ZASADY BEZPIECZNEGO STOSOWANIA PREPARATÓW DEZYNFEKCYJNYCH
Aby dezynfekcja była skuteczna, musi być wykonana z zachowaniem zalecanych parametrów. Nieprawidłowe postępowanie ze środkami dezynfekcyjnymi może
stanowić zagrożenie dla zdrowia pracowników i klientów. Z tego względu należy
przestrzegać, zawartych w etykiecie/ulotce informacyjnej, zaleceń dotyczących parametrów
dezynfekcji oraz środków ostrożności chroniących użytkowników od ujemnych skutków
stosowania preparatów dezynfekcyjnych. Użytkownicy preparatów dezynfekcyjnych mają
obowiązek zapoznać się z kartą charakterystyki preparatu.
PRZECHOWYWANIE PREPARATÓW
Preparaty dezynfekcyjne należy przechowywać w oryginalnych, zamkniętych opakowaniach, w miejscach niedostępnych dla osób niepowołanych, w warunkach przechowywania określonych przez producenta w karcie charakterystyki.
PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW UŻYTKOWYCH
Roztwory użytkowe należy przygotowywać w wyznaczonym do tego celu pomieszczeniu/miejscu ze sprawnie działającą wentylacją.
Osoby przygotowujące roztwory, bez względu na rodzaj substancji aktywnej zawartej w preparacie, powinny stosować sprzęt ochrony osobistej : rękawice, fartuch, okulary.
Zaleca się stosowanie rękawic z tworzyw winylowych i butadienowo-styrenowych, ponieważ rękawice z lateksu nie zawsze stanowią wystarczającą ochronę skóry przed działaniem substancji chemicznych, m.in. alkoholu izopropylowego, aldehydów.
Należy chronić drogi oddechowe przy pracy z preparatami zawierającymi aldehydy lub substancje utleniające (aktywny tlen lub chlor).
Naczynia, zawierające użytkowe roztwory, powinny być oznakowane w następujący sposób: nazwa preparatu, stężenie, data przygotowania (w przypadku roztworów nietrwałych również godzina przygotowania), dane identyfikacyjne osoby przygotowującej roztwór.
WYKONANIE DEZYNFEKCJI
Przy pracy z roztworami użytkowymi preparatów dezynfekcyjnych należy:
* stosować rękawice ochronne;
* chronić drogi oddechowe w przypadku preparatów zawierających aldehydy; substancje utleniające lub inne substancje drażniące drogi oddechowe oraz w przypadku preparatów stosowanych przy użyciu urządzeń spryskujących - chronić oczy.
DEZYNFEKCJA NARZĘDZI I SPRZĘTU:
Preparaty przeznaczone do dezynfekcji narzędzi, powinny wykazywać działanie bakteriobójcze, prątkobójcze, grzybobójcze, wirusobójcze oraz sporobójcze. Należy pamiętać, że narzędzia przerywające ciągłość tkanek muszą być sterylne, a więc wolne od form wegetatywnych i spor bakterii oraz wirusów. W przypadku narzędzi, które nie mogą być poddane procesowi sterylizacji, dopuszcza się wysoki poziom dezynfekcji, w którym zostaną zabite wszystkie drobnoustroje (bakterie wegetatywne, prątki gruźlicy, grzyby, wirusy, spory), np. Aldesan E, Sekucid, Sekusept Forte, Chiroisan, Sekusept Activ, Paramem.
Należy pamiętać, żeby postępować zgodnie z zaleceniami producenta sprzętu z uwzględnieniem parametrów działania preparatu (stężenie, czas, zakres działania).
Zaleca się :
* dezynfekcję przeprowadzać w pojemnikach pod przykryciem,
* po dezynfekcji narzędzia/sprzęt dokładnie wypłukać ,
* dezynfekcję przeprowadzać w pomieszczeniach ze sprawną wentylacją .
