KURS SZKOLENIA REZERW

ZATWIERDZAM

Andrzej HEILMAN

major

.............................................

KIEROWNIK KURSU SZKOLENIA REZERW

PRZEDMIOT: INŻYNIERYJNO - SAPERSKIE

KONSPEKT

TEMAT 3:

USTAWIANIE I UNIESZKODLIWIANIE POJEDYNCZYCH MIN WOJSK WŁASNYCH.

OPRACOWAŁ

Piotr KOWALCZYK

porucznik

.................................

KIEROWNIK GRUPY

WROCŁAW - 2004

CEL : w wyniku opanowania treści tematu słuchacz potrafi:

• wyjaśnić zasady stosowania zapór inżynieryjnych na współczesnym polu walki,

• wykazać się znajomością budowy i działania min wojsk własnych,

• ustawiać i unieszkodliwiać ćwiczebne pojedyncze miny przeciwpancerne
  i przeciwpiechotne wojsk własnych,

• urządzić polowy magazyn min i zapalników,

• stosować w praktyce przepisy bezpieczeństwa podczas budowy
  i pokonywania zapór inżynieryjnych.

METODA : Ćwiczenie praktyczne.

CZAS : 4 x 40'

MIEJSCE : Pas taktyczny.

LITERATURA :

1. Budowa i pokonywanie zapór inżynieryjnych.

2. Podręcznik saperski dla wszystkich rodzajów wojsk i służb.

3. Środki minowania i rozminowania.

4. Vademecum zabezpieczenia inżynieryjnego dowódcy plutonu (drużyny) rodzajów wojsk.

ZAGADNIENIA :

1. Urządzenie polowego magazynu min i zapalników.

2. Pokaz ustawienia pojedynczych min przeciwpancernych i przeciwpiechotnych.

3. Praktyczne szkolenie w ustawianiu pojedynczych min.

4. Pokaz ustawienia miny na nieusuwalność i założenie elementów przeciwdziałających próbie jej wykrycia.

ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO - TECHNICZNE:

1. Konspekt

2. Mina TM-62M - 8 kpl.

3. Mina PSM-1 - 6 kpl.

4. Mina POMZ-2M - 6 kpl.

5. Mina PMD - 6M - 10 szt.

6. Mechanizm MUW-2 - 10 szt.

7. Zapał MD-5M - 10 szt.

8. Zapał MD-2 - 10 szt.

9. Kostka dymna 200g - 10 szt.

10. Kostka dymna 75g - 8 szt.

11. Zapalnik nieusuwalności ZN-1 - 1 szt.

12. Zestaw minerski mały - 1 kpl.

13. Łopata saperska ŁS-110 - 8 szt.

14. Broń i oporządzenie niepełne - 100%

15. Zwieracz płytkowych ZPe-1 - 1 szt.

16. Zwieracz indukcyjnych ZI-1 - 1 szt.

WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE:

1. Na 3 dni przed zajęciami udzielić instruktażu instruktorom, którzy będą uczestniczć
   w zajęciach.

2. Na trzy dni przed zajęciami zatwierdzić konspekt u przełożonego.

1. Rozpoczęcie i zakończenie zajęć prowadzić całością grupy.

1. Przed zajęciami /w rejonie koszar/ sprawdzić sprzęt i zabezpieczenie materiałowe.

1. Poprzez pytania kontrolne sprawdzić przygotowanie się do zajęć.

1. Omówić warunki bezpieczeństwa na czas prowadzenia zajęć i egzekwować ich przestrzeganie
   w czasie zajęć.

2. Po zajęciach dokładnie rozliczyć zużyte środki pozoracji.

3. Po zajęciach nakazać obsługę używanych min.

PRZEPISY BEZPIECZEŃSTWA

Wszyscy żołnierze wyznaczeni do ustawiania min powinni dokładnie znać konstrukcję i działanie min, zasady i sposoby ich ustawiania w terenie, sprzęt minerski oraz przepisy bezpieczeństwa podczas ustawiania min.

