Mandriva Linux 2007
Linux vs Windows
Paulina Budzoń
laczego użytkownicy Man- potrzebne, jest już dostępne, a jeśli nie, to sterowników (o ile takie istnieją  to za-
drivy Linux Spring codzien- można to dodać, klikając tylko  OK . leży do karty), które są dostępne tylko
nie uruchamiają ten właśnie Pomijając prostotę obsługi, nieogra- w komercyjnych dystrybucjach Mandrivy
Dsystem? Co sprawia, że uwa- niczoną dostępność oprogramowania Linux  Discovery i Powerpack. Aby to
żają go za lepszy, właściwy dla nich? i możliwość otrzymania pomocy gdzieko- zrobić, w zakładce Sprzęt trzeba wybrać
Z jakiego powodu nie chcą używać sys- lwiek w Internecie  dlaczego ktokolwiek Konfiguracja serwera graficznego, kliknąć
temu z Redmond? Przecież podobno miałby zacząć używać właśnie Mandrivy w kartę graficzną i po wybraniu odpo-
jest łatwiejszy w obsłudze, wygodnie- Linux Spring? Szczerze? Wszystkich wiedniego modelu, wystarczy klikać dalej
jszy w użyciu i ma więcej bajerów niż powodów jest zbyt dużo nawet na dość  w pewnym momencie zostaniemy
 ten jakiś tam Linux . Cóż, oni tak nie opasłą księgę! Najważniejsze są chyba zapytani czy skorzystać z zamkniętego
uważają! Dlaczego? jednak możliwości, które ten system sterownika (tylko jeśli on istnieje!), wtedy
W powszechnym mniemaniu Linux daje zwykłemu użytkownikowi  od ręki , wystarczy wybrać Tak i kontynuować kli-
kojarzy się z białymi literkami na czarnym i to wszystko, czego nie można znalez
ć kanie w  dalej . Potem wystarczy ponow-
ekranie, dziwnymi ciągami znaczków w systemie z Redmond. Co to takiego? nie sprawdzić, czy pulpity 3D stały się
i koniecznością ciągłego wklepywania Odpowiedz
jest bardzo prosta: aktywne.
prawie mistycznych komend, znanych O co w ogóle chodzi z tym Compizem
tylko wtajemniczonym. Każdy, kto choć Trójwymiarowy i Berylem? Beryl powstał jako gałąz

przez chwilę miał przed sobą ten system, świat Linuksa  Beryl, Compiza i aktualnie są to dwa osobne
zobaczył KDE, GNOME czy jakiekolwiek Compiz, Metisse projekty. Beryl różni się od Compiza choć-
inne środowisko graficzne, wie, że to nie- Oto jeden z kluczowych argumentów. by większą liczbą wtyczek czy (według
prawda. Obecnie Linux  a w szczegól- Compiz, jego gałąz
 Beryl, oraz Metisse mnie) łatwiejszą obsługą. Dlatego po-
ności Mandriva Linux (i jej najnowsze umożliwiają korzystanie z efektów 3D na czątkującym użytkownikom polecam
wydanie oznaczone Spring)  jest sys- co dzień, są proste w konfiguracji i użyt- rozpocząć zabawę od Beryla  menedżer
temem niebywale prostym w codzien- kowaniu, no i świetnie wyglądają! Jak jego ustawień jest bardziej intuicyjny
nym użytkowaniu. Dla niektórych  linuk- zacząć z nich korzystać? To nic trud- (i w większości po polsku), a wszystko,
siarzy , to właśnie Microsoft Windows nego: co może nam być potrzebne, jest do-
jest OS-em niemożliwie trudnym do myślnie zainstalowane.
skonfigurowania i używania. Compiz i Beryl Po rozpoczęciu pracy z Berylem jego
Po zainstalowaniu Mandrivy Linux Compiz i Beryl to menedżery okien (Beryl menedżer prawdopodobnie nie uruchomi
 ani nawet w trakcie samej instalacji jest gałęzią projektu Compiz). Wprowa- się automatycznie (Beryl działa bez
 użytkownik nie musi się przejmować dzają one do codziennego użycia efekty, tego! Menedżer potrzebny jest tylko do
żadnymi dodatkowymi sterownikami ani które niektórzy znają tylko z filmów. Pul- zmiany ustawień). Wystarczy wykonać
aplikacjami, za które musi zapłacić, a któ- pity obracające się jako sześcian, przez
- polecenie beryl-manager, a obok zegara
rych instalacja wymaga ciągłego klikania roczystości, świetne efekty przejścia pojawi się ikonka Beryla  czerwony
 Dalej . W tym systemie wszystko, co przy minimalizowaniu i maksymalizowa- diament. Wszystkie ustawienia można
niu okien to tylko niektóre z urozmaiceń, zmienić po otwarciu menu (klikając le-
z jakich można korzystać codziennie! wym przyciskiem myszki, leworęczni 
Uruchomienie Compiza lub Beryla lewym) i uruchomieniu menedżera us-
jest bardzo proste. W Mandrive Linux tawień Beryla lub wykonując polecenie
Spring są one dostępne zaraz po zainsta- beryl-settings.
