Instrukcje w języku Pascal

Instrukcje w języku Pascal dzielą się na instrukcje proste oraz instrukcje strukturalne.

Instrukcje proste to takie które nie zawierają jako składowe innych instrukcji. Instrukcje strukturalne zawierają w swojej strukturze inne instrukcje.

Instrukcje Pascala

Nazwa	Składnia
Instrukcje proste
Wywołanie procedury	nazwa_procedury(parametry);
Przypisanie	Zmienna:= wyrażenie;
Instrukcja skoku	GOTO etykieta; odradza się stosowania
Instrukcje sterowania
Wyjście z bloku	BREAK
Powrót z procedury	EXIT
Przerwanie programu	HALT
Instrukcje strukturalne
Instrukcja złożona - blok	BEGIN lista_instrukcji; END;
Instrukcja wiążąca	WITH rekord DO instrukcja;
Instrukcja warunkowa „jeżeli”-wybór prosty	IF warunek THEN instrukcja;
Instrukcja warunkowa „jeżeli”-wybór pełny	IF warunek THEN instrukcja1 ELSE instrukcja2;
Instrukcja wyboru	CASE wyrażenie OF wartości: instrukcja; ELSE instruk2; END;
Instrukcja „dla”	FOR zmienna:= wart1 TO wart2 DO instrukcja;
Instrukcja „dopóki”	WHILE warunek DO instrukcja;
Instrukcja „powtarzaj”	REPEAT lista_instrukcji; UNTIL warunek_końca;

 

Instrukcja warunkowa IF („jeżeli”)

IF warunek THEN instrukcja - wybór prosty,

 

Powyższy zapis oznacza, że „instrukcja” zostanie wykonana wtedy i tylko wtedy, gdy „warunek” będzie spełniony, np.:

 

IF napis = `nie' THEN WRITE (`No to trudno'); { wyświetli tekst `No to trudno' jeśli zmienna napis zawiera tekst `nie')

IF a < 0 THEN a = -a; { jeżeli zmienna a miała wartość ujemną, to zamieni ją na dodatnią }

 

Jako że po słowie THEN spodziewana jest tylko jedna instrukcja, chcąc umieścić ich tam więcej koniecznie należy posłużyć się konstrukcją bloku, np.:

 

IF a<0 THEN

BEGIN

WRITELN (`Podana liczba jest mniejsza od 0');

EXIT;

END;

 

Wybór, w którym instrukcje wykonywane są tylko przy spełnieniu warunku nazywamy wyborem prostym. Istnieje także wybór pełny, w którym instrukcje wykonywane są także przy niespełnieniu warunku, przy czym są to oczywiście inne instrukcje, niż w przypadku spełnienia go. W Pascalu wybór pełny zapisujemy następująco:

 

IF warunek THEN instrukcja ELSE inna_ instrukcja; - wybór pełny

 

Zwracam uwagę, że przed słowem ELSE nie ma średnika! (podobnie jak przed THEN, ale to ELSE zwykle sprawia studentom kłopoty). Przykład:

 

IF a < 0 THEN

WRITELN(`Liczba jest ujemna') { tu nie ma średnika! }

ELSE

WRITELN(`Liczba jest dodatnia');

 

Wyrażeniem po THEN lub ELSE może być kolejna konstrukcja IF. Mamy wtedy do czynienia z wyborem zagnieżdżonym

Przykładowe programy z wykorzystaniem instrukcji „jeżeli”.

1. Napisz program który dla liczby rzeczywistej wczytanej z klawiatury wpisuje na ekranie jej część całkowitą jeśli jest >od 19. W przeciwnym wypadku wypisuje jej część ułamkową.

Program instIF;

var a:real;

wynik:real;

begin

Writeln('Podaj liczbe a');

readln(a);

if a>19then

begin

wynik:=int(a);

writeln('czesc calkowita=',wynik);

end

else

begin

wynik:=frac(a);

writeln('czesc ulamkowa wynosi=',wynik);

end;

readln;

end.

2. Napisz program wypisujący większą z dwóch podanych liczb wczytanych z klawiatury.

Program instrIF2;

var

a,b:integer;

begin

writeln('podaj a');

readln(a);

writeln('podaj b');

readln(b);

if a>b then

writeln('Wieksza z liczb to ',a)

else

writeln('wieksza z liczb to ',b);

readln;

end.

3. Napisz program który wypisuje na ekranie kwadrat liczby wczytanej z klawiatury jeśli ta liczba jest większa od 10 i jej pierwiastek kwadratowy gdy jest mniejsza od 10.

---