Przed przystąpieniem do ustawiania min dowódca powinien sprawdzić wiadomości żołnierzy o minach oraz znajomość przepisów bezpieczeństwa.

Aby zapobiec wejściu żołnierzy na zaminowany teren, należy oznaczyć odcinki minowania, a teren przed przystąpieniem do prac ogrodzić lub oznakować.

Należy przestrzegać następujących zasad:

• miny i zapalniki w warunkach polowych przechowywać oddzielnie;

• polowe magazyny min rozmieszczać nie bliżej niż 50 m od miejsca ćwiczenia;

• przechowywane miny i zapalniki ochraniać wyznaczonymi do tego celu żołnierzami;

• prowadzić dokładną ewidencję min i zapalników;

• w jednym polowym magazynie przechowywać tyle min lub sprzętu minerskiego aby można załadować go na jeden samochód;

• ustalać kto z magazynu ma pobierać środki minowania i sprzęt;

• w pobliżu magazynów nie sprawdzać min i zapalników, do tego celu wyznaczyć miejsca odległe od nich o 50 m;

• miny uzbrajać bezpośrednio na miejscu ich ustawienia;

• minę ustawia i uzbraja jeden żołnierz;

• zabrania się używać do minowania niesprawnych min i zapalników;

• podczas ustawiania sprawdzić otwór na zapalnik czy nie jest uszkodzony lub zanieczyszczony, do sprawdzenia używać klucze sprawdziany;

• maskując ustawione miny gruntem, nie wolno go ubijać nogami, łopatą czy innym sprzętem; wszystkie czynności wykonywać ręcznie;

• żołnierz uzbrajający minę w razie podchodzenia do niego osoby postronnej, przełożonego lub kontrolującego powinien przerwać pracę;

• zdejmowanie min z miejsca ich ustawienia jest dopuszczalne jeżeli były one ustawione bez elementów nieusuwalności; miny ustawione z elementami nieusuwalności,
  z uszkodzonymi kadłubami oraz miny wmarznięte w grunt, należy zniszczyć w miejscu ich ustawienia;

• miny, których nieusuwalność nie może być dokładnie określona należy ściągać linką kotwiczną, te które nie wybuchły mogą być rozbrajane;

• podczas rozbrajania min należy zachować szczególną ostrożność;

• miejsce wykrytej miny oznaczyć czerwoną chorągiewką;

• rozbrajanie prowadzi tylko jeden żołnierz;

• rozbrajać można tylko te miny, które są dobrze znane i ich rozbrajanie jest dozwolone.

• miny uzbrajać bezpośrednio na miejscu ich ustawienia;

• minę ustawia i uzbraja jeden żołnierz;

Zabrania się usuwania wykrytych min rękami, wszystkie miny należy z miejsca ustawienia ściągać linka z kotwiczką. Miny ustawione na nieusuwalność niszczy się na miejscu 400 g ładunkami MW położonymi na pokrywie lub kadłubie.

ORGANIZACJA ZAJĘĆ:

Część wstępna - 20'

Kierownik Grupy

Część końcowa - 20'

Kierownik Grupy

PRZEBIEG ZAJĘĆ :

CZĘŚĆ WSTĘPNA - 20':

- przemarsz w miejsce zajęć;

- przyjęcie meldunku;

- sprawdzenie obecności , wyposażenia,

- podanie warunków bezpieczeństwa;

- podanie tematu, celu zajęć;

- sprawdzenie przygotowania teoretycznego.

CZĘŚĆ GŁÓWNA- 120'

ZAGADNIENIE 1

Omawiam zasady urządzenia polowego magazynu min i zapalników, następnie przystępuję do praktycznego urządzenia magazynu.

