Orientacja przestrzenna-przykłady zabaw
► Zabawa LEWA-PRAWA
Cel: wprowadzenie stron lewa- prawa.
Należy wykonać kilka podskoków, by przyspieszyć akcję serca. Odszukać, gdzie bije serce, rękę bliższą sercu zostawiamy na tym miejscu, bierzemy frotkę i zakładamy na tę rękę- informujemy - to lewa ręka.
Zobaczymy co mamy po lewej stronie? (lewe ucho, oko, itp.)
Wyciągnij do przodu lewą rękę- pokaż i powiedz, co widzisz po lewej stronie? itd. (to samo robimy z prawą stroną, ręką - frotka w tym czasie cały czas pozostaje na lewej ręce) .
► Marsz pod dyktando
Cel: utrwalenie stron ( z frotką na lewej ręce)
Dziecko porusza się zgodnie z instrukcją osoby dorosłej.
-Idź w prawo 2 kroki…
-Idź do przodu 3 kroki… do tyłu 1 krok…teraz 5 kroków w lewo, itd.
► Zabawa Szukamy zabawki
Cel : jak wyżej
Zabawę można przeprowadzić w domu lub w ogrodzie. Dorosły chowa wybraną zabawkę. Dziecko próbuje ją odnaleźć kierując się słowami dorosłego:
-Idź 2 kroki w prawo, stop. Teraz do przodu, stop. Teraz 3 kroki w lewo, stop. Znowu do przodu, rozejrzyj się, aż znajdzie zabawkę.
► Zabawa matematyczna „Kreślenie egipskich wzorów”
Cel: utrwalenie kierunków: góra, dół, lewo, prawo.
Dziecko otrzymuje kartkę w kratkę i mazak. Przypominamy dzieciom gdzie jest góra i dół kartki.
Kropką zaznaczony jest początek szlaczka (kropka znajduje się pięć kratek w dół od górnego lewego rogu kartki). Dziecko rysuje szlaczek według instrukcji osoby dorosłej:
Zaczynamy od miejsca zaznaczonego kropką: dwie kratki do góry, dwie w prawo, jedna w dół, jedna w lewo, jedna w dół, dwie w prawo, dwie kratki do góry, dwie w prawo, jedna w dół, jedna w lewo, jedna w dół, dwie w prawo, dwie kratki do góry, dwie w prawo, jedna w dół, jedna w lewo, jedna w dół, dwie w prawo.
Dalej dziecko samo kończy rysowanie szlaczka. W ten sposób można wymyślać inne propozycje szlaczków.
► Zabawa z krzesełkiem i maskotką
Cel: orientacja w przestrzeni z uwzględnieniem różnych przedmiotów.
Dziecko porusza się zgodnie z poleceniem osoby dorosłej:
-Stań za krzesełkiem.
-usiądź na krzesełku.
-Popatrz do przodu.
-Popatrz w lewo.
-Popatrz w prawo.
-Zajrzyj za siebie.
-Weź do ręki maskotkę i połóż na krzesełku, pod krzesełkiem, z lewej strony krzesełka, z prawej strony krzesełka, z tyłu, za krzesłem, przed krzesłem.
Zabawy rozwijające słuch fonematyczny
Wyodrębnianie zdań w mowie:
► Dziecko słucha wypowiedzi dorosłego w postaci zdań prostych na określony temat
np. To kotek. On pije mleko.
Dziecko ma narysować tyle kresek lub ułożyć tyle klocków, ile jest zdań. Jeśli dziecko wykonuje poprawnie zadanie możemy zwiększać ilość zdań.
Wyodrębnianie słów w zdaniach
► Powiedz, ile jest wyrazów w zdaniu: Ala ma lalkę. To jest książka. Na drzewie siedzą
wróble. itp.
Dziecko ma narysować tyle kresek lub ułożyć tyle klocków, ile jest zdań.
► Układanie zdań przez dziecko na podstawie ilości patyczków (patyczki
oznaczają słowa). Dorosły poleca powiedzieć zdanie z tylu słów, ile jest patyczków, np:
II To Ola.
III Tam stoi Tomek.
IIII Kasia ma małego brata.
