Nowe Przygody Szewczyka Dratewki  

Proponowany przez nas scenariusz powinien zostać zrealizowany po temacie pt. Teatrzyk z "drewnianej łyżki" (blok XIII Teatralne rozmaitości).

Cele zajęć:

• utrwalenie wiadomości o Janinie Porazińskiej - autorce „Szewczyka Dratewki”,

• doskonalenie umiejętności wyodrębniania bohaterów utworu,

• odpowiadanie na pytania dotyczące treści lektury,

• wyszukiwanie odpowiednich wyrazów i dobieranie podpisów do ilustracji,

• utrwalenie znajomości kierunków świata oraz odczytywania wskazań termometru,

• przypomnienie poznanych dotąd części mowy,

• samodzielne redagowanie nowych przygód szewczyka.

Przebieg zajęć

1. Przypomnienie tytułu i nazwiska autorki lektury omawianej poprzedniego dnia
   (Szewczyk Dratewka - Janina Porazińska)
         
   Nauczyciel krótko przedstawia uczniom postać pisarki.

Janina Porazińska - żyła w latach 1888-1971. Studiowała na wydziale matematyczno - przyrodniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Współpracowała z różnymi czasopismami dziecięcymi i młodzieżowymi
m.in. „Płomykiem” i „Płomyczkiem”. Pomysły do swoich utworów czerpała z twórczości ludowej. Wydała kilka tomów wierszy, m.in. „W Wojtusiowej izbie”, „Psotki i śmieszki”. „Szewczyk Dratewka” należy do jej najbardziej znanych baśni.

2. Wyodrębnienie postaci pierwszo- i drugoplanowych
   Umieszczamy na tablicy rysunki postaci (Szewczyka Dratewki, rycerza, księcia, mrówki, pszczółki, kaczora, czarownicy), z których wybrany zostanie  główny bohater - Szewczyk Dratewka  (pozostaje zawieszony na środku tablicy), postacie drugoplanowe  - mrówki, pszczółki, kaczor, czarownica (zgrupowane po lewej stronie tablicy) i pozostałe - rycerz, książę (zgrupowane z drugiej strony tablicy).
   Do dalszej części zajęć na tablicy pozostaje główny bohater i postacie 
   drugoplanowe (czarownica zostaje przeniesiona na drugą stronę tablicy).
   
   
   
    

3. Przypomnienie przygód Szewczyka

1. Poprzedniego dnia dzielimy tekst baśni na 6 fragmentów, przydzielając je do przeczytania trzy-, czteroosobowym grupom:
   Grupa I - Spotkanie Szewczyka z mrówkami
   Grupa II - Pierwsze zadanie
   Grupa III - Spotkanie z pszczółkami
   Grupa IV - Trzecie zadanie
   Grupa V - Spotkanie z kaczkami
   Grupa VI - Drugie zadanie

Przypomnienie przygód Szewczyka nie będzie odbywało się zgodnie z kolejnością wydarzeń w lekturze. Naszym zamiarem jest podkreślenie powiązania między spotykanymi zwierzętami a  wykonaniem powierzonego przez czarownicę zadania. Chcemy bowiem, aby takie powiązania wystąpiły w nowych przygodach redagowanych samodzielnie przez dzieci.    

2. Na biurku znajdują się wyrazy - każdy na oddzielnym kartoniku (mrówki, pszczółki, kaczor, piasek, mak, kluczyk, dziewięć panien). Zapraszamy kolejno zespoły na środek klasy. Będą one udzielały odpowiedzi na postawione przez nauczyciela pytania oraz wybierały odpowiednie wyrazy i umieszczały je na tablicy pod rysunkami:
   Grupa I

• Co zobaczył Szewczyk pod sosną, kiedy szedł wielkim lasem?

• Jak się wtedy zachował?                              
  (wyraz: mrówki)

 Grupa II

• Jakie otrzymał pierwsze zadanie?

• Kto mu pomógł w tym zadaniu i w jaki sposób?          
  (wyrazy: piasek, mak)

 Grupa III

• Jaka przykrość spotkała pszczółki?

• Jak zareagował Szewczyk?
  (wyraz: pszczółki)

          
 Grupa IV

• Jakie było trzecie zadanie?

• Kto pomógł Szewczykowi w tym zadaniu i w jaki sposób?
  (wyrazy: dziewięć panien)

 Grupa V

• Co zrobiły kaczki, gdy zobaczyły Dratewkę?

• Jak zachował się Szewczyk?

• Co powiedział najstarszy kaczor?
  (wyraz: kaczor)

 Grupa VI

• Jakie drugie zadanie dała Szewczykowi czarownica?

