SŁOWNICZEK HISTORYCZNY - Szkoła podstawowa. Klasa VI
karawela - jednopokładowy trójmasztowy żaglowiec
odrodzenie - epoka w kulturze trwająca w Europie od końca XIII w. (Włochy) do końca wieku XVI
humanizm - koncepcja filozoficzna stawiająca na pierwszym miejscu człowieka
mecenat - opieka nad nauką i sztuką sprawowana przez osobę lub państwo
fresk - technika malarstwa ściennego
reformacja - ruch religijno - społeczny w XVI wieku
kontrreformacja - nurt w kościele w XVI-XVII wieku będący reakcją na reformację
luteranizm - nurt religijny, który powstał w wyniku reformacji, utożsamiany z nauką Marcina Lutra
protestantyzm - wspólna nazwa dla kościołów i wspólnot powstałych w okresie reformacji
kalwinizm - doktryna religijna stworzona przez J. Kalwina
anglikanizm - odłam protestantyzmu reprezentowany przez angielski kościół
jezuici - zakon założony przez Ignacego Loyolę
Indeks Ksiąg Zakazanych - wykaz książek zakazanych do czytania przez katolików
hołd pruski - hołd lenny złożony 1525 w Krakowie Zygmuntowi I Staremu przez księcia pruskiego Albrechta Hohenzollerna
unia realna - związek państw z zachowaniem odrębności w zakresie władzy, wojska, skarbu i polityki zagranicznej
magnateria - najwyższa warstwa stanu szlacheckiego w XVI -XVIII wieku
szlachta - stan powstały w XIII - XIV w. w wyniku potwierdzenia dawnych przywilejów rycerskich
folwark - duże gospodarstwo rolne, którego produkty przeznaczone były na sprzedaż,
a główną siłą roboczą byli chłopi pańszczyźniani
stan społeczny - grupa społeczeństwa feudalnego
pańszczyzna - przymusowa praca chłopów na rzecz pana
sejm walny - zgromadzenie ogólnopaństwowe
marszałek - najwyższy stopień urzędnika w dawnej Polsce
kanclerz - dostojnik kierujący kancelarią sprawował nadzór nad polityka zagraniczną
hetman - dowódca wojsk
podskarbi - urzędnik zarządzający skarbem
wolna elekcja- zasada, zgodnie z którą prawo do udziału w wyborze króla miał każdy szlachcic
artykuły henrykowskie - ustawa określająca podstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej
piechota wybraniecka - piechota polska utworzona przez Stefana Batorego
potop szwedzki - okres wojny polsko- szwedzkiej w latach 1655 - 1660
islam - religia muzułmanów
janczar - żołnierz doborowej piechoty tureckiej
haracz - opłata
liberum veto - zasada pozwalająca na zerwanie sejmu nawet przez jednego posła, zasada zniesiona została Konstytucją 3 maja
anarchia - chaos, nieporządek, bezprawie
sarmatyzm - styl życia szlachty polskiej w XVI - XVIII wieku
barok - epoka w historii kultury europejskiej trwająca od końca XVI do połowy XVIII wieku
stiuk - masa służąca do wykonywania ozdób architektonicznych
oświecenie - epoka w historii kultury europejskiej trwająca od końca XVII do początków XIX wieku
klasycyzm - nazwa okresu w literaturze, kulturze i sztuce nawiązującego do starożytności, zwłaszcza do starożytnej Grecji
konstytucja - najważniejszy akt prawny w państwie
emigracja - dobrowolne lub przymusowe opuszczenie kraju zamieszkania
autonomia - prawo do samodzielnego rozstrzygania spraw wewnętrznych określonej grupy lub państwa
opozycja - przeciwnicy sprawujących władze
Królestwo Polskie - organizacja państwowa powstała w 1815 roku na części ziem zaboru rosyjskiego
uwłaszczenie - przekazanie chłopom ziemi na własność
branka - przymusowy pobór do wojska
rusyfikacja - polityka Rosji prowadzona na ziemiach zaboru rosyjskiego w stosunku
do ludności polskiej, zmierzająca do narzucenia kultury i świadomości narodowej
germanizacja - polityka Prus prowadzona na ziemiach zabory pruskiego w stosunku
do ludności polskiej, mająca na celu jej wynarodowienie
Galicja - potoczna nazwa ziem Rzeczypospolitej pod zaborem austriackim
rugi pruskie - wydalenie z terenów zaboru pruskiego obywateli mających obywatelstwo rosyjskie lub austriackie
praca organiczna - kierunek działalności publicznej w Polsce w okresie porozbiorowym przejawiający się pracą mającą na celu rozwój gospodarczy i kulturalny
romantyzm - kierunek w polskiej literaturze i sztuce w I połowie XIX wieku
pozytywizm - kierunek w polskiej literaturze i sztuce w II połowie XIX wieku
elektrokardiograf - urządzenie służące do badania pracy serca
bicykl - rower
kapitalista - właściciel fabryki
robotnik - pracownik najemny
strajk - wystąpienie robotników w obronie własnych praw
związki zawodowe - organizacja zrzeszająca pracowników
traktat wersalski - najważniejszy z traktatów pokojowych kończących I wojnę światową
Liga Narodów - organizacja międzynarodowa powołana do życia po I wojnie światowej
COP - Centralny Okręg Przemysłowy
łagier - miejsca odosobnienia, więzienia, obozy tworzone na terytorium i przez władze ZSRR
eksterminacja - wyniszczenie, masowa zagłada ludzi
AK - Armia Krajowa
zimna wojna - umowne określenie stanu stosunków międzynarodowych charakteryzujących się trwałym konfliktem, ale również niemożnością jego rozstrzygnięcia przez konfrontację militarną
stan wojenny - forma dyktatury wojskowej wprowadzonej w Polsce 13 grudnia 1981 roku
terroryzm - indywidualne lub zbiorowe podejmowanie działań wynikających z definicji terroru