ZAGADNIENIE 2

MINA TM-62M

Mina TM-62 M działa po najechaniu gąsienicy lub koła pojazdu na nie mniej niż połowę tarczy naciskowej zapalnika. Wówczas stożek podatny zapalnika deformuje się, a tarcza naciskowa wraz z zamocowanym do niej bezpiecznikiem zegarowym i mechanizmem uderzeniowym przesuwa się w dół, aż do oparcia się obsady zapału o łącznik pobudzający. Dalszy nacisk na tarczę naciskową powoduje ścięcie kołka miedzianego i przesuwanie kadłuba mechanizmu uderzeniowego wzdłuż tulei i napinanie sprężyny aż do momentu wypadnięcia kulek ryglujących poza kadłub mechanizmu uderzeniowego. Wypadnięcie kulek ryglujących zwalnia blokadę iglicy, która pod działaniem sprężyny uderza w spłonkę zapalającą zapału M-1, a w konsekwencji wybuchu spłonki pobudzającej tego zapału.

Wybuch zapału M-1 powoduje detonację łącznika pobudzającego oraz detonatora pośredniego, a następnie zasadniczego ładunku miny.

Ustawienie ,uzbrojenie i rozbrojenia miny.

Minę TM-62 M z zapalnikiem MWCz - 62 ustawia się następująco:

• kopie dołek w ziemi o potrzebnych wymiarach i ustawia w nim uprzednio sprawdzoną minę;

• zdejmuje się z zapalnika bezpiecznik transportowy i silnie naciska przyciski bezpiecznika zegarowego (powinno się słyszeć pracę mechanizmu zegarowego );

• ostrożnie maskuje się minę.

Minę TM-62M rozbraja się w następującej kolejności:

• zdejmuje z miny warstwę maskującą, unikając uderzeń lub silnego nacisku zapalnika;

• przestawia zapalnik z położenia bojowego w transportowe, w tym celu należy: zdjąć kapturek gumowy zakrywający przełącznik położenia, wstawić do gniazda kluczyk i przekręcić go zgodnie z ruchem wskazówek zegara o ¾ obrotu, do momentu podniesienia się przycisku bezpiecznika zegarowego;

• przekręcić kluczyk w położenie wyjściowe i wyjąć go;

• gniazdo przełącznika zamknąć kapturkiem gumowym;

• na przycisk zegarowego mechanizmu zabezpieczającego nałożyć bezpiecznik transportowy.

MINA MKU

Do miny MKU można zastosować następujące zapalniki:

• mechaniczny o działaniu naciskowym MW-5 z przedłużaczem;

• mechaniczny prętowy ( przeciwdenny);

• elektryczny.

Zapalnik mechaniczny o działaniu naciskowym.

Składa się z mechanizmu uderzeniowego MW-5, przedłużacza i zapału MD-2 o działaniu natychmiastowym lub opóźnionym. Zadaniem przedłużacza jest przekazanie uderzenia iglicy mechanizmu uderzeniowego zapalnika MW-5 na spłonkę KW-11 zapału MD-2.

Zapalnik mechaniczny prętowy.

Składa się z mechanizmu uderzeniowego oraz zapału MD-2 . Mechanizm uderzeniowy składa się z kadłuba, iglicy, sprężyny iglicy, tulejki z zatrzaskiem, łącznika i pręta.

Zapalnik działa w wyniku wychylenia pręta o kąt powyżej 15o od pionu. Wówczas następuje złamanie kadłuba, a wraz z nim żerdzi iglicznej na której jest napięta sprężyna.

W wyniku złamania iglicy, sprężyna gwałtownie przemieszcza odłamaną część iglicy z jej grotem, który uderza w słomkę zapalającą MD-2, a w efekcie wybuch ładunku miny.

Zapalnik elektryczny specjalny do miny MKU

Jest stosowany do ustawianych min w kierowanych polach minowych. Składa się ze spłonki pobudzającej z zapłonnikiem, rurki dystansowej oraz korka, połączonych między sobą.

Ustawienie ,uzbrojenie i rozbrojenia miny.

