FRANK CAPRA
Frank Capra:
1897-1991
Amerykański reżyser filmowy włoskiego pochodzenia.
Od 1903 w USA.
Od 1915 uczęszczał do California Institute of Technology i zaczął pracować jako technik w Hollywood.
Odbył praktykę w laboratorium, pisał scenariusze, był gagmanem u M. Sennetta.
Filmy realizował od 1922
Sławę międzynarodową uzyskał w latach 30., głównie dzięki satyrycznym komediom obyczajowym, w których odzwierciedlał realia amerykańskiego życia.
Świat Capry- świat amerykańskiej prowincji- bajkowa koncepcja rzeczywistości i ludzkiego szczęścia
Zdobył Oscary za reżyserię filmów:
Ich noce (1934)
Pan z milionami (1936)
Cieszmy się życiem (Pieniądze to nie wszystko, 1938).
Ponadto zrealizował filmy:
Platynowa blondynka (1931)
Szaleństwo amerykańskie (1932)
Arystokracja podziemi (1933)
Mr Smith jedzie do Waszyngtonu (1939)
Oto John Doe (1941)
Arszenik i stare koronki (1942)
Życie jest piękne (1946)
Kieszeń pełna cudów (1961).
W okresie II wojny światowej, będąc oficerem, opracował dla Ministerstwa Obrony USA serię dokumentalną pt. Dlaczego walczymy, obejmującą m.in. filmy:
Preludium wojny
Naziści atakują, Bitwa o Anglię
Bitwa o Rosję
Bitwa o Chiny
Zwycięstwo w Tunisie
PLATYNOWA BLONDYNKA:
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Joseph Walker
Zdjęcia: Irving Bibo, David Broekman, Bernhard Kaun
Scenografia: Stephen Goosson
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1931
Obsada: Jean Harlow (Anne Schuyler), Edmund Breese, Reginald Owen, Halliwell Hobbes, Loretta Young
Reporter Stew Smith poślubią bogatą Anne Schuyler. Po pewnym czasie jednak zaczyna czuć się źle w roli niezwykle dobrze sytuowanego zięcia i zaczyna interesować się obrotną koleżanką, która już od dawna darzy go uczuciem.
Inteligentna komedia, która pulsuje błyskotliwymi dialogami
ICH NOCE:
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Robert Riskin
Zdjęcia: Joseph Walker
Muzyka: Howard Jackson , Louis Silvers
Scenografia: Stephen Goosson
Produkcja: USA, Columbia
Rok produkcji: 1934
Gatunek: Komedia romantyczna
Obsada: Clark Gable(Peter Warne), Claudette Colbert (Ellie Andrews), Walter Connolly(Alexander Andrews), Roscoe Karns(Oscar Shapeley), Jameson Thomas(King Westley)
Ellen (Claudette Colbert), rozpieszczona córka milionera, ucieka z domu. Nie może pogodzić się z tym, że ukochany papa (Walter Connoly) nie zgadza się na jej małżeństwo z przystojnym żigolakiem. W autobusie niesforna dziedziczka wielkiej fortuny natyka się na Petera (Clark Gable). Peter jest bezrobotnym dziennikarzem - od razu rozpoznaje dziewczynę. Postanawia doprowadzić ją do ojca i zgarnąć sowitą nagrodę wyznaczoną za odnalezienie uciekinierki. Relacja o tajemniczym zniknięciu Ellen zapewni mu też dziennikarzowi powodzenie i spektakularny powrót do zawodu. W swoich rachubach Peter nie bierze jednak pod uwagę, iż mógłby się w Ellen zakochać. Z wzajemnością.
Pierwszy film, któremu udało się zdobyć pięć najważniejszych Oscarów - za najlepszy film, reżyserię, scenariusz, głównego aktora i aktorkę.
Urocza komedia romantyczna
Przykład kina stylu zerowego
Najbardziej charakterystyczny przedstawiciel banału filmowego
Bajkowa koncepcja rzeczywistości i ludzkiego szczęścia
Scenariusz nie obiecywał niczego nowego - było to powtórzenie znanego tematu komedii z lat 20. przeniesione do kraju, który wychodził z Wielkiego Kryzysu. Droga bohaterów prowadzi więc nie tyle przez prowincjonalną Amerykę, ile przez krainę budzącą się do życia.
Reżyser zadbał, aby widzowie jego komedii nie narzekali na brak wrażeń. W pomysłowy sposób rozprawił się również z obowiązującym wówczas surowym kodeksem Haysa. Ten nieformalny, ale pilnie przestrzegany przez wielkie wytwórnie zbiór obyczajowych zakazów i przepisów regulował m.in. długość filmowych pocałunków, wykluczając jednocześnie pojawienie się na ekranie jakiejkolwiek golizny, czy scen erotycznych. Capra doprowadził całą rzecz do absurdu. I tak przystojny Peter, idąc spać z Ellen we wspólnym pokoju hotelowym, na znak czystości swoich intencji rozdziela pokój kocem.
