Rodzaje węgla w przyrodzie: torf (55%-65%) węgiel brunatny (65%-80%) węgiel kamienny (72%-78%) antracyt (ponad 94%) grafit (100%) diament (100%) fulereny (100%) W związkach organicznych węgiel jest zawsze 4 - ro wartościowy ! Związki nieorganiczne: CO - tlenek węgla (II), CO2 - tlenek węgla (IV), H2CO3 - kwas węglowy, HCNO - kwas cyjanowy, HCN - kwas cyjanowodorowy, Węglowodory - są to związki organiczne, które składają się wyłącznie z węgla i wodoru. Alkany (węglowodory nasycone) - to węglowodory, w których występuje pojedyncze wiązanie między atomami węgla. Wzór ogólny alkanów: CnH2n+2 Szereg homologiczny - szereg, w którym każdy następny węglowodór ma 1 atom węgla i o 2 atomy wodoru (w grupie -CH2-) więcej od poprzedniego. Reakcje alkanów: CH4 + 2O2→ CO2 + 2H2O - całkowite CH4 + $\frac{3}{2}$O2→ 2CO + 2H2O /*2 2CH4 + 3O2→2CO + 4H2O - półspalanie CH4 + O2→ C + 2H2O - niecałkowite
CH4 + Cl2 → CH3Cl + HCl CH3Cl + Cl2 → CH2Cl2 + HCl CH2Cl2 + Cl2 → CHCl3 + HCl CHCl3 + Cl2 → CCl4 + HCl
Izomeria konstytucyjna - występowanie związków chemicznych o takim samym składzie chemicznym (wzorze sumarycznym), lecz o różnej budowie (różnych wzorach strukturalnych), a co za tym idzie różnych właściwościach. Izomery konstytucyjne - związki różniące się tylko kolejnością i sposobem połączenia atomów. Rzędowość atomów węgla -liczba atomów węgla łączących się z danym atomem węgla. Zasady nazewnictwa węglowodorów: 1. Ustalić możliwie najdłuższy łańcuch węglowy - nazwa alkanu odpowiadającego temu łańcuchowi będzie podstawą nazwy. 2. Ponumerować atomy węgla zaczynając od skrajnych, tak by lokanty były jak najmniejsze. 3. Nazwy grup alkilowych należy wymienić alfabetycznie. 4. Te same podstawniki oznaczamy przedrostkami: -di, - tri, -penta. 5. Zapisujemy nazwę zaczynając od numerów, liczby i rodzaju podstawników w porządku alfabetycznym, później nazwa alkanu - którą ustali łańcuch węglowy.
-Br = bromo -Cl = chloro -CH3 = metylo CH3-CH2 lub C2H5 = etylo
Alkeny - to węglowodory, których cząsteczki zawierają oprócz pojedynczych wiązań, wiązanie podwójne między atomami węgla. Wzór ogólny alkenów: CnH2n Reakcje alkenów: C2H4 + O2 → CO2 + H2O C2H4 + 2O2 → 2CO + 2H2O C2H4 + O2 → 2C + 2H2O
H2C=CH2 + H-H → H2C-CH2 ----> C2H6 - etan
H H
Reguła Markownikowa - atom wodoru przyłącza się do atomu węgla związanego z większą ilością atomów wodoru.