praca magisterska wa c 8135

Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, wydział zamiejscowy w Kołobrzegu

Bezrobocie, rynek pracy, stopy inflacji w wybranych krajach UE w latach 2000-2007r.

Kołobrzeg,

28.02.2007r.

Bezrobocie to problem, o którym słyszy się codziennie: w radiu, w telewizji, przeczytać można w gazetach. Politycy i ekonomiści na całym świecie próbują go rozwiązać, szacują, przewidują i planują, proponują najróżniejsze rozwiązania. W każdym kraju bezrobocie wygląda inaczej, jednak wszędzie jest to olbrzymi uszczerbek dla państwa. W ostatnich latach powstało bezrobocie techniczne - ludzie nie mogą znaleźć pracy, ponieważ ich miejsce zastępują nowoczesne maszyny i komputery. Z drugiej strony nie można tak do końca stwierdzić, ze rozwój technologiczny jest przyczyna bezrobocia, rodzi się wtedy bowiem zapotrzebowanie na nowy rodzaj pracy. Problem polega na tym, ze wtedy najczęściej jest wymagana zmiana kwalifikacji, na co stać tylko niektórych.

Jak powstaje bezrobocie?

Aby lepiej zrozumieć zagadnienie bezrobocia, trzeba zacząć od początku, czyli poznać cały proces prowadzący do jego powstania. Obrazuje to następujący wykres:

0x01 graphic

Funkcja popytu na prace DN pokazuje poziom zatrudnienia, który przedsiębiorstwa wybierają przez zrównanie płacy realnej z krańcowym produktem pracy.

Funkcja podaży siły roboczej SN przedstawia rozmiar pracy oferowanej na rynku przy rożnych poziomach płacy realnej.

W modelu z doskonale elastycznymi placami i cenami punkt przecięcia się krzywych popytu i podaży siły roboczej wyznacza place realna (A)

Z wykresu wynika wiec, ze bezrobocie to wynik braku równowagi pomiędzy podąża pracy a popytem na pracę. Innymi słowy, to zjawisko polegające na tym, ze pewna część ludzi zdolnych i gotowych do podjęcia pracy w typowych warunkach występujących w gospodarce, nie znajduje zatrudnienia.

Inflacja - zjawisko monetarne wywołane szybszym przyrostem ilości pieniądza niż produkcji (obniżanie się siły nabywczej pieniądza). Na rynku obserwowana jest jako długotrwały wzrost średniego poziomu cen określonego koszyka dóbr. W praktyce inflacja na rynku konsumpcyjnym jest inna niż inflacja na rynku zaopatrzeniowym i nieco inaczej wpływa na kondycję gospodarki. Przeciwieństwem inflacji jest deflacja.

Korzystnym efektem niewielkiej inflacji może być ułatwienie renegocjacji realnej wartości niektórych cen oraz płac (zobacz też iluzja pieniądza).

Rodzaje inflacji

Według kryterium tempa:

pełzająca - nie przekracza 5% rocznie,
krocząca - oscyluje w granicach 5-10% rocznie,
galopująca - wzrost cen od kilkudziesięciu do ok. 150% w skali rocznej,
hiperinflacja - roczny wzrost cen o ok. 150% lub więcej.

Według kryterium przyczyny:

Inflacja pieniężna - inflacja wywołana przez niekorzystną relację strumienia pieniężnego na rynku do innych strumieni gospodarczych (nadmierna emisja pieniądza).
budżetowa
kredytowa
płacowa

Według kryterium przejawiania się oraz skutków:

jawna
ukryta

Według kryterium całokształtu stosunków ekonomicznych w kraju:

Według kryterium zależności od innych kategorii makroekonomicznych:

Według kryterium czynnika czasu:

Bezrobocie w wybranych krajach UE(%)

ROK Kraj	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007 październik
Austria	3,4	4,0	4,1	4,5	5,0	5,1	4,5	4,3
Dania	4,1	4,8	4,8	5,7	5,2	4,1	3,6	2,9
Belgia	6,7	7,4	8,0	8,6	8,5	8,5	7,9	7,3
Szwecja	5,0	4,9	5,2	6,4	6,2	7,7	6,5	5,8
Niemcy	7,4	7,9	8,9	9,4	10,4	10,3	9,0	8,1

Inflacja w wybranych krajach UE(%)

ROK Kraj	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007 październik
Austria	2,3	1,8	1,7	1,3	2,5	1,6	1,6	2,9
Dania	2,3	2,2	2,6	1,2	0,9	2,2	1,7	1,8
Belgia	3,0	2,0	1,3	1,7	1,9	2,8	2,1	2,9
Szwecja	1,3	3,1	1,6	1,8	0,9	1,3	1,4	1,9
Niemcy	2,2	1,4	1,2	1,0	2,3	2,1	1,4	2,7

Austria

0x01 graphic

W przypadku Austrii występuje krótkookresowa zależność krzywej Philipsa, tzn. że jeśli w latach 2000-2004 stopa inflacji malała to stopa bezrobocia wzrastała.

