3 Bolesław Prus – Placówka




BOLESŁAW PRUS - „PLACÓWKA”

Gatunek: powieść obyczajowa

Kierunki, które wpłynęły na utwór

Naturalizm w utworze realizuje się poprzez:

Realizm w utworze realizuje się poprzez:


Tendencyjność - dostrzec można w zwichnięciu konstrukcji powieści w zakończeniu utworu, gdzie zdarzenia przybierają niewiarygodne tempo i prowadzą do szczęśliwego finału.

Obraz polskiej wsi z II połowy XIX wieku ukazany w Placówce

Głównymi wątkami dzieła są:

Bohaterowie:

Bohaterów Placówki można podzielić ze względu na warstwę społeczną, do której przynależeli:

Charakterystyka bohaterów:

Wygląd: "Był to chłop średniego wzrostu z szeroką piersią i potężnymi ramionami. Miał twarz spokojną, wąsy krótko podcięte, na czole grzywkę, a z tyłu długie włosy spadające aż na kark. W zgrzebnej koszuli czerwieniła mu się pod szyją spinka szklana, oprawna w mosiądz".

Życiorys: "Był na przykład czas, że Józef Ślimak miał ledwie siedem morgów gruntu, a w chacie tylko żonę. Wkrótce jednak spotkały go dwie niespodzianki: żona powiła syna Jędrka, a gospodarstwo skutkiem układu o serwituty powiększyło się o trzy morgi gruntu". Jego dzieciństwo i młodość przypadły na lata pańszczyzny. Wtedy to ukształtował się światopogląd Ślimaka. Ślimak uważa, że podział na bogatych i biednych, panów i chłopów jest nienaruszalny i ustanowiony przez Boga. Tak też tłumaczy Jędrkowi: "Pan Bóg taki rząd postanowił na świecie, żeby nie było równości. Dlatego jest niebo wyżej, ziemia niżej - sosna wielka, a leszczyna mała, a trawa jeszcze mniejsza. Dlatego i między ludźmi jeden jest stary, drugi młody - jeden ojciec, drugi syn - jeden gospodarz, drugi parobek - jeden pan, drugi chłop". Chłop ten zachowuje się wobec panów uniżenie i z szacunkiem, co drażni postępowego szwagra dziedzica. Ślimak nie umie podejmować samodzielnie decyzji. We wszystkim radzi się żony. Kiedy dziedzic dla żartu proponuje mu tanią sprzedaż łąki, wiedząc, że Ślimak sam nie będzie umiał się zdecydować, chłop wycofuje się. Nie będzie umiał podjąć decyzji bez konsultacji z Jagną. Swoją żonę uważa za mądrą kobietę: "Psiakość, jaki to u niej rozum i rozeznanie!". Ślimak pozbawiony jest inicjatywy i zdany na decyzje innych: żony, proboszcza, dziedzica.

Charakterystyka: Jego bezwolność uniemożliwi mu zwycięstwo w konkurencji z Niemcami. Upadek dziedzica jest dla Ślimaka klęską, ponieważ oznacza zawalenie się jego dotychczasowego porządku świata. Bohater pracuje na roli zgodnie z dawnymi nawykami. Nie umie wydajnie korzystać z dobrodziejstw ziemi. Jego model gospodarki prowadzi do wyjałowienia ziemi i do spadku dochodów. Natura nie jest dla Ślimaka przyjazna. Bohater musi bez ustanku z nią walczyć. Praca jest dla Ślimaka koniecznością, ciężką harówką i znojem. Dochody, osiągane w ten sposób, są znikome. Z trudem wystarcza na jedzenie. Nad swoją sytuacją chłop rozmyśla: "Ileż ja mam gruntu (...) Dziesięć morgów, a w tym łąki ani okrucha. Gdybym obsiewał co rok tylko sześć albo siedem morgów, a resztę ugorował, z czegoż bym wykarmił moją biedotę?". Ślimak jest przywiązany do ziemi, nie wyobraża sobie, aby mógł ją sprzedać Niemcom. Hamerowi tłumaczy: "To przecie moja ziemia. Siedzieliśmy tu z dziada pradziada, jeszcze za czasu pańszczyzny, i to się nazywała nasza zagroda. Później mój ojciec dostali ten grunt z ukazu na własność i to jest opisane w komisji. Potem za las ja dostałem trzy morgi także na własność i to także jest opisane w komisji. Rządowy omentra ziemię tę zmierzył, na wszystkich papierach są podpisy i pieczęcie, jak się należy, zatem... Zatem - jakim prawem wy chceta kupować mój grunt, kiedy on jest mój?... Mój własny, no?...". Ślimak wzbogaca się na handlu z inżynierami i Niemcami. To sprawia, że gromada odwraca się od niego. Kolejne, spadające na Ślimaka nieszczęścia, prowadzą bohatera ku zgubie. Ślimak traci wszystko, ale jego ziemia i on sam zostaną uratowani. Tragedię uderzającą w bohatera cała wieś potraktowała jako sprawiedliwą karę.

