PN-90/E-05023

 

Oznaczenia identyfikacyjne przewodów elektrycznych

barwami lub cyframi

(Wyciąg)

1. Zakres stosowania.

Postanowienia normy należy stosować przy oznaczaniu barwami lub cyframi izolo­wanych i gołych przewodów oraz kabli stosowanych w instalacjach elektrycznych w celu identyfikacji, a tym samym zwiększenia stopnia bezpieczeństwa i uniknięcia wieloznaczności.

2. Przedmiot normy.

Przedmiotem normy jest poda­nie ogólnych zasad stosowania oznaczeń barwami lub cyframi służących do identyfikacji przewodów i kabli, w tym także przewodów szynowych. Postanowienia normy nie określają parametrów poszczególnych barw.

UWAGA - Konkretne zastosowanie podanych w normie ogólnych zasad dla oznaczeń określonych wyrobów powinno być podane w odpowiednich normach przedmiotowych.

3. Oznaczanie za pomocą barw.

UWAGA - Przykłady sposobów oznaczeń podano w załączniku A.

3.1. Stosowanie oznaczenia jednobarwnego.

3.1.1. Postanowienia ogólne.

W oznaczeniach mogą być użyte następujące barwy: czarna, brązowa, czerwo­na, pomarańczowa, żółta, zielona, niebieska (w tym jasnoniebieska), fioletowa, szara, biała, różowa, turku­sowa.

UWAGA - Kod literowy barw podano w PN-90/E-05029.

Ze względów bezpieczeństwa pojedyncza barwa żółta i pojedyncza barwa zielona nie powinna być stosowana w przypadkach, gdy istnieje możliwość pomyłki z dwu­barwnym oznaczeniem zielonożółtym (patrz 3.2). W ta­kim przypadku zaleca się stosować trzy następujące barwy: jasnoniebieską, czarną i brązową.

Zaleca się, aby oznaczenia barwne stosować na całej długości przewodu albo za pomocą barwnej izolacji, albo za pomocą barwnych oznaczników. Dopuszcza się stosowanie oznaczeń barwnych tylko w dostępnych i widocznych miejscach.

3.1.2. Stosowanie barwy jasnoniebieskiej.

Barwa ja­snoniebieska jest przeznaczona dla przewodu neutral­nego albo środkowego.

Jeżeli w obwodzie elektrycznym znajduje się prze­wód neutralny lub środkowy, który ma być oznaczony barwą, to w tym celu powinna być stosowana barwa jasnoniebieska. Barwa jasnoniebieska nie powinna być stosowana do oznaczania innych przewodów, jeżeli może zaistnieć możliwość pomyłki. ­

W przewodzie wielożyłowym, w którym nie ma żyły neutralnej lub środkowej, barwę jasnoniebieską można stosować do oznaczania każdej żyły z wyjątkiem żyły (przewodu) ochronnej.

Jeżeli stosuje się oznaczenie barwne, gołe przewody, zastosowane jako neutralne lub środkowe, powinny być oznaczane barwą jasnoniebieską na całej długości lub w postaci pasków szerokości 15Ⴘ100 mm umieszczo­nych w określonych odległościach od siebie albo we wszystkich widocznych i dostępnych miejscach.

UWAGA 1 - W PN-84/E-08107 nakazuje się stosowanie barwy jasnoniebieskiej do oznaczania zacisków, skrzynek zaciskowych, wtyczek i gniazd w obwodach iskrobezpiecznych.

UWAGA 2 - W USA i Kanadzie do oznaczania przewodu neutralnego i środkowego używa się barwy białej jako równoważnej do jasnoniebieskiej.

3.2. Stosowanie oznaczenia dwubarwnego.

3.2.1. Postanowienia ogólne.

Oznaczanie przy użyciu kombinacji barw podanych w 3.1 może być stosowane pod warunkiem, że nie istnieje możliwość pomyłki.

Barwa żółta i barwa zielona nie powinna być uży­wana w innych kombinacjach niż w kombinacji dwu­barwnej zielono-żółtej.

