Jan Paweł II ogłosił 14 encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich, 43 listy apostolskie; zwołał dziewięć konsystorzy; mianował 232 kardynałów (łącznie z ogłoszonymi 28 września 2003 r.), w tym 10 Polaków; kanonizował 478 świętych (w tym 9 Polaków oraz dwóch świętych związanych z Polską); beatyfikował 1318 błogosławionych (w tym 154 Polaków); przewodniczył 6 zgromadzeniom generalnym zwyczajnym synodu biskupów, jednemu zgromadzeniu nadzwyczajnemu synodu biskupów, siedmiu zgromadzeniom specjalnym synodu biskupów; przyjął ponad 1350 osobistości politycznych; spotkał się z wiernymi na ponad 1020 audiencjach generalnych. (PAP/o2.pl)