DEZYNFEKCJA POWIERZCHNI
Przy nieprawidłowym myciu i dezynfekcji powierzchnie mogą stanowić zagrożenie poprzez przeniesienie z nich drobnoustrojów np. w drodze kontaktu rąk z tą powierzchnią. W związku z tym powinny być myte i dezynfekowane po każdym kliencie, zgodnie z przyjętymi procedurami, np. z zastosowaniem środków dezynfekujących o zakresie działania bakteriobójczym i grzybobójczym, np. Aerodesin 2000, NDO Desytol, Incidur, Incidin Sun oraz wykazujące działanie prątkobójcze i wirusobójcze, np. Aldizol, Chlorizol S, Medicarine, Savo- Prim. Powierzchnie dezynfekuje się po jej wymyciu i wysuszeniu. W przypadku, gdy pozostałości są szkodliwe dla człowieka lub powierzchni zaleca się zmywanie jej wodą po zalecanym czasie dezynfekcji. Należy dbać aby nie powodować wtórnego zanieczyszczenia zdezynfekowanej powierzchni dlatego należy posługiwać się wydzielonym, czystym sprzętem do mycia i dezynfekcji, stosować odpowiednie preparaty myjące i dezynfekcyjne o prawidłowych stężeniach i zalecanym czasie kontaktu z powierzchnią. Nie należy stosować do dezynfekcji powierzchni preparatów zawierających formaldehyd gdyż jest to środek o działaniu drażniącym, mutagennym i rakotwórczym.
DEZYNFEKCJA SOLARIÓW
Powierzchnie, z którymi styka się skóra, powinny być wolne od drobnoustrojów (bakterii i grzybów), które mogą stanowić zagrożenie dla człowieka.
Ważne jest aby środek dezynfekcyjny nie uszkadzał sprzętu, a także nie powodował podrażnień i alergii.
Preparaty dezynfekcyjne należy stosować zgodnie z zaleceniami producenta lub dystrybutora, przestrzegając parametrów działania środka (zapoznać się z kartą charakterystyki), które zapewniają skuteczność bakteriobójczą oraz grzybobójczą.
Przykłady preparatów, które uzyskały opinię lub świadectwo jakości Państwowego Zakładu Higieny: San Clear Med., IVORY, SOLAR Sept, INCIDIN SUN.
DEZYNFEKCJA RĄK
Skutecznym sposobem zmniejszenia częstotliwości zakażeń podczas przeprowadzania zabiegów, jest właściwa higiena rąk. Pracownicy zakładów fryzjerskich i kosmetycznych powinni zwracać uwagę, aby ich dłonie (zwłaszcza paznokcie) były odpowiednio zadbane i nie stanowiły zagrożenia dla klienta. Należy je więc odpowiednio myć, dezynfekować oraz zabezpieczać prawidłowym opatrunkiem wszelkie skaleczenia, zadrapania, pęknięcia i sączące się rany. Najczęściej stosowanymi środkami dezynfekującymi do rąk są preparaty alkoholowe. Należy pamiętać, że dezynfekcję rąk wykonuje się po dokładnym ich wymyciu i wysuszeniu. Przy każdej umywalce do mycia rąk powinien znajdować się dozownik zawierający mydło w płynie, dozownik ze środkiem do dezynfekcji rąk oraz ręczniki jednorazowego użytku.
Do podstawowych zasad higieny personelu kosmetycznego należą :
• obowiązek posiadania aktualnych szczepień, zwłaszcza przeciwko WZW typu B
• noszenie czystej odzieży ochronnej wykonanej z materiałów, które można zdezynfekować
• jednoznaczny nakaz prania bielizny i odzieży roboczej poza zakładem
• utrzymanie czystości i porządku w gabinecie oraz w trakcie zabiegów
• ochrona rąk-poprzez stosowanie jednorazowych rękawiczek, które po wykonaniu zabiegu należy wyrzucić do odpowiednich pojemników
• bezwzględna higiena rąk-w tym celu stosuje się mycie rąk (przy użyciu mydła), higieniczne mycie rąk(przy zastosowaniu środka zawierającego substancję bakteriobójczą)
• ochrona oczu, które stanowią bardzo łatwą drogę wnikania różnych drobnoustrojów-najlepsze do tego celu są długie osłony zakrywające nie tylko oczy, ale także nos i usta kosmetyczki oraz bezwzględnie- maski chirurgiczne.
• mechaniczne oczyszczanie skóry zawsze wykonywane pod lupą-dodatkowa ochrona oczu przed przemęczeniem narządu wzroku
• stosowanie sprzętu jednorazowego w trakcie wykonywania zabiegów. Wszystkie narzędzia tnące, kłujące, sprzęt wielokrotnego użytku musza być bezwzględnie poddane sterylizacji, sama dezynfekcja nie wystarczy.
