55. System bezpieczeństwa - podejście liberalne
Bezpieczeństwo zbiorowe:
Bezprawne i agresywne użycie siły przez jedno państwo przeciw drugiemu musi zostać powstrzymane; agresja powinna spotkać się ze zbiorową reakcją
Należy unikać działań zbrojnych
Zakłada się, że agresorzy są łatwi do zidentyfikowania
Z moralnego punktu widzenia agresor nie ma racji
Społeczność międzynarodowa podejmie działania zmierzające do ukarania napastnika
Kontrola zbrojeń:
Mniejsza ilość broni = większe bezpieczeństwo
Kontrola zbrojeń i rozbrojenie koszty dylematu bezpieczeństwa maleją
56. System bezpieczeństwa - podejście realistyczne
Równowaga sił
Może odnosić się do stanu równowagi między jakimikolwiek dwiema stronami i precyzyjnie oceniają koszty i zyski ze sposobów postępowania, określając ich pozycję
Sojusze są najważniejszym narzędziem służącym do zwiększania potęgi, szczególnie sojusze wojskiwe odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu równowagi sił
Równowaga sił występuje na poziomie międzynarodowym (np. równowaga między USA a ZSRR w okresie zimnej wojny) i regionalnym
Równowaga sił jest zgodna z naturą człowieka i państwa, które działają w celu ochrony własnych interesów przez utrzymywanie swojej siły na poziomie porównywalnym z innymi
Równowaga może być tylko, gdy wszystkie państwa postępują w podobny sposób
Ta teoria nie dostarcza sposobów radzenia sobie z brakiem poczucia bezpieczeństwa w okresie zachodzenia fundamentalnych zmian
Teoria odstraszania
Teoria zakłada, ze można zapobiegać wojnom przez zagrożenie użyciem siły
Założenia - racjonalna działalność decydentów
- zagrożenie zniszczeniem w wyniku wojny jest zbyt duże
- istnieje alternatywa dla wojny
Państwa muszą rozbudować swój arsenał tak, by mogły stanowić wiarygodne zagrożenie
57. System bezpieczeństwa - podejście radykalne
Pojęcie i istota bezpieczeństwa międzynarodowego
Jest to stan w którym państwa mają poczucie pewności, że brak jest groźby ataku militarnego, politycznych presji, nacisku gospodarczego, zagrożenia ekologicznego czy utraty istotnych wartości kulturowych i tożsamości kulturowych i tożsamości narodowych, co stanowiłoby przeszkodę dla rozwoju państw, współpracy międzynarodowej i utrzymania pokoju.
Pojęcie to jest związane z pojęciem zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, stanowi kategorię zmienną w czasie, jest ściśle związane ze stanem stosunków międzynarodowych oraz dominującymi w tym obszarze strategiami politycznymi zagranicznych państw.
Bezpieczeństwo jest typem kodu informacyjnego adresowanego do państw, organizacji międzynarodowych, społeczności (jest to kategoria niejednoznaczna). Jest to stan niezagrożenia, pewności, spokoju, wolności od szkodliwości wojen lub stan i proces podlegający prawom poliarchii systemu międzynarodowego. Cel działania państwa wobec rządu dla zapewnienia wewnętrznych i zewnętrznych warunków sprzyjających rozwojowi państwa, jego interesom oraz ochrona przed istniejącymi potencjalnymi zagrożeniami, zdolność narodu do ochrony jego wewnętrznych wartości przed zewnętrznymi zagrożeniami. Odchodzi się od postrzegania bezpieczeństwa tylko w kategoriach militarnych, pojawiło się pojęcie rozległego bezpieczeństwa poszerzone o dobrobyt państwa, rozwój społeczny. Akcentuje się brak realnych przesłanek stworzenia absolutnego modelu bezpieczeństwa. Oznacza ono sytuację i ład międzynarodowy pozwalający państwom realizować swoje podstawowe funkcje, gwarantować integralność terytorialną państwa, rozwój wewnętrzny i bezpieczeństwo.