II grupa
1. Uzupełnij tabelę
II rozbiór Polski |
Powierzchnia |
Ludność |
Obszar |
Rosja |
280 tys. km2 |
3 mln. |
- Białoruś po rzekę Druja -Podole -Ukraina Naddnieprzaniska |
Prusy |
57 tys. km2 |
1 mln. |
- Toruń -Gdańsk -Wielkopolska -Mazowsze |
Austria |
---------------------- |
-------------- |
---------------------------------------------------- |
2. Przedstaw jakie zmiany wprowadził sejm rozbiorowy w 1773r.
Oświata - powstała Komisja Edukacji Narodowej, która zajmowała się funkcjonowaniem oświaty. Zajmowała się kasacją zakonów jezuickich , z czego pieniądze przeznaczone były na rozwój oświaty. Wprowadziła także nowe programy nauczania oraz wspomagała nauczycieli.
Władza wykonawcza - powstała rada nieustająca, która miała ograniczać władzę króla i umożliwiać ambasadorowi Rosji kontrolowanie sytuacji w Polsce. Stała się bardzo sprawnym organem w Polsce, który unowocześnił i usprawnił władzę ustawodawczą.
3. Daty:
1768 - zawiązanie Konfederacji Barskiej
4 kwietnia 1794 - bitwa pod Racławicami
1794 - upadek insurekcji kościuszkowskiej
23 stycznia 1793 - ll rozbiór Polski
4. Przedstaw kim był i czym się wsławił Józef Poniatowski:
Józef Poniatowski był księciem, a zarazem głównodowodzącym w wojnie z Rosją(1792r). Odniósł duże sukcesy w bitwie pod Zieleńcami i Dubienką. Z powodu, że był bratankiem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, nie miał dobrych kontaktów z innymi generałami, ponieważ król był wówczas postacią mniej szanowaną w państwie.
5. Wyjaśnij czym był Sejm Wielki, jakie stronnictwa na nim działały i jakie decyzje zostały na nim podjęte.
Sejm Wielki - nazywany był także sejmem czteroletnim. Obradował od października 1788r, do maja 1792r. W zamyśle organizatorów miał na celu przywrócenie pełnej suwerenności i przyspieszenie rozwoju gospodarczego RP. Działały na nim 2 stronnictwa - stronnictwo patriotyczne i stronnictwo królewskie. Decyzje:
Wycofanie wojsk rosyjskich z Polski
Utrzymanie suwerenności w zamian za naruszalność naszych granic
Zniesienie Rady Nieustającej
Uchwalenie 100-tysięcznej armii
6. Wyjaśnij pojęcia:
Reforma - przekształcenie elementów systemu politycznego, które nie narusza jego podstawowych reguł , przebiega pod kontrolą władzy.
Rozbiór - podział terytorium danego kraju pomiędzy zaborców. Zabrany teren staje się częścią danego kraju - zaborcy.
KEN - Komisja Edukacji Narodowej. Powstała w wyniku sejmu rozbiorowego. Zajmowała się funkcjonowaniem i szerzeniem oświaty.
7. Omów przebieg insurekcji kościuszkowskiej i wyjaśnij jakie były przyczyny jej klęski.
Rosjanie wprowadzają akt prawny, w którym mówią o zmniejszeniu armii polskiej o 50%. Większość wodzów się z tym nie zgadza. Jednym z nich jest A.J. Madaliński, który 24 marca 1794r spotka się na rynku w Krakowie z Tadeuszem Kościuszko, gdzie dochodzi do przysięgo Kościuszki. 4 kwietnia dochodzi do wygranej bitwy pod Racławicami. Walki wybuchają na Litwie. Wojskami dowodzi tam Jakub Jasiński. W maju Kościuszko przygotowuje uniwersał połaniecki, którego celem było przyciągnięcie mężczyzn do wojska. W czerwcu Kościuszko prowadzi bitwę pod Szczekocinami. Ponosi klęskę, bo Rosji pomagają Prusy. W lipcu i sierpniu rozpoczynają się walki w Warszawie. Wojskami dowodzi tam Jan Kiliński. Docierają tam posiłki rosyjskie. W tym czasie w Poznaniu wybucha powstanie i wojska pruskie zostają tam przerzucone. 10 października dochodzi do bitwy pod Maciejowicami, gdzie Rosjanie rozbijają nasze wojska, a Kościuszko zostaje ranny. W Warszawie dochodzi do rzezi pruskiej i polega 20tys Warszawiaków. 5 listopada 1794r powstanie upada.