Nie bez znaczenia jest także ubiór kosmetyczki odpowiednio dobrany i harmonizujący ze stylem i kolorystyką gabinetu. Ważnym elementem ubioru są wygodne buty utrzymane również w jasnych kolorach, dostosowane do pracy stojącej.
Podstawowe zasady sterylizacji i dezynfekcji to:
• narzędzia nie mogą być sterylizowane na zapas, lecz przed samym użyciem
• do zabiegu oczyszczania skóry należy stosować jednorazowe jałowe gaziki
• do wykonywania zabiegów powinno się używać wyłącznie technicznie sprawnych narzędzi i urządzeń oraz preparatów o aktualnym terminie ważności i zaleconym stężeniu, wyłącznie środków dezynfekcyjnych dopuszczonych do obrotu
• dezynfekcja powinna być przeprowadzana w pojemnikach przykrywanych posiadających odpowiedni atest
• wszystkie narzędzia musza być traktowane jako skażone i bezpośrednio po użyciu powinny zostać zanurzone w roztworze środka dezynfekcyjnego o pełnym spektrum działania
• roztwory środków dezynfekcyjnych musza być wymienianie codziennie, nie wolno uzupełniać pojemników zawierających częściowo zużyty roztwór
• narzędzia jednorazowego użytku po wykorzystaniu należy przechowywać w pojemnikach szczelnie zamkniętych, materiały zaś-takie jak waciki czy chusteczki należy gromadzić w oznaczonych pojemnikach lub workach foliowych
• roztwory robocze środków dezynfekcyjnych musza być oznaczone-posiadać na etykiecie nazwę preparatu, jego stężenie, datę sporządzenia roztworu i końcowy termin użycia oraz nazwisko i imię osoby wykonującej roztwór. Rozporządzenie dopuszcza też przechowywanie preparatów kosmetycznych i dezynfekcyjnych w roztworach, jeśli są one odpowiednio opisane.
1 października 2002 r powstał Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych-który obecnie dopuszcza do obrotu na terenie Polski preparaty dezynfekcyjne i antyseptyczne.
Jednym z elementów profesjonalnego systemu higieny jest dezynfekcja narzędzi. Jest ona niezbędny elementem poprzedzającym proces sterylizacji. Cytowane rozporządzenie wskazuje na odmienne postępowanie dezynfekcyjne wobec narzędzi naruszających ciągłość tkanek oraz narzędzi takiego naruszenia nie powodującego.
Te pierwsze - powinniśmy bezpośrednio po użyciu zdezynfekować, a następnie umyć i wysterylizować. Narzędzia nie powodujące naruszenia ciągłości tkanek powinniśmy dokładnie oczyścić, umyć i zdezynfekować. W jednym i drugim przypadku należy podkreślić, że czynności te należy wykonywać bezpośrednio po każdorazowym użyciu.
Jeżeli budowa, właściwości danego urządzenia uniemożliwiają jego sterylizację - należy przeprowadzić dezynfekcję tzw. wysokiego poziomu - tzn. w środku dezynfekcyjnym o pełnym spektrum działania, włącznie z działaniem sporobójczym (nie jest to alternatywa wobec sterylizacji, a jedynie rowziązanie w sytuacji, gdy sterylizacja naprawdę jest niemożliwa).
Rozporządzenie zaleca stosowanie narzędzi jednorazowego użytku i zabrania wielokrotnego ich używania. Takie narzędzia powinny być traktowane jako odpady, medycznie niebezpieczne, bezpośrednio po użyciu izolowane do szczelnych pojemników i usuwane zgodnie z przepisami ustawy o odpadach.
W gabinecie kosmetycznym znajduje się wiele urządzeń i przedmiotów, których nie można lub nie ma potrzeby dezynfekować przez zanużenie. W takich sytuacjach - dezynfekcja małych, trudno dostępnych powierzchni, narzędzi i sprzętu nie naruszającego ciągłości tkanek - idealnym rozwiązaniem jest alkoholowy środek dezynfekujący w aerozolu o krótkim czasie działania.
Mgła aerozolowa dotrze w każdą szczelinę, a preparat odparuje z powierzchni nie pozostawiając śladu. Skóra stanowi naturalną barierę ochronną organizmu, kiedy bariera ta zostaje przerwana, występujące na skórze mikroorganizmy (bakterie, grzyby) mogą wnikać w głąb - prowadząc do zakażeń endogennych (autoinfekcji) klienta.
