GOSPODARKA LAT SIEDEMDZIESIATYCH

Lata 70-te = „cud na kredyt” = „księżycowa ekonomia” = „dekada sukcesu” (- pewne wskaźniki ekonomiczne były bez pokrycia w rzeczywistości, z księżyca).

Za rządów ekipy Gierka Polska zmotoryzowała się, otwarła na kraje socjalistyczne, nastąpił powiew zachodu po małej stabilizacji, choć wszystko było na kredyt.

W grudniu 1970 zebrało się VII Plenum KC PZPR, aby wybrać władze.

20 grudnia 1970:

- I sekretarzem został Edward Gierek,

- premierem został Piotr Jaroszewicz

- przewodniczącym Rady Państwa został Józef Cyrankiewicz, choć nakrętko, następnie funkcję tą objął prof. H. Jabłoński.

W kraju nadal panował niepokój. W styczniu 1971 wybuchły strajki na wybrzeżu.

Gierek wystosował apel o spokój, w czym został poparty przez prymasa Wyszyńskiego. Kościół poparł więc apel, ale prosił, by władze zobowiązały się zająć rodzinami najgorzej uposażonymi.

W lutym 1971 miał miejsce strajk włókniarek łódzkich.

15 lutego 1971 cofnięto podwyżkę z 12 grudnia 1970. Ludzie zobaczyli, że Gierek jest politykiem elastycznym. Był to jednak tylko jeden z politycznych wybiegów.

W lutym 1971 VIII Plenum KC PZPR zarzuciło ekipie Gomułki wypatrzenia związane z grudniem 1970. Gomułka, Kliszko, Kociołek (I sekretarz w Gdańsku) zostali zawieszeni w prawach członków PZPR i była to jedyna kara za grudzień 1970.

W dniach 6 - 11 grudnia 1971 obradował nadzwyczajny, VI zjazd KC PZPR. Hasło wywoławcze brzmiało: „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej”. Poruszano więc kwestie standardów życia Polaków.

W 1972 powstał plan społeczno- gospodarczego rozwoju Polski. Nastawiono się wówczas na proces industrializacji.

Od 1971 do 1973 produkcja przemysłowa wzrosła o 36%, a rolna o 19%. Były to najlepsze wyniki od lat 60-tych. Nastąpił rozwój budownictwa mieszkaniowego, analitycy zakładali nawet, że w 1990 każda rodzina będzie miała własne mieszkanie.

Utworzony został Narodowy Fundusz Ochrony Zdrowia. Gromadzono środki na takie inwestycje jak Centrum Zdrowia Dziecka, Centrum Matki Polki, przychodnie, ośrodki.

Nauczyciele, górnicy, hutnicy zyskali karty praw i obowiązków.

W 1975 dochód narodowy wzrósł o 62%. Był to najlepszy wskaźnik w Europie. Niektórzy myśleli nawet, że w Polska staje się „drugą Japonią”.

Wszelkie inwestycje realizowane były za pożyczone pieniądze:

- Huta Katowice (choć Huta Lenina i Huta Warszawa były wystarczające) - największy kombinat metalurgiczny w Europie,

- Lubelskie Zagłębie Węglowe,

- Bełchatowskie Zagłębie Węglowe,

- polska linia coca-coli,

- dworzec centralny,

- Wisłostrada,

- elektrownie.

Polska pod względem energii elektrycznej była krajem samowystarczalnym.

W mediach widoczna była propaganda sukcesu.

W 1975 w polskiej gospodarce pojawiły się pierwsze oznaki stagnacji. Nastąpiło „przeinwestowanie gospodarcze” - inwestowanie w zbyt wiele dziedzin.

Wyglądało to tak, że Polska kupowała licencję, następowała produkcja i liczono, że ze sprzedaży na zachód zdobędzie się pieniądze. Jednak czas od kupienia licencji do wyprodukowania towaru wydłużał się i kiedy mogliśmy sprzedawać, licencja była już stara. Zachód nie chciał więc tych produktów. Wiele licencji było także chybionych.

Za stagnacje gospodarczą odpowiedzialna nie była tylko ekipa Gierka, który przecież był górnikiem i przed którym wiele ukrywano. PGR- y do których odbywał wizyty były wcześniej uprzedzane, o czym nie wiedział.

Za sytuację w Polsce odpowiedzialna była także sytuacja międzynarodowa. Nastąpił bowiem kryzys paliwowo - energetyczny, spowodowany wybuchem wojny Izrael - Syria i Egipt (1973) . Wojna rozpoczęła się w Jom Kippur, Egipt i Syria zaatakowały Izrael, który wygrał. Od tej pory kraje arabskie skupione w koncernie OPEC zastosowały szantaż paliwowy, co spowodowało perturbacje w gospodarce Zachodu.

Nastąpiło załamanie się stałego kursu amerykańskiego dolara. Wprowadzony został kurs płynny.

W grudniu 1976 V Plenum KC PZPR zaplanowało manewr gospodarczy, który się jednak nie powiódł. Chciano przyhamować inwestycję, a maksymalna ilość produktów miała iść na eksport, by zyskać dewizę i spłacić długi.

W 1979 nastąpił spadek dochodu narodowego.

W 1980 miała miejsce zapaść polskiej gospodarki.

W momencie, kiedy odchodził Gierek zadłużenie Polski wynosiło około 22 miliardów dolarów.

Następowała także dewastacja środowiska naturalnego.

---