Powodzenie Ich nocy było ciosem dla przemysłu bieliźniarskiego. W latach 30. herosi kina dyktowali styl życia przeciętnym Amerykanom. Brak podkoszulka u Clarka Gable'a w słynnej scenie hotelowej, spowodował wyraźny spadek sprzedaży tej części garderoby.
Wykreowany przez Gable'a typ dowcipnego, silnego, namiętnego i odważnego kochanka zyskał nieśmiertelność i miejsce w milionach kobiecych serc.
Film Capry świetnie przysłużył się kinu, zapoczątkowując serię tak zwanych "postrzelonych komedii". W latach Wielkiego Kryzysu cieszyły się one ogromnym powodzeniem - łącząc wartkie tempo z realizmem, ciętymi dialogami i wątkiem miłosnym trafiły znakomicie w swój czas.
Ich noce były pierwszym filmem w historii kina, który zdobył pięć głównych Oscarów: dla najlepszego filmu, najlepszego aktora i najlepszej aktorki, za najlepszy scenariusz i najlepszą reżyserię.
PAN Z MILIONAMI:
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Robert Riskin
Zdjęcia: Joseph Walker
Muzyka: Dimitri Tiomkin
Na podstawie: opowiadania Clarence Budington Kelland
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1936
Obsada: Gary Cooper, Jean Arthur, Lionel Stander, Douglass Dumbrille, Ruth Donnelly
Reżyser ukazuje różnicę między Ameryką wiejską a miejską oraz zwycięstwo chytrego prowincjusz nad ludźmi z metropolii
Zawsze zwycięży dobro
ZAGINIONY HORYZONT:
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Robert Riskin, Sidney Buchman
Zdjęcia: Joseph Walker
Muzyka: Dimitri Tiomkin
Scenografia: Babs Johnstone
Na podstawie: powieści Jamesa Hiltona
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1937
Obsada: Ronald Colman, Jane Wyatt ,John Howard , Thomas Mitchell , Isabel Jewell
Brytyjski dyplomata, Robert Conway i mała grupa innych osób znajduje się w samolocie, który ląduje i rozbija się w Himalajach. Pasażerowie zostają uratowani przez tajemniczych osobników, którzy prowadzą ich przez góry do pięknej niczym rajski ogród doliny Shangri-La. Dolina jest otoczona górami i odcięta od świata, nad którym zbierają się czarne, wojenne "chmury". Cudowna kraina wydaje się kuszącą ucieczką dla Conwaya, świadomego nieuchronności nadchodzącej II Wojny Światowej
PIENIĄDZE TO NIE WSZYSTKO (CIESZMY SIĘ ŻYCIEM):
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Robert Riskin
Zdjęcia: Joseph Walker
Muzyka: Dimitri Tiomkin
Scenografia: Stephen Goosson
Na podstawie: sztuki George'a S. Kaufmana i Mossa Harta
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1938
Obsada: Edward Earle, Halliwell Hobbes, H.B. Warner, Samuel S. Hinds, Donald Meek, Spring Byington, Ann Miller, Edward Arnold, James Stewart, Jean Arthur
Alice Sycamore zaprasza na wspólną rodzinną kolację swojego narzeczonego Tony'ego Kirby wraz z jego rodzicami. Kirby to ludzie zamożni, poważani, o staroświeckich poglądach, natomiast Sycamore'owie to prawdziwie unikatowy zbiór dziwaków. Gdy obie familie spotykają się, dochodzi do zabawnej kolizji dwóch odmiennych stylów życia, filozofii i poglądów.
Ta adaptacja nagrodzonej Pulitzerem sztuki George'a S. Kaufmana i Mossa Harta otrzymała dwie statuetki Oskara - w kategorii najlepszego filmu oraz za reżyserię dla Franka Capry.
