ME	ZAKŁAD TECHNOLOGII LASEROWYCH I OPTOELEKTRONIKI
Ćw. 4	Rozkład promieniowania źródeł światła

Cel ćwiczenia.

Celem ćwiczenia jest:

1. Zapoznanie się ze sposobem pomiaru natężenia oświetlenia na poziomej płaszczyźnie oświetlonej żarówką lub świetlówką.

2. Zapoznanie się z podstawowymi parametrami charakteryzującymi badane źródła światła.

3. Zbadanie wpływu napięcia zasilania źródła światła na natężenie oświetlenia.

Zagadnienia do przygotowania

• ergonomia miejsca pracy - oświetlenie.

• oświetlenie miejsc pracy we wnętrzach - nowa norma oświetleniowa.

• budowa żarówki (części składowe i materiały),

• budowa świetlówki (części składowe i materiały),

• etapy zapłonu lampy fluorescencyjnej,

• klasa energochłonności urządzeń.

Program ćwiczenia

1. Wyznaczenie rozkładu natężenia oświetlenia na danej powierzchni,

2. Obliczenie współczynnika równomierności oświetlenia d,

3. Wyznaczenie charakterystyki E=f(U),

4. Wyznaczenie wskaźnika k,

5. Opracowanie wyników pomiarów.

Wszystkie punkty realizacji ćwiczenia dotyczą zwykłej żarówki i wybranej świetlówki.

Realizacja ćwiczenia

Podłączyć układ pomiarowy zgodnie ze schematem:

Ad. 1. Wyznaczenie rozkładu natężenia oświetlenia.

Wykonać pomiar natężenia oświetlenia przy napieciu 230V na płaszczyźnie stołu w każdym punkcie pomiarowym, dla dwóch wysokości zawieszenia źródła światła. Wykonać dwuwymiarowy (oś X i Y) lub trójwymiarowy (np. w Excelu) wykres E=f(l).

W każdym punkcie pomiarowym należy zmierzyć natężenie oświetlenia przy zapalonym badanym źródle światła oraz po jego wyłączeniu. Natężenie oświetlenia pochodzące od badanego źródła jest różnicą obu tych pomiarów.

Rozkład natężenia wykonać dla:

• żarówki o mocy 40[W],

• świetlówki o mocy ....[W],

zawieszonych na wysokości 60 cm

Otrzymane wyniki wpisać do tabeli:

30
...
10
0
10
...
	...	10	0	10	...	50

oś x[cm]

Ad. 2. Obliczenie współczynnika równomierności oświetlenia d.

Obliczyć równomierność oświetlenia wg zależności:

Wykonać pomiar natężenia oświetlenia w osiach x i y. Do wyznaczenia E wziąć wszystkie punkty z pomiarów w obu osiach, następnie zmienić wysokość zwieszenia źródła światła i powtórzyć pomiary.

Otrzymane wyniki wpisać do tabeli:

		oś x	oś y
Eśr	[lx]
dśr	[-]
dmin	[-]

Ad. 3. Wyznaczenie charakterystyki E=f(U) (natężenie oświetlenia w funkcji napięcia zasilania żarówki).

Wykonać pomiar natężenia oświetlenia w jednym podanym przez prowadzącego ćwiczenie punkcie powierzchni oświetlonej zmieniając napięcie zasilania od U_max = 230V w dół , co 10V, aż do zgaśnięcia badanego źródła światła. Zmieniając napięcie zasilania świetlówki “w górę” i w “dół” uchwtcić napięcie zapłonu i napięcie gaśnięcia świetlówki. Pomiar wykonać trzy razy, obliczyć średnią. Wykreślić wykres natężenia oświetlenia w funkcji napięcia zasilania E=f(U)

Otrzymane wyniki wpisać do tabel:

L.p	U	E
		[V]	[lx]
1	230
...
...	0

1. Wyznaczenie napięcia zapłonu i gaśnięcia świetlówki

L.p	Uzap	Ugaś
		[V]	[V]
1
2
3
Uśr[V]

Ad. 4. Wyznaczenie wskaźnika k

Porównać moc pobraną z sieci przez źródło światła z natężeniem oświetlenia badanego źródła. Obliczyć wskaźnik k według zależności:

dla punktu odpowiadającemu rzutowi środka źródła światła na płaszczyznę stołu.

Dla świetlówki zaobserwować wskazania mierników po dołączeniu dodatkowej pojemności.

Wyniki pomiarów i obliczeń zestawić w tabeli:

	P	E	k
		[W]	[lx]	[W/ lx]
żarówka
świetlówka

Wnioski

• Wymień wady i zalety świetlówek.

• Wymień wady i zalety żarówek.

• Wskaż źródła zakłóceń, które wpływały na pomiar natężenia oświetlenia?

• Co określa klasa energochłonności urządzeń?

Mechatronika - laboratorium Studia dzienne

Ćw. 4 - Rozkład promieniowania źródeł światła Instrukcja do ćwiczenia

1

- 2 -

Elektronika i układy cyfrowe - laboratorium Studia dzienne - licencjackie

Ćw. 7 - Badanie układów arytmetycznych Instrukcja do ćwiczenia

V

230V∼

*

*

W

F

Luksomierz

A

ATR

---