A
AD (Anomalous Dispersion) - dyspersja anomalna (od anomalii). Oznaczenie stosowane między innymi przez Minoltę i Tamrona dla określenia soczewek wykonanych ze szkła o niskiej dyspersji (patrz APO, LD), charakteryzujących się dodatkowo tym, że w nierównomierny sposób rozpraszają poszczególne fragmenty widma. Ta ich cecha ułatwia "prowadzenie" przez obiektyw promieni światła o konkretnej barwie.
AF (AutoFocus) - autofokus. Automatyczne ustawianie ostrości przy współpracy obiektywu z odpowiednimi korpusami aparatów realizujących tę funkcję.
AF-S - używane przez Nikona oznaczenie bezszumowego, wbudowanego w obiektyw silnika ultradźwiękowego Silent Wave służącego do napędu autofokusa. Technologicznie jest to odpowiednik USM Canona i HSM Sigmy.
AF-S (AF Stop) - funkcja autofokusa możliwa do włączenia w niektórych długoogniskowych obiektywach Canona, zapobiegająca "zgubieniu" ostrości gdy fotografowany motyw zostanie na chwilę przesłonięty.
AL, ASL, ASP, ASPH (Aspherical Lens) - obiektyw asferyczny, zawierający w swej konstrukcji optycznej soczewkę/i asferyczną/e, czyli taką/ie w których co najmniej jedna z powierzchni nie jest wycinkiem sfery. Dzięki takiemu kształtowi łatwe staje się wyeliminowanie aberracji sferycznej soczewek - wady polegającej na tym, że bardziej i mniej nieosiowo biegnące promienie światła skupiane są w różnych punktach, co powoduje rozmycie obrazu. Zastosowanie soczewek asferycznych pozwala znacznie zmniejszyć liczbę soczewek potrzebnych do skorygowania tej aberracji, a także pomaga zmniejszyć dystorsję obiektywu. Istnieje kilka sposobów wykonywania soczewek asferycznych. Klasyczny polega na czasochłonnym i kosztownym indywidualnym szlifowaniu każdej soczewki, tańszym rozwiązaniem jest wytłoczenie soczewki z tworzywa sztucznego, można też wytłoczyć jedynie "nakładkę" z asferyczną powierzchnią, którą łączy się ze zwykłą soczewką (hybrid aspherical lens). Najnowszą metodą jest ciśnieniowe odlanie asferycznej soczewki ze szkła.
APO (Apochromatic) - korekcja apochromatyczna, dzięki której obiektyw pozbawiony jest aberracji chromatycznej. Wada ta wynika z różnego współczynnika załamania w szkle promieni światła o różnych barwach, a efektem jest nieostry obraz przy pełnym otworze przysłony, widoczny szczególnie w obiektywach długoogniskowych. Dzięki zastosowaniu soczewek o niskiej dyspersji (patrz LD, DL, AD) różnice w załamywaniu są bardzo małe i obraz jest ostry już przy przysłonie całkowicie otwartej lub lekko tylko przymkniętej.
AT-X (Advanced Technology-Xtra) - używane przez Tokinę oznaczenie grupy najsolidniej wykonanych obiektywów o najwyższych parametrach optycznych, zaprojektowanych według najbardziej zaawansowanych technologii.
B
C
CAF2 - wzór chemiczny fluorku wapnia, z którego sztucznie hodowanych kryształów Canon wykonuje część stosowanych przez siebie soczewek o niskiej dyspersji (patrz LD).
CRC (Close Range Correction) - system korekcji ogniskowania dla małych odległości fotografowania. Nikon używa tego skrótu dla określenia pływających zestawów soczewek (patrz FLOAT).
D
D (Distance - odległość) - skrót ten w nazwach obiektywów przeznaczonych do Minolt i Nikonów informuje, że wyposażone są one w koder przekazujący do korpusu aparatu dane o odległości fotografowania, potrzebne przede wszystkim do pracy systemów pomiaru błysku (odpowiednio: ADI - Advanced Distance Integration i 3D Multi-Sensor Balanced Fill-Flash).