Stąd konieczność jej odkażania. Ma to także swoje odniesienie do płyt akrylowych łóżek solaryjnych. Z uwagi na mikroflorę kolonizującą skórę ludzką istotne jest, by środek przeznaczony do dezynfekcji solarium posiadał udokumentowaną skuteczność niszczenia wirusa opryszczki
Rozporządzenie MZ nakłada obowiązek umieszczenia w widocznym miejscu informacji o przeprowadzonej dezynfekcji łóżka.
W ZAKŁADACH FRYZJERSKICH I KOSMETYCZNYCH PODCZAS WYKONYWANIA WSZELKICH USŁUG NIEZBĘDNA JEST CZYSTOŚĆ NARZĘDZI ORAZ WSZYSTKICH PRZEDMIOTÓW, KTÓRE MOGĄ BYĆ WYKORZYSTANE PODCZAS PRACY JAK RÓWNIEŻ CZYSTOŚĆ UBRANIA OCHRONNEGO
PRZED I PO WSZYSTKICH USŁUGACH
NALEŻY BEZWARUNKOWO UMYĆ RĘCE I SPŁUKAĆ POD BIEŻĄCĄ CIEPŁĄ WODĄ.
NARZĘDZIA FRYZJERSKIE, KTÓRE NIE SPOWODOWAŁY NARUSZENIA CIĄGŁOŚCI TKANEK PO UŻYCIU NALEŻY: UMYĆ POD BIEŻĄCĄ CIEPŁĄ WODĄ Z DODATKIEM DETERGENTU, WYDEZYNFEKOWAĆ PRZY UŻYCIU ODPOWIEDNIEGO ŚRODKA DEZYNFEKUJĄCEGO A NASTĘPNIE POWTÓRNIE UMYĆ, OSUSZYĆ I PRZECHOWYWAĆ W HIGIENICZNYCH WARUNKACH.
NARZĘDZIA FRYZJERSKIE, KOSMETYCZNE, KTÓRE SPOWODOWAŁY NARUSZENIE CIĄGŁOŚCI TKANEK PO UŻYCIU NALEŻY:
WYDEZYNFEKOWAĆ PRZY UŻYCIU ODPOWIEDNIEGO ŚRODKA DEZYNFEKUJĄCEGO, UMYĆ POD BIEŻĄCĄ CIEPŁĄ WODĄ Z DODATKIEM DETERGENTU A NASTĘPNIE OSUSZYĆ, OPAKOWAĆ I PODDAĆ PROCESOWI STERYLIZACJI W AUTOKLAWIE (ZGODNIE Z ZALECENIEM GIS)
ZALECA SIĘ WSZĘDZIE GDZIE JEST TO MOŻLIWE STOSOWANIE SPRZĘTU I ARTYKUŁÓW JEDNORAZOWEGO UŻYTKU. BEZWZGLĘDNIE TYLKO RAZ MOGĄ BYĆ UŻYWANE OSTRZA DO GOLENIA.
APARATY SŁUŻĄCE DO RÓŻNYCH ZABIEGÓW KOSMETYCZNYCH NALEŻY KONSERWOWAĆ I DEZYNFEKOWAĆ ZGODNIE Z INSTRUKCJĄ OBSŁUGI DANEGO APARATU.
WSZYSTKIE STOSOWANE ŚRODKI, KOSMETYKI, APARATY, NARZĘDZIA FRYZJERSKIE, KOSMETYCZNE MUSZĄ POSIADAĆ ATESTY, CERTYFIKATY LUB ŚWIADECTWA PZH.
NALEŻY PAMIĘTAĆ O ZADBANYCH DŁONIACH ZWŁASZCZA O PAZNOKCIACH, KTÓRE MOGĄ BYĆ PRZYCZYNĄ ZADRAPAŃ LUB SKALECZEŃ.
. KLIENCI Z WIDOCZNYMI NIEZABEZPIECZONYMI OKALECZENIAMI WINNI BYĆ OBSŁUGIWANI Z ZACHOWANIEM SZCZEGÓLNEJ OSTROŻNOŚCI W GUMOWYCH RĘKAWICZKACH
PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO PRACY NALEŻY BEZWARUNKOWO WSZELKIE SKALECZENIA, ZADRAPANIA CZY PĘKNIĘCIA SKÓRY OPATRZYĆ PLASTREM.