lowaniu systemu (o ile nasza karta grafi- Podstawową funkcję Beryla  sześcian
czna je obsługuje). Wystarczy uruchomić  można zobaczyć, klikając kółkiem myszki
Centrum Sterowania Mandriva Linux w pulpit i obracając lub wciskając Ctrl i Alt
(w menu opisane jako Konfiguracja kom- obracając z wciśniętym klawiszem mysz-
putera), w zakładce Sprzęt wybrać Kon- ki. Między pulpitami można przechodzić
figuracja efektów pulpitu 3D odpowiada- po kolei, wybierając [Ctrl]+[Alt]+[dowolną
jący nam pulpit 3D i postępować zgodnie strzałkę] lub ruszając kółkiem myszki
z instrukcją podaną przez system. na pulpicie. Wszystkie opcje dotyczące
Może się zdarzyć, że te opcje nie sześcianu, można zmienić wybierając Pul-
będą aktywne. Jeżeli jesteśmy pewni, że pit  Kostka w Menedżerze ustawień. Moż-
Rysunek 1. Wybór pulpitu 3D w Centrum nasza karta graficzna obsługuje te efekty, na tam zmienić widok sześcianu (np. wy-
Sterowania Mandriva Linux polecam wypróbowanie zamkniętych bierając opcję Wewnątrz kostki), ustawić
8 www.lpmagazine.org Linux+ Extra! nr 83
Linux vs Windows
ny poleceniem gset-compiz) nie jest zbyt
intuicyjny w obsłudze i nie posiada pols-
kiego tłumaczenia, dlatego też nie pole-
cam go początkującym użytkownikom.
Metisse
Metisse różni się całkowicie od Compiza
i Beryla. Nie ma w niej żadnych sześcianów,
ich obrotów ani efektów przy otwieraniu,
zamykaniu czy minimalizowaniu aplikacji.
Jest za to nieskończenie wiele możliwości
transformacji okien (przez
roczystość, ska-
lowanie, dziury, fasady, obroty w 3 wymia-
rach) i tryb lotu ptaka (znany też jako
tryb pagera)  czyli oglądanie wszyst-
kich (domyślnie) 9 pulpitów naraz, łatwe
przechodzenie między nimi i możliwość
używania ich wszystkich w tym samym
Rysunek 2. Efekt deszczu
momencie. Żeby zrozumieć, o co chodzi,
tło, przez
roczystość czy pokrywki (czyli to Desktop dostępna w zakładce Pulpit trzeba to wypróbować.
górną i dolną ścianę kostki). w menedżerze ustawień Beryla. Po Uruchomienie Metisse (tak jak Bery-
Jednym z domyślnych ustawień Be- ustawieniu wygodnego dla nas skrótu la czy Compiza) jest bardzo proste. W Cen-
ryla są tak zwane żelujące okna. Wystar- klawiszowego możemy dzięki niej w każ- trum Sterowania Mandriva Linux, w zak-
czy spróbować przesunąć jakiekolwiek dym momencie kazać wszystkim aktual- ładce Sprzęt, wystarczy wybrać Konfigu-
okno, aby zobaczyć ten efekt. nie otwartym oknom zniknąć, dzięki racja efektów pulpitu 3D, poz
niej Metisse
Animacje przy minimalizowaniu i ma- czemu uzyskamy bezpośredni dostęp do i postępować zgodnie z wyświetloną
ksymalizowaniu okien też zaciekawią naszego pulpitu. Użycie skrótu jeszcze informacją.
