Jak inwestować w obligacje

P=∑_(t=1)^n▒C_t/〖(1+r)〗^t gdzie:

P - wartość obligacji. Suma zdyskontowanych, wymaganą stopą dochodu, przyszłych przepływów pieniężnych.

C_t - przepływ pieniężny w okresie t (odsetki przez kolejne lata plus wartość nominalna z kuponem w ostatnim roku).

n - liczba przepływów pieniężnych otrzymanych z tytułu posiadania obligacji.r - wymagana stopa dochodu.

Do wyceny obligacji zmiennokuponowej stosuje się ten sam wzór co do stałokuponowych, jednak parametr „r" (wymagana stopa dochodu) powinna się zmieniać w kolejnych okresach wypłacania odsetek. Jest to związane z terminową struktura stóp procentowych.

Obligacje skarbowe

Są to dłużne papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Finansów. Emitent pożycza od nabywcy obligacji pewną sumę pieniędzy i zobowiązuje się ją zwrócić (wykupić obligację) w określonym terminie oraz zapłacić należne odsetki.Obligacje skarbowe należą do papierów wartościowych o najmniejszym ryzyku inwestycyjnym.

Obligacje skarbowe dzielimy ze względu na rodzaj rynku wtórnego na:

Obligacje oszczędnościowe - oferowane wyłącznie osobą fizycznym, można obracać nimi na rynku wtórnym nieregulowanym (umowa sprzedaży, darowizny); nie są notowane na GPW. W Polsce obligacjami tymi są obligacje dwuletnie, czteroletnie oraz dziesięcioletnie.

Obligacje rynkowe - dostępne dla osób fizycznych oraz prawnych oprócz podmiotów finansowych, spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Obligacjami tymi można obracać na GPW, BondSpot (dawniej MTS CeTo S.A.) oraz na rynku wtórnym nieregulowanym. Obligacjami rynkowymi są: obligacje trzyletnie i pięcioletnie.

Ze względu na okres zapadalności obligacji skarbowych, możemy wyróżnić:

Obligacje dwuletnie DOS

Obligacje o oprocentowaniu stałym w okresie 2 lat, z roczną kapitalizacją (odsetki dopisywane), cena wynosi 100zł. Kod obligacji np. DOS0805 oznacza: Dwuletnie Oszczędnościowe Stałoprocentowe), 08 - miesiąc wykupu (sierpień), 05 - rok wykupu (2005 r.). Obligacje te nie są notowane na GPW. Całość odsetek oraz wartość nominalna wypłacona zostaje po dwóch latach. Istnieje możliwość przedterminowego wykupu, jednakże wartość narosłych odsetek pomniejszona zostaje w takim przypadku o 1 zł.

Obligacje trzyletnie TZ

Obligacje rynkowe, o oprocentowaniu zmiennym (odsetki wypłacane co pół roku), aktualizowanym co 6 miesięcy na podstawie wskaźnika WIBOR (0,93*WIBOR 6M, lipiec 2008). Kod obligacji: np. TZ0806, gdzie: TZ (skrót od Trzyletnie Zmiennoprocentowe) to symbol obligacji, 08 - miesiąc wykupu (sierpień), 06 - rok wykupu (2006 r.). Obligacje tymi można obracać na GPW bądź BondSpot.

Obligacje czteroletnie COI

Obligacje oszczędnościowe, o zmiennym oprocentowaniu uzależnionym od inflacji (odsetki wypłacane są po każdym pełnym roku oszczędzania), aktualizowanym co rok, cena wynosi 100zł. Do poziomu inflacji dodawana jest premia w wysokości 2,6 p.p. (lipiec 2008). Kod obligacji: np. COI0807, gdzie: COI to symbol obligacji (skrót od Czteroletnie Oszczędnościowe Indeksowane), 08 - miesiąc wykupu (sierpień), 07 - rok wykupu (2007 r.). Wartość nominalna wraz z odsetkami za ostatni rok oszczędzania wypłacana jest po 4 latach. Obligacja ta wydaje się być bardzo dobrą alternatywą w stosunku do depozytów i lokat bankowych, gdyż gwarantuje inwestorowi premię ponad roczną stopę inflacji, co oznacza, że inwestor zawsze będzie realizował dodatnią realną stopę procentową. Istnieje możliwość przedterminowego wykupu, jednakże wartość narosłych odsetek pomniejszona zostaje w takim przypadku o 1 zł.

Obligacje dziesięcioletnie EDO

Obligacje oszczędnościowe, o zmiennym oprocentowaniu uzależnionym od inflacji, z roczną kapitalizacją odsetek (odsetki dopisywane są na koniec każdego okresu odsetkowego -roku). Wartość nominalna wraz z odsetkami za cały 10-letni okres inwestycji zostanie wypłacona dokładnie 10 lat od dnia zakupu. Kod obligacji: np. EDO1014, gdzie: EDO to symbol obligacji (skrót od Emerytalne Dziesięcioletnie Oszczędnościowe), 10 - miesiąc wykupu (październik), 14 - rok wykupu (2014 r.). Istnieje możliwość przedterminowego wykupu, jednakże wartość narosłych odsetek pomniejszona zostaje w takim przypadku o 1 zł.

Obligacje zerokuponowe OK.

Obligacje występujące w handlu hurtowym. Od obligacji tych nie nalicza się odsetek, gdyż sprzedawane są z dyskontem, czyli cena obligacji jest niższa od wartości nominalnej po której emitent wykupuje obligacje. Można powiedzieć, że odsetki są płacone niejako z góry już przy zakupie obligacji i uwzględnione w jej cenie.