Ślimak jest człowiekiem życzliwym, serdecznym. Kiedy traci pieniądze, dba o to, by Magda znalazła lepszą pracę. Wypędza Owczarza po kradzieży, ale odczuwa silne wyrzuty sumienia, dowiadując się o jego śmierci. Nieszczęścia, spadające na niego, wywołują w nim przerażenie: "Zdawało mu się, że niewidzialna ręka chwyta go za płuca dotyka serca, szarpie za kiszki. Czuł dokoła siebie nieszczęście, a to go najwięcej mordowało, że nie wie, ani jakie ono jest, ani kiedy uderzy". Ślimak nie potępia jednak jednoznacznie Niemców, dostrzega w ich narodzie pozytywne cechy.

Rola w utworze: Gospodarz broniący swojej ziemi, ojcowizny; jednocześnie człowiek, który z powodu własnej nieudolności, braku umiejętności podejmowania decyzji doprowadza rodzinę do tragedii.



Plan wydarzeń:

  1. Opis okolicy.

  2. Ślimak, postanawia powiększyć gospodarstwo, kupuje 3 krowę od sołtysa.

  3. Dziedzic wydzierżawia mu dwie łąki.

  4. Niemieccy koloniści interesują się kupnem gospodarstwa Ślimaka.

  5. Do wioski przyjeżdżają inżynierowie przygotowujący pobliskie grunty pod budowę kolei żelaznej.

  6. Ślimak deklaruje się dostarczać im żywności.

  7. Skupując jedzenie w okolicznych wioskach po niższej cenie, zarabia znaczne pieniądze.

  8. Żyd traci przez Ślimaka okazję do zarobku.

  9. Ślimakowe bogacą się na handlu z inżynierami.

  10. Szalona Zośka podrzuca Ślimakom swoje 2 letnie dziecko.

  11. Sierotę przygarnia Maciej Owczarz - kulawy parobek Ślimaka.

  12. Po wsi rozchodzi się wiadomość o zamiarze sprzedaży przez dziedzica majątku ziemskiego.

  13. Chłopi zamierzają nabyć ziemię, lecz nie chcą włączyć w swe plany Ślimaka (przez jego handel z inż.)

  14. Ślimak wytyka Grzybowi i Łukasiakowi, że potajemnie chcą odkupić ziemię od dziedzica.

  15. Wieś, odwraca się od rodziny Ślimaka.

  16. Sobieska przynosi Ślimakowi wiadomość o targu dziedzica z chłopami.

  17. Ślimak postanawia kupić łąkę od ziemianina.

  18. Maciek powraca z lasu. Wiezie drewno na opał. Spotyka kulig jadący na bal do dworu

  19. Do dziedzica przyjeżdża Żyd Hirszgold. Wywołuje go z przyjęcia i odkupuje cały majątek za wyższą cenę, niż proponowali chłopi. Majątek ten ze wszystkich stron otacza gospodarstwo Ślimaka.

  20. Niemcy namawiają Ślimaka na sprzedaż ziemi. Chłop odmawia.

  21. Dziedzic wraz z żoną opuszcza dwór i przenosi się do Warszawy. Dwór zajmuje Hirszgold i natychmiast sprowadza niemieckich kolonistów. Ci osiedlają się na zakupionych terenach.

  22. Ślimak gości niemieckiego nauczyciela i jego córkę.

  23. Okazuję się, że Niemcy zaciągnęli dług u Żyda, by kupić dawną ziemię dziedzica. Pomysł ten podsunął im Hamer. Okazuje się, że zamierza on na wzgórzu Ślimaka wybudować swojemu młodszemu synowi Wilhelmowi wiatrak i młyn oraz ożenić go z bogatą córką młynarza.

  24. U kolonistów pojawia się złodziej.

  25. Grzyb i Orzechowski chcą kupić grunt.

  26. Jędrek zakochuje się w bakałarzównie.

  27. Ślimak nadal dostarcza żywność Niemcom. Żyje w dostatku.

  28. Gdy rusza budowa kolei, Niemcy najmują się do pracy.

  29. Hamer skutecznie utrudnia Ślimakowi znalezienie pracy przy budowie torów. Chłop traci źródło dochodu. Nikt nie chce go również zatrudnić do innych prac.

