Gustaw Le Bon

Uczucia i moralność tłumu

Cechy łatwo dostrzegalne w tłumie

-Impulsywność, zmienność i drażliwość tłumu

-tłum kieruje się nieświadomymi pobudkami

-jest niewolnikiem wewnętrznych podniet

-jednostka potrafi panować nad swoimi odruchami natomiast tłum nie

-charakteryzuje go wielka zmienność, w jednej chwili z krwiożerczego może stać się szlachetny

-ciągła zmienność tłumu utrudnia władanie nim

-tłum bardzo zacięcie dąży do swoich celów, lecz jest to krótkotrwałe, tłum nie potrafi

być wytrwały w swych działaniach

-tłum usuwa wszystkie przeszkody napotkane na drodze do realizacji jego celów

-jednostki uczestniczące w tłumie mają poczucie posiadania wielkiej mocy, która często rodzi w nich agresje i popycha do działań, których nigdy nie podjęliby indywidualnie.

-te cechy tłumu rodzą się na podłożu rasowym

-Podatność na sugestie i łatwowierność tłumu

-tłum jest nadzwyczaj łatwowierny, nie istnieją dla niego rzeczy nazbyt fantastyczne

-tłum nie idzie za głosem rozumu

-fakt przekształcony przez jedną jednostkę szerzy się w tłumie

-sprzyja to powstawaniu zbiorowych halucynacji

-zarówno ludzie niewykształceni jak i wykształceni stając się cząstką tłumu traci zdolność do obiektywnej oceny faktów

-zdolność poprawnego postrzegania obrazów zanika w tłumie

-źródłem sugestii jest złudzenie powstające w umyśle jednego z uczestników tłumu

-błędne rozpoznanie cechuje przede wszystkim kobiety i dzieci

-obserwacje zbiorowe są najbardziej błędne i najczęściej polegają na złudzeniu pewnej osoby, która zaraźliwie narzuciła swój pogląd innym

-Przesada i prostota w uczuciach tłumu

-tłum charakteryzuje się upraszczaniem uczuć, uczestnik tłumu staje się podobny do człowieka pierwotnego, którego umysł potrafi postrzegać tylko całościowo, coś jest czarne lub białe nigdy szare.

-niedostępne są dla tłumu wątpliwość lub niepewność

-szybko popada z jednej krańcowości w drugą

-gwałtowność uczuć jest spotęgowana (zwłaszcza w tłumie heterogenicznym) przez brak odpowiedzialności, pewność bezkarności, które wzrastają wraz ze wzrostem liczebności tłumu oraz przez świadomość chwilowej potęgi, którą czerpie z własnej liczebności. Stwarza to warunki do powstania w tłumie takich uczuć i czynów, na które nigdy by się nie zdobyła jednostka

-przesada w tłumie dotyczy zazwyczaj złych czynów

-tłum podatny jest na przesadę, mówca, aby go porwać musi używać mocnych słów i silnych określeń często powtarzając je wiele razy.

-przesada w tłumie dotyczy tylko uczuć, nigdy inteligencji.

-jednostka należąca do tłumu cofa się intelektualnie

-tłum może w sferze uczuć wznieść się bardzo wysoko, ale też upaść bardzo nisko.

-Nietolerancja, autorytaryzm i konserwatyzm tłumu

-tłum będąc zdolny tylko do prostych lub przesadnych uczuć przyjmuje przekazywane

Poglądy, wierzenia i idee tylko jako absolutną prawdę bądź absolutną nieprawdę

-tyczy się to przede wszystkim wierzeń, które nie powstają w toku rozumowania, lecz są narzucone za pomocą sugestii.

-jednostka może podejmować decyzje, tłum zaś nie robi tego nigdy

-autorytaryzm i nietolerancja to cechy wspólne wszystkich kategorii tłumu, natężenie tych cech bywa różne, zależnie od rasy. Te cechy są rozwinięte w bardzo dużym stopniu w tłumach o pochodzeniu romańskim.

-tłum pochodzenia romańskiego jest wrażliwy tylko na niezależność odłamu społeczeństwa, do którego sam należy.

-autorytaryzm i nietolerancja są dla tłumu jasnymi uczuciami, przyjmuje je on bezwarunkowo i dąży do jak najszybszego ich urzeczywistnienia.

-wobec siły tłum jest potulny natomiast na uczucie dobroci jest zupełnie niewrażliwy

-srogim tyranom tłum buduje pomniki natomiast słabych depcze gdyż gardzi słabymi władcami

-tłum jest zawsze gotowy by zbuntować się słabemu władcy

-gwałtowność tłumu jest zwodnicza, jego buntownicze wybuchy są bardzo krótkotrwałe

-tłum jest zmienny wobec rzeczy błahych natomiast posiada w swej duszy silny konserwatyzm, co upodabnia go do ludzi pierwotnych

-czuje głęboki, podświadomy wstręt do wszystkiego, co nowe, gdyż boi się jakiejkolwiek zmiany swojego materialnego bytu

-Moralność tłumu

-tłum jest zbyt zmienny i nazbyt gwałtowny by być moralnym, jednak czasem zdobywa się na godne podziwu czyny.

-w duszy każdego człowieka drzemią pierwotne instynkty, które jednak tłumi ona w sobie zdając sobie sprawę z konsekwencji, jednak w tłumie ma poczucie swej bezkarności, wtedy przestaje kierować się zasadami moralnymi.

-tłum będący w stanie dokonać krwawego mordu może także wytężyć swe siły by dokonać czynów wzniosłych

-nawet najwięksi złoczyńcy stając się częścią tłumu, stają się na ten czas zwolennikami pewnych zasad moralnych

-umoralnienie jednostki przez tłum nie jest regułą jednak czasem ma miejsce

Podsumowanie

„Zatem tłum albo ulega niskim instynktom, albo błyszczy czynami nadzwyczaj moralnymi. Jeżeli bezinteresowność, bezwzględne oddanie się w służbę ideału rzeczywistego lub nierzeczywistego stanowią cnoty narodu, to musimy przyznać, że tłum często posiada te cnoty w takim stopniu, w jakim rzadko osiągali najwięksi mędrcy. Moralność tłumu jest nieświadoma, co jednak nie zmienia postaci rzeczy. Gdyby tłum rozumiał i kierował się swym bezpośrednim interesem, to możliwe, że na Ziemi nie powstałaby żadna cywilizacja i ludzkość nie miałaby swej historii.

---