Politechnika Świętokrzyska w Kielcach |
||||
Laboratorium elektroniki |
||||
Ćwiczenie nr
5 |
Temat: Badanie wzmacniacza zbudowanego w oparciu o tranzystor bipolarny |
Zespół:
1) Mularczyk Paweł 2) Stoch Paweł 3) Tomaszewski Andrzej |
||
Data wykonania ćwiczenia:
9.11.1999 r. |
Data: |
Ocena: |
Schemat pomiarowy.
Spis elementów:
układ bez kondensatora CE:
R1=9,1kΩ, R2=680Ω, RE=100Ω, RC=4,7Ω, CS=2,2μF
układ z kondensatorem CE :
R1=9,1kΩ, R2=680Ω, RE=100Ω, RC=2,2kΩ, CS=2,2μF, CE=25μF
Spis przyrządów
oscyloskop OS-9020A
generator G 432
tranzystor bipolarny npn BC107
Tabele pomiarowe
układ bez kondensatora CE układ z kondensatorem CE=25μF
Uwe=100mV
f [Hz] |
Uwypp [V] |
log f |
kU [V/V] |
kU [dB] |
|
f [Hz] |
Uwypp [V] |
log f |
kU [V/V] |
kU [dB] |
10 |
3,8 |
1 |
38 |
31,6 |
|
10 |
2 |
1 |
20 |
26 |
20 |
3,8 |
1,3 |
38 |
31,6 |
|
20 |
2 |
1,3 |
20 |
26 |
50 |
4 |
1,7 |
40 |
32 |
|
50 |
2,2 |
1,7 |
22 |
26,8 |
100 |
4 |
2 |
40 |
32 |
|
100 |
3,4 |
2 |
34 |
30,6 |
200 |
3,95 |
2,3 |
39,5 |
31,9 |
|
200 |
4,4 |
2,3 |
44 |
32,8 |
500 |
4 |
2,7 |
40 |
32 |
|
220 |
4,7 |
2,34 |
47 |
33,4 |
1k |
4 |
3 |
40 |
32 |
|
240 |
5 |
2,38 |
50 |
34 |
2k |
3,9 |
3,3 |
39 |
31,8 |
|
250 |
5,2 |
2,4 |
52 |
34,3 |
5k |
3,9 |
3,7 |
39 |
31,8 |
|
500 |
6,4 |
2,7 |
64 |
36,1 |
10k |
3,9 |
4 |
39 |
31,8 |
|
1k |
6,9 |
3 |
69 |
36,8 |
20k |
3,9 |
4,3 |
39 |
31,8 |
|
2k |
7,1 |
3,3 |
71 |
37 |
50k |
3,9 |
4,7 |
39 |
31,8 |
|
5k |
7 |
3,7 |
70 |
36,9 |
100k |
3,4 |
5 |
34 |
30,6 |
|
10k |
7,1 |
4 |
71 |
37 |
200k |
3 |
5,3 |
30 |
29,5 |
|
20k |
7,1 |
4,3 |
71 |
37 |
250k |
2,75 |
5,4 |
27,5 |
28,7 |
|
50k |
7,2 |
4,7 |
72 |
37,1 |
300k |
2,6 |
5,48 |
26 |
28,3 |
|
100k |
7,1 |
5 |
71 |
37 |
500k |
1,8 |
5,7 |
18 |
25,1 |
|
200k |
6,8 |
5,3 |
68 |
36,6 |
1 M |
1 |
6 |
10 |
20 |
|
500k |
5,4 |
5,7 |
54 |
34,6 |
|
|
|
|
|
640k |
5,3 |
5,8 |
53 |
34,5 |
|
|
|
|
|
|
700k |
5 |
5,84 |
50 |
34 |
|
|
|
|
|
|
750k |
4,8 |
5,87 |
48 |
33,6 |
|
|
|
|
|
|
1 M |
3,4 |
6 |
30 |
29,5 |
Wielkości uzyskane z pomiarów:
układ bez kondensatora CE układ z kondensatorem CE
Uwygr=2,76V Uwygr=5V
kugr=27,6V kugr=50V
fd - brak fd=240 Hz
fg=250 kHz fg=700 kHz
Wykresy charakterystyk
charakterystyka dla układu bez kondensatora CE
charakterystyka dla układu z kondensatorem CE=25μF
Przykładowe obliczenia:
Wnioski
Wzmacniacz zbudowano w układzie WE w oparciu o tranzystor BC 107. Dla badanego wzmacniacza zmierzono charakterystykę współczynnika wzmocnienia napięcia kU(f).
Z obliczeń przeprowadzanych w czasie pomiarów napięcie wyjściowe graniczne dla układu bez kondensatora CE wynosi 2,76V, natomiast dla układu z kondensatorem CE wynosi 5V. Odpowiednio wartość graniczna wzmocnienia napięcia dla układu bez kondensatora CE wynosi kugr=27,6 V/V oraz dla układu z kondensatorem CE kugr=50 V/V.
Z charakterystyk kU(f), gdzie wzmocnienie napięcia wyrażone jest w decybelach, zaś f jest funkcją logarytmiczną częstotliwości, odczytujemy wartość graniczną wzmocnienia napięcia kugr odejmując 3dB od wartości, na której następuje stabilizacja współczynnika wzmocnienia napięcia. Graniczna wartość wzmocnienia napięcia dla układu bez kondensatora CE wynosi kugr=28,7 dB, zaś dla układu z kondensatorem CE kugr=34 dB.
Również z charakterystyk wyznaczamy pasmo pracy wzmacniacza. Rozwiązując równanie, gdzie niewiadomą jest argument logarytmu, otrzymujemy wartość dolnej i górnej częstotliwości granicznej wzmacniacza. I tak, dla układu bez kondensatora CE dolna częstotliwość graniczna ma wartość około fd=8Hz (nie można jej wyznaczyć z pomiarów), górna częstotliwość graniczna wynosi około fg=251,2kHz (w pomiarach uzyskano 250kHz). Dla układu zawierającego kondensator CE wielkości te mają odpowiednie wartości: fd=251Hz (w pomiarach 240 Hz), fg=708kHz (w pomiarach 700kHz). Różnice w wartościach wielkości wyliczonych z charakterystyk a wyliczonych w trakcie pomiarów są rzędu 1-5%.
Na oscylografie mogliśmy również zauważyć przesunięcie fazowe napięcia wyjściowego względem wejściowego.