3.2.2. Stosowanie barwy zielono-żółtej.

Kombinacja dwubarwna zielono-żółta powinna być używana tylko do oznaczania i identyfikacji przewodu ochronnego.

UWAGA 1 - Przewód ochronno-neutralny (PEN) powinien być ozna­czony barwą zielono-żółtą, a na końcach barwą jasnonie­bieską tak, aby równocześnie widoczne były wszystkie wy­mienione barwy. Dopuszcza się, aby przewód PEN ozna­czany był barwą jasnoniebieską, a na końcach barwą zie­lono-żółtą tak, aby równocześnie widoczne były wszystkie wymienione barwy (ostatni sposób nie jest zalecany).

Gołe przewody stosowane jako przewody ochronne powinny być oznaczane barwą żółtą i zieloną na prze­mian, w postaci pasków o jednakowej szerokości wy­noszącej 15Ⴘ100 mm, stykających się ze sobą albo na całej długości przewodu, albo we wszystkich dostęp­nych i widocznych miejscach. W przypadku zastosowa­nia taśmy samoprzylepnej należy używać wyłącznie taśmy dwubarwnej zielono-żółtej.

W przypadku przewodów izolowanych dwubarwna kombinacja zielono-żółta powinna być wykonana tak, aby na każdym odcinku o długości 15 mm jedna barwa pokrywała co najmniej 30% powierzchni, lecz nie więcej niż 70% powierzchni przewodu, a druga barwa - po­zostałą część.

UWAGA 2 - Jeżeli przewód ochronny może być łatwo zidentyfikowany przez jego kształt, konstrukcję lub usytuowanie, np. przewód koncentryczny, nie jest konieczne oznaczanie barwami na całej długości; wymagane jest tylko oznaczanie zakończeń przewodu i części dostępnych za pomocą wyraźnych symboli granicznych lub kombinacji dwubarwnej zielono­-żółtej.

UWAGA 3 - W USA i Kanadzie do oznaczania przewodu ochronnego używa się barwy zielonej jako równoważnej do kombinacji dwubarwnej zielono-żółtej.

UWAGA 4 - Jeżeli rolę przewodu PE lub PEN pełni żyła u neutralnej barwie izolacji, jej zakończenia należy oznaczać barwą zielono-żółtą.

4. Oznaczenia cyfrowe.

4.1. Postanowienia ogólne.

System cyfr można stoso­wać do oznaczania przewodów i grup przewodów, z wyjątkiem przewodów oznaczonych kombinacją dwu­barwną zielono-żółtą.

Oznaczenie powinno być wyraźne i trwałe.

UWAGA - Wymagania dotyczące trwałości podano w PN-87/E-90050.

Wszystkie cytry powinny być czytelne i kontrastowe w stosunku do barw izolacji. Do oznaczania należy używać cyfr arabskich.

4.2. Przewody (kable) wielożyłowe.

Wszystkie żyły przewodu wielożyłowego powinny być oznaczone kolejnymi cyframi.

Cyfry powinny być rozmieszczone w regularnych (jednakowych) odstępach d na całej długości przewodu - kolejne cyfry powinny być odwrócone w stosunku do cyfr sąsiednich. ­

 

Rys. 1

Rozmieszczenie cyfr powinno być takie jak pokazano na rys. 1 - w przypadku zapisu osiowego lub na rys. 2 - w przypadku zapisu poprzecznego.

Rys. 2

 

Umiejscowienie cyfr i odstępy d powinny być podane w normach przedmiotowych dotyczących określonych wyrobów.

W celu uniknięcia pomyłek, cyfry 6 i 9 lub jakiekol­wiek inne kombinacje zawierające te cyfry powinny być podkreślone.

Normy związane

PN-87/E-90050 Przewody elektroenergetyczne ogólnego przeznaczenia do układania na stałe. Ogólne wymagania i badania

PN-90/E-05029 Kod do oznaczania barw

PN-84/E-08107 Elektryczne urządzenia przeciwwybuchowe. Urządzenia i obwody iskrobezpieczne. Wymagania i badania 

---