DC (Defocus-image Control) - system sterowania nieostrością stosowany w dwóch obiektywach portretowych Nikona. Poprzez regulację stopnia skorygowania aberracji sferycznej wzmocnić można rozostrzenie obrazu za albo przed fotografowanym obiektem.
DG (DiGital) - skrót stosowany przez Sigmę w oznaczeniach obiektywów przeznaczonych do lustrzanek cyfrowych, w których pole powierzchni elementu rejestrującego jest mniejsze niż klatki filmu 35 mm. Aby takim aparatom zapewnić szerokie pole widzenia, potrzebne są obiektywy o 1.2-1.5 raza krótszych ogniskowych niż w przypadku tradycyjnych lustrzanek małoobrazkowych. Dla potrzeb takich właśnie lustrzanek cyfrowych Sigma zaprojektowała obiektywy w rodzaju 20 mm f/1.8 i 15-30 mm f/3.5-4.5.
DL (Dispersion-Low, patrz ŕ LD - Low Dispersion) - oznaczenie stosowane w obiektywach Sigmy, w których zastosowanie soczewki ze szkła o niskiej dyspersji dało pewne skorygowanie aberracji chromatycznej, ale nie na tyle pełne, by obiektyw mógł nosić oznaczenie APO (patrz APO).
DO (Difractive Optics) - oznaczenie obiektywów Canona zawierających wielowarstwowy dyfrakcyjny element optyczny (Difractive Optical Element). Element ten zastosowany został na razie tylko w jednym obiektywie (EF 400 mm f/2.8 DO IS USM). Jest to zestaw dwóch siatek dyfrakcyjnych, które dzięki specjalnie dobranej charakterystyce, precyzyjnemu ustawieniu względem siebie i umieszczeniu "w towarzystwie" specjalnie dla nich zaprojektowanego układu soczewek klasycznych, pełnią rolę zarówno soczewek fluorytowych o niskiej dyspersji, jak i soczewek asferycznych. Pozwala to za pomocą skromniejszego zestawu soczewek zlikwidować aberrację chromatyczną, sferyczną i inne wady optyki. Jednocześnie obiektyw może mieć znacznie mniejsze wymiary i masę.
E
ED, ELD (Extra-low Dispersion, Extraordinary Low Dispersion) - określenia stosowane przez odpowiednio: Nikona i Sigmę na szczególnie niską dyspersję szkła, z którego wykonano soczewki obiektywów (patrz LD).
EF (Electronic Focus) - elektroniczne ogniskowanie. Oznaczenie obiektywów autofokus produkowanych przez Canona do lustrzanek serii EOS.
EX - określenie sposobu wykończenia korpusu obiektywów Sigmy, zapewniającego mu "szlachetny" wygląd chropowatego metalu.
F
FISHEYE - rybie oko. Bardzo krótkoogniskowy i super-szerokokątny obiektyw z celowo niekorygowaną dystorsją beczkowatą. Może tworzyć obraz na całej klatce filmu (Diagonal Fisheye), lub tylko w kole o średnicy krótszego boku klatki (Circular Fisheye). Kąty widzenia obiektywów typu „rybie oko” wynoszą 170-220°, a ogniskowe - 15-16 mm (Diagonal Fisheye) albo 8 mm (zazwyczaj Circular Fisheye).
FLOAT (Floating elements) - soczewki pływające (szybujące). Podczas ogniskowania grupy soczewek o takiej charakterystyce poruszają się niezależnie od siebie, co zapewnia wyższą ostrość przy małych odległościach fotografowania.
FP (Focus Preset) - zapamiętanie ostrości. Funkcja stosowana w najdłuższych i najjaśniejszych teleobiektywach Canona, pozwalająca na ustawienie ostrości na konkretną odległość przedmiotową i zapamiętanie tego ustawienia. W czasie fotografowania zapamiętane ustawienie można momentalnie przywołać poprzez naciśnięcie odpowiedniego przycisku.
FT-M (Full-Time Manual Focusing) - zawsze możliwe ręczne ustawianie ostrości. Stosowany w Canonach układ pozwalający ręcznie przeostrzyć nawet podczas działania autofokusa.
