Alkany – to związki org. Zbudowane z węgla i wodorów, w których między atomami węgla występują wiązania pojedyncze CnH₂n+₂

Szereg homologiczny – to szereg związków o podobnej budowie i właściwościach chem., w którym każdy następny zawiera 1 grupę –CH₂- więcej.

WŁAŚCIWOŚCI FIZ. ALKANÓW:

-stan skupienia:

1-4 gazy, 5-15 ciecze, <15 ciało stałe

-barwa – bezbarwne

-ze wzrostem „C” w cząsteczce wzrasta temp.(20-30⁰na „C”)

-ze wzrostem „C” w cząsteczce wzrasta temp. Topnienia

WŁAŚCIWOŚCI CHEM. ALKANÓW

-substancje mało-reaktywne chemicznie

-ulegają spalaniu:

całkowita [H₂O+CO₂]

półspalanie[H₂O+CO]

niecałkowite[H₂O+C]

-ulegają reakcji z fluorowcem(Br₂,Cl,I₂)

-reakcja substytucji-zastąpienia „H” atomem fluorowca

IZOMERIA SZKIELETOWA-w której związki mają ten sam wzór sumaryczny inny strukturalny

IZOMWEIA POŁOŻENIA PODSTAWNIKA – która określa możliwość położenia obcego atomu przy różnych atomach węgla w szkielecie.

METAN otrzymywanie:

Działanie kwasem solnym na węglik glinu:

Al₄C₃ +12HCl 4AlCl₃ +3CH₄

Metan w przyrodzie występuje w gazie ziemnym, kopalnianym i błotnym.

CYKLOALKANY- nasycone węglowodory o budowie pierścieniowej CnH₂n

Węglowodory nienasycone- to związki węgla i wodoru w których występuje wiązanie wielokrotne podwójne- alkenyCnH₂n, potrójne- alkinyCnH₂n-₂

IZOMERIA CIS-TRANS- występuje tylko w alkenach o tych samych wzorach sumarycznych lecz różnych strukturalnych. Jeśli ugrupowania węglowodorowe, atomy wodoru lub inne podstawniki leżą po tej samej stronie wiązania podwójnego jest to izomer cis, a jeśli po przeciwnych stronach (po skosie) podwójnego wiązania jest to izomer trans.

Reakcja eliminacji – to taka w której z odpowiedniego związku nasyconego odrywa się prosta cząsteczka nieorganiczna i powstaje wiązanie podwójne.

Reakcja addycji – przyłączenie podstawnika do atomów węgla połączonych podwójnym wiązaniem

Reguła miarkownikowa – przyłączenie cząsteczek hetero atomowych typu HX (HCl, HBr, HOH) do związku nienasyconego odbywa się w takie sposób, że atom wodoru przyłącza się do tego atomu węgla z podwójnego wiązania, z którym połączonych jest więcej atomów wodoru.

Węglowodory aromatyczne :

BENZEN

-wiązania między atomami węgla są równocenne

-cząsteczka benzenu jest płaska, kąty między wiązaniami 120_­⁰

WŁAŚCIWOŚI FIZ. BENZENU

Bezbarwny, lżejszy od wody, nie miesza się z wodą, rozpuszczalny w alkoholu

WŁAŚCIWOŚCI CEM. BENZENU

Substancja toksyczna, ulega spalaniu, reakcja przydacznia(katalizator), reakcja podstawienia(światło)

Wiązanie zdelokalizowane – wiązanie utworzone przez elektrony znajdujące się w molekularnym obszarze orbitalnym π, które oddziaływają z kilkoma jądrami atomowymi.

Reakcja nitrowania – ważną funkcje pełni kwas siarkowy: jest katalizatorem; związek otrzymany z nitrowania benzenu to nitrobenzen.

NAFTALEN – jest to substancja stała, o charakterystycznym zapachu. Najczęściej występuje w postaci blaszkowatych kryształów. Łatwo przechodzi ze stany stałego w gazowy z pominięciem stanu ciekłego. Rozpuszcza się w rozpuszczalnikach organicznych.