Mina MKU z zapalnikiem naciskowego działania wybucha na wskutek odkształcenia pokrywy naciskowej pod wpływem siły 200-500 kG. Pokrywa poprzez korek przekazuje nacisk na kapturek mechanizmu zapalnika MW-5. Kapturek zsuwając się po kadłubie zwalnia utrzymaną iglicę w napięciu przez wypadnięcie kulki oporowej. Uwolniona iglica pod wpływem działania sprężyny uderza w spłonkę przedłużacza, która nakłuwa spłonkę zapalającą zapału MD-2 powodując jego wybuch.

Minę MKU z zapalnikiem o działaniu naciskowym ustawia się następująco:

• wstawia się minę w dołek;

• wykręca się korek z pokrywy;

• uzbraja zapalnik, łącząc mechanizm uderzeniowy zapalnika MW-5 z przedłużaczem i zapałem MD-2;

• wkłada się zapalnik do gniazda miny;

• sprawdza się prawidłowe jego ustawienie sprawdzianem do MKU, czy zapalnik nie wystaje ponad dozwoloną wysokość;

• wkręca do oporu korek i maskuje minę.

Rozbrajanie miny MKU z zapalnikiem naciskowego działania :

• ostrożnie usuwa się warstwę maskującą z pokrywy naciskowej;

• rozbraja się minę, wykręcając lub wyjmując z niej zapalnika;

• okręca się zapał od przedłużacza, a następnie przedłużacza od mechanizmu MW-5

• wkręca się korek;

• wyjęcie miny z dołka po uprzednim sprawdzeniu, czy mina nie jest ustawiona na nieusuwalność.

Minę MKU z zapalnikiem mechanicznym prętowym uzbraja się następująco:

• wstawia się minę do wcześniej wykopanego dołka;

• wykręca się zaślepkę z korka;

• sprawdza się za pomocą klucza sprawdzianu drożność gniazda zapalnika;

• naciąga się iglicę sprężyny ( bez pręta ) oraz uzbraja się go w zapał MD-2;

• wkręca się zapalnik w miejsce wykręconej zaślepki;

• ostrożnie maskuje się minę;

• łączy przedłużacz prętowy z zapalnikiem.

Rozbrajanie miny MKU jako miny przeciwdennej:

• delikatne odkręcenie pręta;

• odmaskowanie miny i wykręcenie zapalnika;

• odkręcenie zapału MD-2 od mechanizmu łamiącego;

• zwolnienie napięcia iglicy mechanizmu łamiącego;

• zakręcenie zaślepki korka;

• wyjęcie miny z dołka po uprzednim sprawdzeniu czy mina nie jest ustawiona na nieusuwalność.

MINA PMD-6M

Mina PMD-6 M różni się od PMD-6 zastosowaniem płaskiej sprężyny i zapalnika MUW -2 .

Zapalnik MUW i MUW-2 są przeznaczone do uzbrajania min przeciwpiechotnych.

Budowa: metalowy kadłub, iglica, sprężyna, zawleczka, zapał,

Zapalnik MUW-2 posiada bezpiecznik ołowiany utrzymujący iglicę w położeniu napiętym przez czas około 6 minut od momentu wyciągnięcia z iglicy zawleczki zabezpieczającej.

Ustawianie, uzbrajanie i rozbrajanie miny.

Minę PMD-6M z zapalnikiem MUW- 2 ustawia się następująco:

• kopie w ziemi dołek odpowiednio do wymiarów miny;

• ustawia minę w dołku;

• uzbraja zapalnik MUW-2 przez połączenie jego mechanizmu uderzeniowego z zapałem MD-2 ( MD-5M) ;

• otwiera wieczko miny i uzbraja minę, wkładając zapalnik w otwór w przedniej ściance kadłuba w ten sposób, aby zapał wszedł w otwór w kostce trotylu, a zawleczka bojowa oparła się ramionami o ściankę kadłuba;

• opuszcza się pokrywę;

• wyciąga się zawleczkę zabezpieczającą;

• maskuje się minę cienką warstwą ziemi.