W odróżnieniu od detalicznych obligacji Skarbu Państwa, obligacje OK nie są dostępne dla indywidualnych inwestorów. Mogą oni je jednak kupić pośrednio, inwestując w odpowiedni fundusz obligacji.

Jak kupić obligacje Skarbu Państwa?

Do sprzedaży obligacji na rynku pierwotnym w naszym kraju Ministerstwo Finansów wyznaczyło sieć placówek PKO Bank Polski i Punkty Obsługi Klienta Bankowego Domu Maklerskiego PKO BP.

Jak kupić obligacje? Można więc udać się do wyznaczonej placówki PKO BP (na terenie całego kraju jest ich 877) i z odpowiednimi dokumentami przejść do specjalnego stanowiska, gdzie konsultant dokładnie zapozna nas z warunkami sprzedaży. Podobnie w przypadku Punktów Obsługi Klientów Bankowym Domu Maklerskim PKO BP, których jest 35. By nie tracić czasu, warto zadzwonić do najbliższego oddziału banku i zapytać o placówkę najbliższą miejsca pobytu.

Przed udaniem się do placówki należy przygotować niezbędne dokumenty: dowód osobisty (lub inny dokument potwierdzający tożsamość), NIP - numer identyfikacji podatkowej oraz numer rachunku bankowego. Numer konta będzie potrzebny do przelewów - wpłat podczas zakupu oraz wypłat przy wykupie obligacji.

Po dokładnym zapoznaniu z warunkami sprzedaży konsultant - co jest bardzo ważne - dokona rejestracji klienta do Rejestru Nabywców Obligacji. Klient natomiast deklaruje liczbę, rodzaj obligacji oraz formę zapłaty (może to być: gotówka, bankowy czek gotówkowy, przelew na rachunek bankowy, łączne wymienione formy płatności. Będzie mógł także, o ile jest to kolejny zakup obligacji, dokonać zamiany obligacji wykupywanych na nowe). Po złożeniu zlecenia zakupu klient otrzyma potwierdzenie transakcji - wydrukowane potwierdzenie zakupu, a na życzenie imienne świadectwo depozytowe. Jest to dokument stwierdzający, że legitymująca się nim osoba jest właścicielem określonej liczby obligacji danej emisji. Obligacji, jako papierowych kart nie otrzyma, ponieważ wszystkie papiery wartościowe przechowywane są w formie elektronicznej - uniemożliwia to kradzież, sfałszowanie lub zgubienie papierów wartościowych.

Inwestycja rozpoczyna się po dokonaniu przelewu pieniędzy - wartości zakupionych obligacji na wskazane przez konsultanta konto i z chwilą pojawienia się ich na na koncie banku, domu maklerskiego.

Nie ma dodatkowych opłat za całą operację kupna obligacji - klient płaci tylko za obligacje. Dodatkowe opłaty (kilkadziesiąt zł) występują natomiast np. przy wystawieniu dodatkowych dokumentów. Co bardzo istotne dla wielu klientów - kupując obligacje nie trzeba otwierać nowego rachunku w PKO BP).

Drugi sposób: przez telefon. Obligacje można kupić telefonując do specjalnej infolinii 0801 310 210 (opłata jak za połączenie lokalne) lub pod numer 0 prefiks 81- 535 66 55. Serwis telefoniczny jest czynny od poniedziałku do soboty od godziny 8.00 do 20.00 z wyjątkiem dni świątecznych. Naturalnie wcześniej należy przygotować wymagane i wymienione wyżej dokumenty. Po potwierdzenie wpisu na Rejestr Nabywców Obligacji oraz potwierdzenie dokonania ich zakupu należy osobiście zgłosić się do jednej z placówek banku.

Przez Internet. Obligacje, na tym samych zasadach, jak w przypadku wizyty w banku lub zakupu przez telefon, można kupić przez Internet. Na stronach specjalnie w tym celu uruchomionego serwisu - obligacjeskarbowe.pl - można je kupić, wypełniając specjalnie przygotowany formularz. Wypełnienie go nie jest skomplikowane i zajmuje kilka, kilkanaście minut, ale by przebiegło ono sprawnie należy przygotować kilka dokumentów. Przed wypełnieniem trzeba będzie także dokładnie zapoznać się z regulaminem zakupu obligacji przez systemy teleinformatyczne, a następnie zalogować się do serwisu i zadeklarować rodzaj oraz liczbę obligacji, a na końcu formularza każdy z klientów zostanie także dokładnie poinformowany o uzyskaniu odpowiednich potwierdzeń. Po wypełnieniu wniosku należy w ciągu 3 dni roboczych dokonać przelewu pieniędzy na wskazane konto.

Obligacje na giełdzie to tzw. rynek wtórny. Jest związany z obrotem obligacjami na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, ale nie jest przeznaczony tylko dla wtajemniczonych parkietowych wyjadaczy. Obligacje skarbowe są notowane na giełdzie i dlatego, by móc je kupić, wcześniej należy założyć inwestycyjny rachunek w jednym z biur maklerskich. To także pierwsza i zasadnicza różnica pomiędzy kupnem obligacji na rynku pierwotnym i wtórnym. Kupujący obligacje w sieci sprzedaży płaci tylko cenę samych obligacji. Druga istotna różnica - handlujący obligacjami na giełdzie musi liczyć się z ewentualnością strat w przypadku niekorzystnej dla niego zniżki lub zwyżki cen. Kursy obligacji podlegają bowiem wahaniom (choć zwykle nieporównywalnie mniejszym niż akcje).