większość użytkowników  jest ich dość raz powoduje ponowne pojawienie się Po ponownym zalogowaniu się powin-
dużo. W menedżerze ustawień Beryla, wszystkich okien. niśmy zobaczyć  stół z pulpitami (szary
w zakładce Efekty wizualne  Animacje Czym różni się Compiz? Jego pod- prostokąt podzielony na 9 części) w pra-
można wybrać dowolny efekt, dla każdej stawowe efekty (sześcian, żelujące okna) wym dolnym rogu ekranu. To znaczy, że
akcji okna  minimalizowania, maksyma- są takie same. Większość dodatkowych Metisse uruchomiła się poprawnie i mo-
lizowania, zamykania, otwierania i wie- wtyczek trzeba jednak dodawać samod- żemy z niej korzystać. Jak zacząć? Naj-
lu więcej. Jeśli ktoś lubi być zaskakiwa- zielnie, a menedżer ustawień (uruchamia- lepiej od razu! Na początek polecam
ny (oczywiście, tylko mile) przez swój
ekran, to polecam wybrać opcje  Losowo
dla większości akcji  wtedy nigdy
nie wiadomo, co akurat zrobi dane okno!
Opisywanie wszystkich ustawień i możli-
wości Beryla to temat na kilka dość
długich stron, dlatego skupię się jeszcze
tylko na kilku, według mnie najciekaw-
szych, efektach.
W zakładce Extras dostępny jest
Efekt wody. Po uruchomieniu go (o ile
karta graficzna to wytrzyma), w zakład-
ce Fala okna, polecam wybrać Efekt
fali po upuszczeniu. Teraz po każdym
przesunięciu okna, od jego boków będzie
rozchodzić się fala wody  bardzo cie-
kawy efekt, choć na dłuższą metę trochę
denerwujący. W skrótach klawiszowych
tego efektu (Shortcuts) w opcji Rain,
ustawienie skrótu dla klawiatury (np.
wpisanie F9 dla Toggle Rain
i F8 dla Toggle Wiper) pozwala
uruchomić opady deszczu na ekranie
i wycieraczkę, która je usuwa! Ciekawą
funkcją Beryla jest też wtyczka  Fade
Rysunek 3. Okna  odginają się kiedy użytkownik chce zobaczyć to, co jest pod nimi
a! nr 83 Linux+ Extra! nr 83 www.lpmagazine.org 9
Mandriva Linux 2007
wrócić dane okno do pierwotnego stanu
(bez żadnych przekształceń) wystar-
czy kliknąć kółkiem myszki w pasek
tytułowy. Ponowne kliknięcie przywróci
przekształcenia. Wszystkie transformacje
są też dostępne w mniejszych menu  na
przykład po kliknięciu (i przytrzymaniu)
prawego klawisza myszki na jednym
z rogów lub boków okna. Aby zastosować
obrót w dowolnym wymiarze, można też
po prostu chwycić za bok lub róg okna
(tak jak przy zmianie jego rozmiaru, tylko
trochę dłużej) i przesunąć. Wszystkie rogi
umożliwiają obrót według osi Z, prawy
i lewy bok według osi, a górny i dolny
 osi X.
Metisse umożliwia także zrobienie
w oknie dziury lub skopiowanie jego
fragmentu (co zostało nazwane fasadą).
Obie te transformacje rozpoczyna się
Rysunek 4. Aplet Liquid Weather++
w podobny sposób  trzeba zaznaczyć
przyzwyczaić się do innego sposobu strzałka bądz
(podczas pracy na jednym dany fragment okna, mając wciśnięty
używania myszki. W Metisse nie trzeba z pulpitów) po prostu klikając na niego na klawisz Super (znany też jako Windows)
klikać na okno, aby stało się ono aktyw- stole. Proste i wygodne. i z wciśniętym prawym klawiszem myszki
ne  wystarczy najechać na nie kurso- Transformacje okien są  jak można przejechać nad danym obszarem. Powi-
rem! Pisząc dwie rzeczy na raz wys- się domyślić  także bardzo łatwe nien się pojawić szary, półprzez
roczysty
tarczy przesuwać myszkę - koniec z kli- w obsłudze. Najwygodniej się z nimi prostokąt obrazujący zaznaczenie. Aby
kaniem! zapoznać, używając podręcznego menu. go usunąć, wystarczy kliknąć gdzieko-
Przy otwarciu kilku okien, które za- Po otwarciu jakiegoś okna wystarczy lwiek poza nim z wciśniętym klawiszem
słaniają się wzajemnie, bardzo łatwo kliknąć prawym klawiszem myszki na Super. Aby stworzyć dziurę lub fasadę
jest zobaczyć, co znajduje się na oknie ikonkę po prawej stronie na pasku tytu- należy kliknąć prawym klawiszem myszki
pod spodem. Nie trzeba szukać okna łowym okna lub lewym klawiszem w do- w zaznaczenie i wybrać Create Facade
na pasku zadań ani klikać w pasek wolnym miejscu na pasku tytu- łowym. lub Create a Hole. Fasada zachowuje
tytułowy, aby okno pojawiło się na Polecam wypróbować wszystkie dostęp- się tak samo jak duplikat okna  jest
wierzchu. Wystarczy kliknąć w wido- ne opcje. Najciekawsze to oczywiście tylko jego fragmentem. Jest to zwykłe
czny fragment okna i ruszyć myszką. Scale, Rotate, Transparency i Duplicate. okno, więc możemy je przesunąć na
Okna, które są wyżej  odegną się ! Po Scale  jak można się domyślić inny pulpit (o tym dalej) i obserwować
puszczeniu klawisza myszki, wszystko  zmniejsza okno do podanego procentu, ten fragment okna bez potrzeby wraca-
wróci do początkowego stanu. Można Rotate pozawala na obracanie oknem nia do pulpitu, na którym się znajduje.