G
G - określenie grupy jasnych obiektywów Minolty mających najlepsze parametry optyczne, najwyższej klasy mechanikę i przeznaczonych (także ze względu na cenę) raczej do zastosowań profesjonalnych. Symbol pochodzi od złotej (Gold) barwy paska na obudowie obiektywu.
G - obiektywy autofokus Nikona bez pierścienia przysłon, którą steruje się z korpusu aparatu. Konsekwencją takiego rozwiązania jest ich niepełna kompatybilność z korpusami posiadającymi tylko jedno pokrętło sterujące - brak jest niektórych automatyk naświetlania. W oznaczeniach tych obiektywów nie występuje litera "D", ale wszystkie przekazują do korpusu informacje potrzebne "trójwymiarowemu" pomiarowi światła.
H
HSM (Hyper-Sonic Motor) - określenie obiektywów Sigmy, w które wbudowano ultradźwiękowe silniki autofokusa. Konstrukcja taka stosowana jest wyłącznie w sigmowskich obiektywach przeznaczonych do firmowych lustrzanek Sigmy oraz do lustrzanek Canona i Nikona.
I
IF (Internal Focusing) - wewnętrzne ogniskowanie. Sposób ustawiania ostrości w obiektywie polegający na ruchach zaledwie jednej lub dwóch wewnętrznych grup soczewek, a nie na osiowych ruchach wszystkich elementów optycznych. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że przód obiektywu pozostaje nieruchomy podczas ustawiania ostrości, co ułatwia stosowanie filtrów połówkowych i polaryzacyjnych oraz umożliwia zaprojektowanie "idealnej" osłony przeciwsłonecznej w kształcie tulipana. Innymi zaletami IF są: mniejsze zużycie prądu przez napęd autofokusa i większa szybkość ogniskowania, co wynika z mniejszej masy i rozmiarów elementów optycznych poruszających się przy ustawianiu ostrości. Wadą wewnętrznego ogniskowania jest zmiana ogniskowej wraz ze zmianą odległości fotografowania - przy mniejszych odległościach ogniskowa jest wyraźnie krótsza.
IRF, I/R, RF (Internal Rear Focusing) - wewnętrzne-tylne ogniskowanie. Szczególny przypadek wewnętrznego ogniskowania (patrz IF), w którym do ustawiania ostrości wykorzystywana jest tylna grupa soczewek obiektywu.
IS (Image Stabilizer) - stabilizator obrazu. System zastosowany w niektórych obiektywach Canona, oparty na żyroskopowym układzie sterującym grupą soczewek. Pozwala na zmniejszenie na zdjęciu rozmazań wynikłych z drgań aparatu i obiektywu podczas fotografowania. Umożliwia co najmniej dwu- a czasem nawet ośmiokrotne przedłużenie czasu naświetlania przy fotografowaniu "z ręki" w stosunku do tego, który podają podręczniki fotografii dla danej ogniskowej obiektywu. (Patrz VR).
J
K
L
L (Luxury) - najwyższej klasy, zawodowa optyka Canona. Obiektywy należące do tej grupy charakteryzuje czerwony pasek na obudowie.
LAH, LHA (LD-Hybrid Aspherical Element) - soczewka asferyczna (patrz AL) złożona z asferycznej nakładki na soczewce o niskiej dyspersji (patrz LD), pełniąca rolę obu rodzajów soczewek. Obecnie rozwiązanie to stosuje tylko Tamron.
LD (Low Dispersion) - niska dyspersja, czyli mały kąt rozproszenia składowych widma światła po przejściu przez soczewkę. Dla soczewek wykonanych ze "zwykłych" gatunków szkła kąt ten jest stosunkowo duży i w związku z tym obraz powstaje nie tylko w płaszczyźnie filmu, ale także przed nią i za nią, czego konsekwencją jest nieostry obraz. Ta wada optyki nazywana jest aberracją chromatyczną. Aby wszystkie barwy światła były załamywane tak samo, obiektyw powinien być skorygowany apochromatycznie (patrz APO). W tym celu należy w jego konstrukcji w odpowiedni sposób zastosować soczewkę/i o niskiej dyspersji. Soczewki LD stosuje się także czasami w obiektywach szerokokątnych dla zmniejszenia winietowania. (Patrz AD).