W RAZIE ZRANIENIA W CZASIE PRACY NALEŻY PRZERWAĆ WYKONYWANIE USŁUGI, SPOWODOWAĆ KRWAWIENIE Z MIEJSCA SKALECZENIA, UMYĆ RANĘ WODĄ Z MYDŁEM, ZDEZYNFEKOWAĆ I OPATRZYĆ PLASTREM
PRACOWNICY MAJĄCY SĄCZĄCE ZMIANY NA RĘKACH ORAZ SKALECZENIA NIE DAJĄCE SIĘ WŁAŚCIWIE ZABEZPIECZYĆ NIE POWINNI MIEĆ OKRESOWO KONTAKTU Z KLIENTAMI.
ODPADY, SPRZĘT JEDNORAZOWEGO UŻYTKU ZANIECZYSZCZONE KRWIĄ LUB WYDZIELINAMI NALEŻY GROMADZIĆ W OPISANYCH, ZAMYKANYCH POJEMNIKACH. ODPADY TE WINNA ODBIERAĆ SPECJALISTYCZNA FIRMA POSIADAJĄCA STOSOWNE ZEZWOLENIA.
POJEMNIKI Z PŁYNAMI DEZYNFEKCYJNYMI MUSZĄ BYĆ ZAMYKANE, OZNAKOWANE, OPISANE:
- DATA SPORZĄDZENIA ROZTWORU
- TERMIN PRZYDATNOŚCI ROZTWORU
- RODZAJ ROZTWORU
- STĘŻENIE ROZTWORU,
- IMIĘ I NAZWISKO OSOBY PRZYGOTOWUJĄCEJ ROZTWÓR
PŁYNY DEZYNFEKCYJNE NALEŻY PRZYGOTOWYWAĆ ZGODNIE Z INSTRUKCJĄ STOSOWANIA ŚRODKA DEZYNFEKCYJNEGO A POJEMNIKI NALEŻY KAŻDORAZOWO MYĆ I WYPARZAĆ.
. Podsumujmy - dla konkretnego środka dezynfekcyjnego, który stosujemy, a który jest dopuszczony do obrotu - powinniśmy posiadać albo świadectwo rejestracji MZ (produkt leczniczy), albo potwierdzenie wpisu do rejestru wyrobów medycznych (wyrób medyczny), lub pozwolenie na obrót produktem biobójczym (wszystko zależy od klasyfikacji danego środka i stosownej dla niego procedury rejestracji)
). Drodzy Państwo - to jeszcze nie wszystko. W związku z powyższymi zmianami zmieniło się też podejście do parametrów stosowania środków dezynfekcyjnych. By ocenić skuteczność środka dezynfekcyjnego (czyli zbadać w jakim stężeniu i jakim czasie niszczy jakie mikroorganizmy) należy zastosować odpowiednią procedurę badawczą (tzw. normę). W chwili obecnej w Unii Europejskiej trwają prace nad przygotowaniem jednolitych norm oceniających skuteczność dezynfektantów - lecz jeszcze się nie zakończyły. Każdy kraj posiada własne metody badania i na ich podstawie określa parametry środka. Ponieważ nie są one tożsame - dochodzi do paradoksalnej sytuacji. Ten sam środek dezynfekcyjny niszczy te same drobnoustroje w określonym stężeniu i czasie działania po jednej stronie Odry, a w innym stężeniu i czasie po jej drugiej stronie (pewnie jeszcze w innych parametrach nad Tamizą). W żaden sposób nie umniejsza to skuteczności tego środka w różnych wariantach parametrów - wynika w prosty sposób z przyjęcia przez poszczególne instytucje dopuszczające innych metod badawczych
Dezynfekcja to "celowe niszczenie lub inaktywacja pewnych niepożądanych drobnoustrojów na powierzchniach, w płynach lub gazach poprzez nieodwracalne ingerencje w ich strukturę lub przemianę materii mające na celu zapobieżenie ich dalszemu rozprzestrzenianiu się." Przez sterylizację rozumie się "celowe niszczenie lub inaktywację wszystkich drobnoustrojów (włącznie z przetrwalnikami najbardziej odpornymi na daną metodę) na powierzchniach, w płynach lub gazach poprzez nieodwracalne ingerencje w ich strukturę lub przemianę materii mające na celu zapobieżenie ich dalszemu rozprzestrzenianiu się."