w ten sposób bardzo łatwo skopiować, we wszystkich 3 wymiarach, Transparen-
na przykład, tekst ze spodniego okna cy ustawia przez
roczystość, a Duplicate
 w Linuksie zaznaczony tekst od razu tworzy duplikat danego okna. Ich kom-
trafia do schowka, nie trzeba klikać binacje mogą być dowolne  można, na
[Ctrl]+[C ]. przykład, otworzyć dowolną stronę w na-
Obsługa wspomnianego trybu lotu szej ulubionej przeglądarce, zdupliko-
ptaka i 9 pulpitów jest, oczywiście, wać ją (opcja Duplicate), duplikat obrócić
bardzo prosta. Wystarczy najechać kur- o 180 stopni (Rotate->Z axis i obrót
sorem na wspomniany już stół w prawym myszką), ustawić przez
roczystość (Trans-
dolnym rogu i ruszyć kółkiem myszki. parency->dowolna opcja) i zmienić coko-
Żeby przejść do innego pulpitu, wys- lwiek w oryginalnym oknie (przesunąć
tarczy ruszyć nad nim kółkiem myszki. stronę na dół czy przejść do innej). Drugie
Można też kliknąć (pulpit z tapetą zosta- okno powinno zachować się identycznie!
nie na niego przesunięty) i wtedy ruszyć Możemy w ten sposób oglądać dowolną
kółkiem nad stołem lub w jakimkolwiek stronę (bądz
zawartość jakiegokolwiek
miejscu tego pulpitu, wciskając klawisz innego okna) z tylu różnych perspektyw
z logiem Windows na klawiaturze (znany równocześnie, z ilu tylko chcemy, ponie-
też jako klawisz  Super ). Między pulpi- waż okna można duplikować dowolną
tami można też przechodzić w dowolnym ilość razy i do każdego z nich można za-
momencie, wciskając ctrl+alt+dowolna stosować inne transformacje! Aby przy- Rysunek 5. Okno programu Superkaramba
10 www.lpmagazine.org Linux+ Extra! nr 83
Linux vs Windows
procesora, pamięci, dysków, ich tem- zupełnie nowy. Wprowadzanie zmian
peratury, aktualny adres IP, dowolne jest bardzo proste  można wybierać
wyszukiwarki, sterowanie programami spośród dostę-pnych opcji lub pobrać
muzycznymi i wiele więcej  wszystko to nowe z Internetu. Jeżeli ktoś jest
możesz mieć na pulpicie! Dostępne od bardzo przyzwyczajony do wyglądu
razu, proste w konfiguracji i użyciu! To znanego z systemu Windows XP  nie
wszystko umożliwia Ci Superkaramba. ma problemu! Na stronie kde-look.org
Czym jest? To aplikacja, obsługująca dostępne są motywy, które zmienią cały
tak zwane motywy, które mogą spełniać wygląd KDE  od kolorów po ikonki 
przeróżne funkcje  od informowania w ten właśnie system! A jeżeli wolimy,
o aktualnie pogodzie do nagrywania płyt. aby nasz komputer wyglądał jak Mac,
Jak to działa? Wystarczy pobrać też nie będzie z tym problemów. Istnieje
jakiś motyw ze strony www.kde-look.org również wiele oryginalnych i ciekawych
(zakładka Karamba), uruchomić Super- motywów, które całkowicie odmieniają
karambę (poleceniem superkaramba) wygląd systemu i aplikacji. To wszystko
i dodać motyw do programu wybierając jest dostępne bez potrzeby instalowania
Otwórz lokalny motyw. Można też sko- jakichkolwiek dodatkowych aplikacji,
rzystać z przycisku Nowe motywy a dodatkowo jest bardzo proste i intuicy-
w Superkarambie i wybrać coś z wyświe- jne w konfiguracji.