MACRO, MICRO, MAKRO - zdolność obiektywu do fotografowania z małych odległości, przy dużych skalach odwzorowania. Oznaczenie to powinny w zasadzie nosić jedynie obiektywy pozwalające uzyskać skalę co najmniej 1:1, najwyżej 1:2. Niestety, określenie "macro" jest bardzo często nadużywane, przede wszystkim w tanich amatorskich zoomach. Można je spotkać czasem nawet w optyce o maksymalnej skali odwzorowania rzędu 1:6.
Ł
M
MC, SMC, BBAR, S.S.C. (Multi Coating, Super Multi Coating, Broad-Band Anti-Reflection, Super-Spectra Coating) - określenia różnych producentów na wielowarstwowe powłoki przeciwodblaskowe naniesione na soczewki obiektywów. Ich obecność poprawia przenoszenie kontrastu oraz oddanie barw. Symbol MC (lub podobny), świadczący o podwyższonej klasie obiektywu, obowiązkowo znajdował się w nazwie niemal każdego obiektywu aż do lat osiemdziesiątych, kiedy to wielowarstwowe powłoki stały się standardem. Obecnie tylko "SMC" znajduje się jeszcze w nazwach obiektywów Pentaxa, a na korpusach niektórych Tamronów zobaczyć można napis "BBAR".
Micro USM - w optyce autofokus Canona określenie to informuje, że napędem autofokusa jest mikrosilnik USM, a nie USM pierścieniowy (patrz USM).
MIRROR - zwierciadło. Określenie występujące w nazwach obiektywów zwierciadlanych (lustrzanych). W ich konstrukcji występują lustra, powodujące że światło tworzące obraz przebiega przez obiektyw trzy razy - tam i z powrotem - przez obiektyw. Takie rozwiązanie pozwala na skrócenie korpusu i zmniejszenie masy obiektywu długoogniskowego. Wadą obiektywów lustrzanych jest brak przysłony, a więc otwór względny musi mieć „uniwersalną” wartość, pasującą do większości sytuacji zdjęciowych. Nie może być zbyt duży, gdyż wtedy głębia ostrości byłaby za mała, a dodatkowo wzrosłaby masa obiektywu. Nie może też być zbyt mały, gdyż trudno byłoby fotografować przy słabym świetle. Kompromisową wartością jest zazwyczaj f/8 dla obiektywów o ogniskowej 500 mm i f/11 dla optyki 1000 mm. Zdarzają się jednak konstrukcje jaśniejsze, zazwyczaj o pół działki przysłony, ale czasem i o dwie. Przykładem jest wielki, ciężki i koszmarnie drogi Mirotar 1000 mm f/5.6 Zeissa. Jedynym lustrzanym obiektywem wyposażonym w autofokus jest 500 mm f/8 Minolty.
MM - oznaczenie obiektywów Zeissa przeznaczonych do Contaxa i Yashiki, w których istnieje możliwość automatycznego doboru przysłony.
MM (Micromotor) - w optyce autofokus Canona skrót ten informuje, że napędem autofokusa jest klasyczny (czyli nie-USM) mikrosilnik.
N
NIC (Nikon Integrating Coating) - nikonowska nazwa wielowarstwowych powłok przeciwodblaskowych na soczewkach (patrz MC, SIC).
0
P
PC (Perspective Control) - sterowanie perspektywą obrazu. Termin określający obiektywy o przesuwnej lub odchylanej osi optycznej. Przesuw osi przydaje się w fotografii architektury, a jej przechył (decydujący o głębi ostrości) w fotografii krajobrazowej, portretowej i katalogowej.
R
REFLEX - oznaczenie występujące w nazwach obiektywów lustrzanych w zastępstwie MIRROR (patrz MIRROR).
S
SD, SLD (Super <Low> Dispersion) - bardzo niskie rozproszenie. Określenia niektórych producentów optyki na wyrafinowane wersje szkła o niskiej dyspersji (patrz LD).
SIC, NSIC (Nikon Super Integrating Coating) - najnowsza technologia powłok przeciwodblaskowych (patrz MC) Nikona będąca rozwinięciem technologii NIC (patrz NIC). Złośliwcy nazywają ją "super nic".