Austria jest krajem wysoko rozwiniętym. W 1998 roku wartość PKB osiągnęła 240 mld dolarów, wzrost PKB wynosił 3%. Jednocześnie dochód na 1 mieszkańca wynosił 29,8 tys. dolarów, co stawiało Austrię na 5-tym miejscu w Europie. Największe znaczenie w wytwarzaniu PKB mają usługi (zwłaszcza turystyka i transport) - około 2/3 oraz przemysł - około 1/3, jedynie niewielki odsetek dostarczany jest przez rolnictwo.

Odbiciem struktury wytwarzania dochodu jest struktura zatrudnienia ludności. Spośród około 40% pracujących mieszkańców kraju ponad połowa (62%) zatrudniona jest w usługach i handlu, 31% w przemyśle, budownictwie, energetyce i górnictwie, a tylko około 3% w rolnictwie. Zatrudnienie w usługach i handlu stale rośnie, natomiast spada w przemyśle i rolnictwie.

O pracę trudno. W sezonie najłatwiej na budowie. Austriacy cenią polskich budowlańców za solidność i staranność. Sporo pracy czeka także w hotelarstwie, gastronomii, szpitalach (dla lekarzy i pielęgniarek) oraz domach opieki. W sezonie narciarskim problemów ze znalezieniem pracy nie powinni mieć instruktorzy narciarstwa.

Dania

0x01 graphic

Największe znaczenie w wytwarzaniu PKB mają usługi - 70%, przemysł i energetyka -18%, budownictwo - 6%, rolnictwo - 5%. Odbiciem struktury wytwarzania dochodu jest struktura zatrudnienia ludności. W 1999 roku zdecydowana większość mieszkańców pracowała w sektorze usług, w przemyśle, energetyce i budownictwie zatrudnionych było 24% ludności, w rolnictwie jedynie 5%.

Pracę znajdą lekarze, pielęgniarki, pracownicy opieki społecznej, kucharze, kelnerzy. W sezonie najłatwiej znaleźć coś w rolnictwie: przy zbiorze truskawek, grochu, cebuli, kukurydzy, jabłek, gruszek, w szkółkach ogrodniczych, przy drzewkach bożonarodzeniowych lub adwentowych wiankach. Praca sezonowa zaczyna się w marcu (szkółki), kończy w grudniu (świąteczne drzewka). Uwaga: Nie musisz znać duńskiego. W wielu firmach językiem roboczym jest angielski.

Belgia

0x01 graphic

W przypadku Belgii występuje krótkookresowa zależność krzywej Philipsa, tzn. że jeśli w latach 2000-2002 stopa inflacji malała to stopa bezrobocia wzrastała.

Dochód narodowy: 30,600 tys. USD na 1 mieszkańca (2004). Inflacja: 1,9% (2004). Zadłużenie: 28,3 mld USD (1999). Struktura zatrudnienia: usługi (73%), przemysł (25%), rolnictwo (2%). Handel zagraniczny: eksportuje się głównie środki transportu (16%), metale i wyroby metalowe (12%), maszyny (11%) oraz produkty chemiczne i metale nieżelazne, natomiast importuje się maszyny (17%), środki transportu (13%), surowce mineralne (12%) oraz żywność. Głównymi partnerami handlowymi są: Niemcy, Francja, Holandia i pozostałe państwa Unii Europejskiej. Obroty handlowe z zagranicą - eksport: 255,7 mld USD (2003), import: 235 mld USD (2003).

Mimo, że w tym kraju brakuje rąk do pracy (ok. 50 tys. wakatów), rząd w Brukseli zdecydował o nieotwieraniu rynków pracy. Wiadomo jednak, że w pewnych sektorach, takich jak budownictwo, raczej nie będzie problemów z otrzymaniem pozwolenia. W Belgii brakuje personelu medycznego - lekarzy, pielęgniarek, pomocy pielęgniarek i opiekunek osób starszych. Pracy nie zabraknie także dla budowlańców. Najłatwiej coś znaleźć elektrykom i stolarzom.

Szwecja

0x01 graphic

W przypadku Szwecji występuje krótkookresowa zależność krzywej Philipsa, tzn. że jeśli w latach 2005-2007 stopa inflacji rosła to stopa bezrobocia malała.

Dochód narodowy 28 400 USD na 1 mieszkańca (2004). Inflacja: 0,7% (2004). Zadłużenie zagraniczne: 66,5 mld USD (1994). Struktura zatrudnienia: usługi - 74%, przemysł - 24%, rolnictwo - 2%. Handel zagraniczny: eksportuje się głównie maszyny i pojazdy mechaniczne, produkty gotowe i półfabrykaty, surowce do Stanów Zjednoczonych (10,7%), Niemiec (10,3%), Wielkiej Brytanii (7,2%), importuje się produkty gotowe i półfabrykaty, maszyny i pojazdy mechaniczne, produkty chemiczne z Niemiec (20,2%), Danii (8,2%), Wielkiej Brytanii (7,9%). Obroty z zagranicą - eksport: 121,7 mld USD, import: 97,97 mld USD (2004).