tlonej listy. Póz
niej wystarczy tylko klik-
nąć Dodaj do pulpitu. Mandriva wygląda lepiej
Co może Superkaramba? Wszystko, niż Windows?
zależnie od dodanego motywu! Może on Oczywiście, że tak. Do tego ten lepszy
Rysunek 6. Aplet kstatus podający
informować o aktualnym stanie systemu, wygląd jest łatwiejszy w konfiguracji
informacje o komputerze i systemie
sterować programami muzycznymi (takimi i obsłudze. Warto zmienić przyzwyc-
Co daje nam dziura? No cóż... poza jak Amarok), przypominać o urodzinach zajenia i zapomnieć o systemie z Red-
tym, że jest dziurą? Możemychociażby znajomych i przyjaciół, wyszukiwać infor- mond. Jeśli mimo to ktoś stwierdzi, że te
szybko utworzyć skrót na pulpicie bez macje w Internecie, prezentować kalen- wszystkie wodotryski nie są mu potrze-
minimalizowania otwartego okna lub po darz czy zegar, przypominać o najbliższych bne, to przecież nikt go nie zmusza do
prostu (tworząc ją w oknie Konquerora wydarzeniach, przechowywać notatki... ich używania! Ale warto mieć system,
podczas przeglądania plików) szybko możliwości jest bardzo wiele! Wszystko który dysponuje takimimożliwościami
przesunąć czy skopiować jakiś plik na to będzie znajdować się bezpośrednio na  przecież tylko krowa nie zmienia
pulpit. Zainteresowani tym, co dzieje się pulpicie. zdania i, a nuż, kiedyś przyjdzie komuś
pod aktualnie otwartym oknem, mogą ochota się pobawić. Te  zabawki mogą
zaspokoić ciekawość, właśnie tworząc System dokładnie taki, o wiele więcej niż tylko ładnie wyglądać
w oknie dziurę (niestety nie można jaki chcesz  bez używania  w końcu tworzono je także po to, aby
utworzyć fasady z fragmentu pulpitu). dodatkowych aplikacji! usprawniały codzienną pracę i nieko-
Jak już wspomniałam, okna można Jeżeli Linux ciągle kojarzy się komuś niecznie wieszały przy tym komputer!
przesuwać pomiędzy pulpitami  oczy- z surowym wyglądem okienek, brakiem Zmiana przyzwyczajeń może naprawdę
wiście, w bardzo prosty sposób. Wystar- jakichkolwiek  upiększeń czy trudnym całkowicie zmienić dotychczasowy
czy kliknąć 3 razy w pasek tytułowy, a przy do zmiany wyglądem, to pewnie nie wi- sposób pracy z komputerem. Bo jak
3 kliknięciu przesunąć myszkę w dowolną dział on Linuksa! Dwa najpopularniej- powiedział ktoś inteligentny: Nowe wcale
stronę  okno zostanie przesunięte na sze środowiska graficzne  KDE i GNO- nie musi być wrogiem lepszego! %
pulpit po tej właśnie stronie. Można ME  są nie tylko proste w użyciu, ale
też kliknąć lewym klawiszem myszki także całkowicie dostosowują się do użyt-
w ikonę okna na pasku tytułowym i wy- kownika. Zmiana ich wyglądu wymaga
brać odpowiadający nam pulpit. Jest też tylko kilku kliknięć myszką.
3 sposób (bo w Metisse wszystko można Domyślne środowisko graficzne Man-
zrobić na wiele sposobów)  przejść do drivy Linux Spring  KDE, posiada
trybu lotu ptaka i po prostu przesunąć bardzo proste narzędzie do zmiany jego
okno w dowolne miejsce! wyglądu. W Centrum Sterowania KDE
w zakładce Wygląd i motywy możemy
Cały świat na pulpicie zmienić wszystko, co dotyczy wyglądu
 Superkaramba środowiska. Można wybrać jeden z go-
Najnowsze wiadomości dostępne zaraz towych motywów wyglądu (opcja Me-
po włączeniu komputera, bez otwiera- nedżer motywów). Fanów systemu Win-
nia żadnych okien, prognoza pogody dows 98 na pewno ucieszy motyw  Red-
bez podchodzenia do okna, wszystkie mond . Można także samemu zmody-
informacje o komputerze  zużycie fikować wybrany motyw lub stworzyć Rysunek 7. Okno Menedżera motywów KDE
a! nr 83 Linux+ Extra! nr 83 www.lpmagazine.org 11