Rozbrajanie min jest zabronione. Miny można niszczyć poprzez trałowanie, przyłożenie ładunków MW

MINA POMZ-2M

Mina POMZ-2 M działa na skutek wyciągnięcia zawleczki bojowej zapalnika. Zwolniona iglica, uderzając w spłonkę zapalającą zapału MD-5 M powoduje zadziałania zapału i wybuch miny.

Ustawianie, uzbrajanie i rozbrajanie miny.

Minę POMZ-2 M z jednym odciągiem ustawia się następująco:

• wbija w ziemię kołek odciągowy i umocowuje do niego drut odciągowy długości 5 - 7m;

• rozwija się drut odciągowy do miejsca ustawienia miny i wbija kołek ustawczy, przymocowując do niego wstępnie końcówkę drutu odciągowego;

• wkłada do wnętrza kadłuba miny nabój wiertniczy gniazdem na zapał do góry i nasadza na kołek ustawczy do oporu;

• nakłada na trzpień iglicy mechanizmu uderzeniowego tulejkę zabezpieczającą i wstawia w górny otwór iglicy zawleczkę zabezpieczającą;

• łączy mechanizm uderzeniowy MUW ( MUW-2 ) z zapałem MD-5 M;

• wkręca zapalnik w górny otwór kadłuba miny, tak aby zawleczka bojowa była zwrócona w kierunku drutu odciągowego;

• zamocowuje końcówkę drutu odciągowego do główki zawleczki bojowej;

• przytrzymuje zawleczkę bojową jedną ręką, a drugą ostrożnie wyciąga zawleczkę zabezpieczającą i zdejmuje tulejkę zabezpieczającą- dotyczy to zapalnika MUW.

Minę POMZ-2 M z dwoma odciągami ustawia się następująco:

• wbija w ziemie w odległości 10 -14 m dwa kołki odciągowe i umocowuje do nich drut ;

• wbija kołek ustawczy na minę pośrodku drutu odciągowego od strony przeciwnika i ustawia na min minę;

• łączy mechanizm uderzeniowy MUW (MUW-2) z zapałem MD-5M i zabezpiecza go tulejką i zawleczką zabezpieczającą - dotyczy zapalnika MUW;

• wkręca zapalnik do miny;

• jeden koniec przygotowanego wcześniej odcinka drutu o długości 10 -12 cm zamocowuje do drutu odciągowego na wysokości miny, a drugi do zawleczki bojowej zapalnika;

• przytrzymuje zawleczkę bojową jedną ręką, a drugą ostrożnie wyciąga zawleczkę zabezpieczającą i zdejmuje tulejkę zabezpieczającą.

Stosując zapalnik MUW-2 w czasie uzbrajania nie stosować zawleczki i tulejki zabezpieczającej, a tylko po podłączeniu drutu odciągowego wyciągnąć zawleczkę zabezpieczającą.

Rozbrajanie miny POMZ-2 M jest zabronione. Można ją jednak rozbrajać na rozkaz w następujący sposób:

• przeciąć drut odciągowy w pobliżu kołka odciągowego ( praktyka podpowiada, że należy przeciąć drut w pobliżu zapalnika );

• ostrożnie podejść do miny;

• nałożyć na trzpień iglicy tulejkę zabezpieczającą, wstawić w otwór iglicy zawleczkę zabezpieczającą;

• wykręcić i rozbroić zapalnik.

MINA PSM-1

Ustawianie, uzbrajanie i rozbrajanie miny.

Minę PSM -1 z dwoma odciągami ustawia się następująco:

- ustalić miejsce ustawienia miny i wykopać na nią dołek;

- wbić cztery kołki i przymocować do nich dwa druty odciągowe (rozwijając od miejsca ustawienia miny, wprowadzić je w wycięcia kołków wbitych bliżej miny i przymocować do kołków skrajnych);

- ustawić minę w wykopanym dołku;

- wykręcić korek, a w jego miejsce wkręcić trójnik;

- wkręcić w skrajne otwory trójnika dwa zapalniki MUW-2M (w otwór środkowy wkręcić korek);

- zasypać minę i ubić wokół niej grunt;

- zamaskować minę;

- odbezpieczyć ostrożnie zapalniki MUW-2M przez wyjęcie za­wleczek bezpiecznika, z ich mechanizmów.