I grupa
1. Uzupełnij tabelę
I rozbiór Polski |
Powierzchnia |
Ludność |
Obszar |
Rosja |
92 tys. km2 |
1,3 mln. |
- Inflanty - część Białorusi po Dźwinę i Dniepr |
Prusy |
36 tys. km2 |
580 tys. |
- Warmia - Pomorze Gdańskie - część Kujaw - północna Wielkopolska - bez Gdańska i Torunia |
Austria |
83 tys. km2 |
2,65 mln. |
- Małopolska - Podole - woj. Ruskie po rzekę Zbrucz |
2. Przedstaw jakie zmiany w ustroju wprowadziła Konstytucja 3 maja.
Sejm - znosi odrębność Korony od Litwy. Sejm jako najwyższy organ władzy ustawodawczej. Wprowadzono trójpodział władzy.
Władza monarsza - zniesiono wolną elekcję. Wprowadzono trójpodział władzy.
3. Daty:
1764 - wybór Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski, sejm konwokacyjny
10 października 1794r - bitwa pod Maciejowicami
1792 - bitwo pod Zieleńcami i Dubienką
5 listopada 1795r - III rozbiór Polski
4. Przedstaw kim był i czym wsławił się Hugo Kołłątaj
Hugo Kołłątaj był jedną z czołowych postaci działających w KEN. Był człowiekiem niezwykle wykształconym. Przyjął święcenia kapłańskie. Zreformował w duchu oświeceniowym Akademię Krakowską. Był jednym z głównych autorów reform zmierzających do naprawy RP u schyłku XVIII w.
5. Przedstaw jakie reformy udało się zainicjować na sejmie w 1764r oraz kto był ich autorem.
Decyzje skarbowe podejmowane większością głosów
Na niektórych sejmikach zniesiono liberum veto
Wprowadzono 2 komisje skarbowe: dla Polski i dla Litwy
Wprowadzono cła generalne
Wybór SAP na króla Polski
Powyższe reformy wprowadziła Familia Czartoryskich
6. Pojęcia:
KEN - Komisja Edukacji Narodowej. Powstała w wyniku sejmu rozbiorowego. Zajmowała się funkcjonowaniem i szerzeniem oświaty.
Konstytucja - akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, która zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w państwie.
Konfederacja - grupa utworzona przez partie, państwa lub miasta dla osiągnięcia określonych celów.
7. Oceń postępowanie przedstawicieli konfederacji Targowickiej i jej znaczenie dla przebiegu wojny z Rosją.
Wrogowie Konstytucji 3 maja do jej obalenia postanowili wykorzystać poparcie Rosji. Podpisali pod okiem Carycy Katarzyny II akt konfederacji, w którym domagali się obalenia reform Sejmu Wielkiego i przywrócenia dawnego ustroju szlacheckiej RP. Katarzyna II wykorzystała pretekst jaki dała jej konfederacja i wkroczyła ze swoimi wojskami na teren Polski. Myślę, że konfederaci źle postąpili przyjmując poparcie Rosji, ponieważ powinni wiedzieć, że Caryca Katarzyna nie poparłaby ich, gdyby nie miała z tego żadnych korzyści. Takie ich postępowanie doprowadziło do wojny Polsko- Rosyjskiej.