PAN SMITH JEDZIE DO WASZYNGTONU:
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Sidney Buchman
Zdjęcia: Joseph Walker
Muzyka: Dimitri Tiomkin
Scenografia: Lionel Banks
Na podstawie: opowiadania Lewisa R. Fostera
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1939
Obsada: Harry Carey (Prezydent), Jean Arthur (Clarissa Saunders), James Stewart (Jefferson Smith), Claude Rains, Edward Arnold, Guy Kibbee
Po śmierci jednego z senatorów jego partyjni koledzy szukają kogoś, kto do końca kadencji w parlamencie zajmie miejsce zmarłego. Wśród polityków kwitnie korupcja, łączą ich podejrzane interesy - wszystkim zależy więc, żeby nowy senator był człowiekiem dyspozycyjnym i nie wtykał nosa w nie swoje sprawy. Wybór cynicznego szefa partii pana Taylora (Edward Arnold) oraz wpływowego senatora Paine'a (Claude Rains) pada na niejakiego Jeffersona Smitha (James Stewart). Smith jest prowincjonalnym drużynowym organizacji skautowskiej, młodym entuzjastą i patriotą, który przy każdej okazji cytuje z pamięci pisma Jerzego Waszyngtona i święcie wierzy w Amerykańskie Marzenie. Starzy wyjadacze ze stolicy są przekonani, że nie mający pojęcia o polityce naiwniak będzie w ich rękach bezwolną marionetką. Smith jednak ani myśli przymykać oczu na nieetyczne praktyki dygnitarzy; reaguje na nie z prawdziwie harcerską surowością. Politycy próbują najpierw skorumpować upartego drużynowego, a kiedy ten sposób zawodzi, skompromitować go za pomocą spreparowanego skandalu
Frank Capra w tym filmie powraca do swego podstawowego wątku zwycięstwa dobra nad złem i triumfu prowincji nad stolicą.
Jako pupilek James Stewart ucieleśnia przemianę głupkowatego imitatora ptasich głosów w orędownika sprawiedliwości.
Kongres bezskutecznie protestuje przeciw filmowi.
Tematyka społeczna
Główna rola James Stewart- Oscar za rolę
Waszyngton pokazywany jako centrum świata
Film przesłodzony
Dobry obywatel wierzący w ideały zmienia świat na lepsze
Zwycięstwo dobra nad złem
Triumf prowincji nad stolicą
Komedii satyryczna o spotkaniu naiwnego idealisty z amoralnym światem wielkiej polityki
Pan Smith jedzie do Waszyngtonu otrzymał 11 nominacji do Oscara i statuetkę za scenariusz.
Film ugruntował gwiazdorską pozycję Jamesa Stewarta
Był jedną z pierwszych hollywoodzkich produkcji, w których pojawił się krytyczny obraz amerykańskiej demokracji.
ARSZENIK I STARE KORONKI:
Reżyseria: Frank Capra
Scenariusz: Joseph Kesselring, Julius J. Epstein
Zdjęcia: Sol Polito
Muzyka: Max Steiner
Scenografia: Max Parker
Na podstawie: sztuki Josepha Kesselringa
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1944
Gatunek: Czarna Komedia
Obsada: Cary Grant, Edward Everett Horton, Jack Carson, James Gleason, Jean Adair, Josephine Hull, Peter Lorre, Priscilla Lane, Raymond Massey
Krytyk teatralny i zarazem pisarz, Mortimer Brewster (genialna kreacja Cary Granta) jest zdeklarowanym kawalerem. Do czasu. Poznaje uroczą córkę pastora- Elaine. Poznajemy naszych bohaterów właśnie w tym momencie: dążących do urzędu, zalegalizować swój związek. Mortimer jest nieco zestresowany i ukrywa się za ciemnymi okularami oraz wysoko postawionym kołnierzem prochowca. Ślub dochodzi do skutku, mimo jednorazowej ucieczki Mortimera sprzed okienka, i nowożeńcy jadą ogłosić wesołą nowinę ciotką cynicznego pisarza, nadzwyczaj uroczym paniom. Mortimer nie jest jeszcze świadomy że stres związany ze zmianą stanu cywilnego jest niczym, w porównaniu z doznaniami jakie zapewnią mu urocze siostry Brewster, gdy ten odkryje ich mały sekret. Otóż znajduje w skrzyni sztywnego, starszego jegomościa. Obie panie wyjaśniają mu spokojnie (oczywiście po wytłumaczeniu że nie powinien wypytywać tak natarczywie o ich prywatne sprawy)że zajmują pomocą starszym, samotnym panom. Zszokowany Mortimer stara się im wyjaśnić że nie mogą mordować, czym doprowadza starsze panie do łez. Przed nim niebanalne zadanie: jak ukryć prawdę i zachować honor rodziny? Nie będzie to łatwe, bo przy okazji musi Elaine wytłumaczyć że podróż poślubna należy przełożyć (co czyni dobitnie, mówiąc "Przyjdź jutro" i wynosząc ją przed drzwi wejściowe), pilnować aby ciotki nie mordowały choć przed chwilę, zatuszować fakt istnienia w piwnicy cmentarza oraz uniknąć śmierci z rąk swego brata, Jonathana, który powraca w niefortunny dzień na łono rodziny. Tylko podziwiać zaradność Mortimera, zastanawiając się jak on to robi.
Film ma tempo, cięty humor oraz genialny pomysł.
Makabryczna komedia