Choć Szwecja otworzyła swoje rynki pracy już w momencie naszego przystąpienia do Unii Europejskiej, niezbyt chętnie podejmujemy tam pracę. Przez dwa pierwsze lata wyjechało tam zaledwie 4 tys. Polaków. Furorę zrobili polscy dentyści. Najmilej widziani są lekarze, pielęgniarki do szpitali i domów opieki oraz dentyści. Pracę mogą też znaleźć specjaliści z branż: informatycznej komunikacyjnej, transportu, biotechnologii, inżynierii (np. elektrycy), budownictwa (np. hydraulicy, posadzkarze, murarze, malarze) oraz pracownicy sezonowi w rolnictwie i ogrodnictwie. Praca sezonowa - zbiory runa leśnego-zaczyna się w lipcu.

Niemcy

0x01 graphic

W przypadku Niemiec występuje krótkookresowa zależność krzywej Philipsa, tzn. że jeśli w latach 2000-2003 stopa inflacji malała to stopa bezrobocia wzrastała.

Dochód narodowy 28 700 USD na 1 mieszkańca (2004). Inflacja: 1,6% (2004). Struktura zatrudnienia: usługi - 63,8%, przemysł - 33,4%, rolnictwo - 2,8%. Handel zagraniczny: eksportuje się głównie wyroby gotowe, towary przetworzone, artykuły żywnościowe, natomiast importuje się wyroby gotowe, towary przetworzone, artykuły żywnościowe. Głównymi partnerami handlowymi są: Francja, Stany Zjednoczone,Wielka Brytania, Włochy i Holandia. Obroty z zagranicą w 2004 - eksport: 893,3 mld USD, import: 716,7 mld USD.

Najłatwiej jest o zatrudnienie sezonowe podczas zbioru owoców. Polacy mogą pracować w ten sposób maksymalnie 4 miesiące roku kalendarzowym. W sezonie najczęściej zatrudniani są pracownicy do zbioru owoców (jabłek i truskawek) oraz warzyw (szparagi i pomidory). Niemcy potrzebują również informatyków, lekarzy, pielęgniarek oraz opiekunek.

Średnia płaca miesięczna w wybranych krajach UE(w PLN)

ROK KRAJ	2001	2002	2003	2004	2005
Austria	9379	9572	9765	9958	b.d
Belgia	b.d	9677	9993	b.d	b.d
Dania	15634	15955	16592	26740	b.d
Niemcy	11884	12344	12753	13062	13324
Szwecja	8727	9054	9341	9710	b.d

0x01 graphic

Po kilku latach zastoju gospodarka europejska znajduje się obecnie w fazie zwyżkowej, czemu sprzyjają korzystne warunki zewnętrzne oraz stały wzrost popytu wewnętrznego. W pierwszej połowie 2007 r. gospodarka europejska była stosunkowa silna. Pomimo bardziej rygorystycznej polityki pieniężnej i rekordowo wysokich kursów euro w stosunku do dolara amerykańskiego, wszystko wskazuje na stały wzrost gospodarczy w najbliższej przyszłości. W sytuacji wysokiego poziomu zaufania konsumentów i silnego rynku pracy konsumpcja powinna w coraz większym stopniu przyczyniać się do ogólnego wzrostu gospodarczego.

Rok 2007 wydaje się być kolejnym rokiem ponadprzeciętnego wzrostu gospodarczego w Europie. Dlatego w 2008 r. przewiduje się szczególnie silne zwiększenie inwestycji i prywatnej konsumpcji.

Rządy krajów europejskich robią co w ich mocy, żeby promować poszerzenie Unii Europejskiej, a przede wszystkim zrealizować ideę zjednoczonej Europy. A jaki stosunek do przyjęcia nowych członków wyrażają obywatele państw Unii Europejskiej?

Na podstawie przeprowadzonych w ostatnim czasie badań opinii publicznej wynika, że 86% obywateli Unii wierzy, iż poszerzenie otworzy nowe rynki zbytu dla firm z państw Wspólnoty. Jednocześnie 82% badanych uważa, że skorzystają na poszerzeniu „Piętnastki”, patrząc z punktu widzenia kultury. Z drugiej jednak strony, 62% respondentów wyraża obawy związane z napływem obywateli nowych członkowskich do krajów obecnej Wspólnoty. 53% ankietowanych jest przekonanych, że kontrolowanie nielegalnej imigracji będzie bardzo utrudnione.

Jeśli poszerzenie Unii Europejskiej okaże się sukcesem, możemy oczekiwać pozytywnych przemian i rozwoju gospodarczego. Sukces ten będzie oznaczał potęgę ekonomiczną, polityczną i militarną przyszłej Unii, która licząc 25 państw członkowskich
z ogólną liczbą ludności sięgającą 500 mln, będzie stanowiła wyzwanie dla Stanów Zjednoczonych. Poszerzenie pociągnie za sobą wzrost wartości produktu krajowego brutto Unii Europejskiej do poziomu $ 9,3 tryliona, dorównując tym samym do poziomu PKB USA.