• W jaki sposób kluczyk trafił do rąk Szewczyka?
  (wyraz: kluczyk)
  
  
  

Powstały na tablicy układ powiązań między zwierzętami spotkanymi przez Szewczyka a zadaniami, jakie przygotowała dla niego czarownica, będzie pomocny w omówieniu procesu tworzenia nowych przygód.
Uczniowie będą musieli zastanowić się:

• Kogo Szewczyk mógłby spotkać na swej drodze?

• Jakie zadania mogła przygotować dla niego czarownica?

• W jaki sposób napotkane zwierzę mogłoby pomóc Szewczykowi w wykonaniu zadania?

• Spotkanie z innymi zwierzętami
  Przedstawiamy uczniom trzy sytuacje, w których Szewczyk spotyka różne zwierzęta. Dzieci odgadują nazwy tych zwierząt i zastanawiają się, jak postąpi główny bohater.

1. Wyobraźcie sobie, że nasz bohater spotyka dużego biało-czarnego ptaka, którego gniazdo na dachu wiejskiej stodoły zostało uszkodzone podczas silnego wiatru.
   - Jaki to ptak? (bocian)
   - Co robi w tej sytuacji Szewczyk?
      .................................................................................................................
                                                                                         

2. Szewczyk trafia na polanę, na której znajduje się szkoła leśna dla zwierząt. Właśnie trwa przerwa po zajęciach języka zwierzęcego, podczas której zwierzęta bawiły się w berka, kiedy nagle jeden z małych zajączków wpadł do wcześniej niewidocznego dołka. Wszyscy próbują mu pomóc, ale nikt nie jest w stanie, nawet nauczycielka - Mądra Sowa.
   - Jak w tej sytuacji postąpi Szewczyk? 
      ..................................................................................................................

3. Szewczyk spotyka niewielkie zwierzątko rudego koloru, które bardzo dobrze skacze i lubi gromadzić żołędzie i orzeszki na zimę.
   - Jakie to zwierzątko? (wiewiórka)

Wiewiórka jest smutna, bo nie może powiesić przy swej dziupli termometru, z prostej przyczyny - nie ma tam haczyka. A termometr jest jej bardzo jej potrzebny, bo codziennie chce sprawdzać temperaturę, aby wiedzieć, czy nie jest za zimno na spacer.
   - Jak może zachować się Szewczyk? 
      ................................................................................................................

2. Dodatkowe zadania czarownicy
   Jak się okazało, czarownica wyprzedziła dzieci w tworzeniu nowych zadań
   i przysłała je do klasy. Aby nadać temu zdarzeniu autentyczności, nauczyciel może wyjąć z koperty treści zadań zapisane na specjalnych karteczkach. Zadaniem uczniów jest próba pomocy Szewczykowi w ich wykonaniu.
   Treść zadań jest odczytywana przez nauczyciela.

Zadanie 1.
"Termometry mamy wszędzie,
  lecz źle Szewczyku z tobą będzie,
  jeśli by się okazało,
  że na termometrach znasz się zbyt mało!”

Uczniowie otrzymują kartkę z termometrem, na której wpisują odczytaną temperaturę.





Zadanie 2.
"Świat ma swoje cztery strony.
  Nazwij je dokładnie,
  bo gdy przyjdę tu do ciebie,
  masz gotowy czekać na mnie.”
     
Na karcie z konturem Polski uczniowie wpisują kierunki świata.




Zadanie 3.
"Wiatr pomieszał wyrazów zbiory,
 części mowy pobłądziły.
 Masz odnaleźć je natychmiast,
 by na miejsce swe wróciły.”
  
Zadaniem uczniów na ostatniej karcie będzie wpisanie poniższych wyrazów do odpowiednich zbiorów: rzeczowniki i czasowniki (część wyrazów nie będzie należała do żadnego z tych zbiorów).

szewczyk • fruwa • mała • wyłowiła • mrówki • dobrze  idzie • gorąco • pszczółki • chodził • ładny

   


Wspólnie sprawdzamy poprawność wykonanych zadań.

3. Połączenie zadania przygotowanego przez czarownicę z wcześniej spotkanymi zwierzętami

Uczniowie dobierają zwierzęta, które mogłyby pomóc szewczykowi, do trzech zadań wykonanych w poprzednim punkcie. Wybierają je spośród tych, które spotkał szewczyk (zadanie 1.- wiewiórka, zadanie 2. - bocian, zadanie 3. - zwierzęta ze szkoły leśnej).
           

4. Samodzielne redagowanie nowych przygód Szewczyka Dratewki
     
   Uczniowie próbują stworzyć nowe przygody szewczyka, pamiętając o wcześniejszych uwagach nauczyciela, dotyczących zależności pomiędzy spotykanymi zwierzętami a ewentualnymi zadaniami, jakie miałby wykonać szewczyk. Dzieci piszą prace na osobnych kartkach, a kiedy zostaną sprawdzone, mogą z nich wykonać jedną wspólną książeczkę. 

---