SOFT FOCUS - zmiękczony obraz. Optyka portretowa wyposażona w układ powodujący szlachetne zmiękczenie obrazu. Stopień zmiękczenia jest najczęściej dwu- lub trzystopniowo regulowany i zawsze istnieje funkcja wyłączenia funkcji SOFT.
SP (Super Performance) - super osiągi. W nazwie obiektywu Tamrona oznaczenie to informuje o wyrafinowanych parametrach optycznych (jakości obrazu, zakresie ogniskowych).
STF (Smooth Trans Focus) - płynne rozostrzenie, a precyzyjniej - płynne przejścia w obszarach ostrości i nieostrości. Technika zastosowana w portretowym obiektywie 135 mm f/2.8 Minolty, polegająca na połączeniu elementu (filtra) apodyzacyjnego przepuszczającego mniej światła na obrzeżach niż w centrum i płynnego sterowania przysłoną w pobliżu pełnego otworu. Daje to znacznie lepsze efekty szlachetnego zmiękczenia nieostrych planów niż w przypadku optyki Soft Focus (patrz SOFT FOCUS) i nikonowskich DC (patrz DC).
T
TS-E (Tilt, Shift, Electronic) - nazwa obiektywów autofokus Canona z korekcją perspektywy (patrz PC). Tilt oznacza możliwość przechyłu osi optycznej, Shift - jej przesunięcia, a E - elektroniczne sterowanie przysłoną.
U
UC (Ultra Compact) - oznaczenie występujące w nazwach niektórych obiektywów Sigmy o wyjątkowo zwartej konstrukcji.
UD, S-UD (Ultra <Low> Dispersion, Super Ultra <Low> Dispersion) - bardzo niskie rozproszenie. Określenia niektórych producentów optyki na wyrafinowane wersje szkła o niskiej dyspersji (patrz LD).
USM (UltraSonic Motor) - silnik ultradźwiękowy. Opracowana przez Canona w połowie lat osiemdziesiątych, pionierska technologia napędu autofokusa za pomocą silnika ultradźwiękowego wbudowanego w obiektyw, a nie silnika w korpusie aparatu. Zaletą takiego rozwiązania jest ciche i płynne ustawienie ostrości, brak konieczności przeniesienia napędu autofokusa z korpusu aparatu do obiektywu oraz możliwość dopasowania parametrów silnika do mechaniki konkretnego obiektywu. Silnik USM może występować w wersji pierścieniowej lub jako mikrosilnik USM (patrz Micro USM). Podobne technologie napędu autofokusa stosuje także Nikon w obiektywach AF-S (silniki Silent Wave, patrz AF-S), oraz Sigma (silniki Hyper-Sonic Motor, patrz HSM).
V
VR (Vibration Reduction) - redukcja drgań. Układ stosowany w optyce Nikona w celu zapobiegania drganiom obrazu przy długich czasach ekspozycji. Podobnie jak canonowski system IS (patrz IS) pozwala nawet na ośmiokrotne - w porównaniu do zalecanych w podręcznikach - wydłużenie czasu naświetlania "z ręki". W odróżnieniu od układu Canona, VR sam wykrywa panning (prowadzenie ruchomego obiektu w czasie ekspozycji) i nie uznaje go za poruszenie wymagające skorygowania. W optyce IS Canona tryb redukcji drgań dla panningu trzeba włączać ręcznie.
W
X
XR (eXtra Refractive index) - wyjątkowy współczynnik załamania (światła). Tamronowska nazwa szkła, z którego wykonuje się soczewki o wyjątkowo wysokim współczynniku załamania światła, umożliwiające redukcję wymiarów obiektywu przy zachowaniu niezmniejszonej jasności i jakości obrazu.
Y
Z
ZL (Zoom Lock) - blokada wysuwu zooma. Tamronowska nazwa mechanizmu blokującego (na życzenie) zoom w pozycji najkrótszej ogniskowej, czyli najmniejszej długości obiektywu. Przydaje się przy noszeniu na ramieniu aparatu wyposażonego w samoczynnie wysuwający się zoom w rodzaju 28-300 mm, gdyż zapobiega jego uszkodzeniom.
|