Antoni Lange


ANTONI LANGE ( 1861-1929)

polski prozaik, dramaturg, krytyk, tłumacz, filozof, dramato- i powieściopisarz, lewicowy publicysta.

Pochodził z rodziny żydowskiej o silnych polskich tradycjach patriotycznych. Jego ojciec Henryk Lange brał udział w Powstaniu Listopadowym. W jego domu panowała zatem atmosfera kultu i uwielbienia klasyki polskiej literatury, zwłaszcza romantycznej.

Jako student Uniwersytetu Warszawskiego przeszedł z judaizmu na katolicyzm i zaangażował się w działalność radykalnych i patriotycznych kół młodzieży. Po jednej z demonstracji wraz z grupą znajomych został usunięty z uczelni.

Przez pewien czas utrzymywał się z pracy prywatnego nauczyciela, głównie tułając się po dworach wiejskich, a także z publikowania wierszy o charakterze społecznym i narodowo-wyzwoleńczym, pisanych pod pseudonimami: Napierski i Antoni Wrzesień.

W 1886 roku wyjechał do Paryża, gdzie studiował języki wschodnie, filozofię i literaturę .W 1890 został kierownikiem literackim warszawskiego "Życia". Prócz tego korespondował z "Przeglądem Tygodniowym", "Pobudką" i "Głosem". Związany był z Gminą Narodowo - Socjalistyczną założoną przez Stanisława Barańskiego. Współpracował z socjalistycznym pismem „Pobudka” , gdzie pod pseudonimem Napierski publikował szereg wierszy rewolucyjnych. Wiersze te później wydał w tomach „Pogrobowcom” (Kraków 1901) oraz „ Pierwszy dzień stworzenia” (Kraków 1907). Występował również w obronie uniwersalnych wartości literatury narodowej, m.in. Henryka Sienkiewicza. Jednocześnie krytykował dotychczasową literaturę polską o hermetyczne zamknięcie się na sprawę ojczyzny, propagując europeizację kultury polskiej z zachowaniem jej indywidualności. Był nauczycielem języka polskiego w polskiej szkole w Batignolles.

Żywo interesował się najnowszymi prądami poezji francuskiej i nawiązał znajomość ze Stefanem Mallarme, którego do końca życia uważał za najwybitniejszego poetę francuskiego końca XX wieku. Wtedy też uczył się sanskrytu i studiował pisma badaczy konstytuujących wtedy socjologię jako odrębną naukę.

Zajmował się socjologią, naukami przyrodniczymi, teorią kultury, kulturami archaicznymi i orientalnymi oraz najbardziej znaczącym nowym nurtem poezji - symbolizmem inspirowanym myślą Mallarmego.

W 1924 założył literackie czasopismo "Astrea", poświęcone szeroko pojmowanej teorii polskiego romantyzmu. Z założenia miała to być również pierwsza trybuna dyskusji na temat dziedzictwa literatury Trzech Wieszczów. Przez pewien czas pracował również w wydawnictwie "Biblioteki Groszowej". Po powrocie do Polski został członkiem Straży Piśmiennictwa Polskiego - instytucji organizowanej przez Warszawskie Towarzystwo Literatów i Dziennikarzy, będącej zaczątkiem powstałej później Akademii Literatury.

Po powrocie do kraju kontynuował wieloletnią pracę literacką. Powstały cykle artykułów na tematy społeczne. Wydawał dwie broszury: „Analfabetyzm i ciemnota w Królestwie Polskim” oraz „ O sprzecznościach sprawy żydowskiej”. Wiersze o tematyce społecznej i politycznej wydał jeszcze w 1925 roku, pod koniec swego życia w tomiku pt. „Trzeci dzień stworzenia”

Podjął działalność przekładową na ogromną skalę. Począwszy od pierwszego tomiku „ Przekładów z języków obcych” z roku 1896, tłumaczył zarówno literaturę współczesną z języków: angielskiego, niemieckiego, hiszpańskiego, francuskiego, włoskiego, węgierskiego, jak i klasyczne dzieła z odległej przeszłości.

Był jednym z najciekawszych krytyków literackich epoki. Pisywał również powieści i opowiadania. Wprowadził do literatury polskiej nowy typ fantastyki czerpiący z twórczości E.A. Poego, Gautiera.
Mimo to twórczość Langego jest dziś mało znana, głównie ze względu na niedostępność dużej części jego dzieł. Jak określił to Jerzy Przybyszewski, Lange nie został zapomniany, lecz dziś jest znany jedynie wyrywkowo. Ma wysoką pozycję jako tłumacz, lecz jego twórczość poetycka i publicystka społeczna nie doczekały się szczegółowych analiz.

Tomik „Rozmyślania” wydany w roku 1906 jest uznawany za najważniejsze dzieło w twórczości Antoniego Langego. Korzystając z rozmaitych form wierszowanych (najczęściej jest to sonet, choć pojawiają się również scherzo czy wiersz biały), autor przedstawia swój światopogląd oraz summę doświadczeń literackich i filozoficznych. Jest to również bodaj najbardziej osobiste dzieło Langego, choć jednocześnie nie wolne od pojawiających się elementów autokreacji lirycznej czy maskowania obecności autora. „Rozmyślania” to są niejako odizolowane od ówczesnej rzeczywistości. Zawiera proste, przejmujące wiersze o samotności człowieka, przemijaniu, o życiu, które jest tylko przejściowym więzieniem dla duszy. Wiele z tych wierszy mówi także o śmierci.

Tom Rozmyślań jest przykładem młodopolskiej liryki refleksyjno-intelektualnej. Współcześnie często łączy się go (za sprawą tematyki i minorowego nastroju wierszy) z dekadentyzmem, choć bardziej wnikliwa analiza nie pozwala zaklasyfikować utworu do konkretnego nurtu literackiego.

Powieści i zbiory opowiadań [edytuj]

Sztuki teatralne [edytuj]

Eseje, rozprawy krytycznoliterackie itd. [edytuj]

Przekłady [edytuj]

Przedmowy do dzieł [edytuj]

Redakcje [edytuj]


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Antoni Lange Miranda
Antoni Lange
Antoni Lange Możem Cię nigdy nie kochał tak szczerze
rozmyślania Antoni Lange wybrane
Antoni Lange Eksperyment
Antoni Lange Miranda
Antoni Lange Miranda
Antoni Lange, Miranda
Lange Antoni NOWY TARZAN Opowiadania wesole i niewesołe
Lange Antoni LORD BYRON JEGO ŻYWOT I DZIEŁA
Lange Antoni Chciałbym
Lange Antoni [Powieści fantastyczne] Przedmowa
Kol.3-mgr Antoniak, Giełdy z farmy
Antonimy-Antonyms--polish-turkish, Język TURECKI
Sprzęgacz kierunkowy Lange
Zespół Cornelii? Lange
ŚMIERĆ URZĘDNIKA ANTONIEGO CZECHOWA PLAN WYDARZEŃ
SYNONIMY ANTONIMY HOMONIMY ORAZ WYRAZY POKREWNE

więcej podobnych podstron