Z zapalnikiem MWN-2M minę PSM-1 ustawia się o działaniu naciskowym. Aby ustawić minę, należy:

- ustalić miejsce ustawienia miny i wykopać dołek na minę;

- ustawić minę w wykopanym dołku i wykręcić korek;

- wkręcić zapalnik MWN-2M do oporu tak, aby zapewnić her­metyczność połączenia;

- zasypać minę i ubić wokół niej grunt;

- zamaskować wystające nad powierzchnią ziemi wąsy za­palnika;

- ostrożnie odbezpieczyć zapalnik MWN-2M. i

Minę PSM-1 rozbraja się tylko na specjalny rozkaz przełożo­nego. Aby rozbroić minę z zapalnikiem o działaniu naciągowym, należy:

- ustalić położenie miny i kierunki naciągniętych drutów; .

- ostrożnie przeciąć drut odciągu, przytrzymując jedną ręką zawleczkę bojową;

- odczepić zaczep odciągu od zawleczki bojowej;

- wykręcić zapalnik MUW-2M;

- usunąć warstwę maskującą z miny i po wkręceniu korka, wyjąć minę z dołka.

Aby rozbroić minę PSM-1 z zapalnikiem o działaniu nacisko­wym, należy:

- ostrożnie odsłonić zespól naciskowy i zablokować go przez włożenie zawleczki;

- wykręcić zapalnik MWN-2M;

- wkręcić korek i wyjąć minę. \

ZAGADNIENIE 3

Prowadzi instruktor w wyznaczonym miejscu w oparciu o plan pracy instruktora.

Normy szkoleniowe:

1.Ustawienie pojedynczych min łopatą piechoty z uzbrojeniem i maskowaniem:

• miny PSM-1 z zapalnikiem o działaniu naciskowym

• bdb - 3 `;

• db - 4' ;

• dst - 6'

• miny PSM-1 o działaniu naciągowym z dwoma odciągami:

• bdb - 10';

• db - 11' ;

• dst - 13'

2. Normy ustawienia pojedynczej miny TM - 62M z uzbrojeniem i maskowaniem:

• bdb - 5'

• db - 6'

• dst - 8'

3. Normy ustawienia pojedynczej miny PMD-6M łopatą piechoty z uzbrojeniem i zamaskowaniem:

• bdb - 3'

• db - 4'

• dst - 6'

4. Normy ustawienia pojedynczej miny MKU łopatą saperską z zapalnikiem prętowym:

• bdb - 8'

• db - 9'

• dst - 11'

5. Normy ustawienia pojedynczej miny POMZ-2M z uzbrojeniem i maskowaniem z dwoma odciągami:

• bdb - 10';

• db - 11' ;

• dst - 13'

ZAGADNIENIE 4

Minę ustawiam osobiście wykorzystując zapalnik nieusuwalności ZN-1, zapał MD-2 i kostkę dymną 200g. Ponadto pokazuję sposób założenia oraz działanie, a także objaśniam zasadę stosowania zwieracza płytkowego ZPe-1 i zwieracza indukcyjnego ZI-1 (elementy przeciwdziałające próbie wykrycia miny).

CZĘŚĆ KOŃCOWA - 20'

1. Podanie indywidualnych ocen.

2. Uwypuklenie głównych problemów (zagadnień) w zajęciu.

3. Sprawdzenie sprzętu i oporządzenia.

4. Przyjęcie meldunku o zakończeniu zajęć.

5. Przemarsz do MSD i złożenie sprzętu.

Zagadnienie 3 - 20'

Kierownik Grupy

Zagadnienie 1 - 30'

Instruktor

Zagadnienie 1 - 20'

Kierownik Grupy

Zagadnienie 2 - 50'

Instruktor

---