  30. W lipcu burza przerywa groblę, woda zabiera część góry Ślimaka.

  31. W dole z wodą topi się Stasiek, młodszy syn Ślimaka.

  32. Pogarsza się sytuacja finansowa Ślimaka oraz nasilają się kradzieże w okolicy.

  33. Jędrek pobiera nauki czytania u bakałarza, dzięki czemu może częściej przebywać u kolonistów i obserwować córkę nauczyciela.

  34. Ślimak sprzedaje krowę, i odprawia służącą Magdę.

  35. Hamer ponawia swoja propozycje odkupienie ziemi chłopa. Ślimak odmawia.

  36. Hamer zakazuję Jędrkowi, przychodzić na nauki do ich bakałarza.

  37. Jędrek wdaje się w bójkę z niemieckim chłopakiem. Koloniści podają go do sądu i młody Ślimak trafia do więzienia

  38. Pies Ślimaka zostaje otruty przez nieznanych sprawców.

  39. Sprawcy dają Owczarzowi tajemniczy specyfik. Mikstura usypia Maćka.

  40. Sprawcy kradną konie Ślimaka..

  41. Ślimak wygania parobka wraz z dzieckiem Zośki.

  42. Maciej, postanawia wytropić złodziejów. Wędruje po śladach koniokradów i w końcu - zmęczony - zasypia w lesie na mrozie i zamarza z sierotą.

  43. Cała wieś odpowiedzialnością za ich zgon obarcza Ślimaka.

  44. Jagna – żona Ślimaka, zapada na ciężką chorobę.

  45. Pojawia się głupia Zośka, która, dowiedziawszy się o śmierci dziecka, w nocy z zemsty podpala gospodarstwo Ślimaka.

  46. Pożar zostaje ugaszony przez Niemców. Żaden z Polaków nie przychodzi im z pomocą.

  47. Obcokrajowcy ponawiają propozycję kupna ziemi. Proponują pomoc w zamian za wyrażenie zgody.

  48. Chłop przystaję na ich propozycję.

  49. Ślimak wraz z żoną zostaje przeniesiony przez Niemców do szkoły. Rano wszyscy mają jechać do rejenta.

  50. Jagna zmusza Ślimaka do powrotu na zgliszcza. Maż obiecuje nie sprzedawać ziemi. Nad ranem kobieta umiera.

  51. Pogrążonego w rozpaczy bohatera odnajduje biedny Żyd Jojne.

  52. Żyd wyrusza po pomoc do sołtysa i księdza. Informuje ich o nieszczęściu Ślikaka.

  53. Proboszcz obiecuje mu znalezienie wsparcia u polskich gospodarzy.

  54. Wyjaśnia się sprawa kradzieży. Złodziejem koni okazał się Jasiek Grzyb, syn bogatego rolnika.

  55. . Hamerowie, straciwszy nadzieję odkupienia ziemi Ślimaka, sprzedają folwark Grzybowi i opuszczają wieś.

  56. Ślimak poślubia siostrę Grzyba i, w zamian za jej posag, zobowiązuje się spłacić jej bratanka Jaśka.

  57. Życie chłopa powoli wraca do normy.



7

Bolesław Prus - Placówka



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Bolesław Prus, Placówka
Bolesław Prus Placówka
Placówka Bolesław Prus
Placówka Bolesław Prus
B Prus Placowka
Omówienie lektur, Fortepian - Chopina Norwida, Bolesław Prus - „Lalka"
Kamizelka (2) , Kamizelka - Bolesław Prus
Omówienie lektur, Bolesław Prus - Lalka, Bolesław Prus “Lalka”
Lektury - streszczenia, Powracająca fala - Bolesław Prus, I
Powracająca fala (2) , Powracająca fala - Bolesław Prus
107 lektur streszczenia - podstawowa,gimnazjum,liceum, Lalka - Bolesław Prus, Rozdział pierwszy
Opracowania lektur, Bolesław Prus - Lalka
Prus B , PLACÓWKA
lektury ver. word 2003, Bolesław Prus - Lalka, Bolesław Prus - Lalka
OGNIEM I MIECZEM POWIEŚĆ Z DAWNYCH LAT HENRYKA SIENKIEWICZA ocenił BOLESŁAW PRUS
Prus Placówka, Polonistyka
bolesław prus - lalka, Bolesław Prus “Lalka”
Opracowania lektur, Bolesław Prus - Kamizelka
Lalka , Lalka - Bolesław Prus

więcej podobnych podstron