Wyodrębnianie sylab w słowach
► Jakie to słowo? - podajemy wyrazy sylabami, a dziecko mówi całe słowo. Zaczynamy od
krótkich wyrazów i przechodzimy do coraz dłuższych.
mo-tyl - motyl, no-ga - noga, la-to - lato, lal-ka - lalka, no-sek - nosek, ze-szyt - zeszyt
► Powiedz, ile sylab (części) jest w moim słowie? Wyklaszcz je. (Mówimy całe słowo,
dziecko dzieli i klaszcze)
wyrazy 1-sylabowe: kot, nos, las, miś, lis, płot, dzik, rów, rok, rak, włos,
wyrazy 2-sylabowe: motor- mo-tor, kajak - ka-jak, wazon - wa-zon, noga - no-ga
wyrazy 3-sylabowe: kanapa - ka-na-pa, dywany - dy-wa-ny, itp.
wyrazy 4-sylabowe: kaloryfer - ka-lo-ry-fer, krasnoludek- kras-no-lu-dek, itp.
► Dodaj do mojej sylaby jakąś swoją , ale taką, żeby powstał konkretny wyraz (dokończ
słowo)
ma - ma ko-tek li-zak ru-ra bu-zia wo-da ro-wer
las-ka, kred-ka, lis-tek, baj-ka, mis-ka, zas-pa, Woj-tek, ar-tys-ta, tra-sa, łóż-ko itp.
► Zabawa w sklep- dziecko kupuje w sklepie przedmioty, których nazwa
zaczyna się od np. „ bu” - bu - ty, bu - dzik, bu - rak. Po wykonaniu zadania
następuje wyklaskiwanie sylab w tych słowach i liczenie sylab.
► Wyszukiwanie słów kończących się na daną sylabę, np. „ki” : wor - ki, san - ki,
zabaw - ki.
Wyodrębnianie głosek w słowach:
► Powiedz, co słyszysz na początku? - mówimy różne słowa, a dziecko rozpoznaje
słuchowo, jaka głoska jest na początku wyrazu.
lato - l, rower - r, oko -o, auto - a, kawa - k , itp.
(dla ułatwienia akcentujemy, wydłużamy pierwszą głoskę, np. lllato, oooko)
► Podaj kilka słów, które zaczynają się np. na a, k, r, m, l, w:
Na „a” - Ala, Agata, anioł, ananas, antena,, Adam, auto
„r” - rower, rok, rura, radio, rak, rajtuzy, rolnik,
► Co słyszysz na końcu wyrazu?
noga, krowa, nos, oko, lato, zając, liście, mydło, wazon, komputer, szal, itp.
(dla ułatwienia akcentujemy, wydłużamy ostatnią głoskę, np. nogaaa, komputerrr, szalll)
► Podaj kilka słów, które mają na końcu np. o, a, s, k, r, cz,
Przykłady:
s- las, lis, nos, stos, los, stos, pies, autobus, kaktus, kos,
t- samolot, robot, zeszyt, sufit, lot, kot, młot, płot,
a- mama, tata, kanapa, głowa, ręka, bluzka, kredka,
o- lato, masło, oko, ucho, gorąco, zimno, ciasno,
k- kok, rok, skok, mak, rak, kotek, młotek, dzik,
► Domino wyrazowe - wyszukiwanie słów tak, aby ostatnia głoska stanowiła
początek nazwy następnego słowa, np. kogut - traktor - radio - orzeł -
łańcuch.
► Rozpoznawanie podanej głoski i określenie miejsca położenia danej głoski (a, o
b, d, t, d , g, w, z, s, c, itp ).
Zadaniem dziecka jest rozpoznać w wyrazie podaną głoskę i określić , w jakim
miejscu się ona znajduje - na początku , na końcu wyrazu.
Ćwiczenia graficzne
Należy zwracać uwagę na prawidłowy uchwyt przyboru (ołówek, kredka). Dziecko powinno próbować kreślić po śladzie ruchem płynnym, bez odrywania ręki od kartki. Należy zwrócić uwagę, aby nie odwracało (dla ułatwienia sobie) kartki w czasie rysowania oraz aby zachowało kierunek kreślenia od strony lewej do prawej.
Zebrała i opracowała: Iwona Michalik