lekcja 2 dział VI

Chiny -w latach 1946-1949 miała miejsce wojna domowa między zwolennikami Kuomintangu (Partii Narodowej) z Czang Kaj-szekiem na czele i Komunistyczną Partią Chin na czele z Mao Tse-tungiem; zwycięstwo komunistów, którzy powołali Chińską Republikę Ludową
Mao Tse-tung - komunista, założyciel i przywódca Chińskiej Republiki Ludowej w latach 1949-1976; twórca maoizmu (odmiany komunizmu) - nacjonalizacja gospodarki, represje wobec przeciwników władzy, centralizacja władzy; był autorem tzw. Wielkiego skoku, czyli planu gospodarczego zmierzającego do przekształcenia gospodarki chińskiej z rolniczej w przemysłową (np. poprzez wytapianie żelaza w prymitywnych piecach hutniczych); w 1966 r. rozpoczął tzw. rewolucję kulturalną (oddziały Czerwonej Gwardii niszczyły dorobek dawnej cywilizacji chińskiej i zachodniej, rozprawiały się z przeciwnikami Mao Tse-tunga, propagowały „Czerwoną książeczkę” z cytatami Mao)
Japonia - od 1945 r. wyspy japońskie były pod okupacją USA, które przekształciły Japonię w państwo o ustroju demokratycznym; cesarz Hirohito zrzekł się boskości władzy i wspierał reformy; szybki rozwój przemysłu motoryzacyjnego i elektronicznego; w 1951 r. Japonia uzyskała pełną suwerenność
Wojna koreańska - w 1945 r. Korea została podzielona na dwie części: północną pod rządami komunistycznymi Kim Ir Sena i południową, wspieraną przez dyplomację USA; w 1950 r. atak wojsk Korei Północnej na Koreę Południową; udział sił ONZ pod dowództwem gen. Douglasa MacArthura, które zajęły prawie całą Koreę; pomoc ochotników chińskich dla Kim Ir Sena - stąd Amerykanie zamierzali użyć broni atomowej; w 1953 r. konflikt koreański zakończył pokój w Panmundżonie - Korea pozostała podzielona na dwa państwa wzdłuż 38 równoleżnika (komunistyczna Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna i Republika Korei na południu)
Wojna wietnamska -w latach 1946-1954 armia francuska walczyła o wpływy w swojej dawnej kolonii - klęska armii francuskiej pod DienBienPhu; podział Wietnamu na dwa państwa: na północy Demokratyczna Republika Wietnamu na czele z komunistą Ho Chi Minhem oraz Wietnam Południowy; powstanie w Wietnamie Południowym wywołane przez Wietkong (komunistyczną partyzantkę, popartą przez ZSRR); 2 sierpnia 1964 r. flota północnowietnamska zaatakowała flotę amerykańską w Zatoce Tonkijskiej; w 1965 r. USA przystąpiły do wojny po stronie Wietnamu Południowego; udział USA w wojnie był krytykowany przez społeczeństwo amerykańskie (tzw. „brudna wojna”); w 1973 r. w Paryżu podpisano układ ozawieszeniu broni; w 1975 r. - koniec wojny: cały Wietnam znalazł się pod rządami komunistów, którzy łamiąc układ paryski, ogłosili powstanie Socjalistycznej Republiki Wietnamu
Czerwoni Khmerzy - na czele z Pol Potem przejęli dyktatorską władzę w Kambodży; w latach 1975-1979 wymordowali prawie całą inteligencję kambodżańską
Dekolonizacja Indochin - likwidacja kolonializmu; ogłoszenie niepodległości m.in. przez Indie, Birmę, Cejlon, Malaje, Indonezję; do 1997 